Η σκληρή αντεπίθεση την οποία θα κάνει η ΕΕ για να αντιμετωπίσει την μεγάλη εισαγόμενη ενεργειακή κρίση, θα είναι τελικά…ελληνοϊσπανική.

Η ΕΕ θα προχωρήσει σε δύο κινήσεις:

Α) επιβολή πλαφόν στο αέριο που προορίζεται για ηλεκτροπαραγωγή, κατά το πρότυπο που έχει εφαρμοστεί σε Ισπανία και Πορτογαλία, και

Β) απόκτηση εσόδων από τα κράτη – μέλη μέσω συστήματος παρακράτησης των υπερεσόδων ανάλογου αυτού που ισχύει στην Ελλάδα.

Στο πλαίσιο αυτό, επιστολή στους Ευρωπαίους ομολόγους έστειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, παρουσιάζοντας:

  • Τον ελληνικό μηχανισμό ανάκτησης υπερεσόδων από τις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
  • Τα χρήματα που έχει ανακτήσει η Ελλάδα τις πρώτες 55 ημέρες της εφαρμογής του μηχανισμού και
  • Την ελληνική πρόταση για έναν μόνιμο ευρωπαϊκό μηχανισμό που αποσυνδέει τις τιμές φυσικού αερίου από αυτές του ρεύματος.

«Ο ελληνικός μηχανισμός θα αποτελέσει πρότυπο για ανάλογες πρωτοβουλίες από άλλα κράτη-μέλη και θα εφαρμοστεί σε πανευρωπαϊκή κλίμακα μαζί με την πανευρωπαϊκή εφαρμογή πλαφόν στο φυσικό αέριο που, φτιάχνουμε ήδη στην Κομισιόν» μας λέει έλληνας τεχνοκράτης της Κομισιόν και συνεχίζει λέγοντας πως «ο μηχανισμός θα έχει άμεσα αποτελέσματα, χωρίς η ενεργοποίησή του να επηρεάζεται από τις ιδιαιτερότητες του ενεργειακού μίγματος κάθε χώρας. Αναφορικά με το πλαφόν στο αέριο, πιστεύουμε πως η πιο πρόσφορη φόρμουλα είναι το ισπανικό μοντέλο, δηλαδή η αποζημίωση από κάθε κράτος των εισαγωγέων για τη διαφορά ανάμεσα στην τιμή προμήθειας και το πλαφόν».

Συνεπώς κάθε κράτος-μέλος άρα και η Ελλάδα θα μπορούσε να αξιοποιήσει για τις επιδοτήσεις στο αέριο, τις χρηματοροές από τις παρακρατήσεις των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών.

Στην Κομισιόν επικράτησαν ευτυχώς οι δυνατές φωνές για την ανάγκη άμεσης εφαρμογής πλαφόν στην τιμή του αερίου.

Ενδεικτική είναι η σύμπλευση με αυτό το σχέδιο της Γερμανίας, η οποία έως και πρόσφατα ήταν κατηγορηματική αντίθετη. Τώρα, ο υπουργός Οικονομίας και Κλίματος, Ρόμπερτ Χάμπεκ, φαίνεται να έχει ενημερώσει γραπτώς Ευρωπαίους υπουργούς Ενέργειας ότι το Βερολίνο εξετάζει πολύ θετικά αυτό το ενδεχόμενο.

Η συνολική αναθεώρηση της δομής της αγοράς

Σε πλήρη εξέλιξη είναι και οι διεργασίες για ριζική παρέμβαση στην αρχιτεκτονική του target model, καθώς και για πιθανό κοινό ευρωπαϊκό σχήμα χρηματοδότησης, πολιτικές που εκτιμάται ότι για να υλοποιηθούν θα απαιτηθεί περισσότερος χρόνος.

Αρκετά κράτη της Ε.Ε. μελετούν το παράδειγμα της Ελλάδας, αναφορικά με το σχήμα παρακράτησης «στην πηγή» των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών στην εγχώρια χονδρεμπορική, μέσω του Προσωρινού Μηχανισμού Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας.

Τα βασικά ερωτήματα που θέτουν οι ευρωπαίοι στο ΥΠΟΙΚ είναι αν έχουν υπάρξει παρενέργειες στη λειτουργία της ελληνικής αγοράς Επόμενης Ημέρας από την εφαρμογή του σχήματος.

«Τα κράτη που δείχνουν ενδιαφέρον για την παρέμβαση στην εγχώρια αγορά ζητούν επίσης περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την αποτελεσματικότητα του μηχανισμού, δηλαδή το ύψος των ποσών που συγκεντρώνονται από τα υπερέσοδα» μας λέει στέλεχος του Υπουργείου.

Η επιστολή Σκρέκα με τις ελληνικές θέσεις

Ο ΥΠΕΝ κ. Σκρέκας έστειλε τις ελληνικές προτάσεις και επίσημα στις Βρυξέλλες, τονίζοντας ότι οι ελληνικές προτάσεις στην Ε.Ε. περιλαμβάνονται στην επιστολή από την ομάδα Gas coordination group της Κομισιόν στην οποία συμμετέχουν ρυθμιστές από όλες τις χώρες της ΕΕ.

Στην επιστολή του ΥΠΕΝ αναφέρονται τόσο η πρόταση αποσύνδεσης του ηλεκτρικού ρεύματος από την τιμή φυσικού αερίου και ο προσωρινός μηχανισμός ανάκλησης των υπερεσόδων της εταιρείας παραγωγής.

Η ομάδα ζητεί από τις 27 χώρες να σχολιάσουν πιο είναι καταλληλότερο να εφαρμοστεί στην Ευρώπη. Όπως αποκάλυψε ο κ. Σκρέκας τα υπερέσοδα των εταιρειών ενέργειας έφτασαν στην Ελλάδα τα 870 εκατ. ευρώ μόνο για τον Αύγουστο.

Στην επιστολή των ρυθμιστών ενέργειας στην ΕΕ, ως «μοντέλο ΙΙΙ» αναφέρεται αυτό της Ιβηρικής Χερσονήσου, που εφαρμόζουν Ισπανία και Πορτογαλία, ενώ ζητείται από όλα τα κράτη μέλη να σχολιάσουν και τα τρία μοντέλα και να πουν ποιο πιστεύουν ότι είναι το πιο κατάλληλο για να εφαρμοστεί στην Ευρώπη.

«Η Ευρώπη έχει αργήσει χαρακτηριστικά. Εδώ και 7 μήνες ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε πει ότι θα πρέπει να μπει υποχρεωτικά ένα πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Σιγά-σιγά Ευρωπαίοι ηγέτες συντάσσονται με αυτή την πρόταση. Η Ευρώπη καθυστέρησε αλλά καλύτερα αργά παρά ποτέ», είπε ο ΥΠΕΝ.

Σε ό,τι αφορά τη στήριξη στα νοικοκυριά τόνισε πως θα συνεχιστεί όμως οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι.

Ξεκαθάρισε ότι και φέτος θα υπάρξει επίδομα θέρμανσης, το ύψος του οποίου θα καθοριστεί σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών.

Για το εάν θα εφαρμοστούν στα νοικοκυριά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, τόνισε ότι «πρώτα απ’ όλα το Δημόσιο πρέπει να δώσει το καλό παράδειγμα. Ήδη έχουμε βάλει έναν στόχο μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας στον δημόσιο τομέα. Από κει και πέρα, φυσικά θα υπάρξει μία στρατηγική επικοινωνίας, ώστε να βοηθήσουμε τους καταναλωτές να μειώσουν τη σπατάλη ενέργειας, όπου δεν χρειάζεται. Ήδη, ωστόσο, οι πολίτες έχουν μειώσει την κατανάλωση. Θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε για όσο χρειάζεται».

Αποσύνδεση τιμών ρεύματος από το αέριο: Αδήριτη ανάγκη πλέον

Ριζοσπαστικές προτάσεις προέρχονται από χώρες, οι οποίες «βλέπουν» στο ελληνικό μοντέλο έκτακτο μέτρο για την άμεση αποσύνδεση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου, χωρίς να χρειαστεί η παραμικρή αλλαγή στο Target Model.

Η διατήρηση του τρόπου καθορισμού της Τιμής Εκκαθάρισης Αγοράς, η οποία προκύπτει από τις προσφορές των μονάδων αερίου βοηθάει σήμερα στην εξομάλυνση της αγοράς.

Η αποσύνδεση της τιμής των δύο ενεργειακών προϊόντων προκύπτει από την αποσύνδεση των αμοιβών των υπόλοιπων τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής, από τις αποζημιώσεις των σταθμών αερίου. Έτσι, τα έσοδα των υπόλοιπων τεχνολογιών έχουν διαφοροποιηθεί από την ΤΕΑ, η οποία συναρτάται από το κόστος καυσίμου.

Μέχρι και οι Γερμανοί…

Την ανάγκη για αποσύνδεση των εσόδων των υπόλοιπων τεχνολογιών επισήμανε πριν από λίγα 24ωρα και ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών της χώρας, Κρίστιαν Λίντνερ, μιλώντας στην εφημερίδα Bild. Όπως υπογράμμισε, η αγορά ηλεκτρισμού πρέπει να αλλάξει, ώστε οι τιμές να μην συνδέονται με το ακριβότερο φυσικό αέριο, οδηγώντας δισ. ευρώ σε κέρδη για τους ιδιοκτήτες αιολικών, ηλιακών και ανθρακικών εγκαταστάσεων.

Λίγο πριν τις 9 Σεπτεμβρίου, όταν και αναμένεται τα έκτακτα μέτρα να τεθούν για πρώτη φορά επί τάπητος από τους Ευρωπαίους υπουργούς Ενέργειας, θα πραγματοποιηθεί συνάντηση για το ίδιο θέμα τεχνικών κλιμακίων των κρατών-μελών.

Αν και η συνάντηση στις 7 Σεπτεμβρίου έχει συγκληθεί από την Κομισιόν, σκοπός δεν είναι να ληφθούν αποφάσεις αναφορικά με τις άμεσες παρεμβάσεις που επεξεργάζονται οι Βρυξέλλες. Αντίθετα, θα αναλυθούν τα τεχνικά ζητήματα υλοποίησης των υποψήφιων λύσεων, σε καθαρά τεχνοκρατικό επίπεδο.

Στον αντίποδα, πηγές με γνώση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων από την Ε.Ε., επισημαίνουν ότι κατά την έκτακτη Σύνοδο στις 9 Σεπτεμβρίου, είναι πιθανό οι υπουργοί Ενέργειας να εγκρίνουν τα έκτακτα μέτρα που θα εφαρμοσθούν, όπως στο πλαφόν στο αέριο. Σε μία τέτοια περίπτωση, οι ηγέτες των κρατών-μελών θα αναλάβουν να αποφασίσουν τις υπόλοιπες παραμέτρους των παρεμβάσεων, όπως τον τρόπο χρηματοδότησης.

 

Διαβάστε ακόμη: