Στην Θεσσαλονίκη για τη ΔΕΘ 2024 θα βρεθούν το πρώτο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου οι Έλληνες τραπεζίτες προκειμένου να παραστούν αφενός σε σειρά εκδηλώσεων που οργανώνουν για τους πελάτες τους, κυρίως επιχειρήσεις της Βορείου Ελλάδος, αλλά και να ακούσουν τις τοποθετήσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για μια σειρά από ζητήματα που αφορούν άμεσα ή έμμεσα στο εγχώριο πιστωτικό σύστημα.

Ένα από τα βασικά ζητήματα που απασχολεί τους τραπεζίτες την δεδομένη χρονική στιγμή και αναμένουν την συμβολή της κυβέρνησης είναι η αύξηση της πιστωτικής επέκτασης η οποία παρουσιάζει όμως την εξής ιδιομορφία: Ενώ οι χορηγήσεις επιχειρηματικών δανείων κατέγραψαν έκρηξη τον περασμένο Ιούνιο, η ζήτηση από πλευράς των ιδιωτών και κυρίως για στεγαστικά δάνεια εξακολουθεί να παραμένει υποτονική.

Όπως εξηγεί υψηλόβαθμη τραπεζική πηγή «Οι δείκτες ρευστότητας και κεφαλαίου που διαθέτουν τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα, τουλάχιστον έτσι όπως αποτυπώθηκαν στα πρόσφατα οικονομικά αποτελέσματα του εξαμήνου, επιτρέπουν το περαιτέρω άνοιγμα της κάνουλας των χορηγήσεων προς την πραγματική οικονομία, η οποία όπως έχει τονιστεί κατ’ επανάληψη προς το παρόν έχει επιτευχθεί μόνον στην επιχειρηματική πίστη».

Δεν χωράει αμφιβολία, συμπληρώνει η ίδια πηγή, ότι «πρώτη γραμμή της ζήτησης για νέα δάνεια θα εξακολουθούν να βρίσκονται οι επιχειρήσεις, ωστόσο είναι απολύτως απαραίτητη και η ενίσχυση των στεγαστικών και καταναλωτικών χορηγήσεων, για να επιτευχθούν οι στόχοι των business plans που έχουν ανακοινωθεί στους επενδυτές για την περίοδο 2024 – 2026».

Οι εκταμιεύσεις όμως στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με την περίοδο υπερανάπτυξης του τομέα κατά τη δεκαετία του 2000, γεγονός που οφείλεται τόσο στα αυστηρότερα πιστοληπτικά κριτήρια που χρησιμοποιούνται πλέον κατά την αξιολόγηση των ενδιαφερόμενων όσο και στη χαμηλή ζήτηση από τα νοικοκυριά.

Η συγκεκριμένη αγορά δανείων βρίσκεται στο ψυγείο από το 2022 λόγω της αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής και της ανόδου των επιτοκίων στα υψηλότερα επίπεδα από τη δημιουργία της Ευρωζώνης.

Κυβερνητική παρέμβαση για τη στεγαστική πίστη

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, μια από τις βασικές εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ θα είναι το νέο πρόγραμμα “Σπίτι Μου”, ιδιαίτερα μετά την επιτυχημένη πορεία της πρώτης έκδοσης που έδωσε σημαντική ώθηση στην αγορά στεγαστικών δανείων, η οποία, μάλιστα, κατάφερε -για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια- να επιστρέψει σε θετικό έδαφος.

Όπως εξηγούν στην «Α» τραπεζικές πηγές, η εντύπωση που έχει δημιουργηθεί, μετά και τις σχετικές διαρροές από το Μέγαρο Μαξίμου, είναι πως το οικονομικό επιτελείο βρίσκεται σε διαδικασία εξεύρεσης των κεφαλαίων, με το Ταμείο Ανάκαμψης να φαντάζει ως η πιο προφανής λύση.

Όσον αφορά στη δομή του νέου προγράμματος, αν και οι κρίσιμες συσκέψεις του κυβερνητικού επιτελείου συνολικά για το “πακέτο” της ΔΕΘ αναμένεται να ξεκινήσουν την προσεχή εβδομάδα, εντούτοις οι πληροφορίες θέλουν αυτό να διευρύνεται, τόσο ως προς τα ηλικιακά όρια, καλύπτοντας δικαιούχους από 30 έως 49 ετών, όσο και τα εισοδηματικά κριτήρια που πλέον θα έχουν “ταβάνι” τα 40.000 ευρώ.

Παράλληλα, στα σχέδια είναι και η διεύρυνση του ορίου παλαιότητας των κτιρίων στα 30 έτη, από 15 έτη προηγουμένως.

Την βαρύτητα που έχουν οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την ενίσχυση της ζήτησης στη στεγαστική πίστη υπογράμμισαν οι τραπεζίτες στις πρόσφατες τηλεδιασκέψεις με τους αναλυτές, εστιάζοντας στο γεγονός ότι πλέον η αγορά μοιάζει να “γυρίζει”.

«Το κλίμα έχει βελτιωθεί, οι δείκτες απασχόλησης το επιβεβαιώνουν, όποιος θέλει να εργαστεί μπορεί, οι συνθήκες είναι εδώ, αυτό που λείπει είναι λίγο ακόμη περισσότερο εμπιστοσύνη, για να δοθεί πιο μεγάλο boost στην αγορά» σχολίασε χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank, Βασίλης Ψάλτης, αναφερόμενος τόσο στην αγορά στεγαστικής πίστης όσο και στις αποφάσεις των επιχειρήσεων για επιτάχυνση των επενδύσεων, σημειώνοντας πως οι τράπεζες αναμένουν τις εξαγγελίες Μητσοτάκη στη ΔΕΘ.

Η συμβολή του “Σπίτι Μου” υπήρξε καθοριστική για τις επιδόσεις που εμφάνισαν οι τράπεζες το α΄ εξάμηνο του 2024, αφού χωρίς αυτό η αγορά θα “σκόραρε” χαμηλότερα σε ετήσια βάση. Ειδικότερα, η νέα παραγωγή στεγαστικών δανείων άγγιξε τα 950 εκατ. ευρώ. Από αυτά, τα 550 εκατ. ευρώ αφορούσαν σε καθαρό δανεισμό από τις τράπεζες, με τη συμβολή του “Σπίτι Μου” να υπολογίζεται σε 380 εκατ. ευρώ.

Το ίδιο διάστημα του 2023 η αγορά εμφάνισε εκταμιεύσεις, ύψους 570 εκατ. ευρώ (ελλείψει του επίμαχου προγράμματος), ενώ το β΄ εξάμηνο του 2023 το συνολικό ποσό ανέβηκε στα 740 εκατ. ευρώ (500 εκατ. ευρώ από τις τράπεζες και 240 εκατ. ευρώ από το “Σπίτι Μου”). Κοινώς, εάν αφαιρεθεί το επίμαχο πρόγραμμα η εικόνα της αγοράς είναι οριακά αρνητική, ενώ εάν υπολογιστεί, τότε αυτή “έτρεξε” με διψήφιο ποσοστό.

Όσον αφορά στον Ιούλιο, τραπεζικές πηγές τονίζουν πως η ζήτηση υπήρξε μάλλον υποτονική, δεδομένου ότι πολλοί δανειολήπτες μετέθεσαν για αργότερα τα σχέδιά τους για την αγορά σπιτιού, αναμένοντας τις νέες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης.

O… τρόμος των δημοσκοπήσεων υπαγορεύει πολιτικές στο Μαξίμου – Η ενεργειακή… τορπίλη με την έκτακτη φορολόγηση, πλήττει το μεταρρυθμιστικό προφίλ της κυβέρνησης – Πτώση των μετοχών στο Χρηματιστήριο, φαύλος κύκλος «επιδοματικής» πολιτικής!

Στο τραπέζι οι προμήθειες

Την ίδια στιγμή, πηγές της αγοράς θεωρούν εξαιρετικά πιθανό ότι ο πρωθυπουργός θα αξιοποιήσει την ευκαιρία που του δίνει το βήμα της ΔΕΘ για να κλιμακώσει την πίεση προς το πιστωτικό σύστημα για την ουσιαστική μείωση των προμηθειών, κάνοντας εκτενή αναφορά στο IRIS και τις υπηρεσίες άμεσης μεταφοράς και πληρωμής από το κινητό.

Ο πρωθυπουργός δεν αποκλείεται να σηκώσει το γάντι για τις υψηλές τραπεζικές προμήθειες και να υπενθυμίσει πως η κυβέρνηση –εφόσον χρειαστεί– μπορεί να παρέμβει υπέρ των συναλλασσόμενων με τις τράπεζες.

Άλλωστε λίγες μέρες νωρίτερα -στις 2 Σεπτεμβρίου- λήγει η προθεσμία που είχαν να εγγραφούν στην υπηρεσία IRIS Payments ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι, προκειμένου οι πελάτες τους να πραγματοποιούν τις πληρωμές χωρίς καμία προμήθεια, ενώ και οι ίδιοι να λαμβάνουν τα χρήματα ακαριαία, μέσα σε μόλις δύο δευτερόλεπτα.

Σύμφωνα με επικαιροποιημένα στοιχεία, μέχρι τις 8 Αυγούστου είχαν εγγραφεί 365.688 άτομα, ενώ την επομένη, οπότε η ΑΑΔΕ απέστειλε e-mail, υπενθυμίζοντας την υποχρέωση σύνδεσης του επαγγελματικού λογαριασμού με το σύστημα IRIS, 5.500 άτομα έσπευσαν να συμμορφωθούν.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία, σε αντίθεση με ό,τι ισχύει για τα φυσικά πρόσωπα, δεν είναι χωρίς κόστος.

Αυτό, ωστόσο, είναι σημαντικά χαμηλότερο εν συγκρίσει με των POS. Κάποιες τράπεζες δε, π.χ. η Alpha Bank, προσφέρουν δωρεάν και την επίμαχη υπηρεσία, ενώ κάποιες άλλες προχωρούν σε μειώσεις στο τιμολόγιο χρεώσεων (ενδεικτικά, η Τράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσε προσφάτως ότι μειώνει κατά 50% το κόστος του IRIS payments για επαγγελματική χρήση).

Συμπερασματικά, στα τραπεζικά επιτελεία αναμένουν ότι η κυβέρνηση, μέσω του πρωθυπουργού, θα ζητήσει μια πιο γενναία αναπροσαρμογή, όπως, άλλωστε, έχει γίνει και με το ζήτημα της χρηματοδότησης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Διαβάστε ακόμη: