Το 2023 η τιμή του διπλασιαστεί εκ νέου, εκτιμά η Goldman Sachs! Tο φυσικό αέριο γίνεται ο μοχλοβραχίονας του νέου Ψυχρού Πολέμου, και η Ρωσία κυρίαρχος παίχτης… Η συσχέτιση με την πετρελαϊκή κρίση του 1970, σύμφωνα με το Bloomberg.
Ένα πρωί στις αρχές Ιουνίου, μια πυρκαγιά ξέσπασε σε μια εγκατάσταση στο Τέξας, η οποία παίρνει φυσικό αέριο από λεκάνες σχιστόλιθου των ΗΠΑ, το ψύχει σε υγρό και το στέλνει στο εξωτερικό.
Η φωτιά έσβησε σε 40 λεπτά περίπου και κανείς δεν τραυματίστηκε. Ακούγεται σαν μια ιστορία για τον τοπικό Τύπο, το πολύ… Αλλά λίγο περισσότερο από τρεις εβδομάδες αργότερα, οικονομικά και πολιτικά κύματα κλόνισαν όλη την Ευρώπη, την Ασία και σχεδόν όλο τον κόσμο.
Αυτό συμβαίνει επειδή το φυσικό αέριο είναι το πιο δημοφιλές αγαθό στον κόσμο αυτή τη στιγμή.
Είναι ένας βασικός μοχλός του παγκόσμιου πληθωρισμού, σημειώνοντας άλματα τιμών που είναι ακραία ακόμη και με τα πρότυπα των σημερινών ταραγμένων αγορών – περίπου 700% στην Ευρώπη από την αρχή του περασμένου έτους, ωθώντας την ήπειρο στο χείλος της ύφεσης.
Φυσικό αέριο, το νέο πετρέλαιο
Βρίσκεται στο επίκεντρο μιας νέας εποχής αντιπαράθεσης μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, τόσο έντονης που στις πρωτεύουσες σε όλη τη Δύση, τα σχέδια για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής υποβιβάζονται.
Εν ολίγοις, το φυσικό αέριο ανταγωνίζεται πλέον το πετρέλαιο ως το καύσιμο που διαμορφώνει τη γεωπολιτική.
Και ο ρόλος αυτός αναβαθμίστηκε όταν ο πόλεμος στην Ουκρανία οδήγησε την κρίση φυσικού αερίου σε ένα νέο επίπεδο, αφαιρώντας ένα κρίσιμο κομμάτι της προσφοράς. Η Ρωσία μειώνει τις παραδόσεις αερίου στην Ευρώπη — η οποία λέει ότι θέλει να σταματήσει τις αγορές από τη Μόσχα ούτως ή άλλως, αν όχι ακόμα.
Ο αγώνας για την κάλυψη όμως αυτού του κενού μετατρέπεται σε παγκόσμιο ξέσπασμα, καθώς οι χώρες αγωνίζονται να εξασφαλίσουν σπάνια φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου ενόψει του χειμώνα.
Οι ομοιότητες με την πετρελαϊκή κρίση του 1970
Η Γερμανία έχει αναφέρει ότι οι ελλείψεις φυσικού αερίου θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια κατάρρευση όπως η Lehman Brothers, καθώς η οικονομική δύναμη της Ευρώπης αντιμετωπίζει την άνευ προηγουμένου προοπτική να ξεμείνει από ρεύμα, τόσο στον τομέα των επιχειρήσεων όσο και των καταναλωτών.
Ο κύριος αγωγός Nord Stream που μεταφέρει ρωσικό αέριο στη Γερμανία πρόκειται να κλείσει στις 11 Ιουλίου για δέκα ημέρες συντήρησης και υπάρχει αυξανόμενος φόβος ότι η Μόσχα μπορεί να μην τον ανοίξει ξανά.
Οι ηγέτες της Ομάδας των Επτά (G7) αναζητούν τρόπους για να περιορίσουν τα κέρδη της Ρωσίας στο φυσικό αέριο, που βοηθούν στη χρηματοδότηση της εισβολής στην Ουκρανία, υποστηρίζοντας νέες επενδύσεις LNG.
Αλλά οι φτωχότερες χώρες που κατασκεύασαν ενεργειακά συστήματα γύρω από φθηνό φυσικό αέριο, τώρα παλεύουν να το αντέξουν οικονομικά.
«Αυτή είναι η δεκαετία του 1970 για το φυσικό αέριο», λέει ο Kevin Book, διευθύνων σύμβουλος της ClearView Energy Partners LLC, μιας ερευνητικής εταιρείας με έδρα την Ουάσιγκτον.
«Ο κόσμος σκέφτεται τώρα το φυσικό αέριο όπως κάποτε σκεφτόταν για το πετρέλαιο και ο ουσιαστικός ρόλος που παίζει το φυσικό αέριο στις σύγχρονες οικονομίες και η ανάγκη για ασφαλή και ποικιλόμορφο εφοδιασμό έχουν γίνει πολύ επιτακτική». Το φυσικό αέριο ήταν παλαιότερα ένα εμπόρευμα που άλλαζε χέρια σε κατακερματισμένες περιφερειακές αγορές.
Τώρα, παρόλο που η παγκοσμιοποίηση φαίνεται να υποχωρεί, το εμπόριο φυσικού αερίου κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Παγκοσμιοποιείται γρήγορα — αλλά ίσως όχι αρκετά γρήγορα.
Πολλές χώρες έχουν στραφεί στο φυσικό αέριο ως μέρος της μετάβασης σε καθαρότερη ενέργεια, καθώς επιδιώκουν να καταργήσουν σταδιακά τη χρήση πιο ρυπογόνων ορυκτών καυσίμων, όπως ο άνθρακας και σε ορισμένες περιπτώσεις και η πυρηνική ενέργεια.
Μεγάλοι παραγωγοί – όπως οι ΗΠΑ, που ανέβηκαν γρήγορα στις τάξεις των εξαγωγέων LNG για να ανταγωνιστούν το Κατάρ – βλέπουν αυξανόμενη ζήτηση για την παραγωγή τους. Σαράντα τέσσερις χώρες εισήγαγαν LNG πέρυσι, σχεδόν διπλάσιο από ό,τι πριν από μια δεκαετία.
Αλλά το καύσιμο είναι πολύ πιο δύσκολο να μεταφερθεί σε όλο τον πλανήτη από το πετρέλαιο, επειδή πρέπει να υγροποιηθεί σε μέρη όπως το εργοστάσιο Freeport στο Τέξας.
Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μια μικρή έκρηξη στην εγκατάσταση που θεωρείται τίποτα το ιδιαίτερο από τους γνώστες του κλάδου – δεν είναι ο μεγαλύτερος ή ο πιο εξελιγμένος από τους επτά τερματικούς σταθμούς που στέλνουν LNG από τις αμερικανικές ακτές – είχε τόσο μεγάλο αντίκτυπο.
Νέος Ψυχρός Πόλεμος
Οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη και την Ασία αυξήθηκαν περισσότερο από 60% τις εβδομάδες από τότε που το Freeport αναγκάστηκε να κλείσει προσωρινά, μια περίοδο που έχουν επίσης παρατηρηθεί περαιτέρω περικοπές της προσφοράς από τη Ρωσία.
Στις ΗΠΑ, αντίθετα, οι τιμές του καυσίμου έπεσαν σχεδόν 40% – επειδή η διακοπή σημαίνει ότι περισσότερο από το φυσικό αέριο θα παραμείνει διαθέσιμο για οικιακή χρήση. Υπήρχαν ήδη πολλά σημάδια ακραίας διαταραχής στην αγορά.
Ο πόλεμος και ο COVID μπορεί να ταλαιπωρούν κάθε προϊόν από το σιτάρι μέχρι το αλουμίνιο και τον ψευδάργυρο, αλλά ελάχιστα συγκρίνονται με την αστάθεια των παγκόσμιων τιμών του φυσικού αερίου.
Στην Ασία, τα καύσιμα είναι τώρα περίπου τρεις φορές πιο ακριβά από ένα χρόνο πριν. Στην Ευρώπη, είναι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους ο πληθωρισμός μόλις έφτασε σε νέο ρεκόρ.
Το φυσικό αέριο παραμένει φθηνότερο στις ΗΠΑ — αλλά ακόμη και εκεί, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης είχαν υπερδιπλασιαστεί φέτος πριν από το κλείσιμο του Freeport.
Με βασικούς πολιτικούς συμμάχους από τη Γερμανία μέχρι την Ουκρανία να προσπαθούν να αγοράσουν αμερικανικό φυσικό αέριο, οι αμερικανοί κατασκευαστές προειδοποιούν ότι περισσότερες πωλήσεις στο εξωτερικό θα σημαίνουν υψηλότερο κόστος στο εσωτερικό.
Η αντίδραση της αγοράς στη φωτιά στο Freeport δείχνει μια «σαφή σχέση μεταξύ των εξαγωγών LNG και των πληθωριστικών επιπτώσεων στις εγχώριες τιμές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας», αναφέρει ο Paul Cicio, πρόεδρος των Industrial Energy Consumers of America.
Για να καλυφθεί όλη η νέα ζήτηση θα απαιτηθεί ένα τεράστιο κύμα επενδύσεων. Αυτό είναι ήδη σε εξέλιξη και έλαβε ώθηση στη συνάντηση της περασμένης εβδομάδας των μεγαλύτερων οικονομιών του δυτικού κόσμου, όπου οι ηγέτες της G-7 ορκίστηκαν να στηρίξουν τις δημόσιες επενδύσεις σε έργα φυσικού αερίου – λέγοντας ότι είναι «απαραίτητες ως απάντηση στην τρέχουσα κρίση».
Goldman Sachs: Η Δύση νόμιζε ότι θα πλήξει τον Πούτιν, αλλά τον κατέστησε κυρίαρχο παίχτη στην ενέργεια
Η Δύση πίστευε ότι με τις κυρώσεις θα πλήξει τον Ρώσο Πρόεδρο Putin και τη ρωσική οικονομία και ταυτόχρονα θα αποτύχει η ειδική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία.
Όλα αυτά αποδείχθηκαν φρούδες ελπίδες, αφού ο Putin, με ισχυρό όπλο την ενέργεια, είναι πανίσχυρος. Ως η μεγαλύτερη χώρα παραγωγής φυσικού αερίου, δίνει το 50% του εισαγόμενου φυσικού αερίου σε ορισμένες χώρες στην Ευρώπη και το 28% του πετρελαίου…
Σε αυτό το πλαίσιο, η αμερικανική τράπεζα Goldman Sachs εκτιμάει ότι οι τιμές του αερίου θα διπλασιαστούν… το 2023… – ίσως στον δρόμο που πρώτο χάραξε ένα άλλο μεγάλο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.
Πριν από λίγες ημέρες ο αναλυτής της Deutsche Bank Jim Reid είχε επισημάνει πως ίσως η 22α Ιουλίου είναι η σημαντικότερη ημέρα του χρόνου τόσο για την Ευρώπη όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο, δεδομένου ότι τότε το ρωσικό αέριο, κανονικά, θα αρχίσει να ρέει μέσω του αγωγού Nord Stream 1.
Φυσικά, μέχρι τις 22 Ιουλίου τα ζητούμενα ανταλλακτικά για τον αγωγό μπορεί να έχουν «βρεθεί» και οι ροές να αποκατασταθούν…
Επηρεασμένη ίσως από τα παραπάνω, η αμερικανική τράπεζα Goldman Sachs «επισκέπτεται» εκ νέου το φλέγον ζήτημα του φυσικού αερίου με πρόσφατο ενημερωτικό της σημείωμα, το οποίο επιγράφεται «Οι αυξημένοι κίνδυνοι προσφοράς μας οδηγούν στο να αυξήσουμε τις αναθεωρήσουμε ανοδικά τις εκτιμήσεις μας για το TTF».
Όπως σημειώνεται, οι εξαγωγές μέσω του αγωγού Nord Stream 1 (NS1) από τα μέσα Ιουνίου έχουν καταστήσει τις καθαρές ρωσικές ροές προς τη ΒΔ. Ευρώπη σχεδόν μηδενικές, με το μεγαλύτερο μέρος των ροών του αγωγού να επανεξάγεται από τη Γερμανία προς την Τσεχία και από εκεί σε άλλους αγοραστές – γεγονός το οποίο έχει εντείνει την αβεβαιότητα σε ό,τι αφορά τον εφοδιασμό, οδηγώντας το ολλανδικό συμβόλαιο TTF, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, σε αύξηση 70% ήτοι στα 168 ευρώ ανά MWh.
Ειδικότερα, όπως γράφει η Samantha Dart της Goldman Sachs, ενώ αρχικά το βασικό σενάριο ήταν η πλήρης αποκατάσταση των ροών του NS1 μετά το επερχόμενο συμβάν πλέον το βασικό σενάριο αλλάζει.
«Η έλλειψη επίλυσης προβλημάτων σε σχέση με τις απαιτούμενες επισκευές στους στροβίλους και η απουσία οποιασδήποτε εκ νέου δρομολόγησης των μειωμένων ροών NS1 μέσω εναλλακτικού αγωγού για τον μετριασμό των επιπτώσεων υποδηλώνουν ότι το πιο πιθανό ενδεχόμενο είναι να υπάρξει παρατεταμένη μειωμένη ροή από τον αγωγό»…
Αντίστοιχα, η αμερικανική τράπεζα αναθεώρησε τις προβλέψεις της για τις τιμές του TTF, ώστε να αντικατοπτρίζεται ένα τέτοιο σενάριο γύρω από τις ροές NS1 μετά τη συντήρηση.
Έρχεται νέα αύξηση 100% το 2023!
Συγκεκριμένα, η Goldman Sachs αυξάνει τις προβλέψεις της για τις τιμές του TTF στο γ’ τρίμηνο του 2022, στο δ’ τρίμηνο του 2022, στο α’ τρίμηνο του 2023 και για το καλοκαίρι του 2023 σε 153,121,77 και 138 ευρώ/MWh αντίστοιχα, από 104, 105, 76 και 75 ευρώ προηγουμένως, έναντι των τρεχουσών προθεσμιακών τιμών αγοράς των 163, 166, 159 και 106 ευρώ.
Με άλλα λόγια, η τιμή του τρίτου τριμήνου αυξάνεται περίπου κατά 50% και η συνολική τιμή του 2023 προβλέπεται να είναι σχεδόν 100% υψηλότερη!
Οι αναθεωρημένες επί τα χείρω προβλέψεις της Goldman ενσωματώνουν ένα δυστοπικό σενάριο ροών μέσω του NS1 με τρέχοντα ρυθμό εκτέλεσης 40%, ενώ η τράπεζα εξακολουθεί να «βλέπει» τη μόνιμη περικοπή των ροών ως το λιγότερο πιθανό σενάριο, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.
Τα παραπάνω η Goldman Sachs τα δικαιολογεί ως εξής: Η διατήρηση των εξαγωγικών ροών θα είναι πολύ περιορισμένη, λόγω του γεγονότος ότι θα ορίζονται μονομερώς από τη Ρωσία.
Επιπλέον, η διατήρηση του NS1 στο μηδέν θα εξαλείψει ουσιαστικά τα περισσότερα, αν όχι όλα, από τα έσοδα του ρωσικού δείκτη TTF, περιορίζοντας τυχόν ανοδικά έσοδα που θα προέρχονταν από επακόλουθες αυξήσεις στις τιμές TTF. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα επιταχυνόμενο ρυθμό σε ό,τι αφορά την παύση λειτουργίας της ρωσικής παραγωγής φυσικού αερίου σε σχέση με τη μείωση κατά 9%, σε ετήσια βάση, στην παραγωγή της Gazprom που καταγράφεται μέχρι στιγμής.
Βεβαίως, οι ευρωπαϊκές τιμές στο φυσικό αέριο θα επηρεαστεί από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες, όπως η δημιουργία αποθεμάτων. Ως εκ τούτου, οι προβλέψεις τιμών της Goldman σε κάθε σενάριο που παρουσιάζεται στο Παράδειγμα 7 ενσωματώνουν συγκεκριμένους στόχους αποθήκευσης, καθώς και τον εκτιμώμενο αντίκτυπο παραγόντων όπως η επανεκκίνηση του άνθρακα, οι εξαγορές βιομηχανικού αερίου, οι οικιακές και εμπορικές αντιδράσεις και οι πιθανές αυξητικές εισαγωγές LNG:
- Στόχος αποθήκευσης: Στο 90% έως τα τέλη Οκτωβρίου, 20% έως τα τέλη Μαρτίου.
Η ΕΕ έχει ορίσει ως στόχο πληρότητα 80% για το τέλος αυτού του καλοκαιριού (και 90% πλήρη από το επόμενο έτος), ενώ η Γερμανία και η Γαλλία θα επιδιώξουν πληρότητα 90%. Ο στόχος πλήρους αποθήκευσης 20% που θέτει η Goldman Goldman στο τέλος του χειμώνα είναι αρκετός για να «αντέξει» μια τυπική απόκλιση ενός ψυχρότερου από τον μέσο όρο χειμώνα συν ένα μικρό περιθώριο. - Αυξητική παραγωγή άνθρακα και πετρελαίου για μείωση της ζήτησης αερίου της ΒΔ Ευρώπης έως και 22 mcm/d. Στη Βόρεια Ευρώπη η Goldman Sachs συνυπολογίζει αυξήσεις της παραγωγικής ικανότητας άνθρακα που ανακοινώθηκαν στη Γερμανία και την Ολλανδία, προσθέτοντας περίπου 8 GW παραγωγής με καύση άνθρακα που προστέθηκε κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών, με το μοντέλο καύσης αερίου της τράπεζας να υποδηλώνει 3 mcm/ d της ζήτησης αερίου που επηρεάζεται από κάθε 1 GW ενέργειας που παράγεται με εναλλακτικά καύσιμα. Ενώ το πιο πρόσφατο ράλι στις τιμές του TTF οδήγησε για άλλη μια φορά σε αύξηση στο κόστος του ντίζελ στην Ευρώπη, οδηγώντας σε χαμηλότερες καύσεις αερίου στο περιθώριο, η Goldman δεν βλέπει πιθανή αντικατάσταση του αερίου με πετρέλαιο.
Τα δε στοιχεία των τελευταίων μηνών υποδηλώνουν μια ταλάντευση στην παραγωγή πετρελαίου. - Κυβερνητική μείωση της βιομηχανικής ζήτησης της ΒΔ Ευρώπης για φυσικό αέριο έως και 9 mcm/d.
- Μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου σε οικιακούς και εμπορικούς χώρους (θέρμανσης) έως και 28 mcm/d.
- Έως 20 mcm/d σταδιακές εισαγωγές LNG της ΒΔ Ευρώπης.
Τελικά, η Goldman πιστεύει ότι οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου θα κινηθούν βιώσιμα κάτω από τα υψηλά σημερινά επίπεδα μόνο όταν η παγκόσμια προσφορά LNG αυξηθεί σημαντικά, από το 2025, όταν αρχίζουν να υλοποιούνται αρκετά έργα υγροποίησης που βρίσκονται ήδη υπό κατασκευή από τις ΗΠΑ, το Κατάρ και τον Καναδά.
