Πάνω από 2.000 υπολογίζεται ότι είναι οι «μονόκεροι» σε όλο τον κόσμο, δηλαδή οι μη εισηγμένες εταιρείες με αποτίμηση άνω του 1 δισ. δολαρίων. Αν και το 50% των unicorns εδρεύουν στις ΗΠΑ, εντούτοις η Ευρώπη φιλοξενεί το 12% και σύμφωνα με τα στοιχεία της UBS, καταφέρνει τα τελευταία χρόνια να αυξήσει το μερίδιό της στις startups που φτάνουν το ορόσημο του 1 δισ. δολαρίων. Ανάμεσα στους 100 και πλέον μονόκερους που διαμορφώνουν τον κόσμο του αύριο, ο ελβετικός επενδυτικός οίκος συγκαταλέγει και έναν ελληνικό. Η Viva Wallet, με αποτίμηση 1,6 δισ. δολαρίων και περισσότερους από 1.100 υπαλλήλους, απευθύνεται σε μια αγορά 11 τρισ. δολαρίων, σημειώνουν οι αναλυτές.
Από τις αρχές του έτους, 131 εταιρείες από όλο τον κόσμο έχουν γίνει μονόκεροι, με τις 22 εξ αυτών να είναι ευρωπαϊκές. Όπως σημειώνει η UBS, οι ρυθμοί αυτοί απέχουν σημαντικά από τα επίπεδα του 2021 και του 2022, όταν πάνω από 1.000 start-ups από όλο τον κόσμο πέτυχαν αποτίμηση άνω του 1 δισ. δολαρίων. Έως το 2023, οι προσδοκίες για υψηλότερα επιτόκια και η ομαλοποίηση της οικονομικής δραστηριότητας μετά την πανδημία, οδήγησαν στη μείωση του ρυθμού της δημιουργίας νέων unicorns.
Αντίθετα, το μερίδιο των μονόκερων που δημιουργούνται στην Ευρώπη αυξάνεται τα τελευταία χρόνια, καθώς διαμορφώνεται στο 17% για φέτος, έναντι μέσου όρου 11% στο διάστημα 2016 – 2024.
Από τους μονόκερους της Ευρώπης, περίπου οι μισοί αποτελούν start-ups λογισμικού (28%) και fintech (21%). Ακολουθούν το λιανεμπόριο και τα καταναλωτικά είδη (10%) και τα media (9%).
Οι start-ups σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν αντλήσει χρηματοδότηση 81 δισ. δολαρίων από τον Ιανουάριο, πολύ λιγότερα από τα 196 δισ. δολάρια του 2024. Όπως σημειώνει η UBS, οι επενδυτές εστιάζουν σε λιγότερα, αλλά υψηλότερης ποιότητας deals, με μεγαλύτερη έμφαση στην κερδοφορία.
Στην Ευρώπη, η τάση δείχνει αύξηση του μεγέθους των deals χρηματοδότησης, παρά του αριθμού τους. Τα deals άνω των 25 εκατ. ευρώ έχουν αυξήσει το μερίδιό τους στις συνολικές χρηματοδοτήσεις, με μερικά από τα πιο αξιοσημείωτα να αφορούν την Mistral, που άντλησε 1,3 δισ. ευρώ, την Helsing που άντλησε 600 εκατ. ευρώ και την Rapyd, που άντλησε πάνω από 900 εκατ. ευρώ.
Σε μία εποχή που η τεχνητή νοημοσύνη κυριαρχεί, η τάση αυτή διαδραματίζει κεντρικό ρόλο και στις συμφωνίες χρηματοδότησης των venture capitals, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο, όσο και στην Ευρώπη. Οι start-ups που ασχολούνται με το generative AI ή το agentic AI έχουν δει μια εκτίναξη των χρηματοδοτήσεων, με τις συνολικές επενδύσεις στις ευρωπαϊκές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης να ξεπερνούν τα 8 δισ. ευρώ από τις αρχές του έτους. Μάλιστα, το μερίδιο της τεχνητής νοημοσύνης στα συνολικά ευρωπαϊκά deals συνεχίζει να αυξάνεται, φτάνοντας στο 39,1% στα τέλη του τρίτου τριμήνου, από 34,5% που ήταν στα τέλη του πρώτου εξαμήνου.
«Αν και η τεχνητή νοημοσύνη αναγνωρίζεται ευρέως σαν μια από τις μεγαλύτερες διαρθρωτικές αλλαγές στις παγκόσμιες αγορές τεχνολογίας, ο ενθουσιασμός της αγοράς εγείρει επίσης ερωτήματα σχετικά με το πόσο στενά ελέγχονται τα business plans των AI start-ups και, τελικά, σχετικά με τη βιωσιμότητα του momentum της χρηματοδότησης», τονίζουν οι αναλυτές της UBS.
Η UBS για τη Viva
Με ημερομηνία ίδρυσης το 1999 και έδρα στο Μαρούσι, η Viva Wallet είναι μια fintech πλατφόρμα πληρωμών με βάση το cloud που εξυπηρετεί μικρομεσαίες επιχειρήσεις και απευθύνεται σε μια αγορά περίπου 11 τρισ. δολαρίων, σημειώνει η UBS.
Ήδη δραστηριοποιείται σε μια σειρά από ευρωπαϊκές αγορές, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και η Ολλανδία, ενώ ανταγωνίζεται τις εισηγμένες Nexi, Adyen, Worldline και PayPal και τις μη εισηγμένες Stripe, Satispay και Qonto.
Η εταιρεία αποτιμάται στα 1,6 δισ. δολάρια και μετρά πάνω από 1.100 εργαζομένους, ενώ εμφάνισε αύξηση 31% στα μεικτά κέρδη της το 2024 και στοχεύει σε θετικά EBITDA το 2025.
Η Viva έχει αντλήσει μέχρι στιγμής συνολικά 749,6 εκατ. δολάρια σε πέντε γύρους χρηματοδότησης. Το 2022, η JP Morgan εξαγόρασε το 49% της εταιρείας και βρίσκεται σε νομική διαμάχη με την τράπεζα.
