Φόβους για απόπειρα ‘γκρίζας αλίευσης’ πελατών από ορισμένους παρόχους ρεύματος με στοιχεία που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, εκφράζουν κύκλοι της ΡΑΑΕΥ και του Προέδρου της Θανάση Δαγούμα.
Για το λόγο αυτό η Αρχή θα στείλει λίστα με Κατευθυντήριες Οδηγίες προς όλους τους προμηθευτές.
Η λίστα θα ξεκαθαρίζει όσα θέματα θεωρούν οι προμηθευτές ότι παραμένουν ασαφή στη σχετική νομοθετική διάταξη και την Υπουργική Απόφαση, ώστε να τις αποστείλει άμεσα στις εταιρείες.
Ένα από τα βασικά θέματα που θα διευκρινίζεται είναι τι είδους εκπτώσεις μπορούν να παρέχουν οι εταιρείες και πότε αυτές θα πρέπει να ανακοινώνονται – καθώς μπορούν να αναπροσαρμόζονται ακόμη και κάθε μήνα.
Η τιμολόγηση πελατών με ενεργή σύμβαση
Κύριο πρόβλημα που τέθηκε και σε τηλεδιάσκεψη της Αρχής με τους παρόχους, είναι η τιμολόγηση των πελατών με ενεργή σύμβαση, οι οποίοι θα ζητήσουν μέσα στον Ιανουάριο του 2024 να διατηρηθούν στο υφιστάμενο προϊόν τους – στο οποίο θα «ξεπαγώσουν» οι όροι που είχαν ανασταλεί, λόγω των προσωρινών μέτρων.
Για τους καταναλωτές αυτούς δεν ισχύει μόνο η προθεσμία της 31ης Δεκεμβρίου 2023, ώστε αν δεν ανταποκριθούν στην ενημέρωση της εταιρείας τους να μεταπέσουν στο πράσινο τιμολόγιο.
Αντίθετα, μπορούν και μέσα στον Ιανουάριο να δηλώσουν ότι εναντιώνονται στη μετάπτωση και, με αυτό τον τρόπο, να επιστρέψουν στο τιμολόγιο στο οποίο ήταν ήδη συμβεβλημένοι.
Επομένως, αν π.χ. η δήλωση εναντίωσης ενός πελάτη γίνει στις 10 Ιανουαρίου, τότε ένα ερώτημα είναι πως θα τιμολογηθεί για τις πρώτες 9 ημέρες του μήνα – με το πράσινο τιμολόγιο, στο οποίο θεωρητικά είχε μεταπέσει από τις αρχές του μήνα, ή με το προϊόν στο οποίο εξακολουθεί να παραμένει.
Σύμφωνα με στελέχη των προμηθευτών, στο πλαίσιο της τηλεδιάσκεψης η ΡΑΑΕΥ ζήτησε επίσης από τους προμηθευτές να τις αποστείλουν τα απαραίτητα στοιχεία, ώστε να ελέγξει τις ενημερώσεις τους προς τους πελάτες τους.
Πρωταρχικό αντικείμενο του ελέγχου είναι αν οι ενημερώσεις έγιναν στην προθεσμία που έθεσε η νομοθετική διάταξη – δηλαδή έως την 1η Δεκεμβρίου 2023.
Τα στοιχεία που ζητάει η ΡΑΑΕΥ απο τους παρόχους
Η ΡΑΑΕΥ θέλει αναλυτικά στοιχεία για τον τρόπο ενημέρωσης μετά τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη με όλες τις εταιρείες. Κατευθυντήριες Οδηγίες για τα πράσινα τιμολόγια, πρόκειται να ετοιμάσει και να στείλει η ΡΑΑΕΥ στους προμηθευτές το αμέσως επόμενο διάστημα. Σύμφωνα με στελέχη των εταιρειών, που πήραν μέρος στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη της Αρχής με τους προμηθευτές, αρκετοί πάροχοι διατύπωσαν σειρά ερωτημάτων σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής των ειδικών προϊόντων ρεύματος.
Επίσης, η Αρχή θα εξετάσει αν περιλαμβάνουν όλες εκείνες τις πληροφορίες που προβλέπονταν στη σχετική νομοθετική ρύθμιση. Υπενθυμίζεται ότι, με βάση τη ρύθμιση, οι ενημερώσεις θα πρέπει να είναι ατομικές, ενώ είναι απαραίτητο να περιλαμβάνουν τους συμβατικούς και τιμολογιακούς όρους των προϊόντων προμήθειας που θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου 2024.
Είναι γνωστό ότι έχει προκαλέσει την ενόχληση του ΥΠΕΝ Θόδωρου Σκυλακάκη η τακτική κάποιων εταιρειών που μεταφέρουν στους πελάτες τους την εκτίμηση πως το νέο ειδικό τιμολόγιο θα είναι ακριβότερο από τα άλλα τους προϊόντα, καθώς ενσωματώνει ρίσκο πρόβλεψης και κόστος «χετζαρίσματος», επικαλούμενες νούμερα που προκύπτουν από προσομοίωση του νέου μοντέλου στα δεδομένα του 2023.
Ο ΥΠΕΝ σε ραδιοφωνική του συνέντευξη μίλησε για «προμηθευτές που προκαλούν σκόπιμα σύγχυση στους πελάτες τους, επισημαίνοντας ότι καλό θα είναι οι καταναλωτές να περιμένουν έως την 1η Ιανουαρίου, όταν θα οριστικοποιηθούν οι τελικές τιμές των πράσινων τιμολογίων, ώστε να αποφασίσουν ποιο προϊόν και εταιρεία θα επιλέξουν».
Όπως επισημαίνουν στελέχη των εταιρειών που έλαβαν μέρος στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη, το συγκεκριμένο θέμα δεν συζητήθηκε.
Πάντως η ΡΑΑΕΥ σε αυτές τις περιπτώσεις, από τα στοιχεία που θα προσκομίσουν οι εταιρείες θα εξεταστεί κατά πόσο οι προμηθευτές επέλεξαν εύλογα σενάρια για τις συγκρίσεις τους.
Για παράδειγμα, εύλογο σενάριο θα μπορούσε να είναι ο υπολογισμός των χρεώσεων για ένα συνεχές χρονικό διάστημα αρκετών μηνών του τρέχοντος έτους, και όχι η σύγκριση των προϊόντων κάποιους μήνες επιλεκτικά του 2023, που θα ήταν για τον οποιονδήποτε λόγο «βολικοί» για κάποιο από τα προϊόντα.
Επίσης, όπως είναι φυσικό, θα πρέπει και οι υπολογισμοί να μην είναι παραπλανητικοί.
Αν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, τότε ένας προμηθευτής μπορεί να αντιπαραβάλει δύο ή περισσότερα δικά του τιμολόγια. Στο ενδεχόμενο ωστόσο που εξακριβωθεί απόπειρα παραπλάνησης των καταναλωτών με οποιονδήποτε τρόπο, τότε θα ξεκινήσει διαδικασία επιβολής κυρώσεων στις εν λόγω εταιρείες.
Έρχεται ως αντίδοτο η «λίστα του Δαγούμα»
Τις οδηγίες για τα πράσινα τιμολόγια, θα ετοιμάσει και θα στείλει η ΡΑΑΕΥ εν είδει μπούσουλα στους προμηθευτές την επόμενη εβδομάδα.
Σύμφωνα με στελέχη των εταιρειών, που πήραν μέρος στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη της Αρχής με τους προμηθευτές, αρκετοί πάροχοι διατύπωσαν σειρά ερωτημάτων σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής των ειδικών προϊόντων ρεύματος.
Οι Κατευθυντήριες Οδηγίες, θα αποσαφηνίζουν όσα θέματα θεωρούν οι προμηθευτές ότι παραμένουν ασαφή στη σχετική νομοθετική διάταξη και την Υπουργική Απόφαση, ώστε να τις αποστείλει άμεσα στις εταιρείες.
Η ΡΑΑΕΥ θα εξετάσει αν περιλαμβάνουν όλες εκείνες τις πληροφορίες που προβλέπονταν στη σχετική νομοθετική ρύθμιση. Υπενθυμίζεται ότι, με βάση τη ρύθμιση, οι ενημερώσεις θα πρέπει να είναι ατομικές, ενώ είναι απαραίτητο να περιλαμβάνουν τους συμβατικούς και τιμολογιακούς όρους των προϊόντων προμήθειας που θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου 2024.
Μέχρι τώρα η λιανική του ρεύματος, παρά τις προσπάθειες ελέγχου, προσομοιάζει με εκείνη των τηλεπικοινωνιών, της τηλεφωνίας, υπό την έννοια ότι οι εταιρείες έχουν δεκάδες προγράμματα με διαφορετικά χαρακτηριστικά (και βγάζουν συνεχώς καινούργια που συνήθως απευθύνονται σε νέους πελάτες), με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να είναι σχεδόν αδύνατον να συγκρίνει.
Το χρώμα των τιμολογίων και τα …βενζινάδικα
Πάντως ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρος Σκυλακάκης προέτρεψε τους καταναλωτές να μην βιαστούν να επιλέξουν τιμολόγιο και να περιμένουν έως την 1η Ιανουαρίου που θα δοθούν από τους προμηθευτές οι τελικές τιμές των τιμών.
Με το νέο σύστημα που θα ισχύει από 1ης Ιανουαρίου θα υπάρχει τουλάχιστον ένα πρόγραμμα κάθε εταιρείας που θα έχει τελική τιμή χωρίς αστερίσκους (έστω για διάρκεια ενός μήνα) και θα είναι άμεσα συγκρίσιμο.
Όπως είπε χθες ο Γιώργος Στάσσης μιλώντας έξω από συνέδριο του Υπερταμείου, το μοντέλο αυτό είναι καλό για τον καταναλωτή γιατί του δίνει τη δυνατότητα να ξέρει εκ των προτέρων τι θα πληρώσει για κάθε κιλοβατώρα που θα «κάψει».
«Όπως όταν θέλεις να βάλεις βενζίνη, βλέπεις τις αναρτημένες τιμές καυσίμων, σε εμφανέστατη θέση στα βενζινάδικα, και κάνεις τις επιλογές σου, έτσι θα μπορεί να κάνει ο πολίτης και με το ρεύμα», είπε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της ΔΕΗ που βγήκε πολύ ανταγωνιστικά στο «πράσινο» τιμολόγιο και κράτησε χαμηλά τον πήχη των τιμών για τον Ιανουάριο
Το επιτελείο του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θοδωρή Σκυλακάκη, με εισήγηση της Ρυθμιστικής Αρχής, ομαδοποίησε αυτά τα δεκάδες τιμολόγια σε τρεις κατηγορίες με χρωματική σήμανση για να είναι πιο ευδιάκριτα και να κάνει πιο απλή τη ζωή του καταναλωτή: Τα κυμαινόμενα (κίτρινα), στα οποία η τιμή παίζει ανάλογα με τις διακυμάνσεις της χρηματιστηριακής αγοράς ηλεκτρισμού, τα σταθερά (μπλε), αυτά στα οποία ο πελάτης αγοράζει μία σταθερή τιμή την οποία γνωρίζει εξαρχής και τα δυναμικά (πορτοκαλί), που αφορούν μια πολύ μικρή κατηγορία συμπολιτών μας, όσους έχουν έξυπνους μετρητές.
Οι τρεις αυτές κατηγορίες δεν είναι παρά γενικές ομαδοποιήσεις, κάθε εταιρεία συνεχίζει να χρησιμοποιεί τις δικές της φόρμουλες, διαφορετικά μοντέλα και άλλους όρους υπολογισμού της τελικής τιμής.
Το μόνο καινούργιο στοιχείο είναι ότι το υπουργείο προσέθεσε ένα ακόμη τέταρτο τιμολόγιο, το πράσινο, κυμαινόμενο κι αυτό, αλλά με το μεγάλο πλεονέκτημα ότι η φόρμουλα υπολογισμού του θα έχει τους ίδιους όρους για όλους τους παρόχους.
Σε αυτό το τιμολόγιο οι προμηθευτές είναι υποχρεωμένοι την 1η κάθε μήνα να ανακοινώνουν ο καθένας μια τιμή, (ενσωματώνοντας τυχόν εκπτώσεις, τα περιθώρια κέρδους τους, κλπ), η οποία θα είναι ευθέως συγκρίσιμη για όλους. Οι τιμές των παρόχων για το πράσινο τιμολόγιο θα αναρτώνται σε ευδιάκριτο σημείο στην ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής, προκειμένου να μπορεί κανείς να τις συγκρίνει εύκολα και άμεσα και να επιλέγει την πιο συμφέρουσα.
Η κατηγοριοποίηση της ρυθμιστικής αρχής
Με βάση την κατηγοριοποίηση που έχει κάνει η ΡΑΑΕΥ, τα τιμολόγια διακρίνονται σε μπλε που είναι εκείνα που προσφέρουν σταθερή χρέωση, σε κίτρινα που είναι τα κυμαινόμενα, σε πορτοκαλί για όσους χρησιμοποιούν έξυπνους μετρητές και με υποχρέωση τήρησης και ενός πρόσθετου πράσινου τιμολογίου που θα λανσαριστεί αρχές του έτους και κάθε πρώτη του μήνα ο καταναλωτής θα γνωρίζει τι θα πληρώσει βάση πρόβλεψης της χονδρεμπορικής τιμής του ρεύματος.
Ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα αποτελούν τα τιμολόγια που έχουν υιοθετήσει οι πάροχοι στις ενημερώσεις των πελατών τους, προβάλλοντας παραδείγματα σύγκρισης τιμών που δείχνουν ότι το πράσινο τιμολόγιο είναι ακριβότερο από το κίτρινο.
Πάντως στη σύσκεψη υπό την ΡΑΑΕΥ αποφασίστηκε οι προμηθευτές να κοινοποιήσουν στην ρυθμιστική αρχή τις ενημερωτικές επιστολές καθώς και τα στοιχεία της διαφημιστικής καμπάνιας που χρησιμοποιούν προκειμένου να ελεγχθούν.
Εφόσον διαπιστωθούν παρεκκλίσεις από την νομοθεσία, τονίζεται ότι θα επιβληθούν και οι σχετικές κυρώσεις.
