Η Βόρεια Ελλάδα αναδεικνύεται σε σημαντικό κόμβο καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, καθώς από την περιοχή αναδύθηκε η BETA CAE Systems, η τρίτη ελληνική εταιρεία-μονόκερος, με αποτίμηση που ξεπέρασε το 1 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με τον Αρίστο Δοξιάδη, αντιπρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ), η ανάπτυξη του οικοσυστήματος startups στη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή δείχνει θετικές προοπτικές, αν και εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις.

Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Δοξιάδης υπογραμμίζει ότι οι επενδύσεις σε ερευνητικά έργα στην Ελλάδα είναι κατακερματισμένες, γεγονός που εμποδίζει τη δημιουργία μιας κρίσιμης μάζας καινοτομίας. Παρότι η χώρα διαθέτει σημαντικό ανθρώπινο κεφάλαιο, της λείπει η συγκέντρωση πόρων και δυναμικής σε εξειδικευμένους τομείς, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), η ρομποτική, η βιοτεχνολογία και η ιατρική τεχνολογία.

Μπορεί η Ελλάδα να Δημιουργήσει μια «Meta»;

Απαντώντας σε ερώτημα για το αν η Ελλάδα θα μπορούσε να γεννήσει έναν τεχνολογικό γίγαντα όπως η Meta (Facebook) ή η OpenAI, ο κ. Δοξιάδης ήταν σαφής: οι πιθανότητες είναι μηδαμινές.

“Για να δημιουργήσεις κάτι που βρίσκεται στην πρωτοπορία, χρειάζεσαι οικονομίες κλίμακας. Δεν μπορείς απλώς να αντιγράψεις το Facebook· πρέπει να καινοτομήσεις σε κάτι που κανείς δεν έχει φανταστεί πριν. Και αυτό απαιτεί τεράστια κεφάλαια και εξαιρετικά εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό”, επισημαίνει.

Ωστόσο, τονίζει ότι η επιδίωξη για μια ελληνική «Meta» δεν πρέπει να είναι ο στόχος. Αντίθετα, η Ελλάδα μπορεί να εστιάσει στη δημιουργία πολλών επιτυχημένων startups μεσαίας κλίμακας, αξίας 200-300 εκατ. ευρώ η καθεμία, σε εξειδικευμένους τομείς όπως η ιατρική τεχνολογία και η AI για φαρμακευτικές εφαρμογές.

Η Καινοτομία στη Θεσσαλονίκη και τα Μεγάλα Hubs των Πολυεθνικών

Η περίπτωση της BETA CAE Systems, που εξαγοράστηκε από τον αμερικανικό κολοσσό Cadence έναντι 1,24 δισ. δολαρίων, απέδειξε ότι επιτυχίες διεθνούς κλίμακας δεν περιορίζονται μόνο στην Αθήνα. Η Big Pi Ventures, στην οποία συμμετέχει ο κ. Δοξιάδης, έχει ήδη επενδύσει σε εταιρείες όπως η DataViva και η Fieldscale στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στην PD Neurotechnology Ltd στα Ιωάννινα.

“Έχουμε επενδύσει στη Βόρεια Ελλάδα, έχουμε βρει καλές ομάδες και προϊόντα, αλλά ακόμη δεν έχουμε δει κάποια μεγάλη επιτυχία. Ωστόσο, η ανάπτυξη υποδομών όπως το τεχνολογικό πάρκο ThessINTEC δημιουργεί αισιοδοξία”, αναφέρει.

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η παρουσία μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών, όπως η Pfizer, που έχουν εγκαταστήσει κέντρα καινοτομίας στη Θεσσαλονίκη. Αυτό, σύμφωνα με τον κ. Δοξιάδη, είναι δίκοπο μαχαίρι:

  • Από τη μία πλευρά, δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας και οι επιστήμονες αποκτούν πολύτιμη εμπειρία.
  • Από την άλλη, οι startups δυσκολεύονται να βρουν ταλαντούχους εργαζομένους, καθώς οι πολυεθνικές απορροφούν το εξειδικευμένο δυναμικό.

“Μακροπρόθεσμα, όμως, αυτό θα λειτουργήσει θετικά. Οι εργαζόμενοι στις πολυεθνικές κάποια στιγμή θα φύγουν και είτε θα ιδρύσουν δικές τους επιχειρήσεις είτε θα επενδύσουν σε νέες startups”, σημειώνει.

Υπάρχουν Επενδυτικά Κεφάλαια για Νέες Startups στην Ελλάδα;

Σύμφωνα με τον κ. Δοξιάδη, η χρηματοδότηση δεν αποτελεί πλέον το μεγαλύτερο πρόβλημα. Από το 2017-2018, στην Ελλάδα λειτουργούν έξι επενδυτικά ταμεία (VC funds) για startups, ενώ το EquiFund II διαθέτει κεφάλαια 200 εκατ. ευρώ.

“Οι καλές εταιρείες βρίσκουν επενδυτές. Κάθε χρόνο βλέπουμε μεγαλύτερη βελτίωση στην ποιότητα των startups που καταθέτουν αιτήσεις για χρηματοδότηση”, αναφέρει.

Παρ’ όλα αυτά, οι περισσότερες ελληνικές startups παραμένουν μικρού και μεσαίου μεγέθους, με αποτιμήσεις 500 εκατ. ευρώ ή και χαμηλότερες. Ο κ. Δοξιάδης εκτιμά ότι τα μεγέθη των exits στην Ελλάδα είναι συνήθως 200-300 εκατ. ευρώ, ποσά που μπορεί να είναι ιδανικά για ελληνικά VC funds, αλλά δεν συγκρίνονται με τα δισεκατομμύρια που επενδύονται σε αγορές όπως το Ισραήλ.

Ποιες Τεχνολογίες Μπορούν να Οδηγήσουν στην Επόμενη Επιτυχία;

Η Ελλάδα πρέπει να εστιάσει σε συγκεκριμένους τομείς και να δημιουργήσει ερευνητικά και επιχειρηματικά οικοσυστήματα με κρίσιμη μάζα. Σύμφωνα με τον κ. Δοξιάδη, τέσσερις κλάδοι παρουσιάζουν μεγάλες προοπτικές:

  1. Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) – Όχι η ανάπτυξη μεγάλων AI μοντέλων, αλλά εφαρμογές AI σε εξειδικευμένους τομείς.
  2. Ρομποτική – Με έμφαση σε αμυντικές εφαρμογές και αυτοματοποιημένες λύσεις για γεωργία και βιομηχανία.
  3. Ιατρική Τεχνολογία – Σύνδεση επιστημονικής έρευνας με την επιχειρηματικότητα.
  4. Καθαρή Ενέργεια – Έξυπνες λύσεις για ενεργειακά δίκτυα, αποθήκευση ενέργειας και διαχείριση πόρων.

“Η Ελλάδα δεν θα γίνει Silicon Valley, αλλά αν εστιάσουμε σε συγκεκριμένους τομείς, μπορούμε να δημιουργήσουμε παγκόσμιας κλάσης καινοτομία”, καταλήγει ο κ. Δοξιάδης.

Το Στοίχημα της Ρομποτικής και της Καινοτομίας στη Γεωργία

Ορισμένες ελληνικές ιδιαιτερότητες μπορούν να οδηγήσουν σε καινοτόμες λύσεις.

Ο κ. Δοξιάδης δίνει το παράδειγμα ενός κακοτράχαλου ελαιώνα στην Πελοπόννησο και ενός καλλιεργημένου ελαιώνα στην Καλιφόρνια.

“Αν κάποιος αναπτύξει ένα ρομπότ που μπορεί να διαχειριστεί την άνιση ελληνική γεωγραφία, τότε θα έχει στα χέρια του μια τεχνολογία που μπορεί να εξαχθεί σε πολλές χώρες με παρόμοιες συνθήκες”, αναφέρει.

Αντίστοιχα, η χρήση AI στη γεωργία θα μπορούσε να επιτρέψει τη διαχείριση καλλιεργειών με μικρό κλήρο, δημιουργώντας ένα καινοτόμο προϊόν με παγκόσμια εφαρμογή.

Συμπέρασμα

Η Βόρεια Ελλάδα, η Θεσσαλονίκη και η καινοτόμος επιχειρηματικότητα βρίσκονται σε άνοδο. Με στρατηγική στόχευση, η χώρα μπορεί να δημιουργήσει νέες επιτυχημένες startups, αξιοποιώντας την έρευνα, τις επενδύσεις και τις νέες τεχνολογίες για να πρωταγωνιστήσει στην ευρωπαϊκή αγορά καινοτομίας.

Διαβάστε ακόμη: