Στην τελική ευθεία εισέρχεται η διαδικασία αποστολής προς τον εποπτικό βραχίονα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (SSM) των προτάσεων των ελληνικών τραπεζών για τη διανομή μερίσματος από τα κέρδη της περυσινής χρήσης.
Οι διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων έχουν θέσει ως στόχο την επιστροφή κεφαλαίου συνολικού ύψους 870 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 25% περίπου του καθαρού αποτελέσματος του 2023 (3,6 δισ. ευρώ).
Εφόσον εξασφαλιστεί το πράσινο φως του επόπτη, που αποτελεί το πλέον πιθανό σενάριο, θα πρόκειται για την πρώτη επιβράβευση των μετόχων τους με μετρητά από το 2008.
Η εξέλιξη αυτή θα σηματοδοτήσει την επιστροφή του εγχώριου κλάδου σε πλήρη κανονικότητα, μετά τους τρεις αναγκαστικούς γύρους ανακεφαλαιοποιήσεων την περασμένη δεκαετία.
Τι θα εξεταστεί
Μένει να φανεί εάν ο SSM θα αποδεχθεί τα αιτήματα των ελληνικών τραπεζών ως προς το ύψος του μερίσματος ή εάν θα κουρέψει το προς διανομή ποσό.
Στο πλαίσιο αυτό θα εξετάσει τις προοπτικές για την εξέλιξη των ακόλουθων μεγεθών τους κατά την τριετία 2024 – 2026, όπως αυτές αποτυπώνονται στα επιχειρησιακά πλάνα που ανακοινώθηκαν το προηγούμενο διάστημα:
– Τα καθαρά κέρδη και πως αυτά θα διατηρηθούν στα επίπεδα της χρήσης του 2023, κόντρα στην αναπόφευκτη πτώση των καθαρών εσόδων από τόκους, στην οποία θα οδηγήσει η εκκίνηση της διαδικασίας χαλάρωσης της ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής τους επόμενους μήνες
– Την πορεία των κεφαλαιακών τους δεικτών, οι οποίοι προβλέπεται ότι θα ενισχυθούν τόσο με οργανικό τρόπο, μέσω της κερδοφορίας, όσο και με εκδόσεις ομολόγων
– Τη συμμετοχή των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων (DTC) στους δείκτες κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων (CET1)
– Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, τα οποία έχουν διαμορφωθεί πλέον σε πολυετή χαμηλά, κοντά στο μέσο ευρωπαϊκό όρο. Ωστόσο, θα χρειαστούν περαιτέρω κινήσεις για να φτάσουν για πρώτη φορά μετά τη δεκαετία του 2000 στη ζώνη του 2% από 4,2% σήμερα
Οι αποφάσεις του SSM θα ληφθούν με γνώμονα την επίτευξη των παραπάνω στόχων και την εξασφάλιση της απαραίτητης κεφαλαιακής ισχύς για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης επιδείνωσης των συνθηκών στις αγορές.
Στο πλαίσιο αυτό, τα «μαξιλάρια» που μπορούν να δημιουργήσουν οι τράπεζες, ως προς τα κεφάλαιά τους, θα αποτελέσουν το βασικό κριτήριο αξιολόγησης των προτάσεών τους.
Οι επόμενες χρήσεις
«Εφέτος θα πρέπει να γίνει το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση ουσιαστικής απελευθέρωσης της μερισματικής πολιτικής κάποια στιγμή μέσα στην επόμενη 3ετία» υπογραμμίζει αναλυτής που παρακολουθεί το κλάδο.
Σε αυτή τη φάση στόχο των τραπεζών αποτελεί η διαμόρφωση του ποσοστού διανομής επί των κερδών τους στη ζώνη του 50% έως και το 2026», προσθέτει σχετικά η ίδια πηγή.
Όπως σημειώνει, εφόσον επιτευχθούν οι στόχοι για την κερδοφορία των επόμενων τριών χρήσεων, το ετήσιο μέρισμα από τους τέσσερις συστημικούς ομίλους θα μπορούσε να φτάσει ακόμη και τα 1,8 δισ. ευρώ.
Εξάλλου, πέραν της διανομής μετρητών, οι τράπεζες σκοπεύουν να ενεργοποιήσουν και προγράμματα επαναγοράς ιδίων μετοχών και ακύρωσής τους.
Αυτό οδηγεί σε αύξηση των κερδών ανά μετοχή και συνιστά μία έμμεση, αλλά ουσιαστική επιβράβευση των μετόχων τους.
Η αρχή έχει γίνει από τη Eurobank, η οποία επαναγόρασε το 1,4% των τίτλων που κατέχει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Η κίνηση αυτή ισοδυναμεί με την διανομή του 14% της προσαρμοσμένης καθαρής κερδοφορίας του 2022.
Η επόμενη αντίστοιχη κίνηση αναμένεται από την Εθνική Τράπεζα, στο πλαίσιο της διαδικασίας πλήρους αποκρατικοποίησής της, με τη διάθεση του 18% που διατηρεί στο μετοχικό της κεφάλαιο το ΤΧΣ.
Η διοίκησή της στοχεύει στην απόκτηση ενός σημαντικού ποσοστού των συγκεκριμένων τίτλων, έως και 8%.
Υπενθυμίζεται ότι προγράμματα επαναγοράς ιδίων μετοχών έτρεξαν πέρυσι όλες οι συστημικές τράπεζες, ωστόσο ήταν μικρού βεληνεκούς.
Οι σχετικές δράσεις θα συνεχιστούν τα επόμενα χρόνια. Μένει να φανεί ποιο θα είναι το εύρος τους και το βάρος τους στα προγράμματα επιβράβευσης μετόχων που σχεδιάζονται.
