Το ότι στις 22 Φεβρουαρίου η κοινοπραξία της ExxonMobil και της HelleniQ Energy, προκάλεσε την έκδοση της NAVTEX από το Πολεμικό Ναυτικό με την οποία δέσμευσε συγκεκριμένη έκταση νοτιοδυτικά της Κρήτης από τις 22 Φεβρουαρίου έως τις 31 Μαρτίου 2024 προκειμένου να εκτελεστούν οι εργασίες των σεισμικών ερευνών από το σεισμογραφικό σκάφος της PGS, ήταν μόνο η «κορυφή ενός παγόβουνου».
Ήδη είχε κάνει τις απαραίτητες κινήσεις ο κ. John Ardil που είναι Αντιπρόεδρος Διεθνών Εξορύξεων της EXXONMOBIL, δηλαδή ο άνθρωπος κλειδί στον τομέα αυτό.
Ο κος Ardil με 3 στενούς συνεργάτες του ταξίδεψαν από το Χιούστον του Τέξας που είναι η έδρα τους (και όχι από την Ουάσινγκτον που είναι η έδρα της ‘μητέρας’ ΕΧΧΟΝΜΟΒΙL) στο Κάιρο και συναντήθηκαν με την υφυπουργό κα Αλεξάνδρα Σδούκου στις 20 Φεβρουαρίου στην ενεργειακή έκθεση «EGYPES».
Λίγες ημέρες νωρίτερα η κα Σδούκου είχε πάρει μία πρώτη γεύση των προθέσεων της πολυεθνικής όταν συναντήθηκε με τον Rochdi Younsi, Αντιπρόεδρο της Διεύθυνσης Διεθνών Κυβερνητικών Υποθέσεων της ExxonMobil στα γραφεία της εταιρίας στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ.
Τι πολύτιμο έχουν βρει οι Αμερικανοί
Μετά από εκείνη την πρώτη συνάντηση κύκλοι της αμερικανικής Πρεσβείας της Αθήνα, έκαναν το σχόλιο:
«Είναι φανερό πως κάτι σοβαρό έχει βρεθεί! Η ExxonMobil δεν ξοδεύει εκατοντάδες εκατομμύρια σε ανεξερεύνητες περιοχές, όπως είναι η Κρήτη, εάν δεν έχει σοβαρές ενδείξεις για κοιτάσματα μεγάλου μεγέθους δηλαδή των 250-300 δισ. κ.μ. αερίου. Ο Τζόν Άρντιλ μάλιστα που είναι επικεφαλής των ελληνικών ερευνών από το Χιούστον, έχει εμπειρία ερευνών σε ανεξερεύνητες περιοχές, γεγονός που προσδίδει μεγαλύτερο ενδιαφέρον και κύρος στις εκτιμήσεις τους».
Αυτό ήταν και το έναυσμα που ουσιαστικά προανήγγειλε τη Navtex της 22ας Φεβρουαρίου.
Οι έρευνες θα γίνουν μέσα στο «οικόπεδο» που της έχει παραχωρηθεί για τις σεισμικές έρευνες και θα είναι τρισδιάστατες.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ετοιμάζεται ο καθορισμός γεωτρητικών στόχων, «που ακριβώς θα χτυπήσει το τρυπάνι» όπως μας λένε έμπειροι μηχανικοί της HelleniQ Energy που συνεργάζονται με τους αμερικανούς.
«Είναι ξεκάθαρο πως οι αμερικανοί έχουν εντοπίσει ενθαρρυντικά στοιχεία από τις δισδιάστατες έρευνες και τώρα θέλουν πεντακάθαρη εικόνα για τις επόμενες κινήσεις» λένε οι ίδιοι μηχανικοί.
Παραμένει πάντως αμφίβολο εάν θα εμφανιστεί χρονοδιάγραμμα ερευνών έως τον Απρίλιο οπότε μάλλον θα χρειαστεί ανανέωση της Navtex.
Είναι επίσης βέβαιο πως η επόμενη κίνηση της κοινοπραξίας θα είναι το αίτημα προς την κυβέρνηση για άδεια ερευνητικής γεώτρησης, κάτι που επιβεβαιώνουν και οι εξειδικευμένοι μηχανικοί της HelleniQ Energy.
«Δεν είναι πάντως ακόμη ώρα για πανηγυρισμούς αφού μέχρι το τρυπάνι να δώσει αποτελέσματα δεν έχουμε τίποτε σίγουρο στα χέρια μας. Αλλά για να ξεκινά το επόμενο στάδιο η κοινοπραξία, στην οποία δίνει τον τόνο η ΕxxonMobil σημαίνει πολλά. Δεν θα ξόδευε τα εκατομμύρια δολάρια που απαιτούνται αν δεν είχε βάσιμες προσδοκίες επιτυχίας αυτός ο οργανισμός» προσθέτει με νόημα η πηγή της αμερικανικής Πρεσβείας στην Αθήνα.
Οι παρεμβάσεις της άγκυρας για να «σπάσει» το τρίγωνο Ουάσιγκτον – Αθήνα – Κάιρο
Οι πυκνές επαφές της υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κυρίας Αλεξάνδρας Σδούκου με τους ανθρώπους της ExxonMobil σε Ουάσινγκτον και Κάιρο, έφεραν την πρόσφατη Navtex και τις τρισδιάστατες (3D) σεισμικές έρευνες της κοινοπραξίας για κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Κρήτη.
Με τον τρόπο αυτό επισφραγίζεται το ενεργειακό τρίγωνο Ουάσιγκτον -Αθήνας- Καΐρου, για το οποίο η Τουρκία έχει κάνει ουκ ολίγες προσπάθειες «σφήνας» και υπονόμευσης, τόσο με το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, όσο και με την πρόσφατη επίσκεψη Ερντογάν στο Κάιρο. Άλλωστε σε όλες τις κομβικές στιγμές της τριμερούς, οι τούρκοι φροντίζουν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους και στα Δωδεκάνησα με οχλήσεις και μικρο-παραβιάσεις.
Πάντως με την ενίσχυση αυτού του τριγώνου, μπαίνουν οι βάσεις για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης στις επόμενες δεκαετίες. Σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος, η Ελλάδα διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στην διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης τόσο μέσω εναλλακτικών πηγών φυσικού αερίου όσο και με δικά της κοιτάσματα.
Η κοινοπραξία έχει μισθώσει το ειδικό σεισμογραφικό σκάφος Ramform Hyperion της νορβηγικής εταιρείας γεωφυσικών ερευνών PGS για αρχικές έρευνες στις θαλάσσιες περιοχές «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης».
Ήδη οι έμπειροι αμερικανοί ερευνητές που «μυρίζονται» από μακριά το αποτέλεσμα, επιβεβαιώνουν την ύπαρξη αξιόπιστων κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Από την πλευρά της η κα Σδούκου στα δύο ραντεβού που έκανε σε Ουάσινγκτον και Αθήνα, μετέφερε στα στελέχη της πολυεθνικής την πλήρη πολιτική στήριξη της ελληνικής κυβέρνησης στα σχέδια και στα επόμενα βήματα ωρίμανσης της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις δύο θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Η κυρία Σδούκου από την ενεργειακή έκθεση του Καΐρου «EGYPES» όπου πήγε συνοδευόμενη από τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΔΕΥΕΠ κ. Άρη Στεφάτο ανέφερε σε ανάρτηση στα social media: «Η εμπιστοσύνη της ExxoMobilστη δυνητική θέση της Ελλάδας ως παραγωγού φυσικού αερίου, είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο όλοι μας αισιοδοξούμε».
Ήταν λίγες ώρες πριν την έκδοση της NAVTEX από το Πολεμικό Ναυτικό με την οποία δέσμευσε συγκεκριμένη έκταση νοτιοδυτικά της Κρήτης από τις 22 Φεβρουαρίου έως τις 31 Μαρτίου 2024 προκειμένου να εκτελεστούν οι εργασίες των σεισμικών ερευνών από το σεισμογραφικό σκάφος της PGS.
Οι νέες σεισμικές είναι ο βασικός προπομπός για τη λήψη της επενδυτικής απόφασης του αμερικανικού ενεργειακού κολοσσού ως προς τη διενέργεια της πρώτης υπεράκτιας ερευνητικής γεώτρησης στην Κρήτη.
Κομισιόν και ΙΕΑ: υψηλές προσδοκίες από τις γεωλογικές ενδείξεις
Σύμφωνα με πληροφορίες από ενεργειακούς κύκλους της Κομισιόν στις Βρυξέλλες υπάρχουν σημαντικές προσδοκίες από τις γεωλογικές ενδείξεις για την ύπαρξη κοιτάσματος που μπορεί να καλύψει για 10 χρόνια το κενό που αφήνει στην Ευρώπη το ρωσικό φυσικό αέριο.
Οι υπολογισμοί ανήκουν στο Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ) που έχει ενημερώσει την Κομισιόν και αναφέρονται σε 30 δισ. κ.μ.
Οι γεωλογικές ενδείξεις από τις σεισμικές έρευνες που έκανε το 2012 το ερευνητικό σκάφος της PGS για λογαριασμό της ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) δείχνουν αυξημένες πιθανότητες για την ύπαρξη κοιτάσματος 280 δισ. κ.μ. αερίου.
Το πιθανό κοίτασμα ισοδυναμεί με δύο φορές το μέγεθος του κυπριακού κοιτάσματος «Αφροδίτη» ή με το δεύτερο μεγαλύτερο ισραηλινό κοίτασμα «Ταμάρ».
Φυσικά η έντονη ενασχόληση της ExxonMobil για τις δύο περιοχές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης ενισχύει τις προσδοκίες για την ύπαρξη μεγάλου κοιτάσματος.
Το ενδιαφέρον που έχει δείξει ο αμερικανικός κολοσσός για τις δύο περιοχές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης από το 2017 και η ενεργότερη συμμετοχή της μετά την αποχώρηση της γαλλικής Total, σύμφωνα με ανθρώπους των Βρυξελλών πώς κινούνται οι πετρελαϊκές εταιρείες διεθνώς ενισχύει τις προσδοκίες για την ύπαρξη μεγάλου κοιτάσματος φυσικού αερίου.
Βήμα – βήμα θα γίνει επίκεντρο η Ελλάδα
Οι στρατηγικές κινήσεις για να γίνει ενεργειακό επίκεντρο η Ελλάδα, προέρχονται επίσης από ΔΕΗ, ΔΕΠΑ Εμπορίας, FSRU Αλεξανδρούπολης της Gastrade και ΑΔΜΗΕ.
Η Αθήνα μπαίνει στο επίκεντρο των εξελίξεων και διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στην διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης τόσο μέσω εναλλακτικών πηγών φυσικού αερίου όσο και με δικά της δυνητικά κοιτάσματα.
Η ανάπτυξη των εγχώριων ΑΠΕ στην ηπειρωτική Ελλάδα αλλά και υπεράκτια έρχονται να εγγυηθούν τη στρατηγική θέση που χτίζει η χώρα στο νέο ενεργειακό τοπίο, όπως αυτό εξελίσσεται μετά τους πολέμους στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.
Ο νέος κομβικός ρόλος της Ελλάδας χτίζεται στο τρίγωνο Αθήνας – Ουάσιγκτον – Καΐρου και σταδιακά μέσα από τα μεγάλα ενεργειακά σχέδια μπαίνουν οι βάσεις για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης στις επόμενες δεκαετίες.
Στις 16 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκε η παράδοση με δεξαμενόπλοιο της GasLog του πρώτου φορτίου LNG. Προμηθευτής ήταν η ΔΕΠΑ Εμπορίας, η οποία παρέλαβε τις ποσότητες των 150.000 κυβικών μέτρων από τη γαλλική TotalEnergies.
Το LNG είναι αμερικανικής προέλευσης και οι ποσότητες του θα χρησιμοποιηθούν για την δοκιμαστική λειτουργία της πλωτής υποδομής αποθήκευσης LNG και επαναεριοποίησης φυσικού αερίου. Σε πέντε με επτά εβδομάδες θα ξεκινήσει η εμπορική λειτουργία με το FSRU μέσω των δικτύων αγωγών να αποτελεί εναλλακτική πηγή προμήθειας καυσίμου για χώρες των Βαλκανίων.
Σημαντικές και οι στρατηγικές κινήσεις της ΔΕΗ με την εξαγωγή των επιχειρηματικών της δραστηριοτήτων εκτός συνόρων.
Η εξαγορά της ENEL Romania και η πρόσφατη συνάντηση στην Ουάσιγκτον του προέδρου και CEO κ. Γιώργου Στάσση με τον βοηθό υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Τζέφρι Πάιατ φανερώνουν το ρόλο που θα διαδραματίσει και η δημόσια επιχείρηση στο χτίσιμο του νέου ρόλου της Ελλάδα στα ενεργειακά δρώμενα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Η ΔΕΗ πέραν της απόκτησης των assets – μεταξύ αυτών και των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας – της ENEL στη Ρουμανία ετοιμάζεται να προχωρήσει σε εξαγορά και έργων ΑΠΕ στη Βουλγαρία, ενώ διεκδικεί και το μεγάλο υδροηλεκτρικό έργο «Cebren» στη Β. Μακεδονία.
Βασικό εργαλείο για τη νέα θέση της χώρας στο ενεργειακό τοπίο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αποτελεί το FSRU Αλεξανδρούπολης της εταιρείας Gastrade.
Στο παιχνίδι και ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) για την ωρίμανση των διεθνών ηλεκτρικών διασυνδέσεων της χώρας με βιομηχανικά κέντρα της Ευρώπης αλλά και αραβικές χώρες και αγορές της Μέσης Ανατολής καθώς και η άφιξη του πρώτου φορτίου LNG στο FSRU της Αλεξανδρούπολης φανερώνουν την αλλαγή του ενεργειακού χάρτη της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Παράλληλα και ο όμιλος Κοπελούζου μπήκε στη μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση με την Αίγυπτο (GREGY) μετά την τελευταία επίσκεψη του κ. Δημήτρη Κοπελούζου τον περασμένο μήνα στο Κάιρο και τη συνάντηση του με τον πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.
Επίσης ο ΑΔΜΗΕ προχώρησε από τις αρχές Ιανουαρίου μέχρι και τις τελευταίες ημέρες σε μπαράζ ανακοινώσεων για τα έργα Great Sea Interconnector (Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ), Saudi Greek Interconnection (Ελλάδας – Σαουδικής Αραβίας), ενώ προωθείται και η Green Aegean Interconnector που θα μεταφέρει πράσινη ηλεκτρική ενέργεια προς τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης.
Στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ οριστικοποιήθηκε το διοικητικό σχήμα της κοινής εταιρείας και παράλληλα αυξήθηκε η προκαταβολή από τα ευρωπαϊκά ταμεία στα 164,5 εκατ. ευρώ για την εκκίνηση των εργασιών του τμήματος Κρήτης – Κύπρου.
Για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Σαουδικής Αραβίας στις αρχές του μήνα συστάθηκε η κοινή εταιρεία με του δύο διαχειριστές των χωρών ΑΔΜΗΕ και National Grid, αντίστοιχα, να προετοιμάζουν τα επόμενα βήματα ωρίμανσης του έργου.
Με τα έργα αυτά όπως και με εκείνο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Αιγύπτου – Ελλάδας (GREGY) η χώρα μας σχεδιάζει τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας που θα παράγεται από ΑΠΕ της χώρας αλλά και της Αιγύπτου και της Σαουδικής Αραβίας στην Ευρώπη.
