Οι τραπεζίτες τα ρίχνουν τώρα στον κορωνοϊό για τον υψηλό πληθωρισμό… Είναι πράγματι έτσι;

Γράφει ο Γιάννης Τσιρογιάννης

Κάθε μέρα που περνάει στα χρόνια του κορωνοϊού γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο πως αυτή η πανδημία είναι για “κάποιους” ό,τι καλύτερο συνέβη ποτέ.

Ο τέλειος κατάλυτης για εξπρές “μεταλλάξεις” σε πολλαπλά κοινωνικοοικονομικά επίπεδα (βλέπε ψηφιακό χρήμα και νέες κανονικότητες), η τέλεια δικαιολογία για -παλιές και νέες- οικονομικές αμαρτίες, ο τέλειος αποδιοπομπαίος τράγος.

Για ό,τι συμβαίνει φταίει ο κορωνοϊός. Το απόλυτο “ακαταδίωκτο” για κυβερνήσεις και ρυθμιστές οικονομικής πολιτικής, που απαλάσσονται σχεδόν από κάθε ευθύνη και (εγκληματικά) λάθη στα χρόνια της πανδημίας. Όπως για παράδειγμα στο σοβαρό πρόβλημα του πληθωρισμού.

Ουδείς μονιμότερος του παροδικού

Αρχικά αρνούνταν κατηγορηματικά την ύπαρξη πληθωρισμού (έχοντας μάλιστα το θράσος να αποκαλούν συνωμοσιολόγους όσους προειδοποίησαν περί αυτού καιρό πριν).

Για την ακρίβεια τα φυντάνια οι τραπεζίτες (και τα παπαγαλάκια τους) όχι μόνο δεν έβλεπαν πληθωρισμό στον ορίζοντα (όπως το 2008 δεν έβλεπαν κρίση), πόσο μάλλον υπερπληθωρισμό ή ακόμη χειρότερα στασιμοπληθωρισμό που βιώνουμε, αλλά είχαν πάλι το θράσος να μιλούν για αποπληθωρισμό, δηλαδή το αντίστροφο! Στη συνέχεια είπαν πως ίσως τελικά να έχουμε “λίγο υπερπληθωρισμό” (σα να λέμε θα σκάσει για λίγο ένας μετεωρίτης), αλλά ότι θα είναι ΠΑΡΟΔΙΚΟΣ.

Ακόμη παπαγαλίζουν ορισμένοι το αξιοθρήνητο αυτό αφήγημα, παρότι οι ίδιοι από μόνοι τους το κατέρριψαν. Ήδη έχει περάσει προ πολλού ένα τεράστιο χρονικό διάστημα από το “οι επόμενες δύο εβδομάδες… υπερπληθωρισμού θα είναι δύσκολες”, επομένως δε μπορούμε πλέον να μιλούμε για παροδικό φαινόμενο. Αυτό έχει καταρριφθεί πανηγυρικά από τα τρομακτικά νούμερα έτσι κι αλλιώς.

Έπειτα ξεστόμισαν το απίστευτο, ο “πληθωρισμός είναι καλός”! Που πράγματι, υπό νορμάλ συνθήκες ο πληθωρισμός στα ελεγχόμενα πλαίσια κάτω του 2% είναι φυσιολογικός. Αλλά όχι να μιλάμε για αυξήσεις 100% και πως μάλιστα είναι ένδειξη πως “πάμε καλά”!

Και φτάνουμε στο σήμερα, όπου λένε “ωραία λοιπόν, ξέρετε τι; Ναι δε θα είναι παροδικός, ναι θα είναι πολύς και άσχημος ο πληθωρισμός, αλλά δε φταίμε εμείς. Φταίει η πανδημία”.

Φυντάνια είπα πιο πριν; Όχι, οι τύποι είναι τσακάλια… Γεράκια, που βλέπουν μακριά και πολύ καλά μάλιστα. Απλώς για ευνόητους λόγους ήταν αδύνατον να πουν την ωμή αλήθεια. Διότι το να πληροφορήσεις ξαφνικά τις μάζες πως έρχονται τρομαχτικές αυξήσεις κυριολεκτικά στα πάντα, είναι χειρότερο κι από το να τους πεις πως έρχεται αληθινός μετεωρίτης. Οπότε τους το φέρνεις λάου-λάου, σε μικρές δόσεις ανεπαίσθητα, ώστε να είναι αδύνατον να αντιδράσουν ή ακόμη και να το συνειδητοποιήσουν, πόσο μάλλον να σου ρίξουν το φταίξιμο (ειδικά αν βρεις την τέλεια δικαιολογία).

Στην πραγματικότητα το φταίξιμο είναι σχεδόν απόλυτα των τραπεζιτών, και πηγάζει από εγκληματικά εθιστικές πολιτικές (βλέπε QE) και κακοδιαχειρίσεις (ανεξέλεγκτο τύπωμα) που χρονολογούνται δεκαετίες πριν και όχι φυσικά στα τελευταία δύο χρόνια της πανδημίας, άσχετα αν πολλαπλασιάστηκε (σκοπίμως) το πρόβλημα τώρα.

Αρνητές συνείδησης

Αφού μας φλόμωσαν επί μήνες σε θρασύτατα ψέματα (όχι οτί εμείς σε radar.gr όσο και “Αξία” τσιμπήσαμε, αφού προειδοποιήσαμε εξ αρχής για το τι έρχεται), αφού τα προκλητικά λογιστικά κι επικοινωνιακά τρικ απέτυχαν παταγωδώς, ρίχνουν στο παιχνίδι την κάρτα ατού “πανδημία”. Αυτή που τα κερδίζει όλα. Φταίει λοιπόν ο “αόρατος εχθρός” κορωνοϊός (ή η κλιματική κρίση…) για ό,τι τραβάμε κι ό,τι θα τραβήξουμε. Οπότε μην το ψάχνετε πολύ, δεν υπήρχε τίποτα που να μπορούσαμε ή να μπορούμε να κάνουμε. Καταπιείτε το χάπι χωρίς πολλά πολλά.

Και ρωτώ εγώ, ο “αρνητής” οικονομικών θεωριών βγαλμένων από τα οπίσθια προκλητικών ρυθμιστών της τύχης του πλανήτη (άλλοι βέβαια ήταν αυτοί που αρνήθηκαν την ύπαρξη πληθωρισμού). Καθότι δε γουστάρω να μου λένε ψέματα στα μούτρα μου. Πόσο μάλλον για θεμελιώδη οικονομικά αξιώματα όπως το ότι αν τυπώσεις 15 τρισεκατομμύρια δολάρια σε ένα έτος (ή αλλιώς το 1/3 όλων των δολαρίων που κυκλοφόρησαν ποτέ εδώ και δύο αιώνες) θα θρέψεις ένα πληθωριστικό τέρας που όμοιό του ίσως να μην έχει ξαναδεί η ανθρωπότητα, και μπροστά του θα ωχριούν Βαϊμάρη, Βενεζουέλα και Ζιμπάμπουε.

Και ρωτώ λοιπόν, φταίει πράγματι ο κορωνοϊός; Η πανδημία γέννησε το τέρας του στασιμοπληθωρισμού; Η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα; Είναι “παγκόσμιο το ζήτημα” άρα δε φταίει κανείς γι’ αυτό; Είναι σαν τον παγκόσμιο πόλεμο ή το παγκόσμιο χρέος όπου πάλι κανείς δε φταίει να υποθέσω ή η ευθύνη μοιράζεται στο πλήθος…; Πιστεύουν ότι απευθύνονται σε 5χρονα όταν χρησιμοποιούν αυτή τη λογική;

Και απαντώ: Θα πρέπει να είναι κανείς πολύ αδαής για να πιστεύει ότι ο υψηλός πληθωρισμός προκλήθηκε από την πανδημία. Το ότι πολλαπλασιάστηκε σε αυτήν δεν αλλάζει την ουσία. Ο πληθωρισμός είναι ένα κέηκ που ζυμώθηκε πολύ πριν την πανδημία. Για την ακρίβεια “μπήκε στο φούρνο” πάνω από μια δεκαετία πριν, και απλά “φούσκωσε” τώρα. Τώρα είναι έτοιμο να βγεί. Αλλά επειδή “καίει”, δε μπορούν να το σερβίρουν έτσι. Και εδώ μπαίνει η πανδημία. Η τέλεια “παγωμάρα”, οι τέλειες συνθήκες για να σερβιριστεί ένα τόσο καυτό κέηκ.

Τι υπονοείς, θα πει κανείς; Ότι ο πληθωρισμός “γέννησε” την πανδημία; Όχι ακριβώς. Ότι ο πληθωρισμός ως αποτέλεσμα μακροχρόνιας κακοδιαχείρισης, που υποβόσκει χρόνια πριν, γέννησε την ιδέα της πανδημίας ως ΚΑΤΑΛΥΤΗ. Μας προέκυψε μια πανδημία που μεταξύ άλλων αποτέλεσε την τέλεια ευκαιρία για να της αποδοθούν όλες οι ευθύνες, ξεπλένοντας τραπεζίτες και πολιτικούς από παλιές (και νέες) οικονομικές αμαρτίες.

Ο κορωνοϊός δεν ήταν η βόμβα, δεν ήταν καν ο πυροκροτητής. Είναι το εξιλαστήριο θύμα.

Αν πράγματι δεν έφταιγαν, πολύ απλά θα έλεγαν από την αρχή, από το 2020, ότι “κοιτάξτε να δείτε, έσκασε η πανδημία, θα προσπαθήσουμε να την πολεμήσουμε αλλά θα μας κοστίσει, θα προκληθεί πολύ άσχημος πληθωρισμός που θα μας ταλαιπωρήσει για χρόνια”. Ουδείς θα τους έλεγε τίποτα. Θα ήταν άλλωστε “για το καλό μας”.

Αν δεν είχαν τίποτα να κρύψουν ή να φοβηθούν, θα προειδοποιούσαν την κοινωνία. Και γνώριζαν φυσικά ότι έρχεται πληθωρισμός, τα οικονομικά δεδομένα ήταν όλα εκεί, και όλα τα μοντέλα προσομοίωσης. Ένα από τα δύο ισχύει, δε γίνεται και τα δύο. Δε γίνεται να μη φταίνε και να μη μιλούν γι’ αυτό, εφόσον δεν έχουν κάτι να φοβηθούν.

Όλα ξεκινούν από την κρίση του 2008. Η οποία δε ξεπεράστηκε ποτέ, παρά μόνο θάφτηκε κάτω από το χάλι. Κλώτσησαν το τενεκεδάκι πιο κάτω στο δρόμο, γνωρίζοντας ότι κάποια στιγμή θα το ξανακλωτήσουν, και θα το ξανακλωτσήσουν, μέχρι να αναγκαστούν να το σηκώσουν να το μαζέψουν και να το πετάξουν στα σκουπίδια, διότι ο δρόμος τελειώνει.

Όλα ξεκινούν από τη νέα εποχή στη νομισματική πολιτική της Fed, που εισήχθη με τον Ben Bernanke και τα εγκληματικά εργαλεία ποσοτικής χαλάρωσης όπως το QE (που πλέον έγινε PEPP και αργότερα κάτι άλλο) που υποτίθεται θα εφαρμόζονταν μόνο ως “έκτακτα” μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης καθότι εθίζουν επικίνδυνα μια οικονομία σε ένα φαύλο κύκλο εξάρτησης στο φθηνό χρήμα. Τελικά έγιναν πιο μόνιμα κι από τις… δύο εβδομάδες αυστηρών μέτρων της πανδημίας.

Το έργο του Μπερνάνκι συνέχισαν… επάξια οι ακόλουθοι του όπως η Τζάνετ Γιέλεν (νυν ΥΠΟΙΚ των ΗΠΑ) και ο τωρινός πρόεδρος Τζερόμ Πάουελ που ήδη πριν από την πανδημία τύπωναν δολάρια σα να μην υπάρχει αύριο.

Και έρχονται σήμερα να μας πουν στ’ αλήθεια πως τον πληθωρισμό δημιούργησε ο κορωνοϊός, και όχι οι εγκληματικές πρακτικές τους!

Πολλά παράλογα ακούμε και καταπίνουμε τα τελευταία δύο χρόνια κάνοντας τα στραβά μάτια, αλλά κουτόχορτο δεν τρώμε… Μέσα στα επόμενα 1-2 χρόνια η παγκόσμια οικονομία πρόκειται να βιώσει το μεγαλύτερο ξεσκαρτάρισμα του τελευταίου αιώνα, πολλές καταναλωτικές συνήθειες και τρόποι ζωής θα αλλάξουν ριζικά και αμετάκλητα, και η κοινωνία θα δοκιμαστεί όχι μόνο υγειονομικά.

Ακολουθεί το τελευταίο δημοσίευμα του Bloomberg με τη σχετική δήλωση της Γιέλεν που έδωσε και την αφορμή γι’ αυτό το άρθρο (παρέα φυσικά με όλες τις υπόλοιπες δηλώσεις των κεντρικών τραπεζιτών).

“Το ναυάγιο”

«Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι αιτία αυτού του (υψηλού) πληθωρισμού είναι η πανδημία», δήλωσε η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ σε συνέντευξη στο CBS. «Αν θέλουμε να μειώσουμε τον πληθωρισμό, νομίζω ότι το να συνεχίσουμε να καταγράφουμε πρόοδο ενάντια στην πανδημία είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορούμε να κάνουμε», είπε.

Ο πληθωρισμός έπληξε σημαντικά την δημοφιλία του προέδρου Τζο Μπάιντεν και περιέπλεξε την προσπάθειά του να περάσει ένα νομοσχέδιο 1,75 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που χρηματοδοτεί μακροπρόθεσμες επενδύσεις στο κοινωνικό κράτος όπως η παιδική φροντίδα και η υγειονομική περίθαλψη, ενώ παράλληλα επεκτείνει τους φόρους στους πλουσιότερους.

Ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε 6,2% τους 12 μήνες έως τον Οκτώβριο, τον ταχύτερο ετήσιο ρυθμό από το 1990, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εργασίας που δημοσιεύθηκαν την περασμένη εβδομάδα. Η Γιέλεν επανέλαβε ότι αναμένει ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2022.

«Όταν ομαλοποιηθεί η προσφορά εργασίας καθώς και το μοτίβο της ζήτησης στην οικονομία, θα περίμενα ότι, εάν τα καταφέρουμε με την πανδημία, να είναι κάποια στιγμή στο δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους, θα περίμενα ότι οι τιμές θα επανέλθουν σε φυσιολογικά επίπεδα», δήλωσε η Γιέλεν.

Λευκός Οίκος: Παγκόσμιο το… ζήτημα

Όπως μεταδίδει το Bloomberg, ο οικονομικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου Brian Diaz δήλωσε ότι οι αυξήσεις στις τιμές είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα που προκλήθηκε από την πανδημία του κορωνοϊού και δεν είναι αποτέλεσμα των πολιτικών του προέδρου Μπάιντεν.

Ο διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου στον Λευκό Οίκο δήλωσε σε εκπομπή του CNN ότι ο ίδιος, αλλά και άλλοι στην κυβέρνηση δεν διέπραξαν σφάλμα δηλώνοντας νωρίτερα, ότι ο πληθωρισμός μπορεί να είναι ένα μεσοπρόθεσμο πρόβλημα.

Τι δείχνουν τα στοιχεία

Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ αυξήθηκε περισσότερο από τις προβλέψεις τον Οκτώβριο καθώς οι τιμές της βενζίνης και των τροφίμων εκτινάχθηκαν, οδηγώντας τον στο υψηλότερο επίπεδο από το 1990. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί μία ακόμη ένδειξη ότι ο πληθωρισμός θα μπορούσε να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για μεγάλο διάστημα του 2022, καθώς συνεχίζονται τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας.

O δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε 0,9% σε μηνιαία βάση μετά την άνοδό του 0,4% τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας.

Αν εξαιρεθούν οι ευμετάβλητες τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, ο λεγόμενος δομικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε 0,6% έπειτα από άνοδο 0,2% τον περασμένο μήνα. Σε ετήσια βάση, ο δομικός δείκτης αυξήθηκε 4,6% -το υψηλότερο ποσοστό από τον Αύγουστο του 1991- έναντι 4% τους δύο προηγούμενους μήνες.

Οι τιμές παραγωγού, δηλαδή των εργοστασίων, αυξήθηκαν επίσης πολύ τον Οκτώβριο, αντιστρέφοντας την τάση επιβράδυνσής τους σε μηνιαία βάση από την άνοιξη.

Στο βίντεο: Ο Wolf Richter εξηγεί ακριβώς πως ο “παροδικός” πληθωρισμός πυροδοτεί ένα “σπιράλ θανάτου” στην οικονομία

Μισθολογικές αυξήσεις

Αν και η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ επανέλαβε πρόσφατατην πεποίθησή της ότι ο σημερινός πληθωρισμός «αναμένεται να είναι μεταβατικός», οι περισσότεροι οικονομολόγοι είναι επιφυλακτικοί και σημειώνουν ότι οι μισθοί αυξάνονται με υψηλούς ρυθμούς καθώς οι εταιρείες δυσκολεύονται να βρουν εργαζόμενους.

Ο πληθωρισμός αυξάνεται ξανά καθώς η επίπτωση στην αμερικανική οικονομία από το θερινό κύμα κρουσμάτων του κορωνοϊού, με αιχμή της μετάλλαξη Delta, υποχωρεί, ενώ οι στενότητες στην προσφορά παραμένουν λόγω των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Διαβάστε ακόμη (όλα τα link του κειμένου στα σχετικά άρθρα):