«Μποτιλιάρισμα» στις γραμμές του μετρό παρατηρείται εσχάτως στην Θεσσαλονίκη με την πόλη να ετοιμάζεται να ζήσει ιστορικές στιγμές καθώς πέρα από την βασική γραμμή που θα τεθεί σε λειτουργία τον Νοέμβριο του 2024, το βλέμμα στρέφεται… στο 2040 με τις επεκτάσεις ήδη να σχεδιάζονται, επί χάρτου για την ώρα.
Σε κάθε περίπτωση, έστω και μετά από καθυστερήσεις και παλινωδίες δεκαετιών, το νερό φαίνεται πως μπαίνει στο αυλάκι με τις προβληματικές συγκοινωνιακές υποδομές της Θεσσαλονίκης να αλλάζουν εκ βάθρων, γεγονός που θα δώσει πολύτιμη ώθηση στην αναπτυξιακή δυναμική της πόλης.
Βασική γραμμή τον Νοέμβριο του 2024…
Το μετρό, όπως διαβεβαίωσε ξανά χθες από την Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός, αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία μέχρι το Νοέμβριο του τρέχοντος έτους. Τότε αναμένεται να κοπεί το πρώτο εισιτήριο (βάσει όσων έχουν κυκλοφορήσει η τιμή κάτω του θα κυμαίνεται κάτω από 1,20 ευρώ, δηλαδή φθηνότερο από το κόμιστρο του μετρό της Αθήνας).
Από Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό έως Νέα Ελβετία, η Θεσσαλονίκη θα έχει ένα μετρό μήκους 9,6 χλμ., 13 σταθμών, που θα εξυπηρετεί περί τους 200.000 επιβάτες ημερησίως. Όταν μέσα στο 2025 μπει σε λειτουργία η επέκταση προς Καλαμαριά, μήκους επιπλέον 4,8 χλμ και 5 σταθμών, το μετρό θα έχει συνολικό μήκος περίπου 14,5 χλμ, 18 σταθμούς και θα εξυπηρετεί περί τις 300.000 επιβάτες.
Οι σταθμοί του βασικού έργου του μετρό Θεσσαλονίκης είναι: Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός, Πλατεία Δημοκρατίας, Βενιζέλου, Αγίας Σοφίας, Συντριβάνι, Πανεπιστήμιο, Παπάφη, Ευκλείδης, Φλέμινγκ, Ανάληψη, 25ης Μαρτίου, Βούλγαρη, Νέα Ελβετία.
Μετά και την εξαγορά της Άκτωρ από την Intrakat το έργο επιτάχυνε με την εταιρεία να καταβάλει σχεδόν 40 εκατ. ευρώ στους υπεργολάβους για να επιστρέψουν στο έργο, αφού αυτός ήταν και ο λόγος που οι εργασίες είχαν… βγει εκτός χρονοδιαγραμμάτων.
Τον Νοέμβριο του 2024 προγραμματίζεται να παραδοθεί η κύρια γραμμή του μετρό Θεσσαλονίκης ενώ σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία του έργου, έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί τα έργα πολιτικού μηχανικού των 13 σταθμών της κύριας γραμμής, καθώς και η εγκατάσταση των περισσοτέρων ηλεκτρομηχανολογικών συστημάτων. Παράλληλα, έχουν ξεκινήσει οι δοκιμές των Η/Μ συστημάτων, που αναμένεται να ενταθούν τους επόμενους μήνες, αλλά και η εγκατάσταση του συστήματος ηλεκτρονικού εισιτηρίου.
Αυτή την περίοδο, τρέχουν παράλληλα πολλές διαδικασίες, προκειμένου η βασική γραμμή του μετρό Θεσσαλονίκης, να είναι έτοιμη να τεθεί σε εμπορική λειτουργία. Για να δοθεί το πράσινο φως για τη λειτουργία, εμπλέκονται στους ελέγχους πέντε διαφορετικοί φορείς, μεταξύ αυτών, δύο ανεξάρτητοι διεθνείς πιστοποιητές.
Δοκιμές κάνει αυτή την περίοδο ο ανάδοχος κατασκευής ( Άκτωρ και Hitachi), στις υποδομές, στα συστήματα λειτουργίας και στο τροχαίο υλικό. Οι δοκιμές αυτές γίνονται υπό την ομπρέλα της Ελληνικό Μετρό Α.Ε., η οποία τσεκάρει ενδελεχώς την ποιότητα της κατασκευής και τη λειτουργικότητα των υποδομών , έχοντας από κοντά της στελέχη του αναδόχου Λειτουργίας και Συντήρησης, δηλαδή της ΤΗΕΜΑ Α.Ε., που εξοικειώνονται με τα συστήματα λειτουργίας του μετρό.
…Eπεκτάσεις και νέα γραμμή το ευτυχές 2040 και μία «νέα Θεσσαλονίκη» στον ορίζοντα
Tο 2040, δηλαδή μετά από… 16 χρόνια, η Θεσσαλονίκη θα έχει ένα ολοκληρωμένο δίκτυο μετρό που θα καλύπτει σχεδόν του σύνολο του αστικού ιστού. Δυτικά και βόρεια θα φτάνει ως Κορδελιό, Άνω Εύοσμο και τα νοσοκομεία, ενώ βορειοανατολικά βάζει πλώρη για Τούμπα, Χαριλάου, ως τα Πατριαρχικά της Πυλαίας. Μετά τη Μίκρα χαράσσει ρότα για Αεροδρόμιο και Thess INTEC χωρίς να αποκλείεται επέκταση σε Θέρμη και Περαία, βάσει των συμπερασμάτων της ΜΑΜΘ (Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό Θεσσαλονίκης) που παρουσιάσθηκαν σε ειδική εκδήλωση, παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη.
O σχεδιασμός προβλέπει τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου μετρό, με δύο γραμμές, συνολικού μήκους – μαζί με τις υπό ολοκλήρωση υποδομές – περίπου 48 χλμ., που περιλαμβάνει – συνολικά – 44 σταθμούς. Στην μελέτη περιγράφονται η βόρεια επέκταση της κύριας γραμμής προς Σταυρούπολη, το τμήμα Άνω Εύοσμος – Αγία Κυριακή, που διατρέχει τις περιοχές Χαριλάου και Τούμπα, η νότιο-ανατολική επέκταση της κύριας γραμμής προς το Αεροδρόμιο και το τμήμα προς Κορδελιό.
Η νέα γραμμή
Η 2η γραμμή, βάσει όσων προέκυψαν από τη ΜΑΜΘ, θα έχει δύο διακλαδώσεις, με την μία να συνδέει το Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό με τα ΚΤΕΛ , την οδό Επτανήσου και το Κορδελιό. Η άλλη διακλάδωση θα «ταξιδεύει» από τους Αμπελοκήπους, στον Εύοσμο, τον Άνω Εύοσμο και τον Περιφερειακό (μήκος 10,75 χλμ και 8 σταθμοί, με αναμονές για Τούμπα και Χαριλάου).
Η δυτική επέκταση και στο βάθος Τούμπα, Χαριλάου, Πυλαία
Οι μελετητές προτείνουν, σε δεύτερη φάση, να γίνει μία επέκταση προς τις δυτικές συνοικίες της πόλης, που θα ξεκινάει από το ΝΣΣ, θα κατευθύνεται σε Νεάπολη, Τερψιθέα, Σταυρούπολη, Πολίχνη, Ευκαρπία και Νοσοκομεία ( μήκος 7,96 χλμ και 6 σταθμοί).
Τέλος, μία καίρια επέκταση, η οποία εφόσον υλοποιηθεί θα καλύψει κομβικές περιοχές της πόλης, φέρνει το μετρό σε Τούμπα, Χαριλάου, Πυλαία.
Μέσω Τσιμισκή
Σύμφωνα με τη ΜΑΜΘ, από το Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό και ενδεχομένως από ένα νέο σταθμό, θα ξεκινάει μία καινούργια όδευση προς την Τσιμισκή, όπου πιθανώς, μετά από διαβούλευση με την Αρχαιολογική Υπηρεσίες, δημιουργηθεί σταθμός στο ύψος της Αριστοτέλους. Η επέκταση αυτή θα φτάνει στη ΧΑΝΘ, θα κάνει μία σύνδεση στο σταθμό «Πανεπιστήμιο» της Βασικής, θα συνεχίζει υπογείως της Αγίου Δημητρίου για Τούμπα, Χαριλάου, Ανωτέρα Σχολή Πολέμου και Πατριαρχικά Πυλαίας.
Και αεροδρόμιο
Η επόμενη επέκταση, θα ξεκινά από τον τερματικό της επέκτασης Καλαμαριάς, στη Μίκρα και θα πηγαίνει ως το αεροδρόμιο, με αναμονή εκεί για πιθανή νέα επέκταση προς Θέρμη (8,72 χλμ. και 9 σταθμοί).
Ο γρίφος της χρηματοδότησης των 4,5 δισ. ευρώ
Οι λεπτομέρειες, η χάραξη, οι σταθμοί και το τελικό κόστος των επεκτάσεων και της νέας γραμμής του μετρό (βορειοδυτικά και βορειοανατολικά, όπως και ανατολικότερα προς το Αεροδρόμιο, ένα δίκτυο περίπου 35 χλμ.), προφανώς θα προκύψουν από την ωρίμανση του έργου όπως αυτή θα εξελιχθεί όταν εκκινήσουν οι απαραίτητες διαδικασίες (μελέτες, προμελέτες, μέθοδος κατασκευής, διαγωνισμοί κτλ). Η χρηματοδότηση, περί τα 4,5 δισ. ευρώ, βάσει των τωρινών δεδομένων, θα αναζητηθεί σε ευρωπαϊκά κονδύλια και πιθανώς χαμηλότοκα δάνεια από την ΕΤΕπ με την συνδρομή, εφόσον απαιτηθεί, και εθνικών πόρων.
Αξίζει να σημειωθεί πως στα 2,082 δισ. ευρώ θα ανέλθει το συνολικό κόστος κατασκευής του μετρό Θεσσαλονίκης, εκ των οποίων τα 1,496 δισ. ευρώ αφορά στο κόστος της βασικής γραμμής έναντι 1,1 – 1,2 δισ. ευρώ του αρχικού προϋπολογισμού και 586 εκατ. ευρώ το κόστος επέκτασης προς Καλαμαριά (μέχρι το καλοκαίρι του 2025).
