Ένα νέο πολυετή προϋπολογισμό ύψους σχεδόν 2 τρισ. ευρώ (2,3 τρισ. δολάρια) για την περίοδο 2028–2034 προτείνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες παγκόσμιες προκλήσεις, από τον εντεινόμενο οικονομικό ανταγωνισμό έως τις αυξημένες ανάγκες για άμυνα.
Σύμφωνα με το Bloomberg, το προσχέδιο για τον νέο προϋπολογισμό, που θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2028, συμφωνήθηκε ύστερα από εντατικές διαπραγματεύσεις που διήρκεσαν μέχρι αργά το βράδυ της Τρίτης και συνεχίστηκαν το πρωί της Τετάρτης.
Το ποσό των 1,98 τρισ. ευρώ συνιστά σημαντική αύξηση σε σύγκριση με τον προηγούμενο προϋπολογισμό των 1,2 τρισ. ευρώ για την περίοδο 2021 έως 2027 — ισοδύναμο του 1% του ΑΕΠ της ΕΕ.
Η πρόταση αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις από κράτη-μέλη που ήδη αντιμετωπίζουν δημοσιονομικές δυσκολίες και θα επωμιστούν το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης μέσω των εθνικών τους εισφορών.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές που επικαλείται το πρακτορείο, το προσχέδιο περιλαμβάνει ένα νέο Ταμείο Ανταγωνιστικότητας, Ευημερίας και Ασφάλειας ύψους 589,6 δισ. ευρώ, από τα οποία 450,5 δισ. ευρώ προορίζονται για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ.
Η γεωργία, παραδοσιακά βασικός πυλώνας του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, διατηρεί τον σημαντικό ρόλο της, με το προσχέδιο να προβλέπει 293,7 δισ. ευρώ για τη Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ.
Η πρόταση της Τετάρτης σηματοδοτεί την έναρξη μιας μακράς και δύσκολης διαδικασίας, κατά την οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο — που εκπροσωπεί τα κράτη μέλη — θα πρέπει να συμφωνήσουν επί του σχεδίου.
Απαιτείται δε, ομόφωνη έγκριση από τους ηγέτες των χωρών-μελών, με τελική προθεσμία το τέλος του 2027.
Μιλώντας στο Bloomberg Radio το πρωί της Τετάρτης, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μάικλ ΜακΓκραθ ανέφερε ότι ο νέος προϋπολογισμός καταρτίζεται «υπό δύσκολες συνθήκες», περιλαμβανομένης της ανάγκης να ξεκινήσει η αποπληρωμή του χρέους από την περίοδο της πανδημίας το 2028, μια διαδικασία που ενδέχεται να κοστίσει έως και 25 δισ. ευρώ ετησίως.
«Έχουμε δύο χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων μπροστά μας», δήλωσε. «Παρ’ όλα αυτά, η σημερινή μέρα είναι σημαντική».
Οι διαμάχες στην ΕΕ που αφορούν τον προϋπολογισμό έχουν ανέκαθεν πολιτικό και γεωοικονομικό χαρακτήρα, καθώς οι απαιτήσεις ποικίλλουν, από τη χρηματοδότηση της γεωργίας έως την ενίσχυση των φτωχότερων περιφερειών.
Η φετινή πρόταση, που θα καθορίσει τις δαπάνες της Ένωσης από το 2028 έως το 2034, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη, καθώς η ΕΕ επιδιώκει να ενισχύσει τις αμυντικές της ικανότητες και να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της απέναντι σε εξωτερικές πιέσεις από τις ΗΠΑ και την εντεινόμενη οικονομική διείσδυση της Κίνας.
Έκθεση που καταρτίστηκε από τον πρώην προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι πέρυσι, είχε προειδοποιήσει ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει επενδυτικό κενό της τάξεως των 800 δισ. ευρώ ετησίως.
Ο υφιστάμενος επταετής προϋπολογισμός χρηματοδοτεί περίπου 50 ταμεία της ΕΕ, καλύπτοντας τομείς όπως η έρευνα, η ενέργεια και η περιφερειακή ανάπτυξη. Το κύριο μέρος του χρηματοδοτείται από εισφορές των κρατών-μελών, με τις πλουσιότερες οικονομίες να «σηκώνουν» το μεγαλύτερο μέρος της επιβάρυνσης.
Διαβάστε ακόμη:
- Μεγάλη η άνοδος των τιμών πώλησης ακινήτων στα Χανιά το Β΄τρίμηνο του 2025
- ΤτΕ: Μεγάλο «μάζεμα» στο ταμειακό έλλειμμα, 465 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2025
- Alpha Bank: Ξεπέρασαν τα 2,5 δισ. ευρώ οι προσφορές για το ομόλογο Tier 2
- Γεράσιμος Μιχελής: Δεν υπάρχει ίαση, το άτομο αισθάνεται να καταρρέει ο οργανισμός του, εξήγησε η Ματίνα Παγώνη για την ALS