Μετά το σοκ της εκλογικής ήττας τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ δέχτηκαν ένα νέο με την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα κι ένα τρίτο με την εκλογή στη θέση του προέδρου ενός στελέχους της Goldman Sachs -ενός γιάπη δηλαδή -που δεν ήταν ούτε μέλος του κόμματος, ούτε καν αριστερός.

Με την αναζήτηση νέου ηγέτη το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα φαινομενικά μπαίνει και σε μια αναζήτηση ταυτότητας με βασικό θέμα το πού ανήκει και βασική διαπίστωση πως το παλιό κόμμα δεν υπάρχει και ένας νέος ιστορικός κύκλος αρχίζει.

Ο προηγούμενος κύκλος άρχισε με την εμφάνιση του Αλέξη κύκλου στην πολιτική σκηνή με μια πικέτα, φαβορίτα και μαλλί στυλ “καρφάκια” που έκλεισε έναν άλλο κύκλο που άρχισε το 1968 όταν συνήλθε στη Βουδαπέστη η 12η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ.

Τρία μέλη του Πολιτικού Γραφείου διαφώνησαν για το ρόλο της Σοβιετικής Ένωσης και αποχώρησαν αποπό την Ολομέλεια αφού καθαιρέθηκαν για να φτιάξουν με άλλα στελέχη του “Γραφείου Εσωτερικού”. Σε λίγο ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ θα πνίξει στο αίμα το όραμα και θα σημάνει το τέλος του «υπαρκτού σοσιαλισμού» που θα έρθει αργότερα.

Το «ΚΚΕ εσωτερικού», ο βασικός κορμός του «Συνασπισμού» ήταν ένα κόμμα-λέσχη της «Αριστεράς Βορείων Προαστείων» που δεν είχε δύναμη έξω από την Αθήνα και το Πανεπιστήμιο. Το ορθόδοξο ΚΚΕ είχε αποκαλέσει τους «αναθεωρητές» «ουρά της δεξιάς», ο Ανδρέας είχε πει τον Κύρκο «Δούκα του Κολωνακίου».

Το 1974 συνεργάστηκε με το ΚΚΕ και την ΕΔΑ στη δημιουργία συνασπισμού της «Ενωμένης Αριστεράς» για να πάρουν μαζί 9,47%. Τρία χρόνια μετά θα κατέβει με άλλα κόμματα και θα πάρει 2,77%. Η λογική της «χαμένης ψήφου» το 1981 θα το φέρει στο 1,34% το 1981 και στο 1,84% το 1985.

Το 1976, ο Λεωνίδας Κύρκος, που λάτρευε τις «καλοσυνάτες νοικοκυρές» διέγραψε τη μισή ηγεσία της οργάνωσης νεολαίας του κόμματος για μια λέξη. Τη λέξη «κομμουνιστική» που δεν ήθελε να υπάρχει στον τίτλο της.

Οι καθηρημένοι του ’76 σε ένα θέατρο στο νέο κόσμο θα οργανώσουν τη Β’ Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της νεολαίας που θα γεννήσει μια οργάνωση νεολαίας χωρίς κόμμα που θα μείνει στην ιστορία με το χαιδευτικό της. «Βήτα Πανελλαδική».

Το «Βρώμικο 89» η συνεργασία του ΚΚΕ με τις άλλες αριστερές δυνάμεις της ανανεωτικής Αριστεράς ήταν ένα τολμηρό βήμα με στόχο του συντριβή του ΠΑΣΟΚ, αλλά οδήγησε στη δική του διάσπαση.

Από τα στελέχη εκείνης της οργάνωσης μόνο ένα μικρό μέρος ανήκει στην Αριστερά σήμερα. Οι περισσότεροι προτίμησαν την «ιδιώτευση» και την Ανένταχτη Αριστερά.

Μερικοί θα γίνουν βουλευτές και υπουργοί του ΠΑΣΟΚ. Ένας από τους ηγέτες της εξέγερσης του Πολυτεχνείου ο Χρύσανθος Λαζαρίδης, θα γίνει σύμβουλος του Αντώνη Σαμαρά.

To μεγάλο ρίσκο του Αλέξη Τσίπρα με την υποψηφιότητα στο Ρέθυμνο

Η εμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα

Το Σαββατόβραδο 16 Σεπτεμβρίου 1989 στο Άλσος Βεϊκου στο Γαλάτσι, στο Φεστιβάλ της Κομμουνιστικής Νεολαίας Ελλάδας, ο γραμματέας της, ένας σαραντάρης γυψαδόρος, θα μιλήσει για το «σοκ» που προκάλεσε η συνεργασία Αριστεράς και Δεξιάς –με την κυβέρνηση Τζαννετάκη- στον κόσμο της Αριστεράς.

Ήταν όμως μεγαλύτερο το σοκ της κατάρρευσης του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Ο Μικρός Αλέξης, δεκατεσσάρων χρονών είναι εδώ, ανάμεσα στα σαράντα χιλιάδες άτομα που ακούν με κομμένη την ανάσα την ομιλία του Γράψα, όταν η Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος αποφάσισε να διαλύσει την ΚΝΕ και να την ανασυγκροτήσει εκ του μηδενός.

Ένας δικαστικός κλητήρας επέδωσε στον Κεντρικό Συμβούλιο της ΚΝΕ αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, της ηγεσίας του ΚΚΕ κατά των υπευθύνων της εφημερίδας «Οδηγητής» που εξακολουθούσε να εκδίδει το εκλεγμένο Κ.Σ. της οργάνωσης. Η πορεία της Αριστεράς εξαρτάται από τα καρδιογραφήματα του Ανδρέα στο νοσοκομείο Χέρφιλντ και τις αποφάσεις του Κρεμλίνου.

Το 13ο συνέδριο του ΚΚΕ ήταν θυελλώδες. Οι ανανεωτικοί, όπως πάντα, θα μειοψηφήσουν αλλά αυτή τη φορά με 48%. Ο Χαρίλαος Φλωράκης θα επιβάλλει με «κοπτάτσια» γραμματέα την Αλέκα Παπαρήγα και θα αποχωρήσει από τον «Συνασπισμό» των κομμάτων της Αριστεράς.

Η πρόεδρος του, Μαρία Δαμανάκη, ο Γρηγόρης Φαράκος, ο Αλέκος Αλαβάνος- συνολικά πέντε βουλευτές και 39 μέλη τα της Κεντρικής Επιτροπής θα προτιμήσουν να αποχωρήσουν από το Κόμμα. Είναι η «ανανεωτική», η «δεξιά πτέρυγα» που θα παραμείνει στο Συνασπισμό με την Μαρία Δαμανάκη, στην προεδρία του, αλλά το 1993 θα μείνει εκτός βουλής. Ό,τι απέμεινε, στο ορθόδοξο ΚΚΕ, θα πάρει το πιο μικρό ποσοστό στην ιστορία του: 4,93%. Το Κόμμα έγινε –τρία- κομμάτια.

Το 2008 στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας στην συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ οι σύνεδροι πρώτη φορά είδαν τόσα πολλά τηλεοπτικά συνεργεία. Ο Αλέξης έβγαλε το σακάκι με το οποίο πήγε στο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ και φόρεσε ένα μπουφάν.

Ο συντονιστής είναι ένας παλιός μαοϊκός, ο Ρούντι. Ο ντι τζέι παίζει πριν την συνδιάσκεψη λατινοαμερικάνικα. Από τα μεγάφωνα ακούγεται το Mala Vida του Manu Chao να μιλάει για μια γυναίκα τσιγγάνα, που τον βασανίζει και γι αυτό εκείνος θα φύγει: Tu me estαs dando mala vida/ Yo pronto me voy a escapar.

Αξίζει να θυμηθούμε ποιες ήταν οι συνιστώσες του τότε κόμματος-ομπρέλα. Είναι εδώ ο Μπανιάς με την Ανανεωτική Κομμουνιστική Οικολογική Αριστερά, στελέχη από το κόμμα του Τσοβόλα, η Εργατική Αριστερά με τον Αντώνη Νταβανέλο της Γενιάς των Καταλήψεων, οι Ενεργοί Πολίτες με τον ήρωα της Αντίστασης στην Γερμανική Κατοχή Μανώλη Γλέζο, που κατέβασε τη ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη.

Ακόμα: η ΚΕΔΑ με τον πρώην ευρωβουλευτή του ΚΚΕ Θεωνά, η ομάδα «Κόκκινο», η ομάδα «Λευκό», η Οικολογική Παρέμβαση, η Διεθνιστική Εργατική Αριστερά, ανένταχτοι αριστεροί και σκέτοι ανένταχτοι.

«Η κοινωνία μας πετάει το γάντι», λέει ο Αλαβάνος. Η Αθήνα έχει νεκρώσει από απεργίες, σκουπίδια στους δρόμους- το ΚΚΕ πάλι έχει διαγράψει κάποιους στη σπουδάζουσα. Η Καθημερινή γράφει ότι η διεθνής οικονομική κοινότητα επιστρέφει στις κευνσιανές διδαχές. Ο Τσίπρας τρώει με τον Κύρκο στην «Αυλή» στα Εξάρχεια.

Το 2012 μια διαφήμιση παρουσιάζει τον Γκορμπατσόφ καθισμένο στο πίσω κάθισμα ΙΧ με μια τσάντα της εταιρείας στο πλάι του και με φόντο το τείχος του Βερολίνου. Η καμπάνια έχει ως κεντρική ιδέα το ταξίδι, μια «θεμελιώδη αξία» για την εταιρεία, η οποία ξεκίνησε να κατασκευάζει βαλίτσες το 1854.

Κάπου τότε είχε αρχίσει το ταξίδι της και η παγκόσμια Αριστερά με ένα συνέδριο στο Λονδίνο όταν οι κομμουνιστές δηλώνουν ανοιχτά ότι οι σκοποί τους μπορούν να πραγματοποιηθούν μονάχα με τη βίαιη ανατροπή όλου του σημερινού κοινωνικού καθεστώτος.

“Ας τρέμουν οι κυρίαρχες τάξεις μπρος σε μια κομμουνιστική επανάσταση. Οι προλετάριοι δεν έχουν να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους κι έχουν να κερδίσουν έναν κόσμο ολόκληρο. ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΟΙ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΝΩΘΕΙΤΕ!».

Ο Στέφανος Κασσελάκης, ο Αλέξης Τσίπρας και ο… Ανδρέας Παπανδρέου

Από τον Τσίπρα στον Κασσελάκη

Το 2004 ο “Συνασπισμός” πήρε 3,3% με πρόεδρο τον Νίκο Κωνσταντόπουλο για να παραδώσει την ηγεσία στο Αλέκο Αλαβάνο. Το 2007 θα πάρει 5,04% και δυο χρόνια μετά στις ευρωεκλογές 4,7% που θεωρήθηκε αποτυχία, ο Κύρκος ζητά την διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ και στις βουλευτικές εκλογές με πρόεδρο πια τον νεαρό Αλέξη Τσίπρα 5,04% και συνολικά δεκατέσσερις έδρες.

Η πρώτη έκπληξη ήρθε το 2012 όταν με ποσοστό 16,78% το κόμμα εξέλεξε 52 βουλευτές, επιτυγχάνοντας ένα ιστορικό ρεκόρ στα μεταπολιτευτικά χρονικά- που σύντομα θα γίνει 27%.

Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Το κόμμα πλησιάζει το μυθικό 36% και σχηματίζει κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ του δεξιού Πάνου Καμμένου για να υπογράψει ένα μνημόνιο που θα εξελέγη για να καταργήσει. Ξανακερδίζει με 35% και τελικά χάνει τις εκλογές του 2019 με 31,5% και συντρίβεται το 2023 με 17,8%.

Ο Αλέξης Τσίπρας παραιτείται αφήνοντας πίσω του το ερώτημα που ανήκει ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, ποιος θα είναι ο επόμενος ηγέτης-ή ποια- και αν το επόμενο ποσοστό του θα είναι πιο κοντά στο 35% ή το 3,3%.

Η έκπληξη ήρθε από ένα τριανταπεντάχρονο από το Μαϊάμι που ήταν στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ, ένατος, αλλά δεν είχε φανταστεί ποτέ θα εκλεγόταν πρόεδρος του κόμματος -αφού ήρθε στην Ελλάδα για διακοπές με τον σύντροφό του χωρίς να φέρει… χειμερινά ρούχα.

Μετά την εμφάνιση του στον Σύνδεσμο Βιομηχάνων, όπου μόνο «συντρόφους» δεν αποκάλεσε τους συναδέλφους του -ως επιχειρηματίας, αλλά αριστερός- ο Στέφανος Κασσελάκης είδε παλιά του κείμενα στον Εθνικό Κήρυκα να αποκαλύπτουν ένα νεοφιλλεεύθερο θαυμαστή του Ρήγκαν -και του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Ο Τσίπρας ήταν λαϊκιστής σαν τον Τραμπ, ο Μητσοτάκης απέλυσε λίγους δημόσιους υπαλλήλους ως υπουργός και ο νεαρός γιάπης μισεί τις καταλήψεις και τις απεργίες.

Οι δικαιολογίες «δεν θυμάμαι», «ήμουνα νέος», ‘δυστυχισμένος σε σχέση με μια κοπέλα» φαίνεται πως πείθουν το 68% των οπαδών του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά όχι την κοινωνία κι ένα μεγάλο μέρος μελών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που νοσταλγούν την ανανεωτική αριστερά και ίσως σχεδιάζουν ένα ΚΚΕ εσωτερικού του μέλλοντος.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ που διαλύεται καθώς μεταλλάσσεται, αλλά η ηγεσία του ετοιμάζεται να κάνει κυβέρνηση με τον Πολάκη, τον Παππά, την Ρένα Δούρου και το ναύαρχο Αποστολάκη οι επόμενες μέρες θα είναι κρίσιμες.

Η ανανεωτική αριστερά δεν μπορεί να υπάρξει μέσα σε ένα τέτοιο κόμμα και η έξοδος από αυτό μπορεί να είναι ο μόνος τρόπος να υπάρξει ακόμα κι αν κινδυνεύσει να κάνει ένα κόμμα που θα βρεθεί εκτός Βουλής.

Διαβάστε ακόμη: