Η εκρηκτική αύξηση στα τιμολόγια ενέργειας, που έφερε στα όριά τους χιλιάδες νοικοκυριά με έκθεση στις τράπεζες, αποτυπώθηκε τον Απρίλιο στους δείκτες των καθυστερήσεων, και αυτό σήμανε γενικό συναγερμό στα τραπεζικά επιτελεία.
Τα μηνύματα μόνο αισιόδοξα –όπως θέλουν να εμφανίζονται οι τραπεζίτες– δεν είναι. Ενήμεροι μέχρι τώρα δανειολήπτες δηλώνουν αδυναμία να εξυπηρετήσουν τις οφειλές τους.
Και αυτή η εξέλιξη φαίνεται προς το παρόν να «τινάζει» στον αέρα τα σχέδια των τραπεζών να περιορίσουν τους δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων στην περιοχή του 3%. Όπως είναι γνωστό οι τράπεζες Eurobank και Εθνική έχουν ήδη από πέρυσι πετύχει μονοψήφιο ποσοστό καθυστερήσεων στο 7%, ενώ σε πορεία μείωσης των NPEs σε μονοψήφιο ποσοστό βρίσκονται και οι τράπεζες Alpha και Πειραιώς.
Την ίδια ώρα οι τράπεζες, αλλά και οι servicers, που παρακολουθούν μέρα με τη μέρα την εξέλιξη των νέων καθυστερήσεων επικοινωνούν με τους δανειολήπτες προτείνοντάς τους λύσεις ρυθμίσεων για να παραμείνουν τα δάνειά τους στην πράσινη περιοχή.
Παράλληλα όμως, επιταχύνουν τις διαδικασίες και στο μέτωπο των πλειστηριασμών, καθώς οι τραπεζίτες αναφέρουν πως θα είναι τριπλάσιος ο αριθμός των ακινήτων που θα βγουν στο σφυρί τον Ιούνιο και τον Ιούλιο.
Σήμερα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα είναι αναρτημένοι 124.647 πλειστηριασμοί και οι 1.189 είναι προγραμματισμένοι για την επόμενη βδομάδα. Μέσα στο Μάιο πρόκειται να πραγματοποιηθούν περισσότεροι από 4.000 πλειστηριασμοί.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία από τον Ιανουάριο 2018 και μέχρι την 30ή Απριλίου 2022 έχουν ολοκληρωθεί συνολικά περισσότεροι από 49.800 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ηλεκτρονικό σφυρί χτύπησε για το 84% αυτών των πλειστηριασμών με επισπεύδουσες τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης. Μάλιστα οι τρεις στους τέσσερεις πλειστηριασμούς (75%) με επισπεύδουσες τις τράπεζες ήταν εναντίον φυσικών προσώπων.
Τα «κόκκινα» δάνεια
Αν και οι τραπεζίτες στις δημόσιες δηλώσεις τους, αναφορικά με τις καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση των δανείων, εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξοι, ωστόσο στα αρμόδια τμήματα έχει σημάνει «κόκκινος» συναγερμός. Τα συστήματα παρακολουθούν διαρκώς την εξέλιξη των καθυστερήσεων, ανά τομέα χαρτοφυλακίων και σπεύδουν να προτείνουν λύσεις ρύθμισης στους δανειολήπτες για να ανακόψουν την άνοδο.
Και ταυτόχρονα αρχίζουν να αναθεωρούν τους στόχους τους σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ωστόσο, επίσημες ανακοινώσεις δεν αναμένονται πριν από το τέλος του εξαμήνου.
Στο σημείο αυτό υπενθυμίζουμε πως η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά πως τα νέα «κόκκινα» θα ήταν της τάξης των 8 δισ. ευρώ –λόγω των επιπτώσεων της πανδημικής κρίσης, και χωρίς να έχουν μετρηθεί οι επιπτώσεις από τις πληθωριστικές πιέσεις και της ανόδου των τιμών– και για τον λόγο εφιστούσε την προσοχή των τραπεζών αναφορικά με τους δείκτες των καθυστερήσεων.
Υπενθυμίζεται ότι στην πρόσφατη Έκθεση του Διοικητή της Τράπεζας Ελλάδος υπογραμμίζεται πως: «υψηλό ποσοστό δανείων σε καθεστώς ρύθμισης εμφάνισε πάλι καθυστέρηση. Εκτιμάται ότι, λόγω της πανδημίας αλλά και των επιπτώσεων του υψηλού πληθωρισμού, επιπλέον ποσοστό ρυθμισμένων δανείων ενδέχεται να καταγραφεί ως μη εξυπηρετούμενο το 2022. Απαιτείται επομένως εντατικότερη προσπάθεια περαιτέρω μείωσης των ΜΕΔ, όταν μάλιστα δεν έχει ακόμη καταγραφεί η πλήρης επίδραση της πανδημικής κρίσης και του πληθωρισμού στην ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών».
Αν και το ποσοστό των προβληματικών δανείων υποχώρησε στο 12,8% –στα 18,4 δισ. ευρώ–, στο τέλος του 2021 παραμένει πολύ υψηλότερο του μέσου όρου στην Ε.Ε. που είναι στο 2,1%. Περίπου το 39% του συνόλου των ΜΕΔ βρίσκεται σε καθεστώς ρύθμισης και είναι πολλά τα ρυθμισμένα δάνεια που «σκάνε» και πάλι.
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, σε ρύθμιση βρίσκονται δάνεια ύψους 17,6 δισ. ευρώ, από τα οποία παραμένουν εξυπηρετούμενα τα 9,4 δισ. ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα έχουν ήδη περάσει στα μη εξυπηρετούμενα. Και όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η ΤτΕ μεσολαβεί σύντομος χρόνος από τη στιγμή της ρύθμισης μέχρι του υποτροπιασμού.
Να σημειωθεί επίσης ότι από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΤτΕ προκύπτει ότι ο δείκτης ΜΕΔ στο εμπόριο διαμορφώθηκε στο τέλος του 2021 στο 16,7%, στη μεταποίηση στο 13,1%, στις κατασκευές στο 20,8%, και σε κλάδους συναφείς με τον τουρισμό, όπως των καταλυμάτων και της εστίασης, το ποσοστό των καθυστερήσεων ανήλθε σε 15,4% και 31,5% αντίστοιχα.
Η εξέλιξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών
-Το 2021 έγιναν 1.916, εκ των οποίων 1.508 με επισπεύδουσες τις τράπεζες. Στο σφυρί βγήκαν 696 κατοικίες, εκ των οποίων 549 πλειστηριάστηκαν με επισπεύδουσες τις τράπεζες.
-Το 2020 έγιναν 9.964 πλειστηριασμοί, εκ των οποίων 7.829 με επισπεύδουσες τις τράπεζες. Στο σφυρί βγήκαν 3.706 κατοικίες (για τις 3.034 επισπεύδουσες ήταν τράπεζες και servicers).
-Το 2019 έγιναν 16.587, εκ των οποίων 5.116 αφορούσαν κατοικίες. Με τις τράπεζες να επισπεύδουν περισσότερους από 14 χιλιάδες πλειστηριασμούς εκ των οποίων οι 4.370 ήταν κατοικίες.
-Και το 2018 χρονιά έναρξης των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών έγιναν 4.204 με τις τράπεζες να είναι επισπεύδουσες για 3.871 και για 1.200 κατοικίες.
Και ενώ αναμένεται άνοδος και στην διενέργεια ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, ο διαγωνισμός για τον επενδυτή ή τους επενδυτές που θα αναλάβουν να «τρέξουν» τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, που βγαίνουν σε πλειστηριασμό και ανήκουν σε ευάλωτους δανειολήπτες, δεν έχει ακόμα προκηρυχθεί.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι θέμα ημερών η δημοσίευση της εκδήλωσης ενδιαφέροντος, δηλαδή να ξεκινήσουν οι πρώτες συζητήσεις με τους υποψήφιους επενδυτές, που από αυτές θα καθοριστεί και το πλαίσιο του διαγωνισμού. Σύμφωνα με το τελευταίο χρονοδιάγραμμα ο στόχος είναι μέσα στον Ιούνιο να έχουμε την προκήρυξη δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού που θα αναλάβει σύμφωνα με πληροφορίες η Morgan Stanley.