Με στόχο να βάλει τέλος στην απαξίωση και την αδράνεια δεκαετιών, η ελληνική κυβέρνηση περνά στην αντεπίθεση της αξιοποίησης της κρατικής ακίνητης περιουσίας, ενεργοποιώντας ένα φιλόδοξο σχέδιο που περιλαμβάνει νέα εργαλεία, νέα φιλοσοφία και νέα στρατηγική προσέγγιση επενδυτών.
Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το Υπερταμείο και η θυγατρική του, Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ Α.Ε.), δρομολογούν τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση διαχείρισης δημόσιων ακινήτων στην ιστορία του ελληνικού κράτους. Με φόντο την έκρηξη τιμών στην αγορά και τη θετική εικόνα της οικονομίας, στόχος είναι η ανάδειξη της πραγματικής αξίας της κρατικής γης, η προσέλκυση επενδύσεων και η ενίσχυση της εθνικής και τοπικής οικονομίας.
Τομή με νέο Κώδικα Δημόσιας Περιουσίας
Η νέα στρατηγική θα αποκρυσταλλωθεί θεσμικά με την ψήφιση του νέου Κώδικα Δημόσιας Περιουσίας, ο οποίος αναμένεται μέσα στο β’ τρίμηνο του 2025. Σκοπός του είναι η θεραπεία των παθογενειών που για δεκαετίες κρατούσαν εγκλωβισμένα χιλιάδες ακίνητα, χωρίς σαφές ιδιοκτησιακό καθεστώς, χωρίς επενδυτική ωριμότητα και χωρίς λειτουργική χρήση.
Η πρώτη φάση εστιάζει σε περίπου 200 άμεσα αξιοποιήσιμα ακίνητα, που επιλέγονται από το ευρύτερο χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ και θα τεθούν σε ηλεκτρονική δημοπρασία μέσω «πακέτων», κατά το επιτυχημένο πρότυπο των παραχωρήσεων σε λιμάνια και αεροδρόμια.
Δημόσια γη με επενδυτικό πρόσημο
Η καινοτομία της νέας προσέγγισης είναι ο τρόπος επιλογής και πώλησης των ακινήτων. Αντί για αποσπασματικές κινήσεις, στόχος είναι η δημιουργία «πακέτων» μικρών και μεγάλων περιουσιακών στοιχείων, με τρόπο που να διασφαλίζεται το ενδιαφέρον για το σύνολο του χαρτοφυλακίου. Έτσι, φιλέτα υψηλής αξίας θα συνοδεύονται από λιγότερο ελκυστικά ακίνητα, σε μια δομή που θα ενισχύσει τη συνολική αποδοτικότητα της αξιοποίησης.
Το μεγάλο έργο των 36.000 ακινήτων
Πυρήνας της στρατηγικής αυτής είναι το mega project χαρτογράφησης, ωρίμανσης και αξιολόγησης 36.000 ακινήτων, που υλοποιείται από το Υπερταμείο και την ΕΤΑΔ. Ήδη έχουν επιλεγεί 1.000 ακίνητα για την πρώτη φάση και έχουν κινητοποιηθεί εννέα εταιρικά σχήματα μέσω διεθνούς διαγωνισμού για να προχωρήσουν σε προκαταρκτικές εργασίες.
Τα ακίνητα βρίσκονται σε Αττική, Κρήτη και Θράκη, και το 25% εξ αυτών θεωρούνται ήδη ώριμα για άμεση αξιοποίηση. Πρόκειται κυρίως για οικόπεδα, εκτάσεις με εμπορική αξία, τουριστικά ή ιστορικά ακίνητα.
Τεχνητή Νοημοσύνη για την αποτίμηση
Το έργο υποστηρίζεται από ψηφιακή πλατφόρμα διαχείρισης και εργαλείο Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Tool), που έχει ήδη ταξινομήσει 4.700 εγγραφές και επιταχύνει τη διαδικασία αξιολόγησης και ωρίμανσης. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στους επενδυτές να έχουν άμεση και σαφή εικόνα για κάθε ακίνητο, μειώνοντας τον χρόνο και το ρίσκο των αποφάσεών τους.
Πολλαπλά οφέλη για κράτος και κοινωνία
Το σχέδιο αναμένεται να αποφέρει:
- Αυξημένα έσοδα για το Δημόσιο μέσω υψηλότερης αποδοτικότητας ανά αξιοποίηση.
- Προσέλκυση στρατηγικών επενδυτών με ευρύτερα σχέδια για αναπλάσεις και αναπτύξεις.
- Ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών και της περιφερειακής ανάπτυξης.
- Ταχύτερη και πιο διαφανή διαδικασία, που θα προσδώσει αξιοπιστία και θα μειώσει τα γραφειοκρατικά εμπόδια.
Εμβληματικά παραδείγματα αξιοποίησης
Πέραν του μεγάλου project, η ΕΤΑΔ τρέχει ξεχωριστά διαγωνισμούς για εμβληματικά ακίνητα, όπως:
- Μαρίνα Ζέας: Πώληση του 25% στην D Marinas Hellas με τίμημα 10 εκατ. ευρώ και αύξηση 40% στο ετήσιο μίσθωμα.
- Ακτή Βουλιαγμένης: Αναπλάθεται σε τουριστικό προορισμό διεθνών προδιαγραφών, με 420.000 επισκέπτες το 2024.
- Κτίριο Ασάνη στην Κέρκυρα: Πρόσκληση προς επενδυτές για αξιοποίηση του ιστορικού ενετικού ακινήτου.
- Ξενία Ουρανούπολης: Ξενοδοχειακή επένδυση στην είσοδο του Αγίου Όρους, με δυνατότητα δημιουργίας 4άστερου θεματικού ξενοδοχείου.
Διατήρηση εμβληματικών υποδομών υπό δημόσια διαχείριση
Παράλληλα, η ΕΤΑΔ διατηρεί υπό τον έλεγχό της σημαντικές τουριστικές και πολιτιστικές μονάδες:
- Αχίλλειο στην Κέρκυρα
- Σπήλαιο Διρού
- Χιονοδρομικά Κέντρα Παρνασσού και Βόρας
- Μπούρτζι Ναυπλίου
- Κυβερνείο Θεσσαλονίκης (σε συνεργασία με τη Βουλή)
Αυτές οι μονάδες δεν παραχωρούνται, αλλά παραμένουν υπό δημόσια λειτουργία και αναβάθμιση, με στόχο την πολιτιστική διαχείριση και τουριστική ανάπτυξη.
Ανοίγει ο δρόμος για νέες κατοικίες
Τέλος, το σχέδιο προβλέπει και την αξιοποίηση ακινήτων από άλλους φορείς του Δημοσίου (όπως τα υπουργεία Άμυνας και Αγροτικής Ανάπτυξης) με στόχο την κοινωνική αντιπαροχή. Σκοπός είναι να ενισχυθεί η προσφορά κατοικίας, με δημόσια γη να μετατρέπεται σε εργαλεία για την επίλυση του στεγαστικού προβλήματος.
Με σύγχρονα εργαλεία, έξυπνες συμπράξεις και θεσμικές αλλαγές, η Ελλάδα αφήνει πίσω το παρελθόν της αδράνειας και αναδεικνύει τον πραγματικό ρόλο της δημόσιας γης: μοχλό ανάπτυξης, επενδύσεων και ευημερίας.
Διαβάστε ακόμη:
- Μητσοτάκης: Τα Πανεπιστήμια ανήκουν στους φοιτητές και στους καθηγητές και όχι σε μειοψηφίες, που «μασκαρεύουν» τις εγκληματικές τους πράξεις με ιδεοληψίες
- Νέα εποχή στα τιμολόγια ρεύματος: Συμβόλαια μικρότερης διάρκειας, ωριαίες χρεώσεις και προτάσεις ευελιξίας
- Ελληνικά Μουσεία: Προ των πυλών η νέα εποχή – 26 νέα ιδρύματα και 28 σε εξέλιξη
- Τεχνητή Νοημοσύνη: Νέες ισορροπίες, νέες δυνάμεις