Μια θεατρική αυλαία σχεδιασμένη για τη Ριβιέρα του 1924, το μεγαλύτερο έργο του Πικάσο συντηρήθηκε με φροντίδα από τον οίκο Chanel και έγινε από χθες το πιο απρόσμενο πολιτιστικό viral, ενόψει των εγκαινίων του V & A East Storehouse το Σάββατο.
Σε μια αίθουσα στο ανατολικό Λονδίνο, το μεγαλύτερο έργο του Πικάσο που υπάρχει στον κόσμο επιστρέφει στο προσκήνιο και προκαλεί παροξυσμό φωτογραφιών πριν καν γίνουν τα εγκαίνια του V&A East Storehouse.
Με ύψος 10 μέτρα και πλάτος 11, το έργο «Δύο γυναίκες χορεύουν στην παραλία» δεν είναι μία συνηθισμένη τοιχογραφία.
Είναι μια θεατρική αυλαία, για την ακρίβεια, ένα μνημειώδες σκηνικό πανί που κάποτε άνοιγε τη βραδιά σε μια από τις πιο θεαματικές παραγωγές των Ballets Russes: το «Le Train Bleu», μια φανταστική ιστορία της Ριβιέρας του 1924, που οραματίστηκε ο Σερζ Ντιαγκίλεφ και είχε την υπογραφή μιας ονειρικής ομάδας: Κοκτώ, Σανέλ, Νιζίνσκα, Μιγιώ και Πικάσο.
Ήταν μια κοινωνική σάτιρα με πουέντ, και τώρα αναβιώνει με τη βοήθεια του English National Ballet και του V&A East Storehouse, του τολμηρού νέου παραρτήματος του μουσείου στο Stratford
Η χρονική στιγμή της επιστροφής του πάνινου αριστουργήματος μόνο τυχαία δεν είναι. Μετά από δεκαετίες αποθήκευσης, η αυλαία αποκαταστάθηκε σχολαστικά και τοποθετήθηκε εκ νέου στη νέα Αίθουσα David and Molly Lowell Borthwick, έναν χώρο σχεδιασμένο να φιλοξενεί θαύματα σε μεγάλη κλίμακα.
Με την υποστήριξη του οίκου Chanel, το πανί όχι μόνο επιστρέφει στην κοινή θέα, αλλά για μία μόνο ημέρα τον Ιούνιο επιστρέφει και στην αρχική του λειτουργία. Μια ανανεωμένη εκδοχή του μπαλέτου «Le Train Bleu», σε χορογραφία της Stina Quagebeur και με χορευτές του English National Ballet, θα ξεδιπλωθεί κάτω από τη μνημειώδη αυλαία του Πικάσο, σε έναν χώρο τόσο οικείο που θυμίζει σαλόνι. Μόνο 100 τυχεροί θεατές θα παρακολουθήσουν αυτήν την απίθανη σύμπτωση σώματος, ζωγραφικής και μνήμης.
Η αυλαία δημιουργήθηκε αρχικά μέσα σε μία μόνο ημέρα από τον σκηνογράφο πρίγκιπα Αλεξάντρ Σερβασίντζε, βασισμένη στον πίνακα του Πικάσο του 1922 που απεικονίζει δύο ενθουσιώδεις γυναίκες να τρέχουν στην άμμο, με άκρα υπερτονισμένα σαν αρχαιοελληνικά αγάλματα εν κινήσει. Το αποτέλεσμα είναι μια σύνθεση που συνδυάζει τον κυβισμό με το ελληνικό fresco: ταχύτητα και χαρά. Ο Πικάσο εντυπωσιάστηκε τόσο, που υπέγραψε το έργο. Dédié à Diaghilev. Picasso
Η αυλαία αυτή ήταν μια οπτική πρόγευση πριν εμφανιστούν οι χορευτές, καθόριζε τον τόνο για μια παραγωγή που σατίριζε την παραλιακή κουλτούρα των ’20s: ηλιοκαμένοι, γόηδες, αρσιβαρίστες, παίκτες του τένις, ντυμένοι με ανάλαφρα κοστούμια της Γκαμπριέλ Σανέλ.
Η μουσική του Νταριύ Μιγιώ ακτινοβολούσε ειρωνεία, ενώ το σενάριο του Κοκτώ κορόιδευε τους εύπορους που ταξίδευαν στη Ριβιέρα με το ομώνυμο πολυτελές τρένο. Το αποτέλεσμα ήταν κάτι μοναδικά ανάλαφρο, χαρούμενο και έξυπνο. Το ίδιο το μπαλέτο ξεχάστηκε γρήγορα, αλλά το αισθητικό του αποτύπωμα έμεινε, διαμορφώνοντας τη συνεχιζόμενη σχέση της Chanel με τον χορό και συμβάλλοντας στη γέννηση του σύγχρονου θεάματος.
Σήμερα, η τοιχογραφία έχει ανασυρθεί από τις σκιές της αποθήκης, και με την υποστήριξη της Chanel, συντηρήθηκε από μια ομάδα δέκα τεχνικών. Το πανί θα παραμείνει αναρτημένο στη μεγάλη αίθουσα του Storehouse, που σχεδιάστηκε ειδικά για εκθέματα που δεν χωρούν σε προθήκες.
Το έργο έχει ήδη γίνει viral. Οι εικόνες του πλημμύρισαν τα social media και τους τίτλους των εφημερίδων. Οι θεατές μιλούν για το δέος που προκαλεί η κλίμακά του. Κάποιος στο TikTok το αποκαλεί «το μόνο Πικάσο κάτω από το οποίο μπορείς να χορέψεις». Ένα άλλο το παρομοιάζει με «φρέσκο φεμινιστικής ταχύτητας». «Το να βλέπεις Πικάσο τέτοιου μεγέθους είναι κάτι εξαιρετικό», λέει η Jane Pritchard, επιμελήτρια χορού στο V&A. «Αυτό που είναι υπέροχο είναι ότι κάθε φορά το ανακαλύπτουν καινούργιοι άνθρωποι.»
Για τον επικεφαλής επιμελητή του V&A East, Brendan Cormier, η παρουσία της αυλαίας συνδέεται με τη βασική αποστολή του Storehouse: να συνδυάζει αντικείμενα και αφηγήσεις που συνήθως δεν συνυπάρχουν. Η αυλαία δεν είναι απλώς κατάλοιπο της πρωτοπορίας, είναι ένα φορτισμένο πεδίο για σύγχρονες συναντήσεις.