Η Επιτροπή Διαχείρισης Ενεργειακών Κρίσεων στο ΥΠΕΝ δεν έβγαλε «λευκό καπνό».
Δεν ήταν εύκολο άλλωστε αφού υπάρχει μεγάλη ανησυχία στην Δυτική Ευρώπη που εξαπλώνεται μέχρι την Ελλάδα για νέο ράλι στις τιμές ενέργειας.
Αλλά και το «γράψε-σβήσε» του Προϋπολογισμού στο ΥΠΟΙΚ έχει καταλήξει να είναι το «μεροκάματο του τρόμου».
Το δημοσιονομικό κόστος για τη στήριξη των λογαριασμών ενέργειας στην περίπτωση που η τιμή χονδρικής του ρεύματος παραμείνει στα 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα θα πάει στο 1,5 δισ. ευρώ, ενώ αυτή τη στιγμή υπάρχουν προϋπολογισμένα περίπου 850 εκατ. ευρώ για το συγκεκριμένο μέτρο, στη βάση τιμών αερίου μέχρι 100 ευρώ ανά MWh.
«Για κάθε 10 ευρώ μου ανεβαίνει η τιμή του φυσικού αερίου αφαιρούνται από το ΑΕΠ 500 εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ η ίδια αύξηση απαιτεί 300-400 εκατ. ευρώ έξτρα δαπανών από τον προϋπολογισμό για να διατηρηθεί ο στόχος επιστροφής των τιμολογίων του ρεύματος σε επίπεδα κοντά σε αυτά που ίσχυαν πριν την ενεργειακή κρίση. Ισχύει βεβαίως και το αντίστροφο, αλλά όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα καταλαβαίνεις πού οδηγούν» μας λέει κορυφαίο στέλεχος του ΥΠΟΙΚ που παρακολουθεί ανελλιπώς τα νούμερα.
Μετά από κυβερνητική απόφαση, στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος, το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης θα διαθέτει περισσότερα χρήματα από την επιβολή πλαφόν στα έσοδα που λαμβάνουν οι ηλεκτροπαραγωγοί ανάλογα με την τεχνολογία παραγωγής.
Παρόλα αυτά το εκρηκτικό σκηνικό είναι εδώ με πιθανό ράλι τιμών.
Οι Γερμανοί που 20 χρόνια τώρα διάβαζαν λάθος τα ιστορικά δεδομένα με την απόλυτα μονόπλευρη Ostpolitik απέναντι στη Μόσχα, ανησυχούν πολύ για το προσωρινό (;) κλείσιμο του «NordStream Ι» από τη Ρωσία, με επίσημη δικαιολογία τις εργασίες συντήρησης.
Αλλά και η Αθήνα βλέπει πως σε κανονική κατανάλωση των 7500 Μεγαβάτ, η τιμή του ρεύματος είναι σήμερα στα 323,78 ευρώ/ MWh.
«Αλλά η κατανάλωση τον Ιούλιο και τον Αύγουστο θα πάει στις 11.000 MWh, οπότε πού θα πάει η τιμή;
Επίσης σήμερα η Ελλάδα κάνει εξαγωγές σε Βουλγαρία και Ιταλία, στα 418 ευρώ/ MWh. Σε περίπτωση κρίσης είναι σχετικά δύσκολο να τις διακόψουμε αλλά τότε θα ‘διψάσει’ η εγχώρια αγορά» μας λένε από τη ΡΑΕ.
«Είναι και το άλλο» δηλώνει στέλεχος στο ΥΠΟΙΚ: «με τα σημερινά δεδομένα, το δημοσιονομικό σενάριο για το νέο μηχανισμό, έχει ήδη ξεπεραστεί, αφού βασιζόταν σε τιμές αερίου μέχρι 100 ευρώ/MWh. Σήμερα η τιμή είναι πάνω από τα 140 ευρώ/MWhκαι η χρηματιστηριακή τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας κινείται όλο αυτό το διάστημα πάνω από τα 300 ευρώ η MWh. Καταλαβαίνεις το σκηνικό» προσθέτει.
Σε ότι αφορά στις επιδοτήσεις ρεύματος, πρέπει να κρατηθούν στα 18 λεπτά περίπου ανά KWh, άρα θα πρέπει να δοθούν περισσότερα χρήματα.
Όπως είπε ο κ. Γ. Στάσσης της ΔΕΗ, «η ενεργοποίηση του μηχανισμού των επιδοτήσεων, τόσο μέσω του ΤΕΜ, όσο και το πλαφόν στις αποζημιώσεις των μονάδων παραγωγής, ανάλογα με την τεχνολογία που χρησιμοποιούν, θα φέρει τις τιμές στα επίπεδα του περσινού Οκτωβρίου και Νοεμβρίου, δηλαδή πάνω από τα 20-22 λεπτά ανά MWh».
Γράφουν και σβήνουν τον προϋπολογισμό
Από τη στιγμή που αναγκαστικά υπάρχουν υπερβάσεις στον προϋπολογισμό, αναμένεται να τεθούν σοβαρά δημοσιονομικά ζητήματα, ενώ, αντίστροφα, μια τυχόν πτώση θα δώσει χώρο για δημοσιονομικές κινήσεις. Επίσης, κρίσιμη είναι και η επίδραση της αύξησης των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
«Με αυτά τα δεδομένα, εάν συνεχιστεί η ίδια εικόνα, το όλο μακροοικονομικό σενάριο, που έχει ήδη αναθεωρηθεί, μια φορά, θα τεθεί και πάλι σε αμφισβήτηση, λόγω και των μεγάλων αναγκών για επιδοτήσεις. Άλλωστε, η δημοσιονομική πορεία εξαρτάται από την τιμή του φυσικού αερίου, αλλά και τον τουρισμό. Για το φυσικό αέριο, η εικόνα έχει άρδην αλλάξει σε σχέση με το σενάριο για το νέο πακέτο μέτρων και το νέο μηχανισμό αποζημίωσης μονάδων παραγωγής ενέργειας με χρήση πλαφόν και έχει ληφθεί υπόψη μια ενδεικτική τιμή στα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα για το αέριο» μας λέει στέλεχος της Τράπεζας της Ελλάδος.
Ενεργειακή επάρκεια μεν αλλά σε τι τιμές;
Στο ΔΕΣΦΑ, όπως έγινε σαφές κατά τη συνεδρίαση της ομάδας διαχείρισης κρίσεων αντιμετωπίζεται το ενδεχόμενο να διακόπτονται οι ροές από τον «NordStream Ι», οπότε η ζήτηση θα αυξηθεί παντού στην Ευρώπη και οι τιμές θα πάρουν την ανιούσα.
Σε αυτή την περίπτωση θα εισαχθούν φορτία LNG, ανεξαρτήτως τιμών.
Εάν η Ρωσία κλείσει την κάνουλα του TurkStream, τότε υπάρχει πρόβλημα. Η χώρα μας εισάγει συνολικά170.000 MWh (110.000 MWh, 40.000 MWhαζέρικουκαι 10.000 MWh τουρκικού).
Εάν κοπεί το ρωσικό, τότε οι διαθέσιμες ποσότητες θα είναι οι 50.000 MWhαζέρικου και τούρκικου, συν οι τέσσερις πλέον δεξαμενές της Ρεβυθούσας δηλαδή 225.000 κυβικά μέτρα, μαζί με τα 136.000 κυβικά του FSU που είναι έτοιμο.
Συνεπώς όλο το βάρος πέφτει στη Ρεβυθούσα που πρέπει να δουλέψει στο φουλ. Παράλληλα όμως στο φουλ θα δουλέψουν τα LNG terminalsσε Κορέα, Ιαπωνία, Ινδία και Κίνα.
«Θα πάμε συνεπώς σε ένα είδος πλειστηριασμού που δυστυχώς θα τον κερδίσει η Κίνα» μας λένε αξιόπιστες πηγές των Βρυξελλών.
Ευτυχώς έχουμε τους λιγνίτες!
Η πλήρης ενεργοποίησή του λιγνίτη σημαίνει μείωση της εξάρτησης από το αέριο. Το ίδιο ισχύει για την δυνατότητα λειτουργίας μονάδων αερίου με πετρέλαιο για όσες έχουν τη δυνατότητα αυτή.
Την προηγούμενη εβδομάδα η εξάρτηση της ελληνικής ηλεκτροπαραγωγής από το αέριο ήταν στο 40%. Εάν διακοπεί εντελώς η ροή μέσω του TurkStream, θα πρέπει να δουλεύουν καθημερινά 5-7 λιγνιτικές μονάδες, ανάλογα και με τις αιχμές των φορτίων.
Το εναλλακτικό σχέδιο προβλέπει την ενεργοποίηση σε ολική κλίμακα των λιγνιτικών εργοστασίων της χώρας.
Με βάση τις αποφάσεις της σύσκεψης της Ομάδας Διαχείρισης Κρίσεων που συγκάλεσε ο υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Κώστας Σκρέκας η ΔΕΗ θα καταθέσει στο ΥΠΕΝ το ετήσιο πλάνο εξόρυξης λιγνίτη στα ορυχεία της, για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας των διαθέσιμων λιγνιτικών μονάδων.
Τεχνικά αυτό δεν είναι απλό. Το φυσικό αέριο αντικατέστησε το λιγνίτη σε ένα μεγάλο βαθμό στην ηλεκτροπαραγωγή.
«Η παραγωγή ρεύματος από φυσικό αέριο καλύπτει περίπου το 40% του εθνικού μίγματος, όντας τέσσερις φορές υψηλότερη, σε σχέση με το λιγνίτη. Πέρυσι η ενέργεια από λιγνίτη έφερε 5.340,79 Gwh όταν από το φυσικό αέριο υπήρξαν 20.873,30 Gwh και από ΑΠΕ 17.192 Gwh»μας λέει κορυφαίο στέλεχος του ΑΔΜΗΕ.
Το 2014 η ΔΕΗ παρήγαγε ενέργεια από λιγνίτη στα επίπεδα των 31.297 Gwh για να μειωθεί η παραγωγική του ικανότητα σε 19.417 Gwh στα τέλη του 2015 και να πέσει σε 5000 Gwh το 2021, σημειώνοντας πτώση 83% από το 2014.
Χθες πάντως η παραγωγή από λιγνίτη ήταν στις 8.738 GWh στο 7% του συνολικού μίγματος με το φυσικό αέριο να είναι στις 52.279 GWh (στο 49% του μίγματος) και τις ΑΠΕ στις 47.667 GWh (στο 39% του μίγματος).
Αλλά και οι τεχνικές δυνατότητες εξόρυξης έχουν μειωθεί πολύ. Με βάση τον απολογισμό του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων για το 2020 η παραγωγή λιγνίτη μειώθηκε κατά 48%, σε λιγότερο από 15 εκατομμύρια τόνους, λόγω της σταδιακής παύσης λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων.
Σήμερα πάντως έχει κηρυχθεί πανστρατιά στα εργοτάξια των ορυχείων Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης για να συσσωρευτούν αποθέματα.
Η Κομισιόν συμφώνησε με την επανάκαμψη της λιγνιτικής παραγωγής και την παραγωγή ρεύματος από λιγνίτη.
Ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν και επικεφαλής της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ, Φρανς Τίμερμανς είπε : «οι χώρες που θέλουν να στραφούν σε αυτόν μπορούν να το κάνουν, αρκεί να ακολουθήσουν τους κανόνες της ΕΕ για το κλίμα. Τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και πολλά κράτη – μέλη της έχουν υποστηρίξει ένθερμα το φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο σε ό,τι αφορά την απολιγνιτοποίηση, ωστόσο πλέον τα πράγματα έχουν αλλάξει».
«Το μεταβλητό κόστος για τις τρεις από τις έξι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ έφτανε μέχρι τα 215 ευρώ/ΜWh, αλλά οι τεχνικοί στην Πτολεμαΐδα ομιλούν για χαμηλότερο κόστος της λιγνιτικής παραγωγής στα 145 ευρώ ανά μεγαβατώρα» μας λέει στέλεχος του ΥΠΕΝ.
Επίσης η ΔΕΗ με την νέα μονάδα Πτολεμαΐδα V που είναι νέας τεχνολογίας με μεγάλες αποδόσεις, αλλά προβλέπεται να μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου έχει ένα πλεονέκτημα.
Πρόκειται για μία επένδυση ύψους 1,5 δισ. ευρώ που, σύμφωνα με όσα λέει η κυβέρνηση, θα πρέπει σε 1,5 χρόνο να έχει μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου.
Η μονάδα αυτή μπορεί να αποτελέσει κρυφό όπλο καθώς οι περισσότερες από τις υπόλοιπες είναι παλαιές και συχνά αντιμετωπίζουν βλάβες. Επίσης οι μονάδες αυτές δεν έχουν την ευελιξία των μονάδων αερίου με δυνατότητα αυξομείωσης παραγωγής κι έτσι λειτουργούν, συνήθως, ως μονάδες βάσης.
Βουλγαρία: Η πυρηνική ενέργεια είναι κατά βάθος «πράσινη»
Η Βουλγαρία συμμετείχε στη συνάντηση 20 συνδικαλιστικών οργανώσεων από το Βέλγιο, την Τσεχική Δημοκρατία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, τη Λιθουανία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και την Κροατία για την υποστήριξη της πυρηνικής ενέργειας, ανακοίνωσε το υπουργείο Ενέργειας.
Οι συμμετέχοντες στην πρωτοβουλία κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «να συμπεριλάβει την πυρηνική ενέργεια στις πολιτικές της Πράσινης Συμφωνίας και του σχεδίου REPowerEU». Σύμφωνα με αυτούς, αυτό είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την αύξηση της ενεργειακής ανεξαρτησίας.
