Η έκρηξη των super-apps στην περιοχή της Μέσης Ανατολής υπογραμμίζει τις αυξανόμενες φιλοδοξίες της στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης.
Ο αγώνας για τις υπερ-εφαρμογές, τα λεγόμενα super-apps, εντείνεται στη Μέση Ανατολή.
Σε αντίθεση με τις δυτικές αγορές, όπου η Google, η Apple και η Meta διατηρούν ξεχωριστά «οικοσυστήματα» εφαρμογών με αυστηρούς περιορισμούς ενσωμάτωσης, σε χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία, οι τεχνολογικοί γίγαντες ακολουθούν τα βήματα της κινεζικής WeChat.
Η Careem, με έδρα το Ντουμπάι, η οποία ξεκίνησε ως εταιρεία παροχής υπηρεσιών μεταφοράς, έχει εξελιχθεί σε μια ολοκληρωμένη εφαρμογή που χειρίζεται μεταφορές, παράδοση φαγητού, αγορές τροφίμων, πληρωμές και καθαρισμό σπιτιών.
Μια άλλη τοπική εφαρμογή, η Talabat, έχει επεκταθεί πέρα από την παράδοση φαγητού σε είδη παντοπωλείου, υγεία και ομορφιά, καθώς και προσφορές για φαγητό έξω.
Η εφαρμογή επικοινωνιών και fintech Botim προσφέρει πλέον διεθνείς εμβάσματα και πληρωμές λογαριασμών, παράλληλα με λειτουργίες ανταλλαγής μηνυμάτων.
Η έκρηξη των super-apps στην περιοχή της Μέσης Ανατολής υπογραμμίζει τις αυξανόμενες φιλοδοξίες της στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Η πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συνέβαλε στην ενίσχυση αυτών των προσπαθειών με σημαντικές συμφωνίες για κέντρα δεδομένων και πρόσβαση σε προηγμένα τσιπ. Με την ευρεία υιοθέτηση των smartphone, η Μέση Ανατολή προσφέρει ένα ιδανικό πεδίο δοκιμών για τεχνολογικές πλατφόρμες που επιθυμούν να επεκταθούν πέρα από τις εγχώριες αγορές τους.
«Οι καταναλωτές δίνουν όλο και μεγαλύτερη προτεραιότητα στην ευκολία, την απρόσκοπτη ενσωμάτωση και την αποδοτικότητα του χρόνου έναντι των απομονωμένων λύσεων μίας χρήσης», δήλωσε ο Rishabh Singh, αντιπρόεδρος προϊόντων της Astra Tech, μητρικής εταιρείας της Botim, στο Rest of World. «Αυτό δίνει στους ανθρώπους πίσω αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία — το χρόνο — και τους επιτρέπει να επικεντρωθούν σε ό,τι πραγματικά μετράει στην προσωπική και επαγγελματική τους ζωή».
Περισσότερο από το 60% των κατοίκων των ΗΑΕ επιδιώκουν να βελτιστοποιήσουν τον αποθηκευτικό χώρο των smartphone τους, ενοποιώντας πολλαπλές εφαρμογές σε μία μόνο σούπερ-εφαρμογή, σύμφωνα με την εταιρεία έρευνας αγοράς Sapience με έδρα το Ντουμπάι.
Μια τάση που ξεκίνησε από το 2017
Η Careem παρατήρησε την τάση ήδη από το 2017 και άρχισε να εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση, σύμφωνα με τον Adeeb Warsi, διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας.
«Μέχρι το 2017, αρχές του 2018, ήταν σαφές για εμάς ότι έπρεπε να επεκταθούμε σε γειτονικές αγορές», δήλωσε ο Warsi στο Rest of World. «Εκείνη την εποχή, οι κύριες συζητήσεις μας περιστρέφονταν γύρω από το πώς θα ήταν αυτές οι γειτονικές αγορές και πόσο βαθιά θα επενδύαμε». Η Careem εξαγοράστηκε από την Uber τον Ιανουάριο του 2020.
Η πανδημία επιτάχυνε την αλλαγή αυτή στη Μέση Ανατολή. Με την επιβολή των lockdown, οι υπηρεσίες μεταφοράς επιβατών κατέρρευσαν και οι εταιρείες στράφηκαν επιθετικά προς νέες υπηρεσίες.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η Careem άρπαξε την ευκαιρία να διπλασιάσει τις υπηρεσίες παράδοσης φαγητού, προωθώντας την ολοκληρωμένη πλατφόρμα που βλέπουν σήμερα οι χρήστες, δήλωσε ο Warsi. Μέχρι τα μέσα του 2020, ενοποίησε όλες τις υπηρεσίες σε μία εφαρμογή, δημιουργώντας μια ενοποιημένη ψηφιακή εμπειρία.
«Ο στόχος μας ήταν μια απλοποιημένη, απρόσκοπτη εμπειρία σε πολλαπλές υπηρεσίες», δήλωσε ο Warsi. «Αυτό σημαίνει τη διατήρηση ενός ψηφιακού πορτοφολιού και την ασφαλή αποθήκευση των μεθόδων πληρωμής και των διευθύνσεών σας».
Η Careem ισχυρίζεται σήμερα ότι έχει 50 εκατομμύρια πελάτες σε όλες τις υπηρεσίες της — από ενοικιάσεις αυτοκινήτων έως μεταφορές εμπορευμάτων.
Με την σειρά της, η Botim κατέγραψε πενταπλάσια αύξηση των εμβασμάτων και τετραπλάσια αύξηση της χρήσης καρτών πολλαπλών νομισμάτων κατά το παρελθόν έτος, σύμφωνα με τον Singh. Περισσότερο από το 60% των χρηστών της Botim χρησιμοποιούν τρεις ή περισσότερες υπηρεσίες κάθε μήνα, είπε.
Η Le Concierge, μια εγχώρια υπερ-εφαρμογή πολυτελείας των ΗΑΕ που κυκλοφόρησε το 2022, έχει αναδειχθεί σε σημαντικό παίκτη, στοχεύοντας συγκεκριμένα στους εύπορους καταναλωτές. Οι υπηρεσίες της κυμαίνονται από αυτοκίνητα με οδηγό έως προσωπικές αγορές κατά παραγγελία.
«Τα ΗΑΕ είναι μια χώρα που λειτουργεί ως πλατφόρμα εκτόξευσης για την καινοτομία, με την υψηλή υιοθέτηση της ψηφιακής τεχνολογίας, τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες στον τομέα της τεχνολογίας και έναν τρόπο ζωής που βασίζεται στην ευκολία και την ποιότητα», δήλωσε ο Khalfan Aldhaheri, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Le Concierge, προσθέτοντας: «Ο καθημερινός ρυθμός των επιχειρήσεων, της πολυτέλειας και της φιλοξενίας που χαρακτηρίζει τη ζωή στο Ντουμπάι μας ενέπνευσε να δημιουργήσουμε μια λύση αντάξια του περιβάλλοντός του».
Διαχειρίζονται τη ζωή τους με μόνο δύο υπερ-εφαρμογές
Η Tawakkalna 2.0, η υπερ-εφαρμογή που εισήγαγε η Αρχή Δεδομένων και Τεχνητής Νοημοσύνης της Σαουδικής Αραβίας, έχει περισσότερους από 32 εκατομμύρια χρήστες, ενώ η υπερ-εφαρμογή Yalla της Αιγύπτου έχει πάνω από 2,7 εκατομμύρια.
Σε έντονη αντίθεση με το κατακερματισμένο ψηφιακό τοπίο της Καλιφόρνιας, οι κάτοικοι του Ντουμπάι διαχειρίζονται συνήθως ολόκληρη τη ζωή τους με μόνο δύο ή τρεις υπερ-εφαρμογές.
«Συνήθιζα να χρησιμοποιώ πολλές εφαρμογές — μία για φαγητό, μία για τις μετακινήσεις μου και μία τρίτη για να πληρώνω τους λογαριασμούς και να στέλνω χρήματα στην οικογένειά μου», δήλωσε η Anitha Suresh, επαγγελματίας στον τομέα της πληροφορικής με έδρα το Ντουμπάι, στο Rest of World. «Τώρα, χρησιμοποιώ μόνο μία εφαρμογή. Είναι πολύ πιο απλό».
Η ιδέα της σούπερ-εφαρμογής εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ασία: η κινεζική WeChat, που ξεκίνησε το 2011, εξελίχθηκε από μια πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων σε ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα που εξυπηρετεί πάνω από ένα δισεκατομμύριο χρήστες με υπηρεσίες που καλύπτουν τα πάντα, από πληρωμές έως κρατήσεις για υπηρεσίες υγείας. Οι Grab και Gojek της Νοτιοανατολικής Ασίας ακολούθησαν παρόμοια πορεία, ενώ η Rappi της Λατινικής Αμερικής δημιούργησε συγκρίσιμες πλατφόρμες.
Ωστόσο, κανένας παίκτης δεν έχει καταφέρει να επιτύχει την κυριαρχία της WeChat στη Μέση Ανατολή. Η Deliveroo και η Amazon ανταγωνίζονται τους τοπικούς πρωταθλητές, ενώ νεοεισερχόμενοι όπως η Yango και η Bolt προσπαθούν να κατακτήσουν μερίδιο της αγοράς. Αυτό αντικατοπτρίζει τα πρότυπα των ΗΠΑ, όπου ακόμη και καθιερωμένοι παίκτες όπως η Uber έχουν δυσκολευτεί να επιτύχουν τις φιλοδοξίες τους για μια σούπερ-εφαρμογή.
«Αυτό δίνει στους ανθρώπους πίσω αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία — το χρόνο — και τους επιτρέπει να επικεντρωθούν σε ό,τι πραγματικά μετράει στην προσωπική και επαγγελματική τους ζωή» / SHUTTERSTOCK
«Σε αντίθεση με την Ασία, όπου σούπερ-εφαρμογές όπως η Gojek αναπτύχθηκαν από εργαλεία μίας χρήσης, η αγορά των ΗΑΕ είναι έτοιμη για ένα πιο ολιστικό άλμα — ένα άλμα που ενσωματώνει πολλαπλές υπηρεσίες lifestyle από την αρχή», δήλωσε ο Aldhaheri.
«Κάθε χώρα της περιοχής έχει το δικό της κανονιστικό πλαίσιο»
Σε αντίθεση με την Κίνα, όπου ένα κεντρικό σύστημα επιτρέπει την ταχεία επέκταση, η επιτυχία των ψηφιακών πρωτοπόρων της Μέσης Ανατολής εξαρτάται από την αποτελεσματικότητα με την οποία πληρούν τους κανονισμούς για την εισαγωγή υπηρεσιών. Η ενοποίηση της Careem με την Αρχή Οδικών Μεταφορών του Ντουμπάι για την κλήση ταξί δείχνει πώς οι στρατηγικές κυβερνητικές συνεργασίες αποτελούν τη βάση της ψηφιακής επέκτασης στην περιοχή.
«Κάθε χώρα της περιοχής έχει το δικό της κανονιστικό πλαίσιο», δήλωσε ο Warsi. «Μερικές φορές αυτά τα πλαίσια μπορεί να διαφέρουν σημαντικά».
Οι Grab και Gojek επεκτάθηκαν στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ασίας με τοπικά χαρακτηριστικά στο πλαίσιο των υπερ-εφαρμογών τους. Στην Ινδονησία, για παράδειγμα, η Grab προσφέρει παράδοση φαγητού μέσω της Grab Food, ενώ στο Βιετνάμ προσφέρει υπηρεσίες κλήσης μοτοσικλετών.
Ενώ οι δυτικοί παρατηρητές μπορεί να αντιλαμβάνονται την επανάσταση των super-apps στη Μέση Ανατολή ως ευκαιρία και πρόκληση, οι εξελίξεις σε πόλεις όπως το Ντουμπάι και το Ριάντ αντιπροσωπεύουν μια μετασχηματιστική στιγμή για τον κλάδο της τεχνολογίας, δήλωσε ο Aldhaheri.
«Πρόκειται για μια υγιή και προοδευτική κίνηση που μπορεί να επιταχύνει την αγορά της τεχνολογίας σε παγκόσμια κλίμακα — όχι ως πρόκληση, αλλά ως συμβολή σε ένα κοινό, πιο περιεκτικό ψηφιακό μέλλον», δήλωσε.