Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης αυξήθηκε τον Μάιο και διαμορφώθηκε στις –51,3 (από – 55,3) μονάδες, επίπεδο πολύ χαμηλότερο εκείνου πριν ένα χρόνο (-21,9 μονάδες), σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ.

Η ανάκαμψη του Μαΐου θεωρείται πως οφείλεται αφενός στις θετικές επενέργειες στα νοικοκυριά των παρεμβάσεων πολιτικής για την ενεργειακή κρίση, αφού ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται, χωρίς να διαφαίνεται σύντομα η λήξη του. Αφετέρου, στις λιγότερο αρνητικές επιδράσεις της πανδημίας, καθώς τα σχετικά δεδομένα συνέχισαν να βελτιώνονται και τα περιοριστικά μέτρα χαλαρώνουν περαιτέρω. Ωστόσο, με τον πόλεμο σε εξέλιξη, οι αρνητικές επενέργειές του στις τιμές μάλλον δεν θα υποχωρήσουν τους προσεχείς μήνες και θα συνεχιστούν οι πιέσεις στο πραγματικό εισόδημα.

Από την άλλη πλευρά, εισερχόμαστε στη θερινή περίοδο και οι πρώτες ενδείξεις από τον τουρισμό είναι σαφώς θετικές για την πορεία του τους επόμενους μήνες, σε σχέση με πέρυσι. Εφόσον η διαφαινόμενη ανοδική δυναμική επαληθευτεί από τις εξελίξεις, αναμένονται θετικές επιδράσεις σε πολλά επίπεδα για την ελληνική οικονομία, ξεκινώντας από την απασχόληση και τη δημιουργία εισοδήματος. Οι Έλληνες καταναλωτές παραμένουν στην πρώτη θέση στην κατάταξη ως προς τους περισσότερο απαισιόδοξους καταναλωτές στην ΕΕ, με σημαντική διαφορά από τους υπόλοιπους.

Ακολουθούν οι καταναλωτές σε Κύπρο και Βουλγαρία, με επίπεδο δείκτη –35,4 και -32,4 μονάδες αντίστοιχα, ενώ στην τέταρτη και πέμπτη θέση βρίσκονται οι καταναλωτές της Σλοβενίας και της Πορτογαλίας, με -30,8 και -29,6 μονάδες. Στις χαμηλότερες θέσεις αυτής της κατάταξης βρίσκονται η Μάλτα (+0,5) και η Λιθουανία (-8,3), με τη θετική τιμή του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην πρώτη περίπτωση να συνεπάγεται μικρή αισιοδοξία από τους καταναλωτές της χώρας. Ευρύτερα, ανοδική τάση, αλλά ήπια, εμφάνισαν τον Μάιο 11 χώρες. Οι μέσοι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -22,2 μονάδες στην ΕΕ και στις -21,1 μονάδες στην Ευρωζώνη.

Η πορεία των επιμέρους δεικτών

Αναλυτικά, τα στοιχεία του ΙΟΒΕ για τους επιμέρους δείκτες έχουν ως εξής:

Αμετάβλητες οι εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών τους τελευταίους 12 μήνες:

Οι εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προηγούμενους 12 μήνες διατηρήθηκαν τον Μάιο στις -50,7 μονάδες (έναντι -50,6). Το 69% (από 68%) των νοικοκυριών εκτίμησε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 2% θεωρεί πως επήλθε μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -15,6 και -15,9 μονάδες αντίστοιχα.

Βελτίωση των προβλέψεων για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών: Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες βελτιώθηκαν τον Μάιο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -48,6 (από -51,9) μονάδες. Το 60% (από 68%) των νοικοκυριών αναμένει εκ νέου ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 4% (από μόλις 2%) προβλέπει μικρή βελτίωση. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -13,5 και -11,8 μονάδες αντίστοιχα.

Μικρή ενίσχυση των προβλέψεων για την οικονομική κατάσταση της χώρας: Ο δείκτης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο παρουσίασε μικρή ανάκαμψη τον Μάιο και διαμορφώθηκε στις -61,5 (από – 62,3) μονάδες. Το 73% των καταναλωτών (από 76%) προβλέπει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι του 12% το οποίο αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -43,2 και -38,6 μονάδες αντίστοιχα.

Αισθητή βελτίωση της πρόθεσης για μείζονες αγορές: Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) βελτιώθηκε σημαντικά, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις – 44,3 (από -56,4) μονάδες. Το 51% των καταναλωτών (από 65%) προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 6% (από 4%) αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -16,5 μονάδες στην ΕΕ και στις -18,2 μονάδες στην Ευρωζώνη.

Αισθητή ενίσχυση της πρόθεσης για αποταμίευση: Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες ενισχύθηκε τον Μάιο και διαμορφώθηκε στις –66,3 μονάδες (από -72,5). Το 82% (από 87%) των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 16% (από 12%) τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις +0,2 μονάδες στην ΕΕ και στις +0,0 μονάδες στην Ευρωζώνη.

Επιδείνωση στις προβλέψεις για την ανεργία: Ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες ενισχύθηκε ελαφρά τον Μάιο, στις +35,6 μονάδες, από +33,4 τον Απρίλιο. Το ποσοστό των νοικοκυριών που προβλέπει μικρή ή αισθητή άνοδο της ανεργίας υποχώρησε οριακά, στο 56%, με το 16% των ερωτηθέντων να αναμένει ελαφρά μείωσή της. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +21,8 και +19,5 μονάδες.

Υποχώρηση των προβλέψεων για άνοδο των τιμών: Ο θετικός δείκτης για τις προβλέψεις μεταβολών στις τιμές τους προσεχείς 12 μήνες παρουσίασε υποχώρηση τον Μάιο και διαμορφώθηκε στις +39,6 μονάδες, έναντι +46,2 μονάδων τον Απρίλιο. Το 62% (από 67%) των νοικοκυριών προέβλεψε άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 16% (από 13%) αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +46,4 και +45,6 μονάδες αντίστοιχα.

Ήπια υποχώρηση του ποσοστού που «μόλις τα βγάζει πέρα»: Σχετικά με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» υποχώρησε στο 63% (από 65%), ενώ στο 9% (από 8%) ενισχύθηκε το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δήλωσαν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αποτελούν το 19% του συνόλου, ενώ το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι «έχουν χρεωθεί» διατηρήθηκε στο 8-9%.

Αύξηση του ποσοστού των νοικοκυριών που είναι αβέβαια για τη μελλοντική οικονομική κατάστασή τους: Στο ερώτημα το οποίο αποσκοπεί στην αξιολόγηση του βαθμού αβεβαιότητας των νοικοκυριών ως προς τις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις, το 56,0% έκρινε τον Μάιο ότι η οικονομική κατάστασή του μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, ποσοστό σαφώς υψηλότερο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (54%).