Είμαστε μπροστά σε ένα παράδοξο. Ή μάλλον όχι τόσο παράδοξο, αν αναλογιστεί κανείς ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες είναι τσακωμένοι με την αλήθεια. Ή καλύτερα, δεν τους συμφέρει να την πουν. Τουλάχιστον όχι εγκαίρως. Πρέπει το timing να είναι σωστό, να αποφευχθεί ο πανικός (δεν επιτρέπεται η πλέμπα να γνωρίζει εγκαίρως τέτοια πράγματα)…
Γράφει ο Γιάννης Τσιρογιάννης
Η παγκόσμια οικονομία λειτουργεί με… μπαταρίες. Η Fed έχει τυπώσει μόνο τη χρονιά της πανδημίας σχεδόν το 1/3 όλων των δολαρίων που έχουν τυπωθεί ποτέ. Έχουμε ανεργία κι ο κόσμος ζει με κορωνο-επιδόματα και πλασματικό stimulus- «δωρεάν» χρήμα (τίποτα δεν είναι δωρεάν).
Η παραγωγή έχει πάθει έμφραγμα και οι τιμές αυξάνονται (υπάρχει οικονομικός όρος γι’ αυτό). Βασικά εμπορεύματα όπως χαλκός, αλουμίνιο, ξύλο και γεωργικά προϊόντα έχουν εκτοξευθεί σε υψηλά δεκαετιών ή και ρεκόρ. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις τιμές σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, όταν με το καλό ανοίξει εντελώς επίσημα η οικονομία και βγούμε από τη… ΜΕΘ. Οι αναφορές της λέξης «πληθωρισμός» στα εταιρικά αποτελέσματα του 2020-21 έχουν εκτοξευθεί κατά 800%.
Κι ενώ λοιπόν όλα γύρω μας φωνάζουν «πληθωρισμός», μήνες (χρόνια) τώρα, οι κεντρικοί τραπεζίτες επιμένουν πως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Αυτή είναι η δουλειά τους άλλωστε, να καθησυχάζουν, μέχρι και την τελευταία στιγμή (καμιά φορά και μετά από αυτήν). Βλέπε Μπερνάνκι (πρώην επικεφαλής Fed) 2007 «δε βλέπω ύφεση στον ορίζοντα» κ.ο.κ.
Transitory… hyperinflation… what?
Στην αρχή είχαν λυτούς και δεμένους, αναλυτές και δημοσιογράφους να παίζουν επί μήνες το αφήγημα του αποπληθωρισμού. Όσοι από εσάς το πιστέψατε, σας έχω άσχημα νέα: οι επόμενες δύο εβδομάδες είναι δύσκολες!
Όχι δεν είναι πλάκα (εντάξει είναι λίγο). Το νέο αφήγημα είναι «παροδικός υπερπληθωρισμός». Δηλαδή κυριολεκτικά «δυο εβδομάδες και θα περάσει». Κι ό,τι καταλαβαίνει ο καθένας…
Οι λέξεις «transitory hyperinflation» κυριαρχούν στις τελευταίες δημόσιες εμφανίσεις κεντρικών τραπεζιτών ανά τον κόσμο αυτήν την εβδομάδα, που φαίνεται να έχουν αναλάβει ρόλο «πυροσβεστήρα» καθώς έχει βουίξει ο τόπος και ακόμη και οι πιο υπνωτισμένοι έχουν ψυλλιαστεί πως έρχεται αύξηση των τιμών. Κι ας προσπαθούν οι τράπεζες να καθησυχάσουν, κι ας έχουν επινοήσει ό,τι εργαλείο νομισματικής πολιτικής μπορεί να φανταστεί κανείς προκειμένου να κρύψουν τον πληθωρισμό κάτω από το χαλί.
Transitory hyperinflation. Ένας όρος που ίσως σας φανεί άγνωστος. Είναι επειδή δεν υπάρχει, τώρα τον επινόησαν. Είδατε πόσα μάθατε στην εποχή της πανδημίας βρε!
Περισσότερα για το πολύ σημαντικό αυτό ζήτημα θα διαβάσετε αυτό το σ/κ με την εφημερίδα Axia News, σε δισέλιδο αφιέρωμα στην στήλη με τα διεθνή γεγονότα.
Παρακάτω παρατίθενται όλες οι ατάκες της εβδομάδας από τους κεντρικούς τραπεζίτες και οικονομολόγους των Fed, ΕΚΤ και BoE, προς αποκρυπτογράφηση… Τα συμπεράσματα δικά σας.
Fed: «Απίθανο να τεθεί εκτός ελέγχου ο πληθωρισμός»
Είναι απίθανο να τεθεί εκτός ελέγχου ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ παρά τις άνευ προηγουμένου δημοσιονομικές δαπάνες στις οποίες έχει προχωρήσει η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης της πανδημίας, ανέφεραν αξιωματούχοι της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.
«Νομίζω ότι είναι απομακρυσμένος ο κίνδυνος να εξελιχθεί αυτό το σενάριο», δήλωσε ο πρόεδρος της Fed του Σικάγου Charles Evans κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου στο Levy Economics Institute of Bard College.
Το μέλος του ΔΣ της Fed Michelle Bowman, πραγματοποίησε παρόμοια σχόλια, υπογραμμίζοντας ότι ο κίνδυνος επίμονων πληθωριστικών πιέσεων, πάνω από τον στόχο του 2% της κεντρικής τράπεζας «φαίνεται ακόμα μικρός», παρά τις βελτιωμένες προοπτικές όσον αφορά την ανάπτυξη.
Ο επικεφαλής της Fed του Σικάγου, ο οποίος εδώ και καιρό εξέφραζε τις ανησυχίες του για το χαμηλό ύψος του πληθωρισμού, απάντησε στους επικριτές των δημοσιονομικών μέτρων της κυβέρνησης Biden, στους οποίους περιλαμβάνονται όχι μόνο Ρεπουμπλικάνοι αλλά και ορισμένοι ικονομολόγοι που συνδέονται με το Δημοκρατικό κόμμα.
Οι περισσότεροι από τους συναδέλφους του Evans στη Fed, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Jerome Powell τους τελευταίους μήνες αρνούνται σταθερά αυτού του είδους τις επικρίσεις. Αντ ‘αυτού, έχουν επισημάνει τη σημασία της δημοσιονομικής στήριξης όσον αφορά την ταχεία επιστροφή της αγοράς εργασίας σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης.
«Πιο θετικές οι προοπτικές για ανάπτυξη»
«Με βάση αυτές τις εξελίξεις, οι προοπτικές για την ανάπτυξη και την ανεργία είναι πολύ πιο θετικές σήμερα από ό, τι πριν από λίγους μήνες σημείωσε ο Evans, αναφερόμενος στα νέα μέτρα που προτεινε η κυβέρνηση Biden.
Οι αξιωματούχοι της Fed, μετά τη συνεδρίαση της περασμένης εβδομάδας της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς (Federal Open Market Committee) που καθορίζει την πολιτική της κεντρικής τράπεζας, διατήρησαν τα επιτόκια σχεδόν στο μηδέν και επιβεβαίωσαν την πολιτική της αγοράς ομολόγων με ρυθμό 120 δισεκατομμυρίων δολαρίων το μήνα έως ότου η οικονομία σημειώσει «σημαντική περαιτέρω πρόοδο προς τους στόχους απασχόλησης και πληθωρισμού.
Ο Powell δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι θα χρειαζόταν «μικρό διάστημα» για να βρεθεί η οικονομία σε αυτή την κατάσταση.
Τον Μάρτιο, η FOMC δημοσίευσε προβλέψεις σύμφωνα με τις οποίες οι περισσότεροι αξιωματούχοι δεν περίμεναν την αύξηση του επιτοκίου αναφοράς της κεντρικής τράπεζας από το τρέχον σχεδόν μηδενικό επίπεδο πριν από το 2024.
Επισης, σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις, ο πληθωρισμός θα παρέμενε στο 2% ή λίγο πάνω από το 2% για τα επόμενα τρία χρόνια. Το ποσοστό ανεργίας σταδιακά θα μειωθεί στο επίπεδο πριν από την πανδημία, στο 3,5%, έως το τέλος του 2023.
Υπογράμμισε ότι μερικές από αυτές τις προβολές φαίνονται πλέον ξεπερασμένες. Η ανάκαμψη προχωρά ταχύτερα από ό, τι προβλεπόταν τον Μάρτιο.
Η FOMC θα δημοσιοποιήσει νέες προβλέψεις στα μέσα Ιουνίου.
ΕΚΤ: «Δεν βλέπουμε πραγματικό πληθωρισμό, παροδική η αύξηση στην ευρωζώνη»
Υποβάθμισε τις εκτιμήσεις για την αύξηση των πλήθωριστικών πιέσεων στο πλαίσιο της ευρωζώνης ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Philip Lane.
Σε δηλώσεις του στο Επίσημο Φόρουμ Νομισματικών Και Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων, ανέφερε πως δεν υπάρχει κίνδυνος από την αύξηση των τιμών. Μάλιστα, όπως είπε, η αύξηση του πληθωρισμού που παρατηρήθηκε φέτος είναι σε μεγάλο βαθμό αντίδραση στο αρνητικό σοκ του περασμένου έτους.
“Μια ισχυρή αγορά εργασίας είναι το κλειδί για τη διαρκή αύξηση των τιμών. Στο μέτωπο των θέσεων εργασίας υπάρχει ακόμη σημαντική χαλάρωση, συμπλήρωσε. Δεν βλέπω πραγματική αύξηση. Απλώς δεν βλέπω”, απάντησε σε ερώτηση σχετικά με την πιθανότητα αύξησης των πληθωριστικών πιέσεων.
Οι τιμές των εμπορευμάτων, όπως ο χαλκός και η ξυλεία, έχουν αυξηθεί, και οι επιχειρήσεις αναφέρουν «logjams». Δηλαδή μεγάλες διαταραχές σε ό,τι αφορά τις εφοδιαστικές αλυσίδες, που αυξάνουν το κόστος τους. Αυτό θα μπορούσε να είναι η αρχή του τέλους για μια δεκαετία αναιμικών πιέσεων στις τιμές, ωστόσο ο Lane διαφωνεί.
«Η άνοδος των τιμών που ανακαλύπτεται εκ νέου από ορισμένες παγκόσμιες εταιρείες δεν αρκεί για να δημιουργήσει πληθωρισμό. Χρειαζόμαστε μια ισχυρή αγορά εργασίας. Πιστεύουμε ότι η αγορά εργασίας υπολείπεται» κατέληξε.
BoE: «Θα είναι ανώμαλη η εξέλιξη του πληθωρισμού – δε χρειάζεται πανικός»
Η εξέλιξη του πληθωρισμού ενδέχεται να είναι «λίγο ανώμαλη» φέτος (σ.σ. δηλαδή να καταγράψει σημαντικές διακυμάνσεις) αλλά σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα δεν υπάρχει λόγος πανικού, επισημαίνει ο επικεφαλής της Τράπεζας της Αγγλίας (Bank of England – BoE) Andrew Bailey, σύμφωνα με δημοσίευμα του CNBC, την Πέμπτη 6 Μαΐου 2021.
Οι εν λόγω δηλώσεις έγιναν λίγο μετά την αναβάθμιση της προοπτικής για την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου από την κεντρική τράπεζα της χώρας.
Σύμφωνα με τη νέα πρόβελεψη αναμένεται αύξηση του ΑΕΠ 7,25% φέτος. Ελαφρώς ξεπερνώντας τις προσδοκίες των αναλυτών και από μια προηγούμενη εκτίμηση της τάξεως του 5%.
Η συγκριτικά ταχεία εξέλιξη του προγράμματος των εμβολιασμών και η μείωση των νέων κρουσμάτων Covid- 19 σε εθνικό επίπεδο σε συνδυασμό με τη σταδιακή χαλάρωση των περιορισμών στην οικονομική δραστηριότητα οδήγησαν την κεντρική τράπεζα να αναθεωρήσει ανοδικά την πρόβλεψή της για ανάπτυξη το 2021.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, η BOE δήλωσε ότι αναμένει ότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή θα ανέβει προσωρινά πάνω από τον στόχο του 2% προς το τέλος του τρέχοντος έτους, κυρίως ωθούμενος από τις εξελίξεις στις τιμές των εμπορευμάτων.
«Πιστεύουμε ότι αυτή τη στιγμή η ασκούμενη νομισματική πολιτική είναι η κατάλληλη. Στην πρόβλεψή μας περιλαμβάνεται ισχυρή ανάκαμψη αλλά μετά αναμένεται να υπάρξει μια πιο ισορροπημένη κατάσταση», δήλωσε ο Bailey.
«Οι τιμές της ενέργειας ήταν χαμηλές πέρυσι»
«Θα υπάρξει άνοδος του πληθωρισμού φέτος, επειδή θα επενεργήσουν τα λεγόμενα βασικά αποτελέσματα (base effects). Οι τιμές της ενέργειας ήταν πολύ χαμηλές πέρυσι και αυτό φαίνεται, οπότε τα βασικά αποτελέσματα (ως προς τη διαμόρφωση του ύψους του πληθωρισμού) θα επενεργήσουν», συνέχισε.
Να σημειωθεί ότι ως μέγεθος το βασικό αποτέλεσμα σχετίζεται με τον πληθωρισμό την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Εάν ο ρυθμός πληθωρισμού ήταν πολύ χαμηλός την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, ακόμη και μια μικρότερη αύξηση του Δείκτη Τιμών θα δώσει αριθμητικά ένα υψηλό ποσοστό πληθωρισμού στη τρέχουσα συγκυρία.
Στην περίπτωση μας, αυτό σχετίζεται με τα οικονομικά περιοριστικά μέτρα κατά την περίοδο της πανδημίας. Ο πληθωρισμός θα εξελιχθεί ελαφρώς ανώμαλα φέτος με αυτή την έννοια καθώς τα βασικά αποτελέσματα θα επενεργούν κυκλικά στη διαμόρφωση του μεγέθους.
Προς το παρόν, δεν βλέπουμε στοιχεία που μας ανησυχούν ως προς το ότι αυτό το φαινόμενο θα οδηγήσει σε υψηλότερο πληθωρισμό. Αλλά θα παρακολουθήσουμε τη εξέλιξη του ΔΤΚ πολύ προσεκτικά», είπε ο Bailey.