Τα δίνει όλα για ανάπτυξη αιολικών, φωτοβολταϊκών, υδρογόνου και μικρών υδροηλεκτρικών ο ΥΠΕΝ Θόδωρος Σκυλακάκης!

Το έντονο φορτσάρισμα προς αυτή την κατεύθυνση δημιουργεί μεν νέες συνθήκες αλλά και έντονο προβληματισμό στην αγορά και στον ΑΔΜΗΕ για το κατά πόσο μπορεί ο λεγόμενος «ηλεκτρικός χώρος» θα αντέξει άνευ όρων επεκτάσεις στις ΑΠΕ, με τις συγκεκριμένες δυνατότητες διασύνδεσης με το σύστημα, αλλά και με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Ο ΥΠΕΝ φέρνει σύντομα στη Βουλή δέσμη μέτρων για την απελευθέρωση ηλεκτρικού «χώρου» την επέκταση των ΑΠΕ με τη χορήγηση νέων όρων σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ.

Κύκλοι του ΑΔΜΗΕ πάντως έχουν εκφράσει έντονο προβληματισμό για την πρόθεσης καλπάζουσας αδειοδότησης ΑΠΕ που δεν θα μπορούν κατόπιν να εισέλθουν στο σύστημα ηλεκτροδότησης.

«Είναι σαν να παράγουμε και να πουλάμε προϊόντα χωρίς να έχουμε καταναλωτικό κοινό. Τί θα κάνουμε; Θα τα κοιτάμε;» μας λέει έμπειρο στέλεχος του ΑΔΜΗΕ.

Ο κος Σκυλακάκης πάντως θα φέρει τη δέσμη μέτρων στη Βουλή το πολύ σε ένα μήνα, με νέους όρους στην είσοδο του συστήματος ηλεκτροδότησης και την προσθήκη μπαταριών σε σταθμούς ΑΠΕ.

Κύριο μέλημα οι στόχοι του ΕΣΕΚ, αλλά τι θα γίνει στην πράξη;

«Θα επιτραπεί στους Διαχειριστές να προχωρήσουν στη δέσμευση ηλεκτρικού χώρου μόνο και μόνο για να υπερκαλυφθούν οι υποχρεωτικοί στόχοι που τίθενται από το ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα) για το 2030» μας λέει καθηγητής Πολυτεχνείου για το επίμαχο ζήτημα και συνεχίζει: «το τί θα γίνει στην πράξη είναι άλλο θέμα, το πρωτεύον είναι να εμφανιστούμε νομιμόφρονες προς τις Βρυξέλλες. Άλλωστε εφεξής θα χορηγούνται όροι σύνδεσης που θα ενεργοποιούνται μετά το 2030».

Για να ενεργοποιηθούν έργα μέσα στη 10ετία, το ΥΠΕΝ θα εγκρίνει το θεωρητικό φορτσάρισμα των έργων και την επίσης θεωρητική υπερφόρτωση του δικτύου, που πρακτικά όμως δεν μπορεί να εφαρμοστεί.

Τα όρια του συστήματος είναι πεπερασμένα και δεν μπορούν να ξεπεραστούν εκ των πραγμάτων, λένε παράγοντες της αγοράς.

«Η πλεονάζουσα δυναμικότητα που θα δεσμευθεί εφεξής, με τη χορήγηση νέων όρων σύνδεσης, θα αντισταθμιστεί με την εξοικονόμηση ηλεκτρικού χώρου που θα επιφέρουν τα μέτρα τα οποία θα νομοθετηθούν, αλλά αυτό είναι καθαρά θεωρητικό, ένα σχέδιο επί χάρτου ανεφάρμοστο στην πράξη» μας λέει ο καθηγητής και συνεχίζει: «απλώς θα το δείχνουμε στους Βρυξελλιώτες με …καμάρι!»

Σε κάθε περίπτωση στο ΥΠΕΝ απαντούν πως η υπερκάλυψη των πράσινων στόχων του 2030 θα είναι μόνο παροδική.

«Τα έργα σε συνδυασμό με τις υπό ανάπτυξη μονάδες με ΟΠΣ αγγίζουν ήδη την εγκατεστημένη ισχύ που προβλέπεται για το τέλος της τρέχουσας 10ετίας» μας επισημαίνει υψηλόβαθμος του Υπουργείου και συνεχίζει: «κεντρικό σημείο των παρεμβάσεων θα είναι η απελευθέρωση ηλεκτρικού χώρου από τη δυναμικότητα που καταλαμβάνουν έργα υπό ανάπτυξη, τα οποία έχουν ήδη λάβει όρους σύνδεσης».

Πως θα καλυφθούν οι στόχοι του ΕΣΕΚ

Α) «Κόφτης» 50% σε νέα έργα
Το υπουργείο θεωρεί παράλληλα πως υπάρχει ένα ασφαλές «μαξιλάρι» έργων με ΟΠΣ που δεν θα υλοποιηθούν τελικά, με συνέπεια να μπορεί να παραχωρηθεί επιπλέον δυναμικότητα σε καινούριες μονάδες, πέρα από αυτήν που θα απελευθερωθεί από τα παραπάνω μέτρα.

Β) Απελευθέρωση 4 Γιγαβάτ
Οι παρεμβάσεις του ΥΠΕΝ θα οδηγήσουν σε απελευθέρωση χώρου 4 Γιγαβάτ. Τις αποφάσεις θα λάβει η Ομάδα Διοίκησης Έργου του υπουργείου. Σε κάθε περίπτωση, η νέα αυτή δυναμικότητα θα συμβάλει και στην ενεργοποίηση των «πράσινων» PPAs της βιομηχανίας.
Θα δοθεί η δυνατότητα να λάβουν όρους σύνδεσης και σταθμοί οι οποίοι προορίζονται για την τροφοδοσία βιομηχανικών καταναλωτών.

Γ) Προσθήκη μπαταριών σε μονάδες με ΟΠΣ
Το ΥΠΕΝ σχεδιάζει επίσης να αξιοποιήσει ως δέλεαρ το εγγυημένο έσοδο, ώστε παραγωγοί να προσθέσουν μπαταρίες σε ώριμα έργα τους. Μάλιστα, σε αυτή την περίπτωση, φαίνεται πως τα έργα θα αποζημιώνονται με ταρίφα μόνον για ένα μέρος της «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής τους και όχι για το σύνολο.

Δ) «Πράσινο» συμβόλαιο προμήθειας (PPA)
Οι βιομηχανίες, είτε θα υποχρεούνται να συνάψουν «πράσινο» PPA με βιομηχανικό καταναλωτή, είτε απλώς να τη διαθέσουν στη χονδρεμπορική αγορά. Βέβαια, και στη δεύτερη περίπτωση η σύναψη PPA θα αποτελεί έτσι κι αλλιώς προτιμότερη λύση, διασφαλίζοντας ορατότητα στις απολαβές των έργων που θα τα καταστήσει πιο εύκολα χρηματοδοτήσιμο.

Ε) Περιορισμοί εισόδου σε ώριμα έργα
Η παρέμβαση αυτή προβλέπει κινητροδότηση μονάδων με οριστικούς όρους σύνδεσης (μέσω σταθερής ταρίφας), ώστε οι παραγωγοί να αποδεχθούν οι επενδύσεις τους να υπαχθούν σε αυξημένους κόφτες στην παραγωγή τους.
Η Ομάδα Διοίκησης Έργου θα αναλάβει να προσδιορίσει τις παραμέτρους – όπως το ύψος του περιορισμού εισόδου και το βέλτιστο μέγεθος σταθμών που θα προωθηθεί να προσθέσει μπαταρία.
Στη συνέχεια, θα ανοίξει ο δρόμος για να εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση διεξαγωγής των διαγωνισμών, στο πλαίσιο των οποίων οι δύο παραπάνω κατηγορίες μονάδων θα διεκδικήσουν ταρίφες. Στόχος του ΥΠΕΝ είναι να υπάρξει ένα χρονοδιάγραμμα 3ετίας, για αυτές τις δημοπρασίες.

ΣΤ) Βέλτιστη αξιοποίηση της διαθέσιμης δυναμικότητας
Πέρα πάντως από την εξοικονόμηση δυναμικότητας, τα μέτρα του ΥΠΕΝ θα έχουν ως στόχο και τη βέλτιστη αξιοποίηση της διαθέσιμης δυναμικότητας για την πρόσβαση καινούριων μονάδων. Σε αυτή την περίπτωση, προβλέπεται η εφαρμογή αυξημένων περιορισμών έγχυσης από αυτούς που έχουν θεσπισθεί από τον Ιούλιο του 2022 – και, στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών, προβλέπουν μόνιμο «κόφτη» στο 28%.

Ζ) Κίνητρο σε εν λειτουργία έργα για εφαρμογή περιορισμών εισόδου στο σύστημα
Επίσης, μία παρέμβαση που είχε τεθεί επί τάπητος (χωρίς ωστόσο να είναι ξεκάθαρο αν έχει «κλειδώσει») είναι να δοθεί κίνητρο και σε εν λειτουργία έργα -με παράταση του χρόνου της σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης- για εφαρμογή περιορισμών έγχυσης.
Ο «κόφτης» θα αυξηθεί στο 40-50%, κάτι που και πάλι θα οριστικοποιηθεί από τον Ομάδα Έργου. Επίσης, στην πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ θα παίξει σημαντικό ρόλο και το μόνιμο πλαίσιο περικοπών, που έχει επίσης στα σκαριά η Ομάδα Διοίκησης Έργου, καθώς θα επιτρέψει να γίνουν προβλέψιμα τα έσοδα που χάνουν οι μονάδες, με την απόρριψη της παραγωγής τους.

Τα πράσινα συμβόλαια στη βιομηχανία

Η διευκόλυνση στη σύναψη πράσινων PPAs από τη βιομηχανία, αποτελεί σημαντική προτεραιότητα στο πλαίσιο του “πακέτου” μέτρων του ΥΠΕΝ. Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι βιομηχανίες θα διευκολυνθούν με δύο τρόπους:

Πρώτον, η απελευθέρωση «χώρου» 3-4 Γιγαβάτ, θα δώσει τη δυνατότητα να λάβουν όρους σύνδεσης και σταθμοί ΑΠΕ της Ομάδας Β, οι οποίοι προορίζονται για την τροφοδοσία βιομηχανικών καταναλωτών μέσω PPAs.

Δεύτερον, επειδή στους διαγωνισμούς για έργα ΑΠΕ με μπαταρία, θα δίνεται ταρίφα μόνον για ένα μέρος της «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής τους και όχι για το σύνολο, το υπόλοιπο ποσοστό της παραγωγής οι επενδυτές θα επιδιώκουν να το “κλειδώσουν” μέσω PPA με μεγάλους καταναλωτές (κυρίως βιομηχανικούς), ώστε να διασφαλίσουν χρηματοδότηση από τις τράπεζες.

Πότε θα εφαρμοστούν τα μέτρα

Η εφαρμογή των μέτρων, πάντως, θα εκκινήσει σε δεύτερη φάση, όταν η Ομάδα Διοίκησης Έργου που έχει συστήσει το ΥΠΕΝ για την αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ και τον περιορισμένο διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο, θα καταλήξει στο εύρος που θα πρέπει να έχουν οι εν λόγω παρεμβάσεις.

«Σε ποιο ποσοστό θα φτάσουν οι περιορισμοί έγχυσης; Σε ποιους σταθμούς ΑΠΕ θα επιβληθούν οι νέοι περιορισμοί; Ποιούς σταθμούς ΑΠΕ θα αφορά η δυνατότητα πρόσθεσης μπαταριών και με ποιούς όρους; Όλα αυτά θα απαντηθούν αργότερα» μας λέει ο Καθηγητής του Δημοκρίτειου Θράκης.

Το πλαίσιο που θα νομοθετηθεί θα εξουσιοδοτεί τον Υπουργό ΠΕΝ να προχωρήσει, στην πορεία, στην έκδοση Υπουργικών Αποφάσεων για την έναρξη εφαρμογής των μέτρων (με την εξειδίκευσή τους). Οι Αποφάσεις θα βασίζονται στα συμπεράσματα της Ομάδας Διοίκησης Έργου.

Έτσι, για παράδειγμα, η ενίσχυση των περιορισμών έγχυσης θα τεθεί σε εφαρμογή, όταν θα εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση που θα προσδιορίζει το ποσοστό του «κόφτη», αλλά και την ισχύ του χαρτοφυλακίου που αυτός θα καταλάβει. Εκτιμάται ότι η Ομάδα θα χρειαστεί 4-5 μήνες για να ολοκληρώσει τις εργασίες της.

Αλλαγές στη διάθεση του ενεργειακού χώρου από το ΔΕΔΔΗΕ

Αναπροσαρμόζεται η διάθεση του ηλεκτρικού χώρου 10 Μεγαβάτ, που προέκυψε από την αύξηση των περιθωρίων ισχύος σε κάθε υποσταθμό του ΔΕΔΔΗΕ.

Από τις αλλαγές αυτές ωφελούμενες θα είναι οι Ενεργειακές Κοινότητες που θα ενταχθούν πλέον στους δικαιούχους ηλεκτρικού χώρου καθώς και οι επιχειρήσεις οι οποίες θα ενταχθούν σε πρόγραμμα για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.

Με νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ, το καλοκαίρι του 2022, ο ΔΕΔΔΗΕ προχώρησε σε τροποποιήσεις του Κώδικα Διαχείρισης του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΔΔΗΕ), ώστε να αυξήσει τα περιθώρια ισχύος των υφιστάμενων υποσταθμών. Στόχος ήταν να απελευθερωθεί «χώρος» 10 Μεγαβάτ σε κάθε έναν από τους υποσταθμούς (ή να δεσμευθούν 10 Μεγαβάτ από τα διαθέσιμα περιθώρια ισχύος), ώστε να διατεθούν για να εγκατασταθούν καινούρια συστήματα net-metering και virtual net-metering, καθώς και φωτοβολταϊκά στη στέγη.

Από τα 10 Μεγαβάτ, το 40% προοριζόταν για οικιακά συστήματα, το 30% σε αυτοπαραγωγούς αγρότες και το υπόλοιπο 30% σε αυτοπαραγωγούς στον δευτερογενή και τριτογενή τομέα. Όλα τα συστήματα θα έπρεπε να έχουν μέγιστο όριο εγκατεστημένης ισχύος παραγωγής 10 κιλοβάτ.

Ο συνολικός «χώρος» που απελευθερώθηκε αγγίζει τα 2,5 Γιγαβάτ.

Το ΥΠΕΝ αλλάζει πλέον την διάρθρωση διάθεσης. Το 50% του συνολικού «χώρου», δηλαδή περίπου 1,25 Γιγαβάτ, θα διατεθούν στις κατηγορίες αυτοπαραγωγών, στις οποίες θα προστεθούν ως δικαιούχοι οι Ενεργειακές Κοινότητες.

Ως συνέπεια, τα 1,25 Γιγαβάτ θα διατεθούν κατά 40% για οικιακά συστήματα, κατά 30% σε αυτοπαραγωγούς αγρότες.

Το υπόλοιπο 30% προορίζεται πλέον όχι μόνο για αυτοπαραγωγούς στον δευτερογενή και τριτογενή τομέα, αλλά και Ενεργειακές Κοινότητες. Παράλληλα, το όριο της ισχύος παραγωγής σχεδιάζεται να παραμείνει στα 10 κιλοβάτ μόνο για τα οικιακά συστήματα, ώστε να αυξηθεί στα 100 κιλοβάτ στις υπόλοιπες περιπτώσεις.

Το υπόλοιπο 50% του συνολικού χώρου θα διατεθεί αποκλειστικά σε εταιρείες οι οποίες θα ενταχθούν σε κάποιο πρόγραμμα επιδότησης για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, όπως το «Φωτοβολταϊκά για επιχειρήσεις».

Διαβάστε ακόμη:

• «Κλείνει» στα 19 ευρώ ανά μετοχή, το deal της Τέρνα Ενεργειακής
• Το Μαξίμου πάει Λεωφόρο Αμαλίας – Οι σκέψεις του Μητσοτάκη για μετακόμιση
• Ντίλερ του Καζίνο Μοντ Παρνές αποκαλύπτει ιστορίες τρέλας από το ναό του τζόγου
• Ο πλαστικός χειρουργός των celebrities αποκαλύπτει πώς κρατούν μυστικές τις επεμβάσεις τους