«Για πρώτη φορά μετά από δέκα και πλέον χρόνια το κλίμα όσον αφορά τις ελληνικές τράπεζες ήταν εντελώς διαφορετικό. Έχουμε σχεδόν γυρίσει στον ιδιωτικό τομέα, έχουμε κερδοφορία, περιορίσαμε σημαντικά τους δείκτες των προβληματικών δανείων και αυτά είναι συστατικά ικανά να μας ξανατοποθετήσουν στον παγκόσμιο επενδυτικό χάρτη» τονίζει χαρακτηριστικά κορυφαίος Έλληνας τραπεζίτης που βρέθηκε στο Λονδίνο στις αρχές της εβδομάδας και προσθέτει ότι «σε όλες τις επαφές ήταν διάχυτο το κλίμα εμπιστοσύνης στην Ελλάδα και τις προοπτικές της, χωρίς καμία αμφιβολία στους επενδυτές για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας».
Ο Φωκίων Καραβίας, ο Βασίλης Ψάλτης, ο Χρήστος Μεγάλου και ο Παύλος Μυλωνάς βρέθηκαν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος κατά τη διάρκεια του διήμερου συνεδρίου που διοργάνωσε η Morgan Stanley για λογαριασμό του Ελληνικού Χρηματιστηρίου στις αρχές της εβδομάδας στο Λονδίνο, έχοντας πληθώρα επαφών με επενδυτές.
Όπως ήταν αναμενόμενο το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από πλευράς των Ελλήνων τραπεζιτών συγκέντρωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Alpha Bank Βασίλης Ψάλτης έχοντας ακόμη «νωπή» τη συμφωνία με την UniCredit που σηματοδότησε την είσοδο της πρώτης τράπεζας στην ελληνική αγορά ύστερα από 17 χρόνια.
Αυξημένο ενδιαφέρον και για την Eurobank, καθώς μαζί με την Alpha Bank είναι οι πρώτες δύο ελληνικές τράπεζες που έχουν απεμπλακεί πλήρως από τον κρατικό έλεγχο μετά την αποεπένδυση του ΤΧΣ.
Τα «φώτα» των διεθνών επενδυτών «έπεσαν» και στην Εθνική Τράπεζα, μετά την πρόσφατη επιτυχή διάθεση του 22% των μετοχών της, ενώ και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζα Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου δέχθηκε καταιγισμό ερωτημάτων από επενδυτές ενόψει της αποεπένδυσης του ΤΧΣ την άνοιξη του 2024.
Το αυξημένο ενδιαφέρον από επενδυτές «πυροδοτείται» από την επιτυχημένη αποεπένδυση του ΤΧΣ από τις συστημικές τράπεζες, αλλά και την προεξοφλούμενη επενδυτική βαθμίδα από την Fitch.
Συνολικά το road show στο Λονδίνο, όπου παρουσιάστηκε το νέο αφήγημα της ελληνικής οικονομίας μετά την απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας αλλά και τις πωλήσεις της συμμετοχής του ΤΧΣ σε Alpha Bank και Εθνική Τράπεζα, χαρακτηρίστηκε από την συμμετοχή περίπου 25% περισσότερων συμμετοχών επενδυτών σε σχέση με πέρσι και υψηλότερο επίπεδο αντιπροσώπευσης θεσμικών χαρτοφυλακίων.
Τα μεγάλα ονόματα, όπως και πέρσι, ήταν εκεί: Fidelity, Capital, BlackRock, Norges, Allianz/Pimco, Pictet Asset Management, Wellington, Fiera, GIC, RWC, Power Corporation of Canada, Sumitomo Mitsui Trust κ.ά.
Στο επίκεντρο κέρδη και μέρισμα
Στο τραπεζικό μενού του συνεδρίου οι ξένοι επενδυτές έθεσαν στο «μικροσκόπιό τους» το εγχώριο πιστωτικό σύστημα καθώς εστίασαν τόσο στις βασικές τραπεζικές εργασίες όσο και στους οικονομικούς δείκτες.
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρέθηκε όπως ήταν φυσικό η κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών για το σύνολο της τρέχουσας χρήσης με τους Έλληνες τραπεζίτες να επισημαίνουν ότι ούσες ευνοημένες από την άνοδο των επιτοκίων της ΕΚΤ και τον αντίκτυπό της στα αυξημένα επιτοκιακά έσοδα, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αναμένεται να παρουσιάσουν φέτος καθαρά κέρδη της τάξεως των 3,8 δισ. ευρώ.
Στο εννεάμηνο 2023 τα καθαρά κέρδη τους ανήλθαν σε 2,8 δισ. ευρώ, με τη Eurobank να καταγράφει κέρδη 980 εκατ. ευρώ, την Εθνική 791 εκατ., την Πειραιώς 577 εκατ. και την Alpha Bank 490 εκατ. ευρώ.
Ατμομηχανή της κερδοφορίας των τραπεζών αποτελούν τα επιτοκιακά έσοδα με τους διεθνείς επενδυτές να προβλέπουν ότι θα εξακολουθήσουν να κινούνται ανοδικά επωφελούμενα από τα υψηλά επιτόκια.
Σημειώνεται ότι στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2023, οι ελληνικές τράπεζες παρουσίασαν αύξηση 60% των καθαρών εσόδων από τόκους στα 6,107 δισ. ευρώ, από 3,820 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό εννεάμηνο.
Η Εθνική Τράπεζα παρουσίασε έσοδα από τόκους 1,640 δισ. ευρώ, η Eurobank 1,601 δισ. ευρώ, η Τράπεζα Πειραιώς 1,466 δισ. ευρώ και η Alpha Bank 1,340 δισ. ευρώ.
Η ισχυρή κερδοφορία του 2023 έχει δρομολογήσει συζητήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών με τον SSM για τη διανομή μερισμάτων από 10% έως 25% των κερδών του 2023 στη χρήση 2024.
Σημειώνεται ότι σε πρόσφατη ανάλυσή του για τις επιδόσεις των τεσσάρων ελληνικών συστημικών τραπεζών στα πανευρωπαϊκά stress test της ΕΚΤ, το ΤΧΣ επισημαίνει ότι η απόδοση των ελληνικών τραπεζών τροφοδοτεί εύλογες προσδοκίες για μείωση των εποπτικών τους κεφαλαιακών απαιτήσεων, παρέχοντας τη δυνατότητα για την ανταμοιβή των μετόχων τους με τη μορφή μερισμάτων σε μετρητά ή/και επαναγοράς μετοχών στο άμεσο μέλλον.
Αισιοδοξία για την πιστωτική επέκταση
Ψηλά στην ατζέντα των τετ–α–τετ των διεθνών επενδυτών με τους Έλληνες τραπεζίτες βρέθηκε όπως ήταν αναμενόμενο και το περιθώριο αύξησης της πιστωτικής επέκτασης το 2024, με δεδομένο ότι το 2023 δεν επιτεύχθηκαν οι αρχικοί στόχοι, λόγω του φαινομένου των πρόωρων αποπληρωμών δανείων.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο CEO της Τράπεζας Πειραιώς, Χρήστος Μεγάλου, κατά τη διάρκεια των πρώτων εννέα μηνών του 2023, οι τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες διέθεσαν περίπου 25 δισ. ευρώ για νέα δάνεια σε επιχειρήσεις και ιδιώτες, αλλά οι αποπληρωμές ξεπέρασαν τα 24 δισ., αφήνοντας στην αγορά μόνο μια μικρή καθαρή πιστωτική επέκταση.
Λόγω των υψηλών επιτοκίων καταγράφεται επίσης μείωση στη ζήτηση στεγαστικών δανείων.
Παρ’ όλα αυτά οι Έλληνες τραπεζίτες εμφανίστηκαν αισιόδοξοι ότι ο ρυθμός της πιστωτικής επέκτασης θα ανακάμψει το 2024 και στήριξαν την εκτίμησή τους αυτή τόσο λόγω του διπλάσιου ποσοστού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας σε σχέση με την Ευρωζώνη (αναμένεται ρυθμός ανάπτυξης περίπου 3% το 2024 και τις επόμενες χρονιές), αλλά και των χρηματοδοτήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης για τις οποίες η ζήτηση παραμένει υψηλή.
Σημειώνεται ότι στις θετικές προοπτικές για τις ελληνικές τράπεζες συμβάλλει η σχεδόν πλήρης εξυγίανση των ισολογισμών τους από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Στο εννεάμηνο, η Εθνική Τράπεζα ανακοίνωσε δείκτη NPE στο 3,7%, η Eurobank στο 4,9%, η Πειραιώς στο 5,5% και η Alpha Bank στο 7,2%.
Τα λοιπά θέματα των απευθείας επαφών που είχαν με τους επενδυτές οι Έλληνες τραπεζίτες περιελάμβαναν τα δάνεια (πιστωτική επέκταση και πολύ λιγότερο για νέα κόκκινα δάνεια), τις καταθέσεις και τη συνολική ρευστότητα των τραπεζών, τον Ηρακλή ΙΙΙ και αν θα γίνει χρήση του και από τις τέσσερις συστημικές, την ψηφιοποίηση και την ενσωμάτωση της τεχνολογίας στην εξυπηρέτηση του πελάτη και την εφαρμογή των κριτηρίων ESG.
Το στίγμα του πρωθυπουργού
Συνολικά πάντως το στίγμα των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας έδωσε την Δευτέρα με την ομιλία του σε επενδυτές, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επιχειρώντας να εμπεδώσει περαιτέρω το κλίμα αξιοπιστίας της κυβερνητικής πολιτικής.
Ο πρωθυπουργός επεσήμανε την ισχυρή εντολή που έχει η κυβέρνηση για μεταρρυθμίσεις, σκοπεύοντας να προχωρήσει με μια επιθετική ατζέντα που θα διασφαλίζει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε στους επενδυτές ότι η δημοσιονομική πειθαρχία βρίσκεται στο επίκεντρο των πολιτικών της κυβέρνησης και ότι πρώτη πρόκληση είναι το πώς θα διατηρηθούν οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης.
Μιας ανάπτυξης, όμως, που δεν θα αποτυπώνεται μόνο στους δείκτες, αλλά θα είναι φιλική προς τους επενδυτές, βιώσιμη, θα αξιοποιεί τις τεχνολογικές προκλήσεις και θα είναι κοινωνικά δίκαιη.