Την ημέρα που υπέβαλε την παραίτησή του ο Μάριο Ντράγκι στην Ιταλία, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε έναν καινούργιο μηχανισμό-ασπίδα για τα ομόλογα των χωρών του Νότου της Ευρωζώνης, το λεγόμενο TPI.

Ο νέος μηχανισμός TPI πηγαίνει πολύ πιο πέρα από τον μηχανισμό που εισήγαγε ο Μάριο Ντράγκι ακριβώς πριν από 10 χρόνια παρά δύο εβδομάδες με το ιστορικό “Whatever it takes”.

Στο ΟΜΤ του Ντράγκι ήταν υποχρεωτική η υπαγωγή της χώρας στον ESM και το ΔΝΤ για να ενεργοποιηθεί το “Μπαζούκα”.

Στο καινούργιο δεν υπάρχει τέτοιος όρος και όλη η αιρεσιμότητα παραμένει στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας, της Κομισιόν και της ΕΚΤ.

Η κίνηση βέβαια του Μάριο Ντράγκι ήταν επαναστατική για τις συνθήκες του 2012.

Οι σκληροί της Ευρωζώνης είχαν προβάλει σθεναρή αντίσταση και η υπόθεση κατέληξε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Ο Ντράγκι όμως κέρδισε και η Ευρωζώνη βγήκε νικήτρια από την δραματική τότε κρίση.

Το σημερινό νέο πρόγραμμα δεν θα μπορούσε να υπάρξει εάν ο Μάριο Ντράγκι δεν είχε δώσει τον υπέρτατο αγώνα στα πέτρινα χρόνια του 2012 και δεν είχε βγει νικητής.

Ο μηχανισμός γνωστός πλέον και ως TPI, προβλέπει τα εξής:

Κύριος στόχος

  • Ο TPI «θα διασφαλίσει την ομαλή μετάδοση της κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ.»

Αγορές

  • «Η κλίμακα των αγορών TPI εξαρτάται από τη σοβαρότητα των κινδύνων που αντιμετωπίζει η μετάδοση πολιτικής.»
    • “Οι αγορές δεν περιορίζονται εκ των προτέρων”
  • Το TPI επικεντρώνεται σε τίτλους του δημόσιου τομέα με εναπομένουσα διάρκεια 1-10 έτη
    • Θα μπορούσαν να εξεταστούν οι αγορές τίτλων του ιδιωτικού τομέα.

Αιρετότητα

  • Η ΕΚΤ έχει τέσσερα κριτήρια
    • συμμόρφωση με το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ
    • Δεν υπάρχουν σοβαρές μακροοικονομικές ανισορροπίες
    • βιώσιμα δημόσια οικονομικά
    • “Υγιείς και βιώσιμες” μακροοικονομικές πολιτικές — συμπεριλαμβανομένης της συμμόρφωσης με τις δεσμεύσεις στο πλαίσιο του ταμείου ανάκαμψης της ΕΕ.

Ενεργοποίηση

  • Η ενεργοποίηση θα βασίζεται σε
    • συνολική αξιολόγηση των δεικτών αγοράς και μετάδοσης,
    • αξιολόγηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας, και
    • απόφαση ότι η ενεργοποίηση των αγορών στο πλαίσιο του ΔΤΚ είναι ανάλογη προς την επίτευξη του πρωταρχικού στόχου της ΕΚΤ.
  • Οι αγορές θα σταματήσουν εάν
    • υπάρχει μια διαρκής βελτίωση στη μετάδοση, ή
    • η ΕΚΤ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι επίμονες εντάσεις οφείλονται στα θεμελιώδη μεγέθη των χωρών.

Μεταχείριση πιστωτών

  • Το Ευρωσύστημα δέχεται την ίδια (pari passu) μεταχείριση με τους ιδιώτες ή άλλους πιστωτές.

Έλεγχος ισολογισμού

  • Αγορές που πρέπει να διενεργούνται κατά τρόπο ώστε να μην προκαλούν επίμονες επιπτώσεις στη συνολική λογιστική κατάσταση του Ευρωσυστήματος ή στην κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.

Άλλα προγράμματα

  • Η ευελιξία επανεπένδυσης PEPP θα συνεχίσει να αποτελεί την «πρώτη γραμμή άμυνας» της ΕΚΤ
  • Η ΕΚΤ τόνισε ότι οι Οριστικές Νομισματικές Συναλλαγές, οι οποίες δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ποτέ, αποτελούν επίσης μέρος της εργαλειοθήκης της.

Τι σημαίνει αυτό για την Ιταλία

Βραχυπρόθεσμα, η πολιτική αβεβαιότητα της Ιταλίας είναι απίθανο να αλλάξει σημαντικά τις ήδη ζοφερές οικονομικές προοπτικές της.

Ωστόσο, καθιστά πιο πιθανή την περαιτέρω διεύρυνση των spreads, ιδίως επειδή η ΕΚΤ είναι απίθανο να χρησιμοποιήσει το εργαλείο για να αντισταθμίσει συγκεκριμένα μια τάση που προκαλείται από τον κυβερνητικό κίνδυνο.

Στην καλύτερη περίπτωση, ενδέχεται να επιχειρήσει να αποτρέψει τις δευτερογενείς επιπτώσεις στο κόστος δανεισμού άλλων οικονομιών, όπως η Ισπανία ή η Πορτογαλία.