Η Κίνα κατηγόρησε την Πέμπτη τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι προκαλούν «πανικό» σχετικά με τους περιορισμούς που έχει επιβάλει το Πεκίνο στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, αφήνοντας ωστόσο ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων εμπορικών συνομιλιών για την εκτόνωση της έντασης που απειλεί να αναζωπυρώσει τον εμπορικό πόλεμο ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου.
«Η αμερικανική ερμηνεία παραποιεί και υπερβάλλει σκόπιμα τα κινεζικά μέτρα, δημιουργώντας αχρείαστη παρεξήγηση και πανικό», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εμπορίου He Yongqian σε συνέντευξη Τύπου, σύμφωνα με την κρατική εφημερίδα Global Times.
Η δήλωση ήρθε μία εβδομάδα αφότου το Πεκίνο ανακοίνωσε εκτεταμένους ελέγχους στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, λίγο πριν από την προγραμματισμένη συνάντηση του Donald Trump με τον Xi Jinping στη Νότια Κορέα. Ο Trump έχει απειλήσει να επιβάλει δασμούς 100% σε κινεζικά προϊόντα από την 1η Νοεμβρίου ή και νωρίτερα, ως αντίποινα για τα νέα περιοριστικά μέτρα.
Ο Αμερικανός εμπορικός εκπρόσωπος Jamieson Greer δήλωσε στο CNBC ότι η Κίνα προσπαθεί να ελέγξει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού τεχνολογίας. Σύμφωνα με τον ίδιο, «οι ενέργειες του Πεκίνου θα καθορίσουν αν οι νέοι δασμοί θα τεθούν σε ισχύ».
Παρά τις εντάσεις, σημειώνει το CNBC, ο Greer πρόσθεσε ότι ο Trump παραμένει ανοιχτός στη συνεργασία με το Πεκίνο και ότι η συνάντηση με τον Xi εξακολουθεί να είναι προγραμματισμένη για το τέλος του μήνα. Από την πλευρά του, ο He Yongqian επιβεβαίωσε ότι η Κίνα είναι «διατεθειμένη να συνεχίσει τον διάλογο» με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Κίνα αντεπιτίθεται
Το Υπουργείο Εμπορίου της Κίνας υποστήριξε ότι οι περιορισμοί στις εξαγωγές έχουν στόχο την προστασία της εθνικής ασφάλειας, αποτρέποντας τη χρήση των σπάνιων γαιών για στρατιωτικούς σκοπούς όπως όπλα μαζικής καταστροφής.
Ο He Yongqian υπενθύμισε, επίσης, ότι και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επιβάλει αυστηρούς περιορισμούς στην Κίνα σε τομείς όπως οι ημιαγωγοί και η τεχνολογία ξένου περιεχομένου, με σκοπό —όπως είπε— να αποκλείσουν το Πεκίνο από τις αλυσίδες εφοδιασμού της Βόρειας Αμερικής.
«Οι κατηγορίες των ΗΠΑ δείχνουν ότι προβάλλουν τη δική τους συμπεριφορά στους άλλους», τόνισε ο He.
Η στρατηγική σημασία των σπάνιων γαιών
Οι σπάνιες γαίες είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή μαγνητών υψηλής ισχύος που χρησιμοποιούνται σε στρατιωτικά συστήματα των ΗΠΑ, όπως τα F-35, οι Tomahawk και τα μη επανδρωμένα Predator. Παράλληλα, έχουν και πολιτικές εφαρμογές, από τα ηλεκτρικά οχήματα και τη ρομποτική μέχρι τη βιομηχανία των ημιαγωγών.
Η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια αλυσίδα παραγωγής και επεξεργασίας σπάνιων γαιών, ενώ οι ΗΠΑ εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις κινεζικές εισαγωγές.
Η αντίδραση της Ουάσιγκτον
Αντιμέτωπη με την κινεζική κυριαρχία, η κυβέρνηση Trump επιχειρεί να δημιουργήσει ανεξάρτητη εφοδιαστική αλυσίδα σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ. Τον Ιούλιο, το Υπουργείο Άμυνας υπέγραψε συμφωνία με την MP Materials, τη μεγαλύτερη αμερικανική εταιρεία εξόρυξης σπάνιων γαιών, που περιλαμβάνει μετοχικό μερίδιο, κατώτατη τιμή πώλησης και συμφωνία προμήθειας.
Ο Υπουργός Οικονομικών Scott Bessent δήλωσε στο CNBC ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να αποκτήσει μετοχικά μερίδια και σε άλλες εταιρείες, λέγοντας:
«Όταν συμβαίνουν γεγονότα όπως οι κινεζικοί περιορισμοί στις σπάνιες γαίες, καταλαβαίνεις ότι πρέπει να είμαστε αυτάρκεις — είτε μόνοι μας είτε με τους συμμάχους μας».
Ο Bessent κατηγόρησε επίσης το Πεκίνο ότι χρησιμοποιεί την κυριαρχία του στην επεξεργασία σπάνιων γαιών για να μειώνει τεχνητά τις τιμές και να εκτοπίζει ξένους ανταγωνιστές από την αγορά. Η αμερικανική κυβέρνηση, όπως είπε, σχεδιάζει να επιβάλει κατώτατες τιμές σε στρατηγικούς τομείς για να αντιμετωπίσει τη «χειραγώγηση της αγοράς» από την Κίνα.
«Όταν έχεις να κάνεις με μια μη καπιταλιστική οικονομία όπως η Κίνα, πρέπει να εφαρμόσεις βιομηχανική πολιτική», δήλωσε ο Bessent στη δημοσιογράφο Sara Eisen κατά τη διάρκεια του Invest in America Forum στην Ουάσιγκτον.
