Έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου - Ελκυστικές και αφορολόγητες αποδόσεις για μικροκαταθέτες - Radar.gr

Διέξοδο στα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου και στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, δίνουν σε όσους αποταμιευτές αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις για τις καταθέσεις τους, οι τράπεζες και το οικονομικό επιτελείο.

Την ώρα που η σκέψη για την έκδοση λαϊκών ομολόγων για τους Έλληνες μικροαποταμιευτές εγκαταλείφθηκε σχεδόν εν τη γενέσει της, λόγω πρακτικών και νομικών ζητημάτων, μέσα στην εβδομάδα τους δόθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα να συμμετάσχουν στη νέα έκδοση εντόκων γραμματίων του Δημοσίου, διάρκειας 52 εβδομάδων, για την οποία μπορούσαν να εγγραφούν σε οποιαδήποτε τράπεζα ή χρηματιστηριακή εταιρεία.

Η απόδοση των τίτλων κινήθηκε γύρω στο 4% (κινούμενη σε επίπεδα αντίστοιχα του Euribor 12 μηνών), είναι αφορολόγητη ενώ το ανώτατο ποσό που μπορούσε να επενδύσει κάθε φυσικό πρόσωπο διαμορφώθηκε στις 15.000 ευρώ.

Υψηλόβαθμο στέλεχος dealing room συστημικής τράπεζας επισημαίνει στο Radar ότι ο ΟΔΔΗΧ, για πρώτη φορά, κράτησε κάποιο ποσό από αυτό που βγάζει για τα έντοκα γραμμάτια για μικροεπενδυτές μέχρι 15.000 ευρώ, με αποδόσεις που προφανώς είναι πολύ παραπάνω από τις καταθέσεις ταμιευτηρίου των τραπεζών.

Έτσι οι αποταμιευτές μπόρεσαν να αγοράσουν απευθείας κρατικούς τίτλους και μάλιστα στην τιμή της δημοπρασίας, χωρίς να επιβαρυνθούν από τραπεζικές προμήθειες, προσθέτει ο ίδιος.

Έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου – Τα οφέλη για το ευρύ κοινό

Στο ερώτημα γιατί να επενδύσουν οι αποταμιευτές στο έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου, η ίδια πηγή τονίζει ότι «ο κάθε καταθέτης μπορεί να γραφτεί για την απόκτηση εντόκων γραμματίων έως 15.000 ευρώ και να αποκομίσει μια αφορολόγητη, υψηλή απόδοση, τριπλάσια σχεδόν των προθεσμιακών και χωρίς να κλειδώνει ρευστότητα ούτε για μεγάλα ποσά ούτε για μεγάλη διάρκεια».

Σημειώνεται ότι η τελική απόδοση κρίνεται στο τέλος της δημοπρασίας, στην οποία συμμετέχουν οι βασικοί διαπραγματευτές, δηλαδή οι τράπεζες, με βάση την τελευταία τιμή προσφοράς.

Οι αποδόσεις για τα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου φέτος έχουν ανέλθει σε υψηλά 15ετίας – χαρακτηριστικό είναι ότι στην τελευταία δημοπρασία του Ιουνίου το επιτόκιο για έντοκα ενός έτους ήταν 3,83% και εξασφάλιζε στον αποταμιευτή ετήσια απόδοση 574 ευρώ.

Αν στην τρέχουσα δημοπρασία το επιτόκιο ανέλθει, ενδεικτικά, στο 3,85%, τότε ο αποταμιευτής θα κλειδώσει με τη σειρά του 588 ευρώ κέρδος για έναν χρόνο, χωρίς κανένα ρίσκο και χωρίς καν το 10% της φορολόγησης των τόκων που ισχύει στις προθεσμιακές καταθέσεις.

Μέχρι πρότινος τα έντοκα δεν ήταν πρώτη επιλογή του κοινού και αυτό λόγω της διαδικασίας.

Έπρεπε για να τα αποκτήσει ο πελάτης να τα αγοράσει μέσω της Τράπεζας που τα είχε προμηθευτεί αρχικά, με τιμή δευτερογενούς αγοράς και σχετική προμήθεια. Ή να τα αποκτήσει επενδύοντας σε ένα χαρτοφυλάκιο αμοιβαίων κεφαλαίων που σαν αντικείμενο επένδυσης είχε ομόλογα του Δημοσίου (συντηρητικού προφίλ χαρτοφυλάκιο, με το ελάχιστο δυνατό ρίσκο).

Την ίδια στιγμή ο Υπουργός Οικονομίας & Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, διευκρίνισε μέσα στην εβδομάδα ότι δεν πρόκειται περί λαϊκού ομολόγου, «αλλά σίγουρα, η Ελλάδα ξεπερνώντας και τα τραύματα της προηγούμενης δεκαετίας με το PSI, κάνει ένα πρώτο άνοιγμα, το οποίο είναι στην κατεύθυνση και άλλων αντίστοιχων πολιτικών που έχουν υιοθετηθεί τους τελευταίους μήνες σε άλλες χώρες της Ευρώπης (Βέλγιο, Αυστρία κ.ά.) και με αυτόν τον τρόπο οι καταθέτες έχουν εναλλακτικά εργαλεία».

Ο Υπουργός Οικονομίας & Οικονομικών τόνισε, μάλιστα, ότι οι τράπεζες προσφέρουν ήδη στους καταθέτες εναλλακτικές τοποθετήσεις με υψηλότερα επιτόκια, τις οποίες θα πρέπει να αναζητούν οι καταθέτες, αλλά και οι τράπεζες θα πρέπει να διαφημίσουν περισσότερο. «Μπορείς να πας σε ένα υποκατάστημα και να ρωτήσεις τι άλλα προϊόντα υπάρχουν για να βάλεις τα λεφτά σου. Σίγουρα, όμως, έρχεται και το Δημόσιο με τα έντοκα γραμμάτια, τα οποία είναι αφορολόγητα και δίνει παραπάνω δυνατότητες στους καταθέτες, πιέζοντας με αυτόν τον τρόπο εμπράκτως και τις τράπεζες», υπογράμμισε ο κ. Χατζηδάκης.

Η δυνατότητα συμμετοχής στις εκδόσεις εντόκων γραμματίων ή και στη δευτερογενή αγορά και η πρόσβαση σε τίτλους με υψηλότερες αποδόσεις από τις καταθέσεις, καθώς και το ότι οι επενδύσεις αυτές είναι πλέον αφορολόγητες, έβαλε σχετικά γρήγορα πίσω στο «συρτάρι» το επιχείρημα για την ανάγκη έκδοσης ενός λαϊκού ομολόγου.

Οι παράγοντες επιστροφής της εμπιστοσύνης στις Αγορές Ομολόγων και Κεφαλαίου

Με 1.000 ευρώ επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα

Την ίδια στιγμή οι τράπεζες δίνουν μία ακόμη επενδυτική επιλογή στους μικροκαταθέτες στρέφοντας τους στην εναλλακτική με τα κρατικά ομόλογα. Όπως εξηγούν τραπεζικές πηγές πρόκειται για επενδύσεις που χρειάζονται μόλις 1.000 ευρώ και δίνουν την δυνατότητα στους αποταμιευτές να βρουν στη δευτερογενή αγορά κρατικά ομόλογα με υψηλότερη απόδοση από τις προθεσμιακές καταθέσεις ή να επιλέξουν λίγο μεγαλύτερες διάρκειες και να «κλειδώσουν» υψηλές αποδόσεις, δεδομένης της προοπτικής αποκλιμάκωσης των επιτοκίων.

Ενδεικτικά αναφέρουν περιπτώσεις επενδύσεων και αποδόσεων όπως:
• κρατικό ομόλογο που λήγει εντός του 2024 και συγκεκριμένα σε 7 μήνες προσφέρει απόδοση λίγο κάτω του 3%.
• κρατικό ομόλογο που λήγει το 2027 έχει απόδοση 3,30%
• κρατικό ομόλογο που λήγει το 2031 δίνει απόδοση 3,70% και διαπραγματεύεται σε τιμή 80 που πρακτικά σημαίνει ότι εάν κάποιος επενδυτής πληρώσει 800 ευρώ για να το αγοράσει θα εισπράξει 1.000 ευρώ στη λήξη.

Μάλιστα με τις συγκεκριμένες επενδυτικές επιλογές οι αποταμιευτές «κλειδώνουν» ταυτόχρονα υψηλότερο επιτόκιο από το μελλοντικό που θα υπάρχει στην αγορά καθώς άπαντες εκτιμούν ότι την προσεχή διετία θα αρχίσει η αποκλιμάκωση των επιτοκίων και των αποδόσεων.

Σημειώνεται ότι οι κρατικοί τίτλοι διαπραγματεύονται καθημερινά στην ΗΔΑΤ, ενώ ο αγοραστής επωμίζεται χρέωση από τις τράπεζες για την αγορά τους, η οποία μειώνει την τελική απόδοση κατά 10 – 20 μ.β.

Παράδοξο πάντως χαρακτηρίζουν στα τραπεζικά επιτελεία το γεγονός ότι παρά τις επιλογές που υπάρχουν για τους αποταμιευτές – επενδυτές, αυτοί εξακολουθούν να διατηρούν τα χρήματά τους στο ταμιευτήριο. Σύμφωνα με τον απολογισμό του έτους 2022 του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων (ΤΕΚΕ), η κατανομή των καταθετών – καταθέσεων έχει ως εξής: 72,5% είναι οι καταθέσεις μέχρι 1.000 ευρώ, 12,4% από 1.001 έως 5.000 ευρώ, 13% από 5.001 έως 50.000 ευρώ επίσης 13,1% των καταθετών, 1,4% άνω των 50.000 και μέχρι 100.000 ευρώ και άνω των 100.000 το 0,7%.

Αλλάζουν τα επιτόκια στα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης

Ανοίγει συνεχώς η ψαλίδα των επιτοκίων

Σημειώνεται τέλος ότι με αμείωτους ρυθμούς συνεχίζει το «άνοιγμα» της ψαλίδας μεταξύ των επιτοκίων δανείων και καταθέσεων, κάτι που προφανώς καθιστά πιο ακριβό το κόστος χρήματος για τους πολίτες, αλλά ανεβάζει τα έσοδα των τραπεζών από τόκους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Ιούλιο του 2023, τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια των νέων καταθέσεων και νέων δανείων αυξήθηκαν στο 0,35% και 6,21% αντίστοιχα. Ως εκ τούτου, το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των νέων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 5,86 εκατοστιαίες μονάδες.

Τον Ιούλιο του 2023, τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκαν στο 0,41% και 6,24% αντίστοιχα.

Το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 5,83 εκατοστιαίες μονάδες.

Οι τράπεζες, παρά τις αλλεπάλληλες συστάσεις του οικονομικού επιτελείου για παράλληλη αύξηση και των επιτοκίων στις καταθέσεις, έχουν προχωρήσει μέχρι στιγμής σε ανεπαίσθητες αυξήσεις και όπως έχει διαφανεί μέχρι σήμερα σε σκοπεύουν να προχωρήσουν σε νέες.