Στο τέλος του καλοκαιριού αναμένεται η ψήφιση από το ΥΠΕΝ του θεσμικού πλαισίου για την αποθήκευση ενέργειας, η οποία είναι απαραίτητη προκειμένου να προχωρήσουν οι επενδύσεις στον τομέα.
Παράλληλα ρυθμίζονται και όλες οι «επιχειρησιακές» λεπτομέρειες στο λεγόμενο σχέδιο «Λευκός Δράκος» δηλαδή στη χρήση πράσινου υδρογόνου ως καυσίμου σε μεταφορές και ναυτιλία, στη θέρμανση και στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, σε βιομηχανικές εφαρμογές αλλά και ως καύσιμο σε υδρογονοκίνητα οχήματα.
Το λεγόμενο και πράσινο υδρογόνο, παράγεται από ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια και έχει μηδενική εκπομπή άνθρακα.
Οι θεσμικές και τεχνικές ρυθμίσεις προχωρούν πλέον με γοργούς ρυθμούς αφού στους δύο ενεργειακούς αυτούς τομείς μπαίνουν δυναμικά οι μεγάλοι ενεργειακοί παίκτες της χώρας, εν μέρει για να προλάβουν και «αλλοδαπούς εισβολείς».
ΠΟΙΟΙ ΕΠΕΝΔΥΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας αξιοσημείωτες είναι οι επενδύσεις που προωθεί η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στην τεχνολογία της αντλησιοταμίευσης και συγκεκριμένα σε δύο μεγάλα έργα στην Αμφιλοχία και το Αμάρι Ρεθύμνου.
Το έργο της Αμφιλοχίας προβλέπεται να έχει συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW (παραγωγή) και 730 MW (άντληση) και ετήσια παραγωγή ενέργειας περίπου 816.00 GWh. Περιλαμβάνει δυο ανεξάρτητους άνω ταμιευτήρες (Άγιο Γεώργιο και Πύργο με όγκους περίπου 5 hm3 και 2 hm3 αντίστοιχα) ενώ ως κάτω ταμιευτήρα χρησιμοποιεί την υπάρχουσα λίμνη Καστρακίου της ΔΕΗ.
Η επένδυση της τάξεως των 500 εκατομμυρίων ευρώ αναμένεται να δημιουργήσει 900 θέσεις εργασίας στην περίοδο της κατασκευής και άλλες 60 μόνιμες για τη λειτουργία.
Αντίστοιχα το έργο του Αμαρίου, η αντλητική λειτουργία προβλέπεται να τροφοδοτείται αποκλειστικά από δύο αιολικά πάρκα εγκατεστημένης ισχύος 89,1 MW στο νομό Λασιθίου. Η αντλησιοταμίευση θα πραγματοποιείται στο φράγμα Ποταμών στο νομό Ρεθύμνου.
Η εγγυημένη ισχύς της εγκατάστασης προβλέπεται ναι είναι 50 MW (εγκατεστημένη 75 MW) και θα αποδίδει στο σύστημα της Κρήτης εγγυημένη ενέργεια 227 GWH. Η επένδυση, ύψους περίπου 280 εκατομμυρίων ευρώ, έχει εγχώρια προστιθέμενη αξία άνω των 150 εκατομμυρίων ευρώ.
Πάνω από 20 μονάδες αποθήκευσης με χρήση συσσωρευτών, ισχύος 50MW η κάθε μια προβλέπεται να δημιουργήσει η Mytilineos, η οποία απέκτησε τα έργα κατά την εξαγορά του χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών από την Egnatia Group.
Εκτός από τα έργα αυτά η Mytilineos προωθεί ακόμη 4 πρόσθετα υπό ανάπτυξη έργα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση συσωρευτών ενεργειακά επικουρούμενων από φωτοβολταϊκούς σταθμούς.
Έργα αποθήκευσης ενέργειας τόσο με συσσωρευτές όσο και με χρήση πράσινου υδρογόνου προωθεί και ο όμιλος Κοπελούζου.
ΠΟΙΟΙ ΕΠΕΝΔΥΟΥΝ ΣΤΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ
Ένα σημαντικό έργο που προωθείται στο υδρογόνο έχει τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, ως συντονιστή. Συμμετέχουν οι ΔΕΗ, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, Advent Technologies, Damco Energy -όμιλος Κοπελούζου, ΔΕΣΦΑ, Ελληνικά Πετρέλαια, Motor Oil, Σωληνουργεία Κορίνθου και ο TAP.
Αποκαλείται σχηματικά «σχέδιο πράσινου υδρογόνου White Dragon». Ο πυρήνας του έργου βασίζεται στη σταδιακή αντικατάσταση των λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Δυτικής Μακεδονίας και τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας με τελικό στόχο την απανθρακοποίηση του ενεργειακού μείγματος της χώρας.
Το “White Dragon” θα χρησιμοποιήσει εκτεταμένα την ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια για παραγωγή πράσινου υδρογόνου μέσω ηλεκτρόλυσης στη Δυτική Μακεδονία. Το υδρογόνο, στη συνέχεια, θα αποθηκεύεται άμεσα αλλά και με διοχέτευση στον αγωγό φυσικού αερίου του ΔΕΣΦΑ.
Κατόπιν μέσω κυψελών καυσίμου υψηλής θερμοκρασίας, θα προσφέρει στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας ηλεκτρική ενέργεια με σταθερή μονάδα βάσης συμπαραγωγής πράσινης ενέργειας και θερμότητας.
Η παραγόμενη θερμότητα, ως παραπροϊόν της παραγωγής πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας, αρχικά θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά στα δίκτυα τηλεθερμάνσεων της Δυτικής Μακεδονίας και μελλοντικά σε άλλες εφαρμογές που απαιτούν θερμότητα και ψύξη όπως οι βιομηχανίες και τα θερμοκήπια.
Το συνολικό κόστος της επένδυσης για όλη τη χώρα από του χρόνου μέχρι και το 2030 θα ξεπεράσει τα 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ ενώ θα αποδίδει στην κατανάλωση 300.000 τόνους υδρογόνου ετησίως.
Μόνο το σχέδιο για την παραγωγή υδρογόνου με ηλεκτρόλυση με βάση την ηλιακή ενέργεια που θα προέρχεται από φωτοβολταϊκά συνολικής ισχύος 1800 Μεγαβάτ στη Δυτική Μακεδονία στο πλαίσιο του προγράμματος White Dragon, έχει προϋπολογισμό 2,8 δισ. ευρώ. Όλες οι τεχνολογίες που εξετάζονται είναι ήδη αναπτυγμένες και όχι σε ερευνητικό στάδιο.
Ο «Λευκός Δράκος» της Δυτικής Μακεδονίας ανταγωνίζεται άλλα τέσσερα αντίστοιχα προγράμματα ευρωπαϊκών χωρών και εταιρειών, αλλά η ελληνική πρόταση, υποστηρίζεται σθεναρά από την Κομισιόν ακριβώς λόγω της μεγάλης παραγωγικής και κοινωνικής μεταστροφής που γίνεται σε Κοζάνη-Πτολεμαίδα και Φλώρινα.
Εννοείται ότι του σχεδίου «Λευκός Δράκος Δυτικής Μακεδονίας» θα προηγηθεί η προγραμματιζόμενη κατασκευή και λειτουργία τεράστιων φωτοβολταϊκών μονάδων και μονάδων παραγωγής ηλεκτρολυτών, με επενδύσεις που μπορεί να φτάσουν έως και τα 4 δισ. ευρώ. Σε πλήρη λειτουργία υπολογίζεται ότι ετησίως θα μπορούν να παραχθούν έως και 16.000 τόνοι πράσινου υδρογόνου από το ενεργειακό αυτό σύστημα.
ΕΛΠΕ ΚΑΙ ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ
Παράλληλα, ανεξάρτητη μονάδα πράσινου υδρογόνου στην Ελευσίνα σχεδιάζουν τα Ελληνικά Πετρέλαια και μονάδα ηλεκτρόλυσης νερού η Μοτορ Οιλ στους Αγίους Θεοδώρους.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο των ΕΛΠΕ κ.Α.Σιάμισ , πρώτο βήμα σε αυτή την προσπάθεια, είναι στην σημερινή διαδικασία παραγωγής υδρογόνου, να ενταχθεί διεργασία απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα που θα περιλαμβάνει την συλλογή και την αποθήκευσή του με τν δημιουργία μονάδας δέσμευσης CO2, το λεγόμενο και «μπλε» υδρογόνο.
Στην πραγματικότητα, τα διυλιστήρια μετατρέπουν μια παραγωγική διαδικασία και δεσμεύουν το CO2.
Τα Ελληνικά Πετρέλαια θα έχουν έτοιμη την μονάδα αυτή στο διυλιστήριο της το 2025.
«Ο σχεδιασμός προβλέπει ότι το διοξείδιο του άνθρακα αφού δεσμευτεί θα πάει για αποθήκευση. Καθώς στην Ελλάδα δεν υπάρχουν αντίστοιχες υποδομές σε πρώτη φάση, το CO2 θα μπορεί να μεταφερθεί με πλοία σε χώρους αποθήκευσης στο εξωτερικό δηλαδή σε αποθήκες Ιταλία» μας λέει ανώτερο τεχνικό στέλεχος των ΕΛΠΕ και συνεχίζει: «αντίστοιχες σκέψεις για εγκαταστάσεις αποθήκευσης υπάρχουν στην περιοχή του Πρίνου ή στην Νότια Καβάλα σε εξαντλημένα κοιτάσματα με την εμπλοκή και της Ελληνικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων».
«Σήμερα το 80% της ελληνικής κατανάλωσης υδρογόνου γίνεται μέσα από τα ελληνικά διυλιστήρια. Το χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη με σκοπό την βελτίωση της ποιότητας των καυσίμων. Επειδή όμως το υδρογόνο παράγεται στη βιομηχανία από φυσικό αέριο, οι εκπομπές αερίων είναι σχετικά υψηλές. Τα διυλιστήρια θα μειώσουν δραστικά τις εκπομπές αυτές με τη νέα μέθοδο» προσθέτει στέλεχος του ΥΠΕΝ που ασχολείται με το θέμα.
Η Μοτορ Οιλ από την πλευρά της ασχολείται με την παραγωγή καθαρού υδρογόνου και με κατασκευή μονάδας ηλεκτρόλυσης νερού έως το 2025 στις εγκαταστάσεις του διυλιστηρίου της στους Αγίους Θεοδώρους ώστε να γίνει παραγωγός ανανεώσιμου υδρογόνου.
Η μονάδα παραγωγής υδρογόνου θα γίνει σε συνεργασία με το ίδρυμα Έρευνας και Τεχνολογίας, το Εργαστήριο Θαλασσίων Μεταφορών του ΕΜΠ και τη Σχολή Μηχανολόγων Ηλεκτρολόγων.
Η εταιρεία έχει εκπονήσει ήδη μελέτη για τη χρήση του υδρογόνου ως ναυτιλιακού καυσίμου και η πρόταση περιλαμβάνει και σύνδεση της μονάδας που θα κατασκευαστεί με το δίκτυο του ΔΕΣΦΑ ώστε να ενισχύσει τη ναυτιλία και να μειώσει το κόστος μεταφοράς.
Η ΕΕ ΚΑΙ Ο ΛΕΥΚΟΣ ΔΡΑΚΟΣ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επενδύσει ήδη εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ στο πράσινο υδρογόνο ώστε να επιτύχει τον στόχο της για μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050. Σήμερα, το υδρογόνο βρίσκεται κάτω από το 2% της κατανάλωσης ενέργειας στην ΕΕ ενώ παράγεται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου από φυσικό αέριο.
Συνεπώς οι δυνατότητες ανάπτυξής του είναι τεράστιες αφού στις Βρυξέλλες υπολογίζουν σε λιγότερο από δέκα χρόνια, στα τέλη του 2030 ή το 2031, το 10% της ενεργειακής κατανάλωσης στους 27 της ένωσης να προέρχεται από το υδρογόνο, τον αποκαλούμενο και «Λευκό Δράκο».
Ξεκινώντας από τις μεταφορές να τονίσουμε ότι το υδρογόνο, ως «περίσσευμα» φυσικού αερίου και αεριοκίνησης μπορεί να χρησιμοποιηθεί υβριδικά σε λεωφορεία αστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών, σε βαρέα οχήματα (νταλίκες, απορριματοφόρα) αλλά και σε Ι.Χ. σε δεύτερη φάση.
Το έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος έχει πέντε διαφορετικά σχέδια:
α) αποθήκευση, μεταφορά και διανομή,
β) έργα βιώσιμης παραγωγής υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα,
γ) εξοπλισμός μεταφορών οχημάτων βαρέος τύπου,
δ) έργα εφαρμογών υδρογόνου στην ναυτιλία και
ε) βιομηχανικός εξοπλισμός έργων υδρογόνου και βιομηχανικές εφαρμογές υδρογόνου.
Με το σχέδιο αυτό, η ηλιακή ενέργεια από τα εκτεταμένα φωτοβολταϊκά θα είναι η βάση για την παραγωγή του πράσινου υδρογόνου για διαφορετικές χρήσεις.
Ποια funds «γλυκοκοιτάζουν» τη συνέργεια για να χτυπήσουν τον ΔΕΔΔΗΕ
