Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα εποχή συνταξιοδοτήσεων, καθώς ο αριθμός των αιτήσεων για το 2025 αναμένεται να φτάσει ξανά τις 200.000, επαναλαμβάνοντας το ρεκόρ των προηγούμενων ετών. Το φαινόμενο αυτό, που συνδυάζει τη μαζική «έξοδο» της γενιάς των baby boomers με τον φόβο νέων ορίων ηλικίας, δημιουργεί έντονη πίεση στις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ και στο συνολικό δημοσιονομικό πλαίσιο της χώρας.

Παρά τη σημαντική πρόοδο των τελευταίων ετών στην ταχύτητα απονομής συντάξεων, το βάρος των αιτήσεων παραμένει τεράστιο. Νομικές πηγές επισημαίνουν ότι η πρόκληση πλέον δεν είναι μόνο η ταχεία εξυπηρέτηση, αλλά και η εξασφάλιση επαρκών πόρων για ένα σύστημα που καλείται να ανταποκριθεί σε αυξανόμενες δημογραφικές και δημοσιονομικές πιέσεις.

Αιτήσεις στα επίπεδα ρεκόρ της τελευταίας δεκαετίας
Μόνο τον Ιούλιο, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης «ΑΤΛΑΣ», κατατέθηκαν 19.541 αιτήσεις συνταξιοδότησης, αυξημένες κατά 2.466 σε σχέση με τον Ιούνιο. Στο πρώτο εξάμηνο του 2025 οι αιτήσεις ανήλθαν σε 97.334, γεγονός που δείχνει ότι ο συνολικός αριθμός στο τέλος της χρονιάς θα κινηθεί στα επίπεδα του 2024, όταν είχαν φτάσει τις 197.228.

Η έντονη κινητικότητα κορυφώνεται κάθε καλοκαίρι, ενώ ο Σεπτέμβριος θεωρείται παραδοσιακά κρίσιμος μήνας, καθώς τότε κατατίθενται οι αιτήσεις των εκπαιδευτικών. Το ρεκόρ της δεκαετίας είχε σημειωθεί το 2021 με 212.151 αιτήσεις, ακολουθούμενο από 211.135 το 2022 και 190.368 το 2023.

Παρά τον όγκο των αιτήσεων, ο ΕΦΚΑ διατηρεί σχετικά ικανοποιητικούς ρυθμούς απονομής: τον Ιούλιο ολοκληρώθηκαν 20.206 απονομές, ενώ οι ληξιπρόθεσμες εκκρεμότητες περιορίστηκαν σε 15.154, στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών.

Οι λόγοι πίσω από τη «μεγάλη έξοδο»
Η συνεχιζόμενη αύξηση των συνταξιοδοτήσεων αποδίδεται σε τέσσερις βασικούς παράγοντες:

–Η ωρίμανση της γενιάς των baby boomers. Περίπου 800.000 εργαζόμενοι που γεννήθηκαν μεταξύ 1960 και 1965 μπαίνουν μαζικά στη σύνταξη έως το 2027. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανανέωση εργατικού δυναμικού από τη δεκαετία του ’80, όταν οι γεννήσεις ξεπερνούσαν τις 170.000 ετησίως — έναντι λιγότερων από 90.000 σήμερα.

–Ο φόβος για αύξηση των ορίων ηλικίας. Η αναλογιστική μελέτη του 2026, που θα λάβει υπόψη την αύξηση του προσδόκιμου ζωής στα 81,5 έτη, έχει προκαλέσει ανησυχία για πιθανές αλλαγές. Παρά τις διαβεβαιώσεις της υπουργού Εργασίας Νίκης Κεραμέως ότι «δεν υπάρχει καμία συζήτηση για αναθεώρηση», πολλοί ασφαλισμένοι σπεύδουν να κατοχυρώσουν δικαιώματα.

–Η ταχύτερη απονομή συντάξεων. Η ψηφιακή λειτουργία του e-ΕΦΚΑ έχει μειώσει θεαματικά τις καθυστερήσεις, κάνοντας τους ασφαλισμένους πιο πρόθυμους να υποβάλουν αίτηση χωρίς τον φόβο πολυετών καθυστερήσεων, εκτός αν πρόκειται για ειδικές περιπτώσεις (διαδοχική ασφάλιση, διεθνείς συντάξεις, οφειλές).

–Η δυνατότητα συνέχισης εργασίας μετά τη συνταξιοδότηση. Ο νέος νόμος επιτρέπει στους συνταξιούχους να εργάζονται χωρίς μείωση σύνταξης, μεταβάλλοντας ριζικά τη νοοτροπία γύρω από την αποχώρηση. Στους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, 4 στους 5 συνεχίζουν να εργάζονται, αυξάνοντας τα έσοδα του ΕΦΚΑ μέσω των εισφορών και της επιβάρυνσης 10%.

Ορίζοντας το 2027: Mια δύσκολη ισορροπία
Η τάση αναμένεται να συνεχιστεί έως το 2027, όταν θα ολοκληρωθεί το κύμα αποχωρήσεων των baby boomers. Μέχρι τότε, ο ΕΦΚΑ θα χρειαστεί να διαχειριστεί περισσότερες από 800.000 συνταξιοδοτήσεις μέσα σε πέντε χρόνια, διατηρώντας ταυτόχρονα τη βιωσιμότητα και την αποτελεσματικότητα του ασφαλιστικού συστήματος.

Το ζητούμενο για την επόμενη περίοδο δεν είναι μόνο η ταχύτητα απονομής, αλλά η ισορροπία ανάμεσα στην κοινωνική ασφάλεια και τη δημοσιονομική αντοχή, καθώς η Ελλάδα καλείται να στηρίξει ένα γηράσκον πληθυσμό με περιορισμένες δημογραφικές εφεδρείες.

Διαβάστε ακόμη: