Τις τελευταίες εβδομάδες κάναμε ένα “διάλειμμα” από το αγαπημένο μας μείζον θέμα του (στασιμο)πληθωρισμού, όπως ίσως θα παρατήρησαν οι αναγνώστες μας. Σε αυτό το διάστημα παρακολουθούσαμε τα δρώμενα με ενδιαφέρον, ως θεατές, αφού άλλωστε πλέον δεν έχει και πολύ νόημα να ανοίξουμε το “στόμα” μας.
Εμείς ό,τι είχαμε να πούμε το είπαμε τότε που έπρεπε. Τότε που δυστυχώς ελάχιστοι έδωσαν σημασία, καθότι πλήρως απασχολημένοι με τα λοκντάουν, τις μάσκες κλπ. Τις ίδιες μάσκες- τα ίδια εγκληματικά για την οικονομία (και κοινωνία γενικότερα) μέτρα που εν μία νυκτί εύκολα και βολικά πέταξαν στον κάλαθο των αχρήστων, σα να μη συμβαίνει τίποτα.
Μια κοινωνία που μοιάζει να έχει πάψει να αναρωτιέται, να αμφισβητεί, να αναζητά ευθύνες, παρά μόνο καρτερεί σιωπηλά την “ταϊστρα”, το εκάστοτε επίδομα – θέρμανσης, καυσίμων, εμβολιασμού ή οτιδήποτε – παρά μόνο “απαιτεί” δικαιώματα, αγνοώντας επιδεικτικά τις υποχρεώσεις της, δίχως να παλέψει για αυτά.
Μια κοινωνία σε άρνηση, συνένοχη συλλογικά στην καταδίκη της σε μια δεκαετία μιζέριας, με τη μορφή ακρίβειας. Το δε αστείο είναι, πως ο στασιμοπληθωρισμός είναι ήδη εδώ, καιρό τώρα. Δεν τίθεται ντιμπέιτ περί αυτού.
Ακόμη και οι πρωτομάστορές του, οι αρχιρυθμιστές νομισματικής πολιτικής ντε – Τζερόμ Πάουελ, Τζάνετ Γιέλεν και λοιποί – βγαίνουν ένας-ένας δημόσια και παραδέχονται πως ο πληθωρισμός που ψευδώς (και σκοπίμως) μας έλεγαν πως θα είναι παροδικός, τελικά όχι μόνο θα κρατήσει καιρό, χρόνια, θα είναι η νέα “κανονικότητά” μας ίσως, αλλά φυσικά και δε θα είναι απλός, συνηθισμένος πληθωρισμός (ο “καλός” πληθωρισμός).
Δε θα συνοδεύεται από ανάλογη αύξηση μισθών και παραγωγικής δραστηριότητας στα πλαίσια μιας υγιούς ισόποσης ανάπτυξης, σαν ένα φυτό που μεγαλώνει, ή ένα ανθρώπινο έμβρυο αν θέλετε.
Όχι, κάθε άλλο. Η ανάπτυξη αυτή θα μοιάζει με τερατογένεση, όπου κάποιο άκρο αναπτύσσεται δυσανάλογα με το υπόλοιπο σώμα, οδηγώντας τελικά σε μια μη βιώσιμη κατάσταση.
Μια κατάσταση για την οποία φρόντισαν αρχικά οι πρωτομάστορες με τις εγκληματικές νομισματικές πολιτικές του ανεξέλεγκτου τυπώματος χρήματος και των “παροδικών” QE που έγιναν τελικά μόνιμα. Και σε δεύτερη φάση την ευθύνη φέρουμε εμείς, που συναινέσαμε στην ακρίβεια και τη διάλυση του κοινωνικού ιστού, όταν απαιτούσαμε λοκντάουν και παύση παραγωγικής δραστηριότητας, λες και η οικονομία έχει κουμπάκι on – off. Αμ δεν είναι τόσο απλό.
Η οικονομία είναι καρδιά που αν σταματήσει δεν επανέρχεται, παρά μόνο ίσως με κάποιο βαρύ ηλεκτροσοκ.
“Εκείνοι” το γνωρίζαν αυτό. Και εμείς οδηγηθήκαμε περίτεχνα στην παγίδα, δίνοντάς τους τις ευλογίες και το άλλοθι για παλαιά και νέα εγκλήματα. Τώρα παρατηρούμε ως θεατές, έχοντας προειδοποιήσει και προσπαθήσει να το αποτρέψουμε αυτό, μια κοινωνία να γκρινιάζει γι αυτό. Όμως αυτό δεν είναι το πιο τραγικό. Η τραγική ειρωνεία είναι η ΑΡΝΗΣΗ. Το κακό συνέβη, κάναμε λάθη, όλοι μαζί, ας το αποδεχτούμε να προχωρήσουμε παρακάτω. Όσο πιο γρήγορα συμβεί αυτό, τόσο ελαφρύτερο θα είναι το σοκ.
Αμ δε. Από άρνηση πως πιαστήκαμε κορόιδα, πως κάναμε λάθη, από κόμπλεξ, από αυτοκαταστροφικό εγωισμό, κάνουμε λάθος στο λάθος, δυσχεραίνοντας την κατάσταση. Και γι΄αυτό είμαστε καταδικασμένοι να υποφέρουμε. Με πανάκριβη βενζίνη, με ψωμί ψωμάκι. Να ζούμε σε μια χώρα όπου η θάλασσα βρίσκεται κοντά σου όπου κι αν ζεις, κι όμως να το σκέφτεσαι να πάρεις το αμάξι να πας για ένα μπάνιο. Και τελικά να μην πηγαίνεις, διότι δε “βγαίνει”. Εκεί καταντήσαμε.
Ο αυτοκράτορας είναι γυμνός κι εμείς αρνούμαστε να το δεχτούμε. Δεν είναι απλώς τραγωδία, είναι παράνοια, είναι τρέλα! Την Πέμπτη η Γιέλεν, πρώην επικεφαλής Fed και νυν Υπουργός Οικονομικών ΗΠΑ, βγήκε δημόσια και “παραδέχθηκε” πως έκανε λάθος, πως δεν περίμενε να ξεφύγει ο πληθωρισμός κι ότι δεν υπολόγισε σωστά, και άλλα τέτοια. Φυσικά και γνώριζε. Έχουν στην κατοχή τους κυριολεκτικά ΟΛΑ τα οικονομικά δεδομένα του πλανήτη. Αν υπάρχει κάποιος που μπορεί να προβλέψει τον πληθωρισμό, είναι αυτοί και σίγουρα όχι ο Τσιρογιάννης από την Αξία με τα πενιχρά του μέσα.
Δεν γνώριζαν απλώς. Ο πληθωρισμός ήταν εξ αρχής το σχέδιο. Και πλέον ο λαγός έχει βγει από το καπέλο. Το μαγικό εκτελέστηκε. Αντί να πάμε παρακάτω, ο λαός βρίσκεται υπνωτισμένος ακόμη στην προηγούμενη σκηνή. Ακόμη συζητά το αν έχουμε στασιμοπληθωρισμό ή όχι. Ε λοιπόν στασιμοπληθωρισμός είναι, ΔΙΑΟΛΕ. Πείτε το επιτέλους με το όνομά του.
Παρακολουθώντας λοιπόν από μετόπισθεν τις εξελίξεις γύρω από το κρισιμότερο οικονομικό ζήτημα της δεκαετίας μας, και έχοντας μικτά συναισθήματα που υπήρξαμε το μοναδικό εγχώριο μέσο που τον προέβλεψε εγκαίρως και με ακρίβεια, διότι… είναι μοναχικά στην κορυφή (και κανείς δεν έδινε σημασία τότε), επιστρέφουμε και αυτήν την εβδομάδα για να σας κρατήσουμε up to date.
Όχι με τις δικές μας προβλέψεις αυτή τη φορά. Να δούμε τι λένε οι “αναλυτές”, τι σκέφτεται η Fed, και τι σκοπεύει να κάνει η κυβέρνηση Μπάιντεν. Παρεμπιπτόντως, το τελευταίο ανέκδοτο στην αγορά ονομάζεται “Bidenflation” (Biden inflation) και όχι πλέον Putinflation… Με άλλα λόγια ο κόσμος έπαψε (ορθώς) να κατηγορεί τον Πούτιν για τον πληθωρισμό, καθώς αυτός ήταν απλώς η κορυφή του παγόβουνου, και τώρα στρέφεται προς την πηγή του κακού, δηλαδή τις “πρέσες” της Αμερικής…
Τι κρύβει το σχέδιο Μπάιντεν για τον πληθωρισμό
Ο Αμερικανός Πρόεδρος Joe Biden θα προσπαθήσει να βγάλει από το “μανίκι” του τον “κρυφό άσο” στην προσπάθεια του να τα “βάλει” με το το τέρας του πληθωρισμού.
Η Wall Street Journal δημοσιεύω ένα άρθρο του Joseph R. Biden, Jr. με τίτλο «Joe Biden: My Plan for Fighting Inflation». Ο υπότιτλος είναι: «Δεν θα ανακατευτώ με τη Fed, αλλά θα αντιμετωπίσω τις υψηλές τιμές καθοδηγώντας παράλληλα τη μετάβαση της οικονομίας σε σταθερή και σταθερή ανάπτυξη».
Εν ολίγοις: 1) Θα αφήσει τη Fed να αυξήσει τα επιτόκια, 2) θα μειώσει του κόστος για τις οικογένειες, ενισχύοντας την παραγωγική ικανότητα της οικονομίας των ΗΠΑ, 3) θα χαμηλώσει τα ελλείμματα του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Fed Τζερόμ Πάουελ για πρώτη φορά από τον Νοέμβριο για να «συζητήσουν την κατάσταση της αμερικανικής και παγκόσμιας οικονομίας.
Σε ό,τι αφορά την «παραγωγική ικανότητα», αυτό περιλαμβάνει αλυσίδες εφοδιασμού εντός, σχεδόν ή φιλικών αλυσίδων, βιομηχανική πολιτική, μαζική ενίσχυση της συμμετοχής των ΗΠΑ σε (θαλάσσια) logistics ή/και ελέγχους κεφαλαίων.
Η Ε.Ε. ισχυρίζεται ότι το σχέδιό της συνήλθε καθώς τελικά απαγορεύει το θαλάσσιο ρωσικό πετρέλαιο, με μια προσωρινή εξαίρεση για το πετρέλαιο αγωγών, σταματώντας τα 2/3 αυτής της ροής. Θα χτυπήσει αυτό τη Ρωσία;
Εκτός και αν η ΕΕ πρόκειται να σταματήσει να χρησιμοποιεί πετρέλαιο -κάτι που δεν ισχύει- σημαίνει αναδιάρθρωση της εφοδιαστικής αλυσίδας καθώς το ρωσικό πετρέλαιο (με έκπτωση) πάει κάπου αλλού και το πιο ακριβό πετρέλαιο που αγόραζαν κατευθύνεται στην ΕΕ με υψηλότερο κόστος.
Πράγματι, ποιο είναι το ευρύτερο σχέδιο της ΕΕ για τον πληθωρισμό καθώς ο ΔΤΚ της Ισπανίας (8,7% σε ετήσια βάση) και της Γερμανίας (7,9% ετησίως) εκτινάσσεται στα ύψη, ο τελευταίος σε υψηλό 60 ετών, παρά τις ενεργειακές επιδοτήσεις; Ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητας σε έναν μερκαντιλιστικό καθαρό εξαγωγέα. Έχει εμπορικά ελλείμματα λόγω των υψηλότερων τιμών εισαγωγής; Αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική που πυροδοτεί τον λαϊκισμό;
Ο πραγματικός κίνδυνος μπορεί τότε να είναι η τρέχουσα περίπτωση ανόδου της αγοράς – ότι τον Σεπτέμβριο η Fed απορρίπτει και επιστρέφει σε μειώσεις επιτοκίων και μεγαλύτερο QE.
Εάν αυτό συμβεί καθώς τα ζητήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας και οι πιέσεις των εμπορευμάτων παραμονεύουν (για γεωπολιτικούς σκοπούς: «Η Ρωσία θα πρέπει να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου κατά 30% για να έχει καλύτερη τιμή, λέει ο Fedun της Lukoil»), έχουμε ένα πραγματικό χάος.
Ναι, το δολάριο θα κατρακυλούσε αρχικά – αλλά σχεδόν όλοι οι άλλοι θα μείωναν τα επιτόκια και θα έκαναν επίσης QE (ή 6), οπότε θα αναπηδούσε. Ακόμα κι έτσι, το ανταλλακτικό εμπόριο εμπορευμάτων πιθανότατα θα εκτοξευθεί μαζί με τις τιμές των εμπορευμάτων. Ίσως οι αποδόσεις των ομολόγων να ήταν χαμηλότερες: ωστόσο, και το συνάλλαγμα στο οποίο εκφράζονται, δεν θα σας αγόραζαν τόσο πολλά από όσα πραγματικά χρειάζεστε.
Εν τω μεταξύ, πολλοί EM βρίσκονται ήδη σε δεινή θέση. Η Σρι Λάνκα βρίσκεται σε χάος. Ακόμη και το Πακιστάν με πυρηνικά όπλα προειδοποιεί ότι αντιμετωπίζει οικονομική κατάρρευση εάν δεν λάβει χρηματοδότηση 36 δισεκατομμυρίων δολαρίων συναλλάγματος. Έχουμε ένα σχέδιο για αυτό στο τραπέζι με τη μορφή ανταλλαγών της Fed -για τους συμμάχους των ΗΠΑ- όταν συναντηθούν ο Biden και ο Powell;
Και ποιο είναι το σχέδιο της Κίνας; Καθώς ανοίγει ξανά εν μέρει τη Σαγκάη, ωθώντας τις τιμές των εμπορευμάτων υψηλότερα, μπορεί να διεκδικήσει μηδενικά αποτελέσματα για τον Covid… μέχρι να φουντώσει ξανά, όπως συμβαίνει παντού αλλού. Στη συνέχεια ξεπλύνετε και επαναλάβετε, κυριολεκτικά, δεδομένου ότι ο PMI παραγωγής του για τον Μάιο ήταν 49,6 και οι υπηρεσίες 47,8, που ήταν καλύτερο από το αναμενόμενο. Και πάλι, το Bloomberg λέει «Οι κινεζικές τράπεζες ξεχειλίζουν με μετρητά που κανείς δεν θέλει να δανειστεί», κάτι που είναι ελάχιστα θετικό… και όμως απολύτως αναμενόμενο.
Ιστορική αύξηση επιτοκίων κατά 50 μ.β. τον Δεκέμβριο;
Την ίδια ώρα οι χρηματαγορές έχουν αρχίσει να τιμολογούν μια αύξηση του επιτοκίου καταθέσεων της ΕΚΤ κατά 50 μονάδες βάσης έως τον Δεκέμβριο, υποθέτοντας ότι η συγκεκριμένη αύξηση που θα είναι η πρώτη σε περισσότερο από μια δεκαετία, θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο. Η ΕΚΤ αύξησε τελευταία φορά τα επιτόκια κατά μισή μονάδα το 2000.
Η κατάσταση αυτή υποδεικνύει με τρόπο χαρακτηριστικό την άνευ προηγουμένου πίεση που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαίοι σχεδιαστές πολιτικής καθώς προσπαθούν να θέσουν υπο έλεγχο τον αυξανόμενο πληθωρισμό και την πτώση του ευρώ, που έπεσε στα χαμηλότερα επίπεδά του έναντι του δολαρίου από το 2017 στις αρχές του περασμένου μήνα. Ενώ οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν εδώ και καιρό εκπέμψει το μήνυμα περί μιας επικείμενης αύξησης του επιτοκίου της κατά 25 μονάδες βάσης, ορισμένα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ προτείνουν μια μεγαλύτερη αύξηση.
Ο Robert Holzmann δήλωσε χαρακτηριστικά την Τετάρτη 1 Ιουνίου ότι ο πληθωρισμός που βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά ενισχύει το επιχείρημα υπέρ της αύξησης του επιτοκίου της ΕΚΤ κατά μισή μονάδα τον Ιούλιο, η οποία θα στηρίξει επίσης τη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ. O ίδιος εκτιμά ως πιθανότερο ένα σενάριο που περιλαμβάνει διαδοχικές αυξήσεις κατά 25 μονάδες βάσης τον Ιούλιο, τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο, «αν και οι κίνδυνοι υποδεικνύουν ότι η ΕΚΤ μπορεί να αυξάνει τα επιτόκια της ΕΚΤ σε κάθε συνεδρίαση φέτος, αλλά παράλληλα έχει αυξηθεί η πιθανότητα αύξησης των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο», καταλήγει.
Καθησυχαστική για Ελλάδα η UBS…
Σε προηγούμενες εκτιμήσεις της, η UBS ανέφερε ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα κορυφωνόταν στο 8% (σε ετήσια βάση) τον Ιούνιο.
Η άρση των προσωρινών μέτρων ελάφρυνσης για τα καύσιμα (Ισπανία τον Ιούνιο, Γαλλία τον Ιούλιο, Γερμανία τον Σεπτέμβριο) και η αύξηση των τιμών στα τρόφιμα υποδηλώνουν ότι, παρά τη χαμηλότερη κορύφωση του πληθωρισμού (7,8% ετησίως τον Μάιο), ο ονομαστικός πληθωρισμός θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα.
Σημειώνεται πως η απότομη άνοδος του πληθωρισμού τους τελευταίους μήνες οδήγησε σε δραματική μείωση της αύξησης των πραγματικών μισθών (-5,5% ετησίως τον Μάρτιο).
Συνολικά, ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης αναμένεται να κινηθεί κατά μέσο όρο στο 6,8% για το 2022 και στο 2,1% για το 2023.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ο δείκτης τον οποίο έχει καταρτίσει ο ελβετικός οίκος δείχνει ότι ο κίνδυνος στασιμοπληθωρισμού στην Ελλάδα είναι χαμηλός. Ως εκ τούτου, «το βασικό σενάριό μας δεν προβλέπει στασιμοπληθωρισμό πουθενά», υποστηρίζουν οι αναλυτές της UBS και εκτιμούν ότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή θα κλείσει το 2022 στο 4,8% στις ΗΠΑ και στο 5,7% στην Ευρωζώνη.
«Η Fed προσποιείται ότι θα τιθασεύσει τον πληθωρισμό»
Από την άλλη, ο θρυλικός επενδυτής Peter Schiff δηλώνει πως η Fed δεν έχει τα εργαλεία να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό, γι αυτό μιλάει σκληρά σαν να πρόκειται να το παλέψει, ελπίζοντας ότι η σκληρή ρητορική της θα κάνει την δουλειά γι αυτήν.
«Αυτό που οι αγορές εξακολουθούν να μην έχουν καταλάβει είναι ότι η Fed δεν πρόκειται πραγματικά να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό.
Προσποιείται ότι θα καταπολεμήσει τον πληθωρισμό.
Και αυτό είναι το πρόβλημα.
Επειδή όλοι οι άνθρωποι που ξαφνιάστηκαν από τον πληθωρισμό δεν περιμένουν τώρα ο πληθωρισμός να έχει συνέχεια.
Και ο λόγος που δεν ενδιαφέρονται για το χρυσό και το ασήμι, και συγκεκριμένα για τις μετοχές των εταιρειών εξόρυξης χρυσού και ασημιού είναι ότι πιστεύουν ότι ο πληθωρισμός ανήκει στο παρελθόν.
Οι αγορές λοιπόν φοβούνται τη μελλοντική μάχη που θα δώσει η Fed για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό».
Γιατί οι άνθρωποι πιστεύουν ότι η Fed θα δώσει μια μάχη για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό; Γιατί έτσι λέει.
Ωστόσο, ο Peter Schiff προσθέτει ότι ακόμη και αν η Fed κάνει αυτό που ισχυρίζεται ότι θα κάνει για την τιθάσευση του πληθωρισμού, αυξάνοντας τα επιτόκια και συρρικνώνοντας τον ισολογισμό της, δεν θα είναι αρκετό για να επαναφέρει τον πληθωρισμό στο 2%.
Στην πραγματικότητα, μετά βίας θα καταφέρει να συγκρατήσει την ανοδική τροχιά του, και δεν υπάρχει καμιά περίπτωση να τον επαναφέρει στο 2%.
Κι αυτό γιατί αν η Fed προσπαθήσει πραγματικά να μειώσει τον πληθωρισμό στο 2%, όχι μόνο θα ρίξει την οικονομία σε ύφεση, αλλά και θα δημιουργήσει μια χρηματοπιστωτική κρίση χειρότερη από του 2008.
«Οι αγορές εξακολουθούν να μην το καταλαβαίνουν αυτό και δεν ξέρω γιατί δεν μπορούν να σκεφτούν τόσο μακριά», γράφει ο Schiff.
«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κάθε φορά που οι αγορές εκπλήσσονται από τον υψηλότερο του αναμενόμενου πληθωρισμού, απλώς υποθέτουν ότι η Fed θα πρέπει να προσπαθήσει περισσότερο.
Δεν τους περνάει ποτέ από το μυαλό ότι αυτό σημαίνει ότι η Fed έχει ήδη χάσει τον αγώνα και ότι θα παραδοθεί».
«Το έχω πει πολλές φορές. Αν η Fed ήθελε πραγματικά να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό, δεν θα μίλαγε μόνο για αυτό. Θα το πάλευε εδώ και τώρα».
Όμως, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ο ισολογισμός της Fed αυξήθηκε κατά ένα πρόσθετο 2%. Στην πραγματικότητα, δηλαδή η Fed ρίχνει λάδι στη φωτιά.
Εάν η Fed έχει αναγνωρίσει ότι ο ισολογισμός είναι ήδη πολύ μεγάλος και πρέπει να τον μειώσει, γιατί τον μεγαλώνει ακόμα;».
Γιατί να περιμένουμε ως τον Ιούνιο να ξεκινήσει η ποσοτική σύσφιξη; Γιατί τα επιτόκια εξακολουθούν να είναι κάτω από 1%;
Αν πράγματι είμαστε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε ότι αφορά την εξέλιξη του πληθωρισμού, γιατί η Fed μιλάει τόσο πολύ και κάνει τόσα λίγα; Γεγονός είναι ότι πρέπει να κοιτάτε τι κάνει η Fed, όχι τι λέει η Fed.
