Η ΕΚΤ επιμένει σε μηδενικά επιτόκια παρά τον πληθωρισμό-ρεκόρ. Οι κεντρικές τράπεζες όμως είναι εγκλωβισμένες. Αν αυξήσουν τα επιτόκια, πυροδοτούν χρηματιστηριακό κραχ και ύφεση. Από την άλλη αν αφήσουν ανεξέλεγκτο τον πληθωρισμό, θα σκοτώσει την οικονομία οδηγώντας έτσι κι αλλιώς σε sell–off και κρίση. Άργησαν πολύ. Πλέον το πραγματικό δίλημμα για τις κεντρικές τράπεζες είναι ύφεση ή βαριά ύφεση. Γι’ αυτό και θα αναγκαστούν να κάνουν το «σωστό». Ωστόσο μπορεί να βγει και κάτι καλό από αυτήν την ιστορία…
Ανάλυση πληθωρισμός/επιτόκια – Γράφει ο Γιάννης Τσιρογιάννης
Ρίξτε ένα νόμισμα. Κορώνα, χάνετε. Γράμματα, πάλι χάνετε.
Γιατί η ΕΚΤ δεν αυξάνει (ακόμη) τα επιτόκια, ρισκάροντας υψηλό πληθωρισμό και ύφεση;
Η γρήγορη απάντηση είναι και η πιο απλή: διότι δε «ρισκάρει» η ΕΚΤ. Αποτελεί ύβρις και μόνο που χρησιμοποιούμε τη λέξη ρίσκο για να χαρακτηρίσουμε μια απόφαση που στην πραγματικότητα δεν περιλαμβάνει ουσιαστικές συνέπειες (και άρα ρίσκο) για αυτόν που τη λαμβάνει.
Ο λαός τη Ευρώπης (και της Δύσης γενικότερα, λόγω Fed) είναι αυτός που θα πληρώσει το λογαριασμό του πληθωρισμού. Εμείς ρισκάρουμε τα πάντα, όχι οι χαρτογιακάδες ευρωπαίοι τραπεζίτες που εκτελούν τις εντολές των αφεντικών τους στην αντίπερα όχθη.
Η ΕΚΤ έχει χάσει τη βούλησή της εδώ και χρόνια, μη γελιόμαστε. Αποτελεί μια θλιβερή ουρά της Fed, διαφοροποιώντας περιστασιακά άνευ ουσίας τη ρητορική της, για εσωτερική κατανάλωση των μαζών και για τα καθιερωμένα σινιάλα trading προς τους μεγάλους χρηματιστηριακούς παίχτες που την αφεντεύουν…
Η κρίση αυτή δε θα σκάσει με μπαμ αλά Λίμαν Μπράδερς, ούτε θα δούμε περικοπές ή απολύσεις. Το αντίθετο μάλιστα… Ενδεχομένως θα δούμε και αυξήσεις μισθών, και ο κόσμος θα δουλεύει (μια και δυο δουλειές)!
Και θα ακούτε τους κυβερνώντες να πανηγυρίζουν γι’ αυτό, και να το πιστώνονται κιόλας, καλώντας το ποίμνιο να χειροκροτήσει το γυμνό αυτοκράτορα ζητωκραυγάζοντας «κοιτάξτε, ανάπτυξη!»
Διότι έτσι γίνεται σε περιόδους υπερπληθωρισμού. Οι αξίες φουσκώνουν – οι τιμές στα αγαθά, και οι μισθοί αναγκαστικά – αλλά όχι αναλογικά. Διότι όταν το ρεύμα ή βασικά τρόφιμα και γεωργικά προϊόντα ή πχ. αλουμίνια και ξύλο εκτοξεύονται 100% και σου ανακοινώνουν αύξηση κατώτατου 6% και 10% και θέλουν να τους πεις κι ευχαριστώ, αυτό είναι κατάντια.
Κι εμείς δεν έχουμε καν υπερπληθωρισμό, έχουμε κάτι χειρότερο: στασιμοπληθωρισμό. Δηλαδή αύξηση τιμών που δε συνοδεύεται από ανάλογη αύξηση παραγωγής (οικονομική στασιμότητα).
Σε μια τέτοια κατάσταση οι «Αξίες» δε φουσκώνουν καν (πλασματικά), αλλά καταρρέουν. Το χρήμα ευτελίζεται σταδιακά και ο καταναλωτής χάνει καθημερινά την αγοραστική του δύναμη. Ληστεύεται από την εργατοώρα του, το χρόνο του, την ίδια του τη ζωή. Είναι η χειρότερη μορφή οικονομικής μιζέριας. Και η πιο ύπουλη.
Αυτός είναι κι ο λόγος που ο περισσότερος κόσμος ακόμη δεν έχει συνειδητοποιήσει το πώς, πότε και γιατί η επόμενη οικονομική κρίση έχει ήδη ξεκινήσει.
Διότι η πρόσφατη ιστορία του έμαθε πως κρίση σημαίνει να κοπεί ο μισθός. Να απολυθεί. Και τώρα δε συμβαίνει αυτό. Αν μη τι άλλο του ανακοινώνουν αύξηση κατώτατου (για γέλια).
Σε αυτήν την κρίση, η φτωχοποίηση της κοινωνίας δε θα έρθει μέσω περικοπών. Αλλά μέσω αύξησης τιμών όλων των υπόλοιπων αγαθών και υπηρεσιών. Φτωχότεροι θα είμαστε επειδή θα στερούμαστε όλα εκείνα που κάποτε θεωρούσαμε δεδομένα. Δουλειά όμως θα έχουμε, δόξα τω κράτει. Απλώς θα δουλεύουμε για να πληρώσουμε το ρεύμα και το leasing του αυστηρά ηλεκτροκίνητου που δε θα μας ανήκει, και δε θα ρυπαίνει τον θαυμαστό νέο κόσμο μας.
Η ΕΚΤ επιμένει στα χαμηλά επιτόκια… αλλά θα αναγκαστεί να τα γυρίσει
Ακούγονται υπερβολικά, δυστοπικά μήπως όλα αυτά; Πριν από ένα-δυο χρόνια όταν προειδοποιούσαμε για τον πληθωρισμό, ίσως έτσι να φαίνονταν στον περισσότερο ανυποψίαστο κόσμο. Τώρα όμως που είδαν τους πρώτους λογαριασμούς έχουν αρχίσει να τους μπαίνουν οι υποψίες…
Όχι, εμείς θα πληρώσουμε και αυτήν την κρίση, πάντα εμείς. «Εκείνοι» δε ρισκάρουν τίποτα. Η λέξη «ρισκάρει» χρησιμοποιήθηκε «κατ’ ευφημισμόν» στον τίτλο, διότι…παραμένουμε ρομαντικοί και θέλουμε να πιστεύουμε πως δεν έχει χαθεί εντελώς η τσίπα από αυτήν την κοινωνία.
Πως τα καθάρματα, τα οποία μας έλεγαν εν γνώσει τους ψέματα στα μούτρα μας και κατ’ εξακολούθησιν τα τελευταία δύο χρόνια της πανδημίας σχετικά με την δήθεν «παροδικότητα» του πληθωρισμού (του οποίου μάλιστα αρνούνταν και εντελώς την ύπαρξη για ένα διάστημα), δε θεωρούν τους εαυτούς τους «θεούς». Πως μέσα τους νιώθουν κι αυτοί φόβο, τον φόβο να χάσουν την εξουσία, την εξουσία που ρισκάρουν όταν λαμβάνουν εγκληματικές αποφάσεις.
Όταν η Λαγκάρντ και η κάθε Λαγκάρντ κλείνει τα μάτια της στον πρωτοφανή πληθωρισμό-ρεκόρ της Ευρωζώνης, και συνεχίζει το χαβά της λέγοντας πως «δεν είναι τίποτα, θα περάσει, δεν αυξάνουμε επιτόκια», τότε υποτίθεται ρισκάρει μια κολοσσιαία ύφεση στην Ευρώπη, και παράλληλα ρισκάρει το κεφάλι της, πολιτικά.
Υποτίθεται… Αλλά στην παράλογη εποχή που ζούμε, όπου όλα είναι ανάποδα, όπου πρότυπα είναι οι αυτοαποκαλούμενοι ινφλουένσερς που ξεβρακώνονται στο ίνσταγκραμ, και τέχνη είναι κάτι κακόγουστα ψηφιακά πιθήκια NFT, τότε όχι, η Λαγκάρντ δε ρισκάρει τίποτα, και ο τίτλος προσβάλλει το μόχθο του λαού που πραγματικά ρίσκαρε τα πάντα, ακόμη κι αν δεν το κατάλαβε, στο όνομα μιας πανδημίας.
Μαζί με τα λοκντάουν αποδεχτήκαμε την κρίση
Διότι όταν όλοι συνεναίσαμε στα -αποδεδειγμένα κι επίσημα πλέον- (βλέπε μελέτη Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς) καταστροφικά λοκντάουν, δε βάλαμε απλώς την ταφόπλακα σε μια παγκόσμια οικονομία που βρισκόταν ήδη σε πορεία εκτροχιασμού.
Αλλά «ξεπλύναμε» πάνω από 15 χρόνια εγκληματικών νομισματικών πολιτικών των Fed και ΕΚΤ. Πολιτικών όπως το δήθεν προσωρινό QE (νυν PEPP, μετέπειτα ποιος-ξέρει-τι), το αλόγιστο τύπωμα χρήματος, τα μηδενικά επιτόκια. Πολιτικών που όσοι ελάχιστοι ηθικοί οικονομολόγοι -και όχι παπαγαλάκια του συστήματος- φώναζαν από χρόνια πως νομοτελειακά θα οδηγήσουν σε έναν άνευ προηγουμένου πληθωρισμό.
Το γνώριζαν αυτό. Και έψαχναν το τέλειο «πλυντήριο» να ξεπλύνει τις οικονομικές αμαρτίες τους, παλιές και νέες. Το βρήκαν στον τέλειο αποδιοπομπαίο τράγο του κορωνοϊού, την κότα με τα χρυσά αυγά. Κι εμείς τους το δώσαμε, απλόχερα. Ακαταδίωκτα…
Γι’ αυτό κι όταν συνεναίσαμε στα λοκντάουν δε σφραγίσαμε απλώς την οικονομική μας μοίρα για τη δεκαετία 2020-2030. Αλλά τους καταστήσαμε άμοιρους ευθυνών.
Γι’ αυτό και τώρα δεν τους ενδιαφέρει. Γι’ αυτό και συμπεριφέρονται σαν ο κόσμος να τους ανήκει. Διότι τους ανήκει, εμείς τους τον δώσαμε. Δυσανασχετείτε για τις αυξήσεις; Εσείς συνεναίσατε σε αυτές, δε φταίμε εμείς αν δε διαβάσατε τα ψιλά γράμματα της «επιχείρησης ελευθερίας» των λοκντάουν, της διάλυσης της παγκόσμιας παραγωγής και εφοδιαστικής αλυσίδας και της ριζικής επανεκκίνησης της κοινωνίας, το Great Reset αν θέλετε…
«Μαζί τα φάγαμε», σας λένε κατά κάποιο τρόπο, με ακόμη πιο προκλητικό ύφος όμως αυτήν τη φορά. Η Μεγάλη Στέρηση θα είναι το κόστος της υγείας σας που (δεν) προστατέψαμε. Διότι όλα «για την ασφάλεια σας» έγιναν. Τίποτα δεν είναι δωρεάν, τα πάντα έιναι κόστος ευκαιρίας σε αυτή τη ζωή, και όσοι διαβάζετε αυτή τη στήλη, το γνωρίζετε καλύτερα από όλους.
Βέβαια για να μη μπερδευόμαστε, τα λοκντάουν ήταν απλώς το «ξέπλυμα». Η δουλειά είχε γίνει χρόνια πριν, ήδη από την εφαρμογή του πρώτου σταδίου της ποσοτικής χαλάρωσης, η οποία ουσιαστικά έκρυψε κάτω από το χαλί τα συντρίμμια της προηγούμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης. Στην ουσία δεν υπήρξε οικονομική «εξυγίανση».
Ίσως αυτή τη φορά να υπάρξει. Ίσως να βγει και κάτι καλό από την εποχή της Μεγάλης Στέρησης… Απλώς δυστυχώς θα το πληρώσουμε όλο μόνοι μας. Εκείνοι δε ρισκάρουν τίποτα.
Δε μας εξέπληξε η απόφαση περί μη αύξησης επιτοκίων – μας εξέπληξε η ρητορική τους
Και ερχόμαστε στην (αναμενόμενη) απόφαση της ΕΚΤ, η οποία όπως ανακοίνωσε στην κρίσιμη συνεδρίαση της περασμένης Πέμπτης, δε σκοπεύει να προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων. Έτσι λέει τώρα, τουλάχιστον…
Η απόφαση αυτή καθ’ αυτή καθόλου δε μας εξέπληξε. Μάλιστα με αυτό το άρθρο κλείνουμε και την επέτειο σχεδόν ενός χρόνου από το αφιέρωμα « Great Reset, μηδενικά επιτόκια και η αυγή μιας νέας οικονομίας», στο οποίο αφενός προειδοποιούσαμε για τον πληθωρισμό, αφετέρου τονίσαμε πως «ξεχάστε τις αυξήσεις επιτοκίων μέχρι το 2023». Όχι ουσιαστικές αυξήσεις, τουλάχιστον. Διότι με τον πληθωρισμό ρεκόρ άνω του 5% στην Ευρωζώνη και 7% στις ΗΠΑ, θα έπρεπε ήδη να μιλάμε για 8 αυξήσεις επιτοκίων το λιγότερο!
Καταλαβαίνετε πως όλα αυτά είναι αστεία πράγματα λοιπόν. Το να καθόμαστε να το συζητάμε για μια αύξηση ή όχι. Ακόμη και να συνέβαινε, δε θα είχε ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Οι άνθρωποι ΔΕ ΘΕΛΟΥΝ να σώσουν την οικονομία. Διότι η οικονομία δε σώζεται έτσι κι αλλιώς. Και άλλωστε, όπως είπαμε, στα μάτια του κόσμου «δε φέρουν ευθύνη» για την κατεδάφισή της, άρα ποιος ο λόγος να ασχοληθούν να τη σώσουν, ρισκάροντας μάλιστα πολιτικό κόστος; Εδώ δεν ασχολούνται όταν ξέρουμε ξεκάθαρα ότι φταίνε!
Κι αυτό ακριβώς εξηγούσαμε από τότε. Επομένως η απόφαση της ΕΚΤ για μη αύξηση επιτοκίων δε μας εξέπληξε. Αυτό που μας εξέπληξε ήταν η ρητορική (και το θράσος) της Λαγκάρντ. Αυτό ΕΧΕΙ ενδιαφέρον, τόσο για μας (τη Main Street) όσο και για τη Wall Street.
Πάμε λοιπόν να το αποκρυπτογραφήσουμε.
Οι επόμενες δύο… δεκαετίες είναι κρίσιμες!
Κατ’ αρχάς “ο πληθωρισμός πιθανόν να παραμείνει υψηλός βραχυπρόθεσμα”, παραδέχθηκε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία χαρακτήρισε αβέβαιο το outlook.
“Πιθανόν“. Αοριστία που καλύπτει όλα τα ενδεχόμενα. Ωραία ξεκινάμε… “Βραχυπρόθεσμα“. Ακόμη περισσότερη αοριστία, χρονική. Τι σημαίνει βραχυπρόθεσμα, κυρία Λαγκάρντ; Και το «παροδικός» που λέγατε στην αρχή, βραχυπρόθεσμος υποτίθεται ήταν, και αντί για δύο εβδομάδες άντε κανά μήνα, τραβάει ήδη τρίμηνο (επίσημα) και έιμαστε μόνο στην αρχή! Δηλαδή τι να περιμένουμε;!
«Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε όλα τα εργαλεία ώστε να ελέγξουμε την αστάθεια των τιμών καταναλωτή», συνέχισε, την ώρα που η Eurostat ανακοίνωνε τα ακόμη χειρότερα στοιχεία «πληθωρισμού χονδρικής» (δείκτη τιμών παραγωγού), με την Ελλάδα να πιάνει 8%!
Η Λαγκάρντ εδώ εννοεί πως θα αυξήσουν τα επιτόκια αν χρειαστέι, αλλά δε θα το κάνουν. Κρατήστε αυτή τη σκέψη για λίγο.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στη γνωστή μπούρδα πως η ενεργειακή κρίση προκάλεσε τον πληθωρισμό (ενώ το αντίστροφο συνέβη φυσικά), στην οποία δε θα μπω καν στον κόπο να αναλύσω. «Οι περισσότεροι εντυπωσιαστήκαμε από τα στοιχεία του πληθωρισμού τον Δεκέμβριο του 2021. Ήταν εξαιτίας του ενεργειακού σοκ». Εντυπωσιάστηκαν.
Η Λαγκάρντ κατέληξε πως «δεν απέρριψα ποτέ τις ανησυχίες του ΔΣ της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό. Ο στόχος του 2% είναι σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, μην το ξεχνάμε».
Too little, too late – Οι κεντρικές τράπεζες είναι εκτεθειμένες στο ψέμα τους
Στο σημείο αυτό έχουμε την πλήρη απογύμνωση του ήδη γυμνού αυτοκράτορα, τον πλήρη εξευτελισμό της κεντρικής τράπεζας ως θεσμού που πλέον έχει χάσει κάθε αξιοπιστία.
Την τραγική και απόλυτη αποτυχία τους να στέιλουν ένα σαφές μήνυμα όσον αφορά το τι σκοπεύουν να κάνουν με την παγκόσμια οικονομία που έχει εκτροχιαστεί και κυριολεκτικά κρέμεται από τα χείλη ενός Πάουελ και μιας Λαγκάρντ, που το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να αναλάβουν τις ευθύνες τους επιτέλους και να πατήσουν το κουμπί των επιτοκίων, να κάνουν τη μία ρημάδα δουλειά που έχουν ως ρυθμιστές της οικονομικής τύχης του πλανήτη.
Αλλά δε θέλουν. Διότι αυτό θα σήμαινε πτώση των χρηματιστηρίων. Θα σήμαινε το τέλος της μακροβιότερης φούσκας όλων των εποχών, μιας bull market που τα τελευταία χρόνια ανεβαίνει πλασματικά, και όχι λόγω πραγματικής προστιθέμενης αξίας.
Και δεν τους παίρνει να απογοητεύσουν τα αφεντικά τους. Για εμάς χέστηκαν. Εμάς θα μας «περάσει».
Άλλωστε «κάποιοι απλά είναι καταδικασμένοι να υποφέρουν περισσότερο», όπως με περίσσεια αλαζονεία και ελιτισμό μας ενημέρωσε ο Πάουελ στη συνέντευξη Τύπου της Fed (ολόκληρο το ενδιαφέρον απόσπασμα εδώ).
Κι ενώ έχουν προηγηθεί μήνες και μήνες θρασύτατων ψεμάτων περί αποπληθωρισμού, περί μη ύπαρξης αλλά τελικά ύπαρξης «κάποιου πληθωρισμού παροδικού που δε θα ξεπεράσει το 2%» (!), η ΕΚΤ ΕΠΙΜΕΝΕΙ στο τροπάρι της, επιμένει στο λάθος με λάθος, και μας λέει «το 2% παραμένει σε μεσοπρόθεσμο στόχο»! Τι σημαίνει μεσοπρόθεσμο, πάλι;!
Δηλαδή αν το «βραχυπρόθεσμο» είναι δύο χρόνια, τότε μεσοπρόθεσμα θα επιστρέψουμε σε πληθωρισμό 2%… το 2026 στην καλύτερη;!
Σημειώνεται ότι η αναμενόμενη δίχως βούληση απόφασή της ΕΚΤ έρχεται αμέσως μετά την διόλου αναμενόμενη διπλή αύξηση επιτοκίων της Αγγλίας. Στο οποίο η Λαγκάρντ τι σχολίασε; Πως «οι πληθωριστικές πιέσεις στη Μ. Βρετανία είναι παραδοσιακά υψηλότερες απο ότι στην Ευρωζώνη, ενώ και ο μισθολογικές διαφορές επηρεάζουν επίσης τη νομισματική πολιτική. Η Ευρωζώνη δεν εχει δει ακόμη αυξήσεις στους μισθούς, όπως έχει δει το Ηνωμένο Βασίλειο, επομένως δεν μπορούμε να μιλάμε για ετεροχρονισμένες πληθωριστικές πιέσεις».
Κι ούτε πρόκειται να δει αυξήσεις στους μισθούς, μην αγχώνεσαι Λαγκάρντ…
Είναι χαζοί οι Άγγλοι μωρέ, δε ξέρουν. Γενικώς δε ξέρουν τι τους γίνεται. Έφυγαν από μια παραπαίουσα Ευρωπαϊκή Ένωση και η οικονομία τους ισχυροποιείται μέρα με τη μέρα, το Λονδίνο έχει γίνει παγκόσμιο hub, αλλά οι άνθρωποι που καταδίκασαν ολόκληρες οικονομίες και το δυτικό πολιτισμό γενικότερα, ξέρουν καλύτερα.
Όσον αφορά την υπόλοιπη βαρετή συνεδρίαση, δεν ειπώθηκε κάτι συνταρακτικό. Η ΕΚΤ επιβεβαίωσε το τέλος του PEPP το Μάρτιο του 2022, ενώ επανέλαβε πως θα υπάρξει εξαίρεση για τα ελληνικά ομόλογα, τα οποία και θα στηρίξει.
Πάμε στην ουσία τώρα.
Γιατί οι τράπεζες είναι αναγκασμένες να κάνουν το «σωστό»
Η ουσία είναι πως οι κεντρικές τράπεζες αυτή τη στιγμή είναι εγκλωβισμένες.
Από τη μία πρέπει να σκοτώσουν τον καλπάζοντα πληθωρισμό. Και το όπλο τους είναι τα επιτόκια. Με το ίδιο όπλο όμως σκοτώνουν τις αγορές, και πυροδοτούν απότομη ύφεση.
Αν αυξήσουν τα επιτόκια προκειμένου να ανακόψουν τον πληθωρισμό, τότε ξεκινούν από μόνοι τους την ύφεση.
Ζούμε σε έναν κόσμο που δουλεύει με το χρέος. Οι επιχειρήσεις, το εμπόριο, τα πάντα λειτουργούν χάρη στην ευνοϊκή χρηματοδότηση. Όταν τα επιτόκια ανεβαίνουν, ανεβαίνει το κόστος δανεισμού. Αυτό «παγώνει» κάπως τις μπίζνες, και η οικονομία κατεβάζει ταχύτητα. Και δεδομένου του πόσο χαλαρά έτρεχε η οικονομία μέχρι τώρα, με μηδενικά ή και αρνητικά επιτόκια, «δίχως χαλινάρια», τότε μπορεί κανείς εύκολα να αντιληφθεί πως το απότομο φρενάρισμα αυτής σημαίνει απότομη ύφεση.
Ταυτόχρονα μια γενναία αύξηση επιτοκίων θα σηματοδοτούσε το τέλος της bull market στις διεθνείς αγορές, οι οποίες θα πέσουν με το που αντιληφθούν πως κόβεται το φθηνό χρήμα (αν δεν έχουν ήδη αρχίσει να το κάνουν)…
Είναι ένα τίμημα που πρέπει να πληρώσει η οικονομία αν θέλει να εξυγιανθεί. Είναι το κόστος ευκαιρίας.
Διότι αν αφεθεί στην τύχη του αυτός ο πληθωρισμός, θα καταστρέψει τα πάντα. Θα επέλθει η μεγαλύτερη καταστροφή πλούτου στην ιστορία, καθώς το μέχρι τώρα άφθονο χρήμα θα χάνει την αγοραστική του αξία.
Ωστόσο η Wall Street λατρεύει και έχει βολευθεί με την καταστασούλα μηδενικά επιτόκια και τζάμπα χρήμα. Η φούσκα της βασίζεται σε αυτό. Θεωρητικά προτιμά ο πληθωρισμός να τρέχει με χίλια (κι ας μη μπορεί να πάει ούτε σούπερμαρκετ ο λαός), παρά να θυσιάσει τα κέρδη της.
Κι αυτό είναι υποτίθεται το δίλημμα των κεντρικών τραπεζών.
Από την άλλη, έστω ότι κάνουν τα στραβά μάτια προκειμένου να μην καταρρεύσουν οι διεθνείς αγορές. Αν ο πληθωρισμός ήταν ηπιότερος, θα μπορούσαν να το «σώσουν».
Έλα όμως που άργησαν πολύ. Διότι ήταν άπληστοι, ανίκανοι και απρόθυμοι να λάβουν αποφασιστική δράση όσο ήταν νωρίς.
Και ο πληθωρισμός ήδη ξέφυγε. Αν τον αφήσουν ως έχει, θα ακολουθήσει σταδιακή «μιζεροποίηση» της κοινωνίας, η οποία θα καταναλώνει όλο και λιγότερο, ανατρέποντας εντελώς την υπάρχουσα ισορροπία προσφοράς ζήτησης αγαθών, και οδηγώντας νομοτελειακά, πάλι σε ύφεση. Χειρότερη ίσως από το πρώτο σενάριο.
Διότι σε αυτήν την περίπτωση, ΟΛΑ θα συμπαρασυρθούν. Κανείς δε θα τη γλιτώσει, πόσο μάλλον η Wall Street, η οποία «τρέφεται» από τη Main Street, δηλαδή το «κάτω στρώμα» της οικονομίας.
Και οι κεντρικές τράπεζες το ξέρουν αυτό. Και οι αγορές το ξέρουν. Γι’ αυτό και στην κατά τα άλλα αναμενόμενη απόφαση της ΕΚΤ, Eurostoxx και Wall St κατέγραψαν βαριές απώλειες την περασμένη εβδομάδα καθώς δεν έχαψαν το παραμύθι. Οι traders προεξοφλούν αυξήσεις επιτοκίων κι ας λέει η Λαγκάρντ ό,τι θέλει.
Update 10/02/22: Μετά και τα τελευταία στοιχεία του πληθωρισμού (ο αμερικανικός CPI εκτοξεύθηκε στο 7,5%) οι αγορές πλέον πράγματι προεξοφλούν επιθετική πολιτική με διπλή αύξηση επιτοκίων το Μάρτιο! Περισσότερα εδώ
Γι’ αυτό και στην πραγματικότητα δεν τίθεται δίλλημα. Fed/ΕΚΤ γνωρίζουν ήδη τι πρέπει να κάνουν και πότε. Απλώς καθυστερούν το αναπόφευκτο, λέγοντας ψέματα στην κοινή γνώμη προς αποφυγίν πανικού.
Οι κεντρικές τράπεζες δεν έχουν να διαλέξουν μεταξύ πληθωρισμού ή ύφεσης.
Έχουν να διαλέξουν μεταξύ “τράβηγμα τσιρότου” sell-off και απότομης ύφεσης… ή μακροχρόνιου βασανιστικού πληθωρισμού που θα αποδεκατίσει ό,τι απέμεινε από τη μέση τάξη, οδηγώντας έτσι κι αλλιώς σε κρίση.
Έχουν να διαλέξουν μεταξύ ύφεσης ή πιο βαριάς ύφεσης (που θα πλήξει τόσο την πραγματική οικονομία όσο και τα χρηματιστήρια).
Βλέπετε λοιπόν, η απόφαση είναι ξεκάθαρη. Είναι αναγκασμένοι να κάνουν το «σωστό». Όχι γιατί μας νοιάζονται. Αλλά διότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή, αν θέλουν να επιβιώσουν και οι ίδιοι.
Το πότε θα το ανακοινώσουν; Ποντάρω μέχρι τέλος της άνοιξης, αν όχι τον επόμενο μήνα. Η ΕΚΤ θα τα «γυρίσει» και θα ανακοινώσει αυξήσεις επιτοκίων, σαν καλό παιδί.
Μπορεί να μην «τα φάγαμε όλοι μαζί», αλλά αυτό πικρό ποτήρι θα το πιούμε παρέα, φτωχοί και πλούσιοι.
Ο πληθωρισμός είναι μια ευκαιρία να χτίσουμε ξανά
Μπορεί ο πληθωρισμός να είναι η μεγάλη οικονομική κρίση της γενιάς μας, η κρίση που περιλαμβάνει το 2008 και όλες τις κρίσεις μαζί, η Κρίση των Κρίσεων που θα σκάσει τη Φούσκα των Πάντων (Everything Bubble) – μια κρίση όπου αν μη τι άλλο ο λαός θα υποφέρει, και θα στερηθεί πολλά…
…αλλά ταυτόχρονα είναι μια μεγάλη ευκαιρία. Και δεν το εννοώ όπως ο ευγονιστής Klaus Schwabb, ιδρυτής του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ και εμπνευστής του Great Reset που ήδη βιώνουμε (το βιβλίο του οποίου ο πρωθυπουργός μας φροντίζει επιδεικτικά και όχι τυχαία να μοστράρει σε φωτογραφίες του γραφείου του), ο οποίος μιλά για έναν κόσμο όπου όλα θα είναι δανεικά και δε θα υπάρχει η έννοια της ιδιοκτησίας (παρά μόνο για «εκείνους»).
Δεν το εννοώ καν με την κλασσική έννοια της επενδυτικής ευκαιρίας, παρότι και από αυτές υπάρχουν πολλές, ξεκάθαρα. Κάθε κρίση είναι η καλύτερη ευκαιρία για να χτίσει κανείς από το πουθενά μια περιουσία (ή να τη χάσει). Τεκτονικές αλλαγές και μεγάλες αναδιανομές πλούτου συμβαίνουν αυτή τη στιγμή.
Στο χέρι σας είναι να ποντάρετε ενάντια στον πληθωρισμό, με αποπληθωριστικά hedge όπως χρυσός, ασήμι, αλλά και πιο ταπεινά μέταλλα, γη, κρυπτονομίσματα (τα σοβαρά πρότζεκτ τουλάχιστον) κλπ.
Ή ακόμη να ποντάρετε σε εταιρίες που αρπάζουν ήδη «οικόπεδα» στο θαυμαστό νέο κόσμο που πλάθεται – μεταφορικά (βλέπε metaverse) ή κυριολεκτικά, βλέπε φάρμες καλλιέργειας βρώσιμων εντόμων. Ακούγεται αηδιαστικό, αλλά σε έναν κόσμο που η επισιτιστική κρίση δε θα είναι απλώς κρίση αλλά η πραγματικότητα μας – και το κρέας ίσως να θεωρείται προνόμιο πλουσίων – τέτοια πονταρίσματα θα κάνουν τη διαφορά.
Κυρίως εννοώ την ευκαιρία να επαναξιολογήσουμε τις αξίες γύρω μας. Τις πραγματικές αξίες που έχτισαν αυτόν τον κόσμο και μας έδωσαν πολυκατοικίες και ουρανοξύστες, και αυτοκίνητα και αποικίες στον Άρη, και ταινίες και πολιτισμό. Ίσως το σκάσιμο της μεγάλης φούσκας να φέρει μια κάποια «εξυγίανση» σε έναν κόσμο που το ‘χει ρίξει μαζικά σε χρηματιστήρια ψηφιακής τέχνης… πιθήκων και τρέφεται από λάικ στο ίνσταγκραμ.
Ίσως παρεξηγηθούν τα γραφόμενα, αλλά ενδεχομένως μέσα από τη Μεγάλη Στέρηση να επαναπροσδιοριστούν οι αληθινές αξίες, οικονομικές και ανθρώπινες. Μέσα από τους απάνθρωπους περιορισμούς και την αποστασιοποίηση της πανδημίας να επανεκτιμηθεί η αξία της ελευθερίας και της κοινωνικής συναναστροφής, να δαγκώσουμε για μια φορά το χέρι που μας ταϊζει (και μας αλυσοδένει) και να χτίσουμε ξανά. Να χτίσουμε μέσα από αγάπη και πραγματική δουλειά, και όχι αεριτζίδικα λεφτά Build Back Better, μια βιώσιμη οικονομία και κοινωνία.
Το άρθρο αποτελεί συνέχεια του “Είναι αργά να αποφευχθεί το κραχ, είτε αυξηθούν τα επιτόκια είτε όχι.“
Διαβάστε το επόμενο μέρος στο “Πληθωρισμός: «Κάποιοι απλώς… θα υποφέρουν περισσότερο»”
Διαβάστε ακόμη:
https://radar.gr/article/ektos-elegchou-o-plithorismos-oi-agores-apotimoun-dipli-afxisi-epitokion
Η Μεγάλη Στέρηση: Θα είναι το 2022 το «τέλος» της πανδημίας;
Όχι Ελπίς… Απελπίς: Προειδοποίηση για οικονομική κρίση στη χώρα σας!
Great Reset, μηδενικά επιτόκια και η αυγή μιας νέας οικονομίας
Ευτυχισμένο το νέο… 1984: Επιστροφή στο παρελθόν, κοινωνικά και οικονομικά
Είναι αργά να αποφευχθεί το κραχ, είτε αυξηθούν τα επιτόκια είτε όχι
https://radar.gr/article/i-pandimia-fevgei-o-plithorismos-erchetai
Ασήμι: Το αληθινό Short Squeeze που μπορεί να ρίξει το σύστημα
