Λίγο μετά το ατύχημα των Τεμπών δεν ήταν λίγοι όσοι θεωρούσαν ότι θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στις εκλογές. Μάλιστα άρχισε σιγά σιγά να συζητιέται αν οι επικείμενες εκλογές θα είχαν κάτι από τον Ιούνιο του 2012, έστω και σε μικρογραφία.

Ποιοι ήταν οι βασικοί λόγοι;

Πρώτον ο νέος δικομματισμός είναι σε πτώση.

Συγκεκριμένα από το 71,38% που έλαβε στις εκλογές του 2019, στις δημοσκοπήσεις του Μαρτίου και του Απριλίου και παρά την ανάκαμψη του Απριλίου, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζουν αθροιστικά ένα ποσοστό κοντά στο 56% (RASS 51,3, PULSE 54,5%, MARC 58,1, GPO 56,3%, PRORATA 54%, MRB 58%, METRON ANALYSIS 57,7%).

Το άθροισμα αυτό είναι σχεδόν 15% κάτω σε σχέση με τις εκλογές του 2019 και σχεδόν ίδιο με το 56.55% που έλαβαν στις εκλογές του Ιουνίου του 2012 Νέα Δημοκρατία και Σύριζα.

Προφανώς αυτή η πτώση θα περιοριστεί όσο προχωράμε προς τις εκλογές. Ήδη στις τελευταίες 5 δημοσκοπήσεις το ποσοστό αυτό είναι 55,2% (METRON ANALYSIS), 58,7% (MARC), 58% (ALCO), 57% KAPA RESAARCH, 57% (PULSE). Παρόλα αυτά απέχει πολύ από το 71,38% του 19 και περίπου ένα 12% των συμμετεχόντων στις έρευνες, παραμένει υψηλό και σταθερό στην γκρίζα ζώνη, σε όλες τις έρευνες, σχεδόν μια βδομάδα πριν τις εκλογές.

Δεύτερον άνοδος για το τρίτο κόμμα. Παρά την κάμψη τον τελευταίο καιρό, το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ παλεύει και όπως φαίνεται θα έχει διψήφιο ποσοστό πραγματοποιώντας μια άνοδο σχεδόν 25%-30% σε σχέση με το ποσοστό του 19. Δεν είναι προφανώς το άλμα του Συριζα το 12 αλλά δεν είναι και ίδιες οι συνθήκες. Περισσότερο αξία είναι η ενδυνάμωση ενός τρίτου παίκτη.

Τρίτον πολλά και ενισχυμένα μικρότερα κόμματα. ΚΚΕ και Ελληνική Λύση εμφανίζονται ενισχυμένα ενώ το ΜΕΡΑ 25 που έδινε μάχη εισόδου στην Βουλή φαίνεται ότι πλέον θα είναι άνετα στην νέα Βουλή. Την ίδια ώρα διάφορα μικρότερα κόμματα κυρίως από τον χώρο δεξιότερα της Νέας Δημοκρατίας διεκδικούν μια καταγραφή που μπορεί να ξεπερνά και το 1%.

Με βάση τα παραπάνω και στον βαθμό που οι έρευνες γνώμης έχουν καταφέρει να αποτυπώσουν σωστά τις τάσεις των πολιτών, είναι εμφανές ότι οι δυναμικές και τα ποσοστά μοιάζουν πιο πολύ στον Ιούνιο του 12 παρά στο 19 ή το 15. Αυτό σημαίνει και ένα πιθανό πολιτικό αδιέξοδο ειδικά μετά την πρώτη κάλπη και την απλή αναλογική.

Ποια τα πολιτικά αίτια όμως αυτού του πιθανού αδιεξόδου;

  1. Για πρώτη φορά μετά από 11 σχεδόν χρόνια δεν υπάρχει ισχυρή πολιτική ηγεμονία.
  2. Η Νέα Δημοκρατία θα είναι πράγματι όπως φαίνεται πρώτο κόμμα και λογικά με καθαρή διαφορά από το δεύτερο. Όμως πλέον υπάρχει φθορά και στην καλύτερη περίπτωση θα είναι 5%-6% χαμηλότερα σε σχέση με το 2019, τουλάχιστον στις πρώτες εκλογές.
  3. Ταυτόχρονα ούτε πολιτικό αφήγημα ούτε πολιτικό επίδικο υπάρχει. Αν το 15 ήταν το «σκίσιμο» του μνημονίου και το να φύγει το «παλιό», και το 19 ήταν μια νέα «κανονικότητα», το 2023 ποιο είναι;
  4. Για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια έχουμε το παράδοξο να πέφτει και η Αξιωματική αντιπολίτευσή ενώ πέφτει η Κυβερνητική παράταξη. Αυτό δεν συνέβη ούτε το 19, ούτε το 15.
  5. Σημαντικό επίσης στοιχείο η άνοδος για το τρίτο κόμμα αλλά την ίδια ώρα δεν είναι άνοδος που θα αλλάζει τους συσχετισμούς.
  6. Τέλος οι 4 στους 10 θα επιλέξουν μικρότερα κόμματα απ τα δύο πρώτα. Σχεδόν δηλαδή ο ένας στους δύο ψάχνει κάτι άλλο.

Και επειδή στις δημοκρατίες δεν υπάρχουν αδιέξοδα, είτε οι πρώτες εκλογές, είτε οι δεύτερες αν υπάρξουν, θα δώσουν ένα εκλογικό αποτέλεσμα που θα οδηγήσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στον σχηματισμό Κυβέρνησης. Τα εκλογικά αποτελέσματα, οι πολιτικές εξελίξεις και δυναμικές και η κάλπη των Ευρωεκλογών σε ένα χρόνο, θα αποδείξουν ασφαλώς και την βιωσιμότητα της.

Αυτό όμως δεν μπορεί να κρύψει ότι για πρώτα φορά την τελευταία δεκαετία λείπει η ισχυρή πολιτική ηγεμονία, τόσο σε πρόσωπα και κόμματα όσο και σε διακύβευμα.  Θυμίζω ότι για πολλές από τις αποφάσεις τόσο του ‘15 όσο και του ’19 η συμφωνία των πολιτών έφτανε σε ποσοστά πολύ μεγαλύτερα από τα κόμματα που Κυβερνούσαν.

Είναι πρόβλημα αυτό; Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές τα τελευταία χρόνια η αίσθηση πολιτικής ηγεμονίας οδήγησε σε αλαζονικές συμπεριφορές και απώλεια του μέτρου αλλά από την άλλη οι Κυβερνήσεις συνεργασίας έχουν ακόμη δρόμο.

Όπως και να έχει το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η χώρα αυτή τη στιγμή είναι ένα παρατεταμένο πολιτικό αδιέξοδο, μια ακόμη πολιτική κρίση με πολλαπλές συνέπειες σε οικονομία και κοινωνία.

Διαβάστε περισσότερα