Όταν γράφαμε πως οι κυρώσεις της Δύσης κατά Ρωσίας όχι μόνο θα αποδεικνύονταν γελοίες, αλλά θα γυρνούσαν μπούμερανγκ, αντιμετωπιστήκαμε με τη γνωστή ειρωνική συμπεριφορά από τη συντριπτική πλειοψηφία (μίντια και πολιτών), η οποία περιοριζόταν στο να διασκεδάζει στα τηλεοπτικά παράθυρα με τη συμφορά που θα εύρισκε τον Πούτιν.
Πρόκειται για τους ίδιους ανθρώπους που ταΐζουν σανό τη μάζα κοροϊδεύοντας τον δήθεν «τελειωμένο» Τούρκο, την ώρα που η γερασμένη πατρίδα μας λιμοκτονεί και παρακμάζει. Τον Τούρκο των 85 εκατομμυρίων πολιτών, με σταθερά μάλιστα αυξανόμενο πληθυσμό, τον κυριότερο οικονομικό δείκτη μιας υγιούς και βιώσιμης χώρας.
Γελάμε με τους απέναντι και τα αεροπλανάκια δίχως κινητήρες που κατασκευάζουν. Σήμερα είναι κούφια «σαπάκια», μεθαύριο θα είναι ανταγωνιστικά όπλα. Έτσι γελούσαμε και με τη Hyundai και έχει φτάσει να παράγει από τα πιο αξιόπιστα αυτοκίνητα, κάνοντας πλάκα στους Γερμανούς, οι οποίοι αν δεν είχαν την εύνοια των ευρωπαϊκών δασμών θα το φυσούσαν και δε θα κρύωνε.
Ο Ελληνάρας που παράγει φραπέ και επιδοματούχους, να κοροϊδεύει τον Κορεάτη, τον Τούρκο, τον Ρώσο, τον οποιονδήποτε. Μια Ελλάδα που παρήγαγε τον πιο λαμπρό πολιτισμό σε αυτή τη Γη, να έχει καταντήσει το παραθαλάσσιο ξενοδοχείο της Δύσης (σύντομα της Ανατολής), να γελάει με τα δήθεν χάλια των τριγύρω την ώρα που η ίδια καταληστεύεται από μέσα κι από έξω…
Τι κοινό έχει η συμπεριφορά μας με τις κυρώσεις της Δύσης; Γελά ο μωρός, καν τι μη γελοίον η.
Και επειδή πολλοί κοντόφθαλμοι θα μας έλεγαν ρωσόφιλους, τους είχαμε προλάβει παραθέτοντας τότε το πώς πραγματικά θα έπρεπε να είναι οι κυρώσεις μας, αν όντως θέλαμε να πλήξουμε τον Πούτιν. Αλλά είναι πλέον ξεκάθαρο πως εξ αρχής δεν τους ενδιέφερε αυτό στις Βρυξέλλες.
Όλα γίνονται για το εφέ, αφού άλλωστε οι ενεργειακές συναλλαγές Ευρώπης-Ρωσίας (φυσικό αέριο) δεν έπαψαν ποτέ, απλώς άλλαξαν ενδιάμεσο. Το θέμα είναι όμως πως από αυτήν την ανούσια ιστορία (η οποία θυμίζει έφηβο που σηκώνει «μπαϊράκι» κατά των γονιών του αλλά συνεχίζει να λαμβάνει το χαρτζιλίκι τους) η Ευρώπη βγαίνει εξαιρετικά ζημιωμένη, και ειλικρινά δεν καταλαβαίνουμε το γιατί.
Όσο περνούν τα χρόνια επιβεβαιώνεται όλο και περισσότερο ο χειρότερος φόβος, όσον αφορά τους «ηγέτες» της Δύσης, πολιτικούς αλλά και κεντρικούς τραπεζίτες.
Ότι δηλαδή δεν είναι τελικά οι «ευφυείς κακοποιοί» (κατά Carlo Cipolla) που έχουμε στο μυαλό μας, οι οποίοι δρουν συνήθως σε βάρος μας μεν, αλλά με κάποιο σχέδιο από το οποίο εκείνοι φυσικά και θα επωφεληθούν, αλλά τουλάχιστον θα κερδίσει κατιτίς και η κοινωνία, έστω ως υποπροϊόν αυτού.
Ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για εντελώς ανίκανους και επικίνδυνους ανθρώπους στο τιμόνι ενός ολόκληρου πολιτισμού, του δυτικού, ο οποίος αυτή τη στιγμή όχι απλώς παρακμάζει, αλλά μακροπρόθεσμα αντιμετωπίζει τον ίδιο τον αφανισμό του, πληθυσμιακά και πολιτισμικά πέραν από οικονομικά.
Διότι αν συνεχίσουμε αυτό το τροπάρι, η κυρίαρχη Ανατολή των σχεδόν 7 δις. ανθρώπων (σε σχέση με το 1,2 δισ. των ΗΠΑ-Ευρώπης-Αυστραλίας) όχι απλώς θα μας έχει «πάρει φαλάγγι» σε έναν αιώνα, αλλά αμφιβάλλω αν θα έχει μείνει τότε και κανένας γνήσιος δυτικός (και όχι μαζοποιημένος, αφομοιωμένος «πολίτης του Κόσμου») να θυμάται τα απομεινάρια της όποιας ευρωπαϊκής κουλτούρας.
Όλοι το γνωρίζουμε και το αισθανόμαστε ήδη αυτό. Ίσως κάποιους να μην τους ενδιαφέρει, «ό,τι φάμε κι ό,τι πιούμε τώρα», αλλά βαθιά μέσα μας, όλοι μας ανησυχούμε για το μέλλον που παραδίδουμε στα παιδιά και εγγόνια μας.
Επιφανειακά όμως, αντί να προβληματιζόμαστε (και να ενεργούμε), χαζογελάμε και χειροκροτάμε για δήθεν κυρώσεις που επιβάλλουν επικίνδυνα ανίκανοι (ή ικανοί επικίνδυνοι) κοστουμάτοι αμφίβολων συμφερόντων.
Όσο εμείς «μέναμε σπίτι», η ισορροπία της παγκόσμιας γεωπολιτικής σκηνής εκτελούσε τεκτονικές αλλαγές, με τις λεγόμενες χώρες BRICS να κλείνουν κρίσιμα deals που σταδιακά τις αποδεσμεύουν από τον αμερικανικό μοχλοβραχίονα (το δολάριο).
Συγκέντρωση χρυσού και σπάνιων γαιών από τις κεντρικές τράπεζες Κίνας, Ινδίας κλπ, υπερκέρδη πετρελαίου για Ρωσία μετά τις κυρώσεις, ρεκόρ συναλλαγών σε γουάν και ρούβλια, ακόμη και το Bitcoin εργαλειοποιείται ως όπλο στην αποδολαριοποίηση…
Η Δύση χάνει τον «πόλεμο» κυρώσεων
Το Μάρτιο και τον Απρίλιο τα έσοδα της Ρωσίας από το πετρέλαιο επέστρεψαν σε υψηλό εξαμήνου, γεγονός που παράλληλα φυσικά ενισχύει (αντί να κάμπτει όπως στόχευαν οι κυρώσεις) την ικανότητα του Πούτιν να χρηματοδοτεί τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι η Μόσχα μπόρεσε πρόσφατα να ανακτήσει με επιτυχία τα έσοδα από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων παρά την επιβολή στα τέλη του περασμένου έτους απαγορεύσεων εισαγωγών από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το πλαφόν από το G7 στην τιμή του πετρελαίου.
Η έκθεση έρχεται σε λιγότερο από μία εβδομάδα αφότου οι ηγέτες της G7 δήλωσαν, κατά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής της Χιροσίμα στην Ιαπωνία, ότι το ανώτατο όριο τιμών στο ρωσικό πετρέλαιο και τα προϊόντα πετρελαίου λειτουργούν, τα ρωσικά έσοδα μειώθηκαν και η πτώση των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου ωφελεί τις χώρες σε όλο τον κόσμο.
Ενεργειακοί αναλυτές από το CREA πρότειναν ότι η αποτυχία του λεγόμενου Συνασπισμού για το Πλαφόν να αναθεωρήσει τα επίπεδα τιμών και να επιβάλει την πολιτική είχε ως αποτέλεσμα τα μέτρα να «χάσουν την έλξη, την ακεραιότητα και την αξιοπιστία τους».
«Η Ε.Ε. απέτυχε να τηρήσει τη δέσμευσή της να αναθεωρεί το ανώτατο όριο τιμών κάθε δύο μήνες για να διασφαλίσει ότι παραμένει χαμηλότερο από τη μέση τιμή της αγοράς», δήλωσε ο Lauri Myllyvirta, επικεφαλής αναλυτής της CREA και συν-συγγραφέας της έκθεσης. “Αυτό αποτελεί σαφή ένδειξη ότι το μέτρο δεν λειτουργεί.”
Στις αρχές του έτους, τα στοιχεία έδειχναν ότι τα έσοδα της Ρωσίας από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων είχαν καταρρεύσει τον Δεκέμβριο. Αυτό φάνηκε να υπογραμμίζει την αποτελεσματικότητα των δυτικών κυρώσεων που στοχεύουν στα πετρελαϊκά έσοδα της Ρωσίας και πυροδότησε εκκλήσεις για ακόμη πιο σκληρά μέτρα ώστε να στηριχθεί το Κίεβο.
Ωστόσο, τα τελευταία ευρήματα του CREA δείχνουν ότι τα φορολογικά έσοδα της Ρωσίας από το πετρέλαιο αυξήθηκαν κατά 6% σε μηνιαία βάση τον Απρίλιο, λόγω της αύξησης των εσόδων από τις εξαγωγές τον Μάρτιο.
«Εάν ο Συνασπισμός για το Πλαφόν Τιμών δεν αναλάβει δράση για να μειώσει το επίπεδο του πλαφόν και να καλύψει τα κενά εφαρμογής, οι αλλαγές στη φορολογική δομή του πετρελαίου της Ρωσίας θα αναγκάσουν την τιμή του ρωσικού αργού πετρελαίου να πλησιάσει τα διεθνή σημεία αναφοράς, οδηγώντας σε περαιτέρω ανάκαμψη των εσόδων της Ρωσίας από το πετρέλαιο και σε συνολική αποτυχία του συστήματος πλαφόν τιμών», πρόσθεσε.
Η ανάλυση του CREA ανέφερε ότι μετά τις απαγορεύσεις εισαγωγών της ΕΕ και το πλαφόν τιμών της G7 για το ρωσικό πετρέλαιο, η Μόσχα έχει κερδίσει περίπου 58 δισ. ευρώ (62,5 δισ. δολάρια) σε έσοδα από εξαγωγές πετρελαίου από τη θάλασσα.
Μάλιστα, η μεγαλύτερη ποσότητα μεταφέρθηκε με δεξαμενόπλοια που ήταν ασφαλισμένα ή ανήκαν στην Ευρώπη. Τα έσοδα της Ρωσίας θα μπορούσαν να μειωθούν κατά επιπλέον 22 δισ. ευρώ, εάν το ανώτατο όριο τιμών για το αργό πετρέλαιο μειωνόταν στα 30 δολάρια ανά βαρέλι και τα ανώτατα όρια τιμών για τα πετρελαιοειδή αναθεωρούνταν αναλόγως, δήλωσε το CREA.
Η νέα οικονομική τάξη Ρωσίας-Κίνας
Στο μεταξύ μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων διαμορφώνουν σταδιακά και μεθοδικά Ρωσία και Κίνα, όπως προκύπτει μεταξύ άλλων από τις δηλώσεις των πρωθυπουργών της Κίνας, LiQiang και της Ρωσίας, Mikhail Mishustin, οι οποίοι συναντήθηκαν αυτές τις ημέρες στο Πεκίνο.
Σε δηλώσεις του ο Κινέζος πρωθυπουργός επισήμανε την πρόθεση του Πεκίνου να εργαστεί με τη Ρωσία έτσι ώστε η πραγματική τους συνεργασία να εξαπλωθεί σε διάφορους τομείς και να φτάσει σε νέα επίπεδα. «Η πραγματική συνεργασία Κίνας – Ρωσίας έχει δείξει μια καλή αναπτυξιακή τάση.
Η κλίμακα των επενδύσεων αναβαθμίζεται συνεχώς» υποστήριξε ο Li Qiang απευθυνόμενος στο Ρώσο πρωθυπουργό, ο οποίος αποτελεί τον πλέον υψηλόβαθμο Ρώσο πολιτικό που επισκέπτεται την Κίνα από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Από την πλευρά του ο Mishustin υποστήριξε ότι ο τζίρος από τις εμπορικές συναλλαγές των δύο κρατών κατά τη διάρκεια του 2023 μπορεί να ξεπεράσει ακόμα και τα 200 δισεκατομμύρια δολάρια.
«Είμαι σίγουρος ότι φέτος όχι μόνο θα εκπληρώσουμε τους στόχους που έθεσαν οι αρχηγοί κρατών για να αυξήσουμε τις μεταξύ μας εμπορικές συναλλαγές στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια αλλά θα το υπερβούμε» υπογράμμισε ο Mishustin. Μάλιστα σημείωσε ότι το 70% του εμπορίου μεταξύ Ρωσίας και Κίνας διακανονίζεται στα εθνικά νομίσματα, δηλαδή σε ρούβλια και γιουάν. Σημειώνεται πως πριν από μόλις δύο χρόνια το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόλις στο 30%.
Επιπλέον, ο Mishustin υποστήριξε ότι η διμερής συνεργασία στον ενεργειακό τομέα έχει αποκτήσει πλέον στρατηγικό χαρακτήρα.
«Η Ρωσία κατέχει την πρώτη θέση στις προμήθειες πετρελαίου στην Κίνα, οι εξαγωγές φυσικού αερίου, άνθρακα και ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνονται» τόνισε ο Ρώσος πρωθυπουργός, ο οποίος παράλληλα αναφέρθηκε σε ορισμένα μεγάλα ενεργειακά έργα, στα οποία εμπλέκονται και κινεζικές εταιρείες, όπως η Power of Siberia, η Yamal LNG, η Arktik LNG-2, το Amur Gas Chemical Plant και ένα συγκρότημα επεξεργασίας αερίου στην Ust-Luga.
Κατά τον Ρώσο πρωθυπουργό, σε αυτές τις νέες γεωπολιτικές συνθήκες που διαμορφώνονται, ιδιαίτερη σημασία έχει η ανάπτυξη διαδρόμων μεταφορών και logistics που διέρχονται από τα σινο-ρωσικά σύνορα.
«Επιταχύνουμε την ανάπτυξη της δομής των συνόρων και εκσυγχρονίζουμε την επέκτασή της. Αυτό είναι απαραίτητο για την αύξηση της μεταφοράς φορτίου και το περαιτέρω εμπόριο μεταξύ Ρωσίας και Κίνας» υπογράμμισε ο Mishustin. Μεταξύ των νέων τομέων για την εμβάθυνση της συνεργασίας με την Κίνα, ο Ρώσος πρωθυπουργός ανέδειξε την κατασκευή αεροσκαφών, τη ναυπηγική, τη μηχανολογία, την κατασκευή εργαλειομηχανών και την κοινή διαστημική έρευνα.
«Χρησιμοποιώντας τη σταθερή επιστημονική βάση και το δυναμικό παραγωγής που έχουμε συσσωρεύσει, θα είμαστε σε θέση να διασφαλίσουμε από κοινού την τεχνολογική κυριαρχία της Ρωσίας και της Κίνας», δήλωσε ο Mishustin, ο οποίος κάλεσε τον Li Qiang να εξετάσει τα σημαντικότερα θέματα συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας και Κίνας με τη συμμετοχή εκπροσώπων των δύο χωρών. Σημειώνεται ότι το Κρεμλίνο ετοιμάζει ήδη την επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου στο Πεκίνο.
Το Bitcoin ως όπλο των BRICS στην αποδολαριοποίηση
H τεχνολογία του blockchain και το bitcoin το οποίο έχει προκαλέσει εδώ και λίγα χρόνια νομισματική επανάσταση αναμένεται να ενισχύσουν το εγχείρημα για κοινό νόμισμα το οποίο σχεδιάζουν να υλοποιήσουν τα κράτη που ανήκουν στη διευρυμένη συμμαχία των BRICS+ και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες υπό την ηγεσία της Κίνας και της Ρωσίας.
Η Ana Palacio, πρώην στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας, έχει εκφράσει την άποψη ότι τα κράτη της ομάδας των BRICS, όπως η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία, η Κίνα και η Νότια Αφρική, εξετάζουν το ενδεχόμενο της διαμόρφωσης μιας «νέας νομισματικής τάξης» με βάση την πρόσφατη εξέλιξη.
Η Palacio σε άρθρο της επισημαίνει ότι τα κράτη μέλη του Παγκόσμιου Νότου σταδιακά συντονίζονται σε ένα σχέδιο «αποδολαριοποίησης» των εμπορικών συναλλαγών και των συναλλαγματικών αποθεμάτων και εξερευνούν εναλλακτικές λύσεις όπως η χρήση κοινού νομίσματος έναντι του δολαρίου ΗΠΑ. Τουλάχιστον 19 χώρες έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον τους να συνεργαστούν με τους BRICS, συμπεριλαμβανομένων της Αργεντινής, της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας.
Στο άρθρο της η Palacio υπογραμμίζει ότι οι αναπτυσσόμενες οικονομίες είναι απογοητευμένες από τις επαχθείς συνθήκες που τους επιβάλλονται από τους διεθνείς οικονομικούς θεσμούς που κατευθύνονται από τις ΗΠΑ. Δεν είναι πρόθυμες να ανεχθούν προσπάθειες για «περιορισμό» των οικονομιών τους μέσω της χρήσης του δολαρίου για να καταστήσουν τις χώρες σε «αποικίες χρέους» ή μέσω των περιορισμών στην κοινή χρήση τεχνολογίας.
Η απροθυμία της Δύσης να αναδιαρθρώσει την παγκόσμια οικονομική διακυβέρνηση ώστε οι ανερχόμενες οικονομίες όπως η Κίνα και η Ινδία να έχουν μεγαλύτερη επιρροή αντίστοιχη του οικονομικού τους βάρους έχει εντείνει τις προσπάθειες διαμόρφωσης ενός διαφορετικού οικονομικού μπλοκ το οποίο Θα αμφισβητήσει την οικονομική ηγεμονία των ΗΠΑ. Άλλοι παράγοντες που μπορεί να έχουν τροφοδοτήσει τις τάσεις χειραφέτησης περιλαμβάνουν οικονομικές ανισορροπίες, αναντίστοιχης εκπροσώπησης στους διεθνείς θεσμούς, γεωπολιτικές εντάσεις και ιδεολογικές διαφορές.
Εν τω μεταξύ, η ομάδα των BRICS δεν είναι η πρώτη που δήλωσε την επιθυμία να ελαχιστοποιήσει την εξάρτησή της από το δολάριο. Η Σαουδική Αραβία και το Ιράν το έχουν κάνει ήδη. Αυτά τα κράτη έχουν εκφράσει έντονα την επιθυμία τους να μειώσουν την εξάρτησή τους από το αμερικανικό νόμισμα, ειδικά για να ανακτήσουν τον έλεγχο των οικονομιών τους.
Αν και ακόμη οι σχεδιασμοί δεν έχουν οριστικοποιηθεί, οι χώρες BRICS μπορεί να χρησιμοποιήσουν το Bitcoin ως ένα από τα βασικά εναλλακτικά νομίσματα με τα οποία θα πραγματοποιούνται οι διεθνείς συναλλαγές. Η διατήρηση του Bitcoin ως αποθεματικού νομίσματος από ένα κράτος μπορεί να προσφέρει σημαντική αυτονόμηση από το δολάριο ΗΠΑ στο πεδίο των διεθνών συναλλαγών. Αυτή η μορφή νομισματικής διαφοροποίησης ενδέχεται να λειτουργήσει ως μέσο μετριασμού των συναλλαγματικών κινδύνων και της οικονομικής αστάθειας.
Ένα από τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματα του Bitcoin για τις χώρες BRICS είναι οι δυνατότητές του για διασυνοριακές συναλλαγές. Οι παραδοσιακοί τρόποι πληρωμής μπορεί να είναι αργοί, δαπανηροί και να υπόκεινται σε απάτη, δυσκολεύοντας τις επιχειρήσεις και τα άτομα να επεκταθούν διεθνώς. Μπορεί να βοηθήσει στην εξάλειψη της διαφθοράς και της απάτης, που είναι σημαντικά ζητήματα σε πολλές χώρες BRICS λόγω της υστέρησης των πολιτικών συστημάτων που εμποδίζουν τη λειτουργία της οικονομίας της αγοράς.
Η περιορισμένη προσφορά και η αποκεντρωμένη φύση του Bitcoin μπορούν να παρέχουν ένα σταθερό μέσο αποθεματοποίησης που δεν υπόκειται σε πληθωριστικές πιέσεις όπως τα παραδοσιακά νομίσματα. Για να αξιοποιήσουν το Bitcoin για διασυνοριακές συναλλαγές, οι χώρες BRICS θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ανταλλακτήρια Bitcoin ή συνεργασίες με εταιρείες Bitcoin για να διευκολύνουν τις διασυνοριακές συναλλαγές.
Ένα από τα κύρια ζητήματα με την υποστήριξη ενός νομίσματος με φυσικά εμπορεύματα αφορά στην οποία κυριαρχούν πολλά κράτη που ανήκουν στην ομάδα των BRICS είναι η εμπιστοσύνη. Πρέπει να υπάρχει εμπιστοσύνη ότι τα εμπορεύματα είναι πραγματικά και ότι ισχύει η δηλωθείσα ποιότητα και ποσότητα.
Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο να διασφαλιστεί, ιδιαίτερα όταν έχουμε να κάνουμε με πολλές χώρες με διαφορετικά ρυθμιστικά συστήματα και επίπεδα διαφάνειας, οπότε το ψηφιακό νόμισμα αποτελεί μια καινοτόμο λύση προκειμένου να επιλυθεί το ζήτημα της εκκαθάρισης των διακρατικών συναλλαγών και είναι ένα πρόβλημα το οποίο επιλύει με επιτυχία η χρήση του Bitcoin.
Πάντως ενώ τα κράτη της ομάδας των BRICS ενισχύουν τους οικονομικούς τους δεσμούς και συζητούν εναλλακτικές λύσεις έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, εμπειρογνώμονες της Bank of America ισχυρίστηκαν ότι ούτε το νόμισμα BRICS ούτε το κινεζικό γiουάν θα μπορέσουν να υποκαταστήσουν το δολάριο, στο άμεσο μέλλον τουλάχιστον, ωστόσο υπάρχει γενικευμένη πλέον συμφωνία ότι η αντίστροφή μέτρηση για την ηγεμονία του έχει αρχίσει…
