Οι πετρελαϊκοί κολοσσοί βρίσκονται ένα βήμα πριν από ένα τρίμηνο-ρεκόρ με συνολικά κέρδη $50 δισ. Παρ’ όλα αυτά το υπέρογκο αυτό ποσό μπορεί να κρύβει μέσα του τον ίδιο το λόγο της επόμενης κρίσης που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν.

Τα κέρδη αυτά οφείλονται στην ενεργειακή κρίση και τις υψηλές τιμές ενέργειας που έχουν δώσει ώθηση στον πληθωρισμό, έχουν φτάσει τα οικονομικά των νοικοκυριών στο απροχώρητο και έχουν αυξήσει την πιθανότητα ύφεσης. Εν μέσω της πολιτικής και οικονομικής «τρικυμίας» αυτής, οι μέτοχοι και τα στελέχη πρέπει να περιορίσουν τη δίψα τους για αύξηση των κερδών τους.

Σύμφωνα με τον Ahmed Ben Salem, αναλυτή της Oddo BHF «υπάρχει πιθανότητα πως τα κέρδη θα περιοριστούν στο τρίτο τρίμηνο του έτους ενώ θα καταγράψουν μείωση στο εγγύς μέλλον. Η αναμενόμενη ύφεση έχει ήδη ξεκινήσει να μειώνει το περιθώριο κέρδους».

Οι Exxon Mobil, Chevron, Shell, TotalEnergies και BP, γνωστές και ως «supermajors» αναμένεται να έχουν μεγαλύτερα κέρδη ακόμα και από το μακρινό 2008 όταν η τιμή του πετρελαίου άγγιξε τα $147/βαρέλι. Ο λόγος; Δεν είναι μόνο η αύξηση των τιμών του πετρελαίου αλλά και ο πόλεμος στην Ουκρανία ο οποίος έχει οδηγήσει τα περιθώρια κέρδους του φυσικού αερίου στα ύψη.

Πολλές σημαντικές αγορές ανά τον πλανήτη καταγράφουν μειωμένη ικανότητα διύλισης λόγω των lockdowns, των μειωμένων επενδύσεων λόγω της πανδημίας, των κυρώσεων κατά της Ρωσίας και της απόφασης της Κίνας για μείωση της εγχώριας παραγωγής πετρελαίου.

Η διύλιση τώρα πια αποτελεί το 26% του κόστους του γαλονιού βενζίνης στις ΗΠΑ, από το 14% της προηγούμενης δεκαετίας. 

Η Shell αναμένεται να καταγράψει κέρδη $1 δισ. λόγω της διύλισης αυτής. Η Exxon, η οποία έχει και τη μεγαλύτερη ικανότητα διύλισης εκ των supermajors αναμένεται να καταγράψει κέρδη τριμήνου που ξεπερνούν το σύνολο των 9 προηγούμενων, σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg. 

Αυτά τα υπέρογκα περιθώρια κέρδους δε θα διαρκέσουν για πολύ, σύμφωνα με τον αναλυτή της Tudor Pickering Holt & Co, Matt Murphy. Ο συνδυασμός των υψηλών τιμών με το αυξημένο κόστος διαβίωσης πλήττουν τους καταναλωτές και η ζήτηση μειώνεται αισθητά.

Ως αποτέλεσμα, οι εταιρείες αυτές θα πρέπει να είναι προετοιμασμένες. Η Exxon θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τα υπερκέρδη για τη μείωση του χρέους της, σύμφωνα με τον αναλυτή της Citigroup, Alastair Syme.

Τα κέρδη αυτά δεν οφείλονται μόνο στην ενεργειακή κρίση, αφού οι supermajors πετρελαϊκοί κολοσσοί έχουν μειωμένα έξοδα σε σχέση με το παρελθόν. Τα έξοδα αυτά θα κυμανθούν στα $80 δισ. φέτος, το ήμισυ του αντίστοιχου επιπέδου του 2013.

«Τα κόστη καταγράφουν σημαντική πτωτική πορεία από το 2014», ανέφερε ο αναλυτής της Scotiabank, Paul Cheng, τονίζοντας πως «πρόκειται για τον τέλειο συνδυασμό αφού οι τιμές των εμπορευμάτων βρίσκονται τόσο υψηλά».
Προφανώς οι πολιτικοί δε συμμερίζονται την άποψη αυτή. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Joe Biden ο οποίος προσπαθεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του πληθωρισμού έχει κάνει εκκλήσεις στους πετρελαϊκούς κολοσσούς για αύξηση της εγχώριας παραγωγής προς μείωση των τιμών στα βενζινάδικα. Οι εταιρείες, όμως, φαίνεται πως δεν έχουν ανταποκριθεί, φοβούμενες για την επερχόμενη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας η οποία θα πλήξει, προφανώς, τα περιθώρια κερδοφορίας τους.

Η κατάσταση αυτή προκαλεί πολιτικές αναταραχές. Η βρετανική κυβέρνηση έχει ήδη επιβάλλει φόρο στα κέρδη των εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Παρόμοια απόφαση έχει λάβει και η Ιταλία, ενώ στη Γαλλία αρκετοί πολιτικοί υποστηρίζουν την ιδέα ενός ειδικού φόρου προς τις πετρελαϊκές ύψους $3 δισ ετησίως. Ο Γάλλος Πρόεδρος Macron έχει -μέχρι τώρα- αντιτεθεί στην ιδέα, ενώ παροτρύνει την TotalEnergies να μειώσει τις τιμές των καυσίμων μέσω επιδοτήσεων.

Εν μέσω της ταραχώδους κατάστασης αυτής, το πιο κερδοφόρο τρίμηνο των supermajors μπορεί να μην αποτελεί τόσο καλά μαντάτα: «οι περισσότερες εταιρείες αυτό το τρίμηνο μπορεί μεν να έχουν τεράστια κέρδη αλλά πιστεύω πως τα στελέχη τους “κρατούν μικρό καλάθι”, φοβούμενοι τη δημιουργία σοβαρής οικονομικής ύφεσης», τόνισε ο Cheng.