Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν είναι πλέον τεχνολογική εξέλιξη του μέλλοντος. Είναι το παρόν που επηρεάζει καθημερινά τις κοινωνίες, τις οικονομίες και την ίδια τη γεωπολιτική σταθερότητα του κόσμου. Από την προσωποποιημένη πληροφόρηση και την επεξεργασία δεδομένων, μέχρι τις εθνικές άμυνες, την προμήθεια πρώτων υλών και τη μετακίνηση ταλέντων, η ΑΙ μεταμορφώνει τον πλανήτη με ραγδαίους ρυθμούς. Η Ελλάδα οφείλει να επενδύσει συνειδητά και θεσμικά, αξιοποιώντας το παράθυρο ευκαιρίας που της προσφέρεται.

Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο Σύμβουλος Ψηφιακής Πολιτικής και Εφαρμογών AI στο Γραφείο του Πρωθυπουργού, Βασίλης Κουτσούμπας, «παραδοσιακά τη γεωπολιτική ασκούσαν τα κράτη, αλλά πλέον τη δυνατότητα αυτή έχουν και ψηφιακές μονάδες με πρόσβαση σε δισεκατομμύρια χρήστες». Οι αποφάσεις εταιρειών που λειτουργούν ως «ψηφιακά έθνη» επηρεάζουν κυβερνήσεις, οικονομίες και κοινή γνώμη, δημιουργώντας ένα νέο τοπίο ισχύος και ευθύνης.

Η Ελλάδα μεταξύ άμυνας και καινοτομίας

Από το βήμα του 13ου Περιφερειακού Συνεδρίου RGC στην Πάτρα, ο κ. Κουτσούμπας ανέδειξε τη μοναδική ευκαιρία της Ελλάδας να φέρει σε λειτουργική συνέργεια τις μεγάλες αμυντικές βιομηχανίες με τις εταιρείες νέας τεχνολογίας. Η δημιουργία συμπληρωματικού οικοσυστήματος, που θα αξιοποιεί τη βιομηχανική υποδομή και την εφοδιαστική αλυσίδα των πρώτων και την ευελιξία και καινοτομία των δεύτερων, μπορεί να καταστήσει την Ελλάδα παραγωγό αμυντικής τεχνολογίας, με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.

Σημαντικό είναι, επίσης, το γεγονός ότι η τεχνολογία αξιοποιείται ήδη στη δασική προστασία, τομέας που θα αναβαθμιστεί εντός του 2025. «Οι κυβερνήσεις και οι διακρατικοί οργανισμοί πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα οφέλη της AI θα διαχυθούν στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο», υπογράμμισε ο ίδιος.

Ο Μάριος Δαφνομήλης, Σύμβουλος Foresight στην Ειδική Γραμματεία Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού της Κυβέρνησης, μίλησε για την ανάδυση νέων στρατηγικών διπόλων, όπως Ευρώπη–Ασία, και την ανάγκη νέων στρατηγικών προμήθειας πρώτων υλών. Τόνισε, επίσης, ότι ακόμη και ζητήματα όπως το δημογραφικό ή η μετανάστευση υψηλής εξειδίκευσης επηρεάζονται πλέον από τις εξελίξεις της AI.

Ηθική, εξισορρόπηση και παγκόσμια ρύθμιση

Παρά τις τρομακτικές δυνατότητες, η ΑΙ δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς θεσμικό και ηθικό πλαίσιο. Ο κ. Δαφνομήλης προειδοποίησε για την αυξανόμενη εμφάνιση ενός «εθνικισμού τεχνητής νοημοσύνης», με κάθε κράτος ή συμμαχία να αναπτύσσει προστατευτικές ή επιθετικές πολιτικές ως προς τις τεχνολογικές του υποδομές. «Όμως στο τέλος, η ευθύνη της απόφασης πρέπει να παραμείνει στον άνθρωπο. Εκεί βρίσκεται η ουσία της δημοκρατίας και της ηθικής», τόνισε χαρακτηριστικά.

Ανάλογες ανησυχίες διατύπωσε και ο Ισίδωρος Σιδερίδης, CEO της Pobuca, προβλέποντας πως στο κοντινό μέλλον «οντότητες με 5.000 IQ» θα επηρεάζουν κρίσιμες αποφάσεις. «Έχουμε δει τι διαφορά κάνουν 60 μονάδες IQ. Φανταστείτε όταν η AI αναβαθμίζεται μόνη της και γίνεται απρόβλεπτη. Ποιος θα ελέγχει;», αναρωτήθηκε. Παράλληλα, προειδοποίησε ότι η ΑΙ θα παράγει σχεδόν όλο τον πλούτο, δίνοντας ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε χώρες που μπορούν να ισορροπήσουν ανάπτυξη και ποιότητα ζωής – με την Ευρώπη να έχει θεωρητικά αυτό το προβάδισμα.

Η πρόκληση της ελληνικής επιχειρηματικότητας

Ωστόσο, όπως επεσήμανε η Μαρίκα Λάμπρου, CEO της CEL, «στην Ελλάδα οι περισσότερες επιχειρήσεις είναι ακόμη φοβικές απέναντι στην ΑΙ». Η κουλτούρα ρίσκου, η έλλειψη τεχνογνωσίας και η υπερπροσφορά υπηρεσιών χωρίς επαρκές υπόβαθρο δημιουργούν σύγχυση και καχυποψία, οδηγώντας πολλούς σε αδράνεια.

«Όσοι εισάγουν πιο γρήγορα την AI, θα επωφεληθούν», ξεκαθάρισε, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα ότι ο κίνδυνος διεύρυνσης των ανισοτήτων είναι υπαρκτός. Αν η Ελλάδα δεν επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας της, όχι απλώς θα χάσει ανταγωνιστικότητα, αλλά θα βρεθεί στο περιθώριο των διεθνών αλυσίδων αξίας.

Το στοίχημα για την Ελλάδα

Η Ελλάδα έχει δύο κρίσιμα πλεονεκτήματα: συγκριτική γεωγραφική θέση και ευρωπαϊκή στρατηγική σταθερότητα. Αν καταφέρει να εντάξει την AI στο κράτος, την άμυνα, την παραγωγή και την εκπαίδευση με θεσμικό τρόπο, μπορεί να παίξει ρόλο-γέφυρα ανάμεσα στην τεχνολογική Δύση και τις ανεκμετάλλευτες αγορές της Ανατολής.

Η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών ψηφιακών πόρων, η δημιουργία θεσμικών μηχανισμών εποπτείας, η επένδυση στη δεξιοτεχνία και τη γνώση, και η διατήρηση της ανθρώπινης απόφασης ως κόμβου ευθύνης είναι ο δρόμος προς μια AI-οδηγούμενη πρόοδο που δεν θα ξεπερνά τον άνθρωπο αλλά θα τον ενδυναμώνει.

Διαβάστε ακόμη: