…και bonus χριστουγεννιάτικο παραμύθι, δια χειρός Radar: ένα υποθετικό διάγγελμα στους λαούς της Δύσης. Η αλήθεια (που δε θα μας πουν ποτέ) για τον πληθωρισμό και την πλαστή ευμάρεια που δημιούργησε το αεριτζίδικο τύπωμα, αλλά και το χρέος που καλούμαστε να πληρώσουμε εμείς και τα παιδιά μας.
Θα θέλαμε πολύ, μέρες που ‘ναι, να ρίξουμε αυλαία με ένα χαρμόσυνο άρθρο τίγκα σε τετριμμένες κούφιες ελπίδες, βγαλμένες από κάποια χλιαρή χριστουγεννιάτικη ταινία, από αυτές που σε αποκοιμίζουν γλυκά το βράδυ της Πρωτοχρονιάς. Και την επόμενη μέρα σε ξυπνά βίαια η επιστροφή στην πραγματικότητα.
Θα το θέλαμε, έστω για το εφέ, αλλά δεν είναι το στυλ μας. Αν θέλετε happy end, διαβάστε κανά μυθιστόρημα.
Όσοι βρισκόμαστε εδώ ξέρουμε πολύ καλά το γιατί, δεν περιμένουμε το πρωτοχρονιάτικο hangover να μας «ξυπνήσει», έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά, σε γρήγορση κι αντιμετωπίζουμε με ρεαλισμό και προνοητικότητα ό,τι μας πετά στα μούτρα η ζωή.
Επιλέγουμε να μη ζούμε σε επικίνδυνες ψευδαισθήσεις, κι αυτό μας ξεχωρίζει από τη μάζα.
Η υποκρισία, τα ψέματα κι η απάθεια μας έφεραν στη σημερινή κατάντια. Το να περιμένεις το θαύμα των Χριστουγέννων να σε σώσει, ή το κράτος-πατερούλη να σου καταθέσει κανά επιδοματάκι.
Κανένα κράτος δε θα σας σώσει, δε θα αναβαθμίσει τη ζωή σας (ίσα-ίσα κάθε χρόνο κάνει ό,τι μπορεί για να τη δυσκολεύει περισσότερο με εξαντλητικούς φόρους και χρωματιστά χαρτάκια ρεύματος κι ό,τι άλλη προοδευτική μπούρδα σκαρφιστούν), και κυρίως, σε κανένα ψέμα τους δεν πρέπει να βασίζεστε, πόσο μάλλον όταν οργανώνεστε για τη νέα χρονιά.
Ψέματα όπως ό,τι αφορά τον πληθωρισμό. Οι τίτλοι στα διεθνή μίντια της Δύσης δίνουν και παίρνουν, ότι ο «πληθωρισμός επιστρέφει σε φυσιολογικά νούμερα», και οι κυβερνήσεις τετραγωνίζουν το ψέμα πουλώντας σας χριστουγεννιάτικα παραμύθια πως οι τιμές θα πέσουν, υπομονή!
Κατ’ αρχάς ο πληθωρισμός ΔΕΝ επιστρέφει σε «φυσιολογικά» επίπεδα, επομένως αυτό είναι ψέμα από μόνο του.
Δεν είναι καν κοντά σε αυτά, κι αυτό διότι οι αναίσχυντοι αρμόδιοι μέτρησής του πληθωρισμού έχουν πλέον αλλάξει τον ίδιο τον τρόπο μέτρησής του, προκειμένου φυσικά να ωραιοποιηθεί αισθητικά το έκτρωμα που οι ίδιοι (κεντρικοί τραπεζίτες και κυβερνήσεις) δημιούργησαν.
Αισθητικά πάντα, διότι στην πράξη ο κοσμάκης γνωρίζει πολύ καλά αν οι τιμές επιστρέφουν σε φυσιολογικά επίπεδα ή όχι…
Αλλά αυτό ακριβώς είναι το θέμα, και η πηγή του ψέματος, ότι πληθωρισμός ΔΕΝ σημαίνει «τιμές».
Και κυρίως, όταν λέμε ότι μειώνεται ο πληθωρισμός, δε μειώνονται οι τιμές, αλλά ο ρυθμός αύξησής τους.
Πληθωρισμός = αύξηση της ποσότητας χρήματος, ΟΧΙ τιμών. Η αύξηση των τιμών έρχεται μετά, ως συνέπεια του πρώτου
Η «γενική τάση αύξησης των τιμών» όπως ορίζεται σήμερα ο πληθωρισμός στα άθλια βιβλία οικονομικής θεωρίας που σκοπίμως διδάσκονται στα σχολεία (από εξίσου αναίσχυντους αρμοδίους), είναι ένα ακόμη ψέμα.
Που, ξαναλέω, σκοπίμως ανατροφοδοτείται στις μάζες από μικρή ηλικία, προκειμένου να μένουν αδαείς ή στην καλύτερη ημιμαθείς σε αυτό το τόσο σημαντικό θέμα της κοινωνίας.
Διότι αν ο κόσμος γνώριζε τι πραγματικά σημαίνει πληθωρισμός, πως προκαλείται και ποιες οι επιπτώσεις του, τότε πιστέψετε με, πολλά θα ήταν διαφορετικά.
Από το πώς συμπεριφερθήκαμε στην πανδημία (που τους έδωσε το άλοθι να… τυπώσουν περισσότερο πληθωρισμό), μέχρι το πώς θα συμπεριφερόμασταν γενικότερα σαν καταναλωτές.
Και δεν είναι και τίποτα πολύπλοκο, έτσι; Δεν είναι ολοκληρώματα…
Είναι κάτι πολύ απλό: ο πληθωρισμός, όπως λέει και η ίδια η λέξη, είναι η «πληθώρα» χρήματος, η παραπάνω από το «φυσιολογικό», αν θέλετε, ποσότητα χρήματος, που τυπώνεται από τις κεντρικές τράπεζες.
Αυτές και ΜΟΝΟ αυτές ορίζουν την τύχη του πληθωρισμού. Αυτές έχουν το κουμπί, εμείς απλά χορεύουμε στο ρυθμό τους.
Κι όταν ρίχνονται στην αγορά πολύ περισσότερα από αυτά τα άνευ αντικρύσματος κωλόχαρτα, όπως συνέβη λίγο πριν (αλλά και μετά) την πανδημία, όταν και «τυπώθηκε» σχεδόν το ¼ όλων των δολαρίων (και κατ’ επέκταση ευρώ) που τυπώθηκαν ποτέ, ε τότε μαντέψτε τι γίνεται.
Δε χρειάζεται μεταπτυχιακό στα οικονομικά για να το βρείτε, σε αντίθεση με ό,τι σας θέλουν να νομίζετε οι γραβατωμένοι γραφιάδες που ανακοινώνουν τα νούμερα στην τηλεόραση.
Η αύξηση των τιμών, είναι ΣΥΜΠΤΩΜΑ, δηλαδή συνέπεια του πληθωρισμού, δεν είναι ο ίδιος ο προσδιορισμός του.
Η γενική αύξηση των τιμών έρχεται ΜΕΤΑ, ως αλυσιδωτή αντίδραση, αφού οι Fed/ΕΚΤ ή όποια κεντρική τράπεζα κατακλύσει την αγορά με φρεσκοτυπωμένο χρήμα, που φυσικά φουσκώνει ονομαστικές αξίες σε οτιδήποτε αγγίζει χρήμα (δηλαδή πρακτικά τα πάντα!), από τα χρηματιστήρια μέχρι τα καύσιμα και το λίπασμα που μετατρέπεται σε λάδι των €15/κιλό, για τα οποία εμείς γκρινιάζουμε αργότερα και αναρωτιόμαστε τις πταίει.
Μήπως φταίει ο κορωνοϊός; Μη και φταίει το μπλόκο στο Σουέζ;
Όπως και να ’χει, «παροδικό φαινόμενο» θα ’ναι μωρέ, λίγες εβδομάδες (μήνες, χρόνια) υπομονή, και οι τιμές θα επιστρέψουν στα «φυσιολογικά» επίπεδα, έτσι; ΨΕΜΑ, πάλι.
Οι τιμές δε θα επιστρέψουν ΠΟΤΕ στα δήθεν φυσιολογικά επίπεδα (αλήθεια, τι πάει να πει «φυσιολογικά»;) Ό,τι ανεβαίνει, δεν κατεβαίνει. Διότι για να πέσουν οι τιμές θα πρέπει να έχουμε «αποπληθωρισμό», δηλαδή το αντίθετο του πληθωρισμού, δηλαδή, μαντέψτε, φρένο σε QE και ποσοτική χαλάρωση και νομισματικές πολιτικές αεριτζίδικου χρήματος.
In case there is still any confusion:
“Prices are unlikely to return to pre-Covid levels. It would probably take a historically painful recession to engineer that degree of deflation. In other words, past inflation is mostly water under the bridge for the Fed.” – BofA
— zerohedge (@zerohedge) December 26, 2023
Όμως αποπληθωρισμός πρακτικά σημαίνει να σταματήσει το τύπωμα χρήματος (πράγμα αδύνατον πλέον)! Δε σημαίνει μείωση κατανάλωσης και παγωμάρα στην αγορά, η οποία αλυσιδωτά θα έριχνε τις τιμές…
Κάτι τέτοιο θα ήταν ΣΥΜΠΤΩΜΑ, δηλαδή συνέπεια μιας σφιχτής νομισματικής πολιτικής που θα προκαλούσε αποπληθωρισμό, κι όχι η αιτία του. Μόνο οι τράπεζες μπορούν να πυροδοτήσουν αποπληθωρισμό, όπως μόνο αυτές τρέφουν πληθωρισμό.
Γενικώς, βάλτε καλά στο κεφάλι σας πως για ό,τι συμβαίνει, θετικό ή αρνητικό, πληθωρισμό ή αποπληθωρισμό, ευθύνονται οι κεντρικές τράπεζες. Από εκεί ξεκινάνε όλα. Όσο αυτές τυπώνουν αβέρτα, τόσο θα ανεβαίνουν οι τιμές στα πάντα.
Οποιοσδήποτε υποστηρίζει ότι για τον πληθωρισμό “ευθύνεται” η πανδημία ή ο Πούτιν ή η κλιματική αλλαγή ή οτιδήποτε, είναι Α-ΣΧΕ-ΤΟΣ. Ή σε εντεταλμένη υπηρεσία. Και προκαλώ από εδώ μέσα, δημόσια, οποιονδήποτε οικονομολόγο, πολιτικό ή οτιδήποτε να με διαψεύσει, αν τολμάει…
Ο πληθωρισμός, ή έστω το 99% του ρυθμού αύξησης των τιμών, πηγάζει από τη νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών, όπως το κλίμα της Γης διαμορφώνεται κατά 99% από τον Ήλιο. Είναι τόσο απλό. Ο πληθωρισμός είναι απλός. Όπως απλά είναι τα περισσότερα γύρω μας, αρκεί να ανοίξει κανείς τα μάτια του…
Ναι, είναι ασφαλώς εφικτό να προκληθεί κάποιο προσωρινό πληθωριστικό σοκ από κάποιον απρόβλεπτο παράγοντα, όπως ένας πόλεμος ή μια πανδημία, αλλά αυτά είναι λελογισμένα ρίσκα που αργά ή γρήγορα εξισορροπούνται.
Και επίσης δεν είναι τόσο «απρόβλεπτα» όσο φαίνονται, όχι τουλάχιστον όσο φαίνονται σε εμάς τις ανυποψίαστες μάζες, αλλά στην πραγματικότητα είναι αρκετά «προεξοφλημένα» γεγονότα, κι αυτό φαίνεται από την αντίδραση των χρηματιστηρίων, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…
Αλλά γι’ αυτό ακριβώς έχει σημασία να καταλαβαίνουμε πως πραγματικά προκαλείται ο πληθωρισμός. Διότι τότε αρχίζει να ξεδιαλύνεται το παζλ και να βγάζουν νόημα οι κρίσεις, οι πανδημίες, οι μπούρδες που λένε στα τηλεοπτικά παράθυρα οι πολιτικοί…
Διότι, για παράδειγμα, η κρίση του 2008 δε ξεπεράστηκε ποτέ πραγματικά. Δεν εξυγιάνθηκε το χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπως μας είπαν. Τα μαξιλαράκια και τα νέα δήθεν όρια κεφαλαιακής επάρκειας που μπήκαν στις τράπεζες δε σημαίνουν τίποτα. Αυτά είναι μπούρδες για εσωτερική κατανάλωση.
Η πηγή του καρκίνου δε γιατρεύτηκε. Το τύπωμα χρήματος συνεχίστηκε, και όχι απλώς συνεχίστηκε, ξεπέρασε κάθε όριο. Και έθρεψε μια βόμβα χρέους-πληθωρισμού, που οι ίδιοι οι ιθύνοντές του ΞΕΡΑΝ πως, και πότε θα σκάσει. Ήταν απλά μαθηματικά. Και κάποιοι το βλέπαμε, στα νούμερα, και μιλούσαμε γι’ αυτό.
Και ήδη πριν την πανδημία, προειδοποιήσαμε πως πρόκειται να βιώσουμε τη μεγαλύτερη κρίση της γενιάς μας, τη φυσική συνέχεια της κρίσης του 2008 (το sequel αν θέλετε), με τη μορφή ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ, στερήσεων, πληθωρισμού.
Και ΕΚΕΙΝΟΙ το ξέραν. Έτσι χρειάζονταν κάποιο μεγάλο, παγκόσμιο, “αόριστο” γεγονός να δικαιολογήσει μια κρίση που θα έσκαγε έτσι κι αλλιώς, ήταν μαθηματικά προδιαγραμμένη να σκάσει. Μια πανδημία, ένας πόλεμος, ένας “αόρατος” εχθρός εμπρός του οποίου ο κόσμος δε θα μπορούσε τίποτα να πει. Θα το βούλωνε και θα πλήρωνε το λογαριασμό σαν καλό παιδί. Ένα λογαριασμό που οι τραπεζίτες χρέωσαν.
Όμως τι θα γινόταν αν έσκαγε η κρίση δίχως αποδιοπομπαίο τράγο; Οργή και χάος.
Πανδημία και πληθωρισμός: Η κότα γέννησε τo αυγό ή τo αυγό την κότα;
Γι’ αυτό λοιπόν είχε σημασία να γνώριζε ο κόσμος πως πραγματικά τράφηκε ο πληθωρισμός. Διότι πολλά πράγματα θα τα βλέπαμε αλλιώς…
Όπως και να ‘χει τώρα, το χρήμα τυπώθηκε, ο πληθωρισμός εκτοξεύθηκε, οι τιμές σκαρφάλωσαν, και πίσω δε γυρνούν. Το μόνο στο οποίο μπορούμε να ελπίζουμε είναι να μη συνεχίσουν να αυξάνονται με τόσο γρήγορο ρυθμό. Ωστόσο αυτό θα προϋπέθετε οι κεντρικές τράπεζες να άλλαζαν τροπάρι, και αυτό όχι απλώς δε θέλουν, αλλά δε μπορούν πλέον να το κάνουν.
Διότι όχι μόνο η Wall Street, αλλά ένα ολόκληρο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Δύσης, η ίδια η κοινωνία και η σύγχρονη κουλτούρα δανεισμού και διαρκούς κατανάλωσης έχει διαμορφωθεί γύρω από το τύπωμα, τη διαρκή και ολοένα αυξανόμενη δημιουργία χρέους. Αυτός είναι κι ο λόγος που το παγκόσμιο χρέος αυξάνεται, είναι μεγαλύτερο του ΑΕΠ (άρα χρωστάμε περισσότερα από όσα παράγουμε).
Ο δε αποπληθωρισμός δε, το να πέσουν δηλαδή οι τιμές, αποτελεί όνειρο θερινής νυκτός.
Πότε ήταν η τελευταία φορά που ζήσαμε μια έντονη περίοδο αποπληθωρισμού τις τελευταίες δεκαετίες; Θα σας πω εγώ, σχεδόν ΠΟΤΕ.
Διότι πολύ απλά, τις τελευταίες δεκαετίες οι κεντρικές τράπεζες εφαρμόζουν, με όλο και εκθετική πρόοδο, χαλαρότερη νομισματική πολιτική, κοινώς τυπώνουν σα να μην υπάρχει αύριο.
Αυτό που ξεκίνησε ως δήθεν έκτακτο μέτρο για την κρίση του 2008, το Quantitative Easing (ποσοτική χαλάρωση), τελικά παρέμεινε μαζί μας, για πάντα.
Με αποκορύφωμα το 2020, όπου με αφορμή την πανδημία, οι πρέσες πήραν φωτιά και η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών εξευτελίστηκε, κι έτσι βιώνουμε την τραγική σημερινή κατάσταση του πανάκριβου ρεύματος, των πανάκριβων σουπερ-μαρκετ.
Κι όμως, δε φταίνε τα σουπερμαρκετ. Ναι, υπάρχει αισχροκέρδεια (όπως σε κάθε τι), όμως δεν είναι αυτή η πηγή του κακού, ούτε αντιπροσωπεύει το σύνολο της επιβάρυνσης στην τσέπη του καταναλωτή.
Αν, για παράδειγμα, ένα σαμπουάν έκανε €3 και τώρα κάνει 6, από αυτά τα έξτρα 3 ευρώ που καλούμαστε να πληρώσουμε, άντε τα 0,50 να είναι η αισχροκέρδεια του επιχειρηματία.
Τα υπόλοιπα 2,5 είναι αποκλειστικά ευθύνη των κεντρικών τραπεζών, και κανενός άλλου.
Πιστέψετε με, αν ήταν στο χέρι του επιχειρηματία, οι τιμές θα ήταν όσο πιο χαμηλά γίνεται, κι αυτό άλλωστε συμβαίνει σε κάθε καπιταλιστική αγορά.
Αλλά είναι ευκολότερο να στρέψουν την οργή των καταναλωτών στους κακούς επιχειρηματίες, από ό,τι στον πραγματικό κακό της ιστορίας, κεντρικούς τραπεζίτες και πολιτικούς.
Κι έτσι σκοπίμως θέλουν τις μάζες να μη γνωρίζουν πως και γιατί προκαλείται ο πληθωρισμός.
Πίσω στο θέμα μας (το ψέμα τους), σας λένε λοιπόν ότι ο πληθωρισμός υποχωρεί, και οι τιμές θα αποκλιμακωθούν.
Ακόμη κι αν ήταν αλήθεια πως ο άκρατος (διψήφιος σε πραγματικούς όρους) πληθωρισμός υποχωρεί σε επίπεδα του 2-3% (τα φυσιολογικά δηλαδή νούμερα), τότε αυτό τι σημαίνει πρακτικά; Ότι υποχωρούν οι τιμές;
Όχι φυσικά. Σημαίνει ότι υποχωρεί ο ΡΥΘΜΟΣ αύξησης των τιμών (το σύμπτωμα του πληθωρισμού δηλαδή).
Αν δηλαδή ο πληθωρισμός «πέσει» στο 3%, δε σημαίνει ότι οι τιμές θα πέσουν, αλλά ότι θα αυξηθούν κατά 3%!
Οι τιμές δηλαδή θα αυξάνονται όπως και να ’χει (είπαμε ό,τι ανεβαίνει, δεν κατεβαίνει), αυτό που αλλάζει απλώς είναι ο ρυθμός αύξησής τους.
Με απλά λόγια, αν πέρυσι είχαμε πραγματικό πληθωρισμό 30% στα τρόφιμα και η φέτα από 12 πήγε ας πούμε στα 15 ευρώ/κιλό, τότε αν φέτος ο πληθωρισμός υποχωρήσει (ωραία ακούγεται αυτό, ε;) και πάει ας πούμε στο 5%, τότε αυτό τι σημαίνει;
Ότι η φέτα θα γίνει φθηνότερη; Όχι! Με 5% πληθωρισμό, η φέτα θα τσιμπήσει άλλο 1 ευρώ τον επόμενο χρόνο!
Ο μόνος τρόπος η φέτα να γινόταν φθηνότερη, ceteris paribus (αυτό που στα οικονομικά εννοούμε δηλαδή όταν όλες οι άλλες συνθήκες παραμένουν σταθερές, π.χ. η παραγωγή φέτας) θα ήταν να είχαμε αποπληθωρισμό, δηλαδή νομισματική σύσφιξη. Κι αυτό ξεχάστε το.
Οι ίδιες οι κεντρικές τράπεζες άλλωστε το παραδέχθηκαν, αφού προϊδεάζουν για μειώσεις επιτοκίων (!) αντί για αυξήσεις, που τόσο πολύ έχει ανάγκη η πραγματική οικονομία (αλλά όχι η Wall Street, που διψάει για QE).
Βέβαια, έχουμε εξηγήσει πως μόνο μια ακραία, αποφασιστική σύσφιγξη (τύπου Volcker) θα είχε νόημα τώρα, αλλά ακόμα και γι’ αυτό είναι αργά, και άλλωστε κανείς από τις σημερινές κεντρικές αρχές δε θα ανάλαμβανε το πολιτικό κόστος των συνεπειών ενός «παγώματος» της οικονομίας.
Ούτε εμείς οι ίδιοι δε θα το αντέχαμε, και δεν εννοώ οικονομικά, αλλά πολιτισμικά.
Ο σύγχρονος πολίτης της Δύσης είναι ένα θλιβερό υπερκαταναλωτικό ον, τόσο εθισμένο στην αδιάκοπη κατανάλωση ψυχαγωγίας, που κυριολεκτικά τρέφεται από αυτήν, κι αν του τη διακόψεις θα είναι σα να κόβεις την πρέζα από έναν εξαρτημένο.
Όσο υπάρχει Fed θα υπάρχει Αϊ-Βασίλης…
Αν οι «ηγέτες» της παρακμάζουσας σύγχρονης Ευρώπης έβγαιναν μπροστά σήμερα και μας έλεγαν την αλήθεια, δε θα την αντέχαμε.
Φανταστείτε ένα υποθετικό διάγγελμα του πλανητάρχη, προς τις ΗΠΑ αλλά και όλους τους λαούς της Δύσης, παραμονή Πρωτοχρονιάς, σε αυτό το στυλ:
«Παιδιά ακούστε, λίγη ησυχία παρακαλώ, χαμηλώστε λίγο τη χριστουγεννιάτικη μουσική, θέλω να πω κάτι σοβαρό…
Επτωχεύσαμεν. Βασίσαμε μια ολόκληρη κοινωνία στο αεριτζίδικο τύπωμα και την κατανάλωση, περισσότερων από όσα παράγουμε. Κι αυτό δε μας πάει πουθενά, και κάθε χρόνο θα είναι και χειρότερα.
Σας κοροϊδέψαμε. Τυπώναμε χρήμα και δημιουργούσαμε πλασματική ευμάρεια.
Τα φουσκωμένα ΑΕΠ κι οι θεόρατες αποτιμήσεις των μετοχών (πολύ ανώτερες από τα θεμελιώδη τους) δεν είναι αποτέλεσμα οργανικής ανάπτυξης και υγιούς οικονομικού κύκλου παραγωγής/κατανάλωσης. Είναι αέρας, είναι ψέμα, και είναι χρέος που καλούνται να πληρώσουν οι επόμενες γενιές, και διαρκώς διογκώνεται.
Και πρέπει κάποια στιγμή να μπει ένα φρένο σε αυτήν την τρέλα, την αυτοκαταστροφή.
Και φρένο σημαίνει θυσίες, σημαίνει πως για την επόμενη δεκαετία θα πρέπει να στερηθούμε, να αναθεωρήσουμε όσα είχαμε δεδομένα, να αλλάξουμε ριζικά το πώς καταναλώνουμε, εργαζόμαστε και ψωνίζουμε ή πάμε διακοπές, να αλλάξουμε την ίδια μας τη συμπεριφορά και τις κοινωνικές μας σχέσεις και κουλτούρα…
Προκειμένου όχι απλώς να ξαναμπεί το τρένο στις σωστές ράγες, αλλά να επιβιώσουμε. Διότι η Δύση αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζει την απειλή του ίδιου της του αφανισμού.
Μπορεί ακόμη να μη φαίνεται, μπορεί σήμερα να γιορτάζουμε και να κάνουμε πως όλα είναι μια χαρά, όμως αργά αλλά σταθερά, αν δεν αλλάξουμε τροπάρι βαδίζουμε στην καταστροφή όσων με τόσους κόπους χτίσαν οι προγόνοι μας.
Και για όλα αυτά φταίμε όλοι μαζί, αλλά κυρίως εμείς, οι πολιτικοί, οι κεντρικοί τραπεζίτες…
Το έγκλημα που διαπράξαμε, είναι ασυγχώρητο, και τώρα έχουμε το θράσος να σας ζητάμε να πληρώσετε τη νύφη, και καταλαβαίνουμε ότι αυτό σας εξοργίζει, αλλά δεν υπάρχει άλλος τρόπος… Ή αλλάζουμε, ή χανόμαστε.
Μην περιμένετε κανέναν Άγιο Βασίλη να σας σώσει. Δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης, εμείς είμαστε ο Άγιος Βασίλης, εμείς φέρναμε τα «δώρα» (την πλασματική ρευστότητα των τελευταίων δεκαετιών) που τροφοδότησε το άρρωστο και μη βιώσιμο υπερκαταναλωτικό μοντέλο της σύγχρονης κοινωνίας, καταλάβατε; Εμείς!
Κι εμείς οι ίδιοι τώρα σας λέμε, ξυπνήστε, ανοίχτε τα μάτια σας, αναγνωρίστε το που βρισκόμαστε, τον εφιάλτη των Χριστουγέννων που εμείς σας πλάσαμε, και βγείτε έξω στο τσουχτερό κρύο, γιατί δεν υπάρχει κανείς να έρθει να μας σώσει. Ευχαριστώ και συγγνώμη…»
…Αυτή φυσικά είναι μια υποθετική ομιλία που ούτε στο πιο μη ρεαλιστικό γιορτινό παραμύθι θα ακουγόταν. Διότι αμέσως μετά ο παγωμένος όχλος θα έπαιρνε τα δαυλιά και τις τσουγκράνες. Και κανείς δεν το θέλει αυτό. Ούτε εκείνοι, αλλά ούτε εμείς.
Αυτό μαρτυρά και το σχεδόν 100% πληρότητας των ξενοδοχείων για παράδειγμα στην Ελλάδα, την τρέχουσα περίοδο των γιορτών.
Ο κόσμος φαίνεται να ζει σα να μην υπάρχει αύριο. Τι εννοώ;
Από τη μια υπάρχει το αδιαμφισβήτητο γεγονός της πρωτοφανούς ακρίβειας, από τα ενοίκια μέχρι το σούπερμαρκετ, κι ενώ οι μισθοί παραμένουν ίδιοι, κι από την άλλη ο κόσμος φαίνεται να μη μειώνει στο ελάχιστο έξοδα πολυτελείας, όπως διακοπές και δώρα.
Αυτό δεν είναι δείγμα ορθολογικού καταναλωτή.
Σίγουρα όχι ανθρώπου που κατά γενική ομολογία ζορίζεται πλέον να τα βγάλει πέρα, και είναι κάτι που όλοι μας συζητάμε μεταξύ μας.
Όχι, αυτή είναι συμπεριφορά ανθρώπου που δε δείχνει πλέον να τον νοιάζει.
Είτε επειδή δεν έχει τίποτα πλέον να χάσει και κουράστηκε να αποταμιεύει για το τίποτα, είτε επειδή διαισθάνεται το «τέλος», την αναπόφευκτη αυτοκαταστροφή μιας μη βιώσιμης κοινωνίας, μιας ζημιογόνας οικονομίας στα τελευταία της.
Κι έτσι, κοιτά να το γλεντήσει, για όσο ακόμα μπορεί. Ζει σα να μην υπάρχει αύριο.
Κι ίσως δεν το κάνει απαραίτητα συνειδητά, δεν έχει δηλαδή περάσει όλα τα στάδια λογικής που εκφράστηκαν σε αυτό το κείμενο.
Ίσως το κάνει ασυνείδητα, σαν από ενστικτώδη αντίδραση σε μια επικείμενη καταστροφή.
Έτσι, από τη μια οι κύριοι υπεύθυνοι αυτού του μπάχαλου που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, επιλέγουν να συνεχίζουν τα ψέματα, την ωραιοποίηση του πληθωρισμού ή οτιδήποτε, διότι αυτό «πουλάει», ειδικά τέτοιες μέρες.
Κι από την άλλη, η συνυπεύθυνη μάζα που παραμένει προσκολλημένη στις επικίνδυνες αλλά γλυκά εθιστικές ψευδαισθήσεις, αρνούμενη να αντιμετωπίσει την αλήθεια, πόσο μάλλον αυτούς που την κρύβουν, και μάλιστα απωθείται από όσους προσπαθούν να την εκθέσουν.
Διότι έξω έχει κρύο, και η γυμνή αλήθεια δεν μπορεί να αντέξει.
Αλλά υπάρχουμε κι εμείς, που δε συμβιβαζόμαστε με όλο αυτό το θέατρο του παραλόγου. Διότι δεν είναι ζωή αυτή. Ίσως είναι για εμάς, αλλά όχι για τα παιδιά μας.
Κι αν στην τελική ρισκάρουμε να χάσουμε τη βόλεψή μας, ας είναι. Αν δεν κάνουμε τίποτα, θα τα χάσουμε όλα έτσι κι αλλιώς.
Η αλήθεια πρέπει να κυκλοφορήσει, γυμνή, έξω στο κρύο, και πρέπει να αντέξει. Δε γίνεται αλλιώς. Είναι ο μόνος τρόπος να έχει happy end αυτή η ιστορία.
Ένα χρόνο πριν, γράφαμε πως το 2022 θα ήταν απλά το τρέιλερ σε αυτό που επρόκειτο να ακολουθήσει. Ε, λοιπόν, το 2023 ήταν απλά η εισαγωγή στο κυρίως θέμα…
Κάποιοι νόμισαν ότι η πανδημία ήταν τα «δύσκολα», και το κακό πάει πέρασε.
Ότι η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 ξεπεράστηκε, ότι την πληρώσαμε με θυσίες.
Αυτοί οι άνθρωποι ζουν σε ψευδαισθήσεις και δεν έχουν ιδέα τι πραγματικά σημαίνει «θυσίες», όσα πλούτη κι αν έχουν.
Τα επόμενα δύο χρόνια θα βιώσουμε το πιο συναρπαστικό, το πιο τρομακτικό (σχετικό για τον καθένα), γεμάτο αδρεναλίνη κομμάτι της ταινίας, που για άλλους θα εξελιχθεί σε θρίλερ, για άλλους σε success story.
Οι προνοητικοί, ψυχροί αλλά ανοιχτόμυαλοι, θα επιβιώσουν.
Οι προσκολλημένοι σε ψευδαισθήσεις, θα φάνε το χαστούκι της ζωής τους.
Το 2024 θα είναι πιθανόν η τελευταία χρονιά που θα “απολαύσουμε” τα πλαστά αγαθά του τυπωμένου χρήματος. Μετοχές, ομόλογα, θα συνεχίσουν για λίγο ακόμα το πάρτι τους, ένα κύκνειο άσμα του χάρτινου δολαρίου που δημιούργησε τη σύγχρονη κοινωνία της Δύσης, αλλά και ταυτόχρονα την οδήγησε στην παρακμή της.
Το 2024 με ορόσημο το επίσημο λανσάρισμα του ψηφιακού χρήματος (CBDC), ξεκινά η μεταμόρφωση της Δύσης, το μεγάλο «Reset», η ελεγχόμενη κατεδάφιση κι ανοικοδόμηση μιας μη βιώσιμης κοινωνίας που έχει τελματώσει.
Το μέλλον αβέβαιο, σκοτεινό σίγουρα προτού ξεθολώσει (από εμάς θα εξαρτηθεί το πόσο γρήγορα θα συμβεί αυτό), αλλά αναμφίβολα συναρπαστικό.
Καλή χρονιά σε όλους…
Σχετικά θέματα:
Ψηφιακό ευρώ (CBDC) και τι θα σημάνει για τις ζωές μας
Το τέλος του Αμερικανικού Ονείρου: Αποταμίευση και πληθωρισμός στη σύγχρονη Δύση
Ύφεση με πληθωρισμό γίνεται; Γίνεται!
Κρυπτονομίσματα: Ο απόλυτος οδηγός επιβίωσης
Πληθωρισμός, γεωπολιτικά:
- Γιατί δεν πέφτει ο πληθωρισμός
- Μια δεκαετία στερήσεων, επιδομάτων, αναξιοπρέπειας
- “Ο πραγματικός ψυχρός πόλεμος γίνεται για το ψηφιακό χρήμα“
- “Στασιμοπληθωρισμός σημαίνει 70s δίχως μίνι και Led Zeppelin“
- “Η Fed μόλις «μαρτύρησε» τι θα συμβεί στις αγορές“
- “Η Ουκρανία γίνεται το τέλειο άλλοθι για τη φτωχοποίηση της Δύσης“
- “Προκλητικός Πάουελ: Αν δεν ήταν ο πόλεμος, θα ανεβάζαμε τα επιτόκια!“
- “Πληθωρισμός: «Κάποιοι απλώς… θα υποφέρουν περισσότερο»“