Η εμβληματική προσωπογραφία της Μόνα Λίζα, ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους πίνακες ζωγραφικής παγκοσμίως, βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο της δημοσιότητας.
Κι αυτή τη φορά αιτία δεν είναι το αινιγματικό της χαμόγελο, που ανά τους αιώνες έχει γίνει αντικείμενο σχολίων, αλλά ένα άλλο έργο του δημιουργού της Λεονάρντο ντα Βίντσι, το οποίο φαίνεται να ανακαλύφθηκε πρόσφατα και αναμένεται να εκτεθεί στο Τορίνο.
Για τον αρθρογράφο του «Guardian», Τζόναθαν Τζόουνς, το σενάριο η πραγματική Μόνα Λίζα να βρίσκεται στο Τορίνο δεν μοιάζει πιθανό, αφού το συγκεκριμένο έργο είναι μια «άθλια και ελλιπής προσωπογραφία»
Σύμφωνα με το Ιδρυμα Μόνα Λίζα στη Ζυρίχη, το οποίο υπερασπίζεται και προωθεί τον πίνακα για λογαριασμό των ανώνυμων, μέχρι τώρα, ιδιοκτητών του, πρόκειται για την αυθεντική Μόνα Λίζα.
Συγκεκριμένα, το Ιδρυμα υποστηρίζει ότι η γυναίκα που φιγουράρει στο σχέδιο είναι μια νεότερη Τζοκόντα από αυτήν που ο Ντα Βίντσι τελειοποίησε στη διάρκεια της ζωής του και είχε μαζί του στο κάστρο του Αμπουάζ.
Αν ευσταθούν οι συγκεκριμένες υποθέσεις, τότε ο πίνακας αποτελεί την πρώτη εκδοχή της Μόνα Λίζα και μάλλον τα εκατομμύρια των επισκεπτών που συρρέουν κάθε χρόνο στο Μουσείο του Λούβρου όπου εκτίθεται για να τη δουν από κοντά θαύμαζαν λάθος δημιουργία.
Ο Ντα Βίντσι στην εποχή του έκανε υπέροχα γυναικεία πορτρέτα, πριν καν καταπιαστεί με τη Μόνα Λίζα, και σε καθένα από αυτά ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός με τις λεπτομέρειες.
Ο επίμαχος πίνακας δεν κρύβει στοιχεία της θαυμάσιας τεχνικής του ζωγράφου κι αυτό φαίνεται καθαρά στο σχήμα του προσώπου της γυναίκας που είναι εντελώς λάθος, όχι μόνο γιατί διαφέρει από τη Μόνα Λίζα αλλά και γιατί δεν έχει τις κλασικές αναλογίες ή τα χαρακτηριστικά που συνήθιζαν να δίνουν οι καλλιτέχνες στις δημιουργίες τους στην Αναγέννηση.
Το πρόσωπο μοιάζει σύγχρονο, αν και πιθανώς πρόκειται για αντίγραφο που έγινε κάποια στιγμή μεταξύ του 1500 και του 1700, όταν λέγεται ότι έφτασε ο πίνακας στη Βρετανία.
Αριστερά η Μόνα Λίζα που θα εκτεθεί στο Τορίνο και δεξιά ο γνωστός πίνακας που συγκεντρώνει πλήθη επισκεπτών στο Λούβρο.
Δύο εκδοχές
Το ελβετικό ίδρυμα, αντικρούοντας αυτές τις επιφυλάξεις, παρουσιάζει τη διαφορά στο πρόσωπο ως αποτέλεσμα της νεότερης ηλικίας στην οποία βρίσκεται η γυναίκα που ποζάρει.
Μάλιστα, ισχυρίζεται ότι έχει αποδείξεις ότι ο Ντα Βίντσι έκανε δύο διαφορετικές εκδοχές του αριστουργήματός του και αυτή είναι η πρώτη, έργο που φαίνεται να ξεκίνησε στη Φλωρεντία το 1503.
Αλλωστε, λόγω της δημοσιότητας που έχει πάρει ανά τους αιώνες η Μόνα Λίζα, αποτελεί έναν πολύ καλά μελετημένο πίνακα και τα έγγραφα που τον συνοδεύουν δεν κάνουν λόγο για ύπαρξη δύο έργων.
Ακόμα κι έτσι, ωστόσο, η ιστορία που παρουσιάζει το Ιδρυμα πάνω απ’ όλα είναι αμφισβητήσιμη γιατί κυρίως παραλείπει κάτι κρίσιμο σχετικά με αυτή την προέλευση του έργου.
Τονίζει ότι το συγκεκριμένο πορτρέτο είναι ημιτελές, μια θεωρία που παραπέμπει στη συνήθεια του Ντα Βίντσι στις αρχές τις καριέρας του να αφήνει τα σκίτσα του στο καβαλέτο του ενώ δούλευε πάνω στις εφευρέσεις του.
Κάτι τέτοιο ταιριάζει με τη δημιουργία της Μόνα Λίζα του Λούβρου, η οποία, όπως δείχνουν οι απεικονίσεις στις οποίες έχει κατά καιρούς υποβληθεί μέσω ακτίνων Χ, δημιουργήθηκε με έναν πολύπλοκο, αργό τρόπο και στις πρώτες του βάσεις ο πίνακας δεν περιλάμβανε καν χαμόγελο.
