Τελικά, το «μεγάλο πακέτο» της κυβέρνησης για την ενίσχυση των ευάλωτων νοικοκυριών από την ενεργειακή κρίση θα ξεπεράσει κατά πολύ το μισό δις και θα φτάσει τα 600 εκατομμύρια, ενδεχομένως και να τα ξεπεράσει.
«Αυτό συμβαίνει επειδή βλέπουμε ότι οι τιμές εξακολουθούν να τραβούν την ανηφόρα, το φυσικό αέριο ξέφυγε προς τα πάνω, οι λογαριασμοί ρεύματος έχουν φέρει σε απελπισία τους μισούς καταναλωτές και οι ιδιώτες πάροχοι δεν έχουν αποφασίσει ακόμη τι θα κάνουν. Μόνον ΔΕΗ και ΔΕΠΑ Εμπορίας έχουν ήδη ανακοινώσει τις εκπτώσεις τους αλλά εν τω μεταξύ εμείς πρέπει να δράσουμε και γρήγορα»: με αυτή την περιεκτική διατύπωση κυβερνητικό στέλεχος του Υπουργείου Οικονομικών μας δίνει την πραγματική διάσταση της εισαγόμενης ενεργειακής κρίσης, αλλά και το σχέδιο δράσης της κυβέρνησης προσθέτοντας: «θα δώσουμε τη δυνατότητα σε όσους δεν μπορούν, εξαιτίας των ανατιμήσεων στην ενέργεια, να πληρώνουν με δόσεις τις οφειλές τους, όπως είπε επίσημα και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Οι επιλογές της κυβέρνησης θα είναι σε συνάρτηση και με πιθανές θετικές εξελίξεις στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. αυτήν την εβδομάδα».
Τι θα γίνει με όσους μένους εκτός ρυθμίσεων
Βασικό πρόβλημα προς επίλυση πάντως παραμένει η διευκόλυνση χιλιάδων καταναλωτών ενέργειας που δεν έχουν υπαχθεί στα μέτρα ενίσχυσης των λογαριασμών ή σε άλλο πακέτο οικονομικών κινήτρων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και κυρίως οι καταναλωτές φυσικού αερίου, οι οποίοι δεν λαμβάνουν επιδότηση στους λογαριασμούς τους.
«Για αυτούς, που είναι χιλιάδες, θα δημιουργήσουμε γρήγορα το πλαίσιο για πληρωμή των λογαριασμών σε πολλές δόσεις συμπεριλαμβανομένων και των ληξιπρόθεσμων. Θέλουμε αντίστοιχο πακέτο και για τις επιχειρήσεις μέσης τάσης, οι οποίες έχουν πληγεί βαρύτατα από τις αυξήσεις στην ηλεκτρική ενέργεια» διευκρινίζει το κυβερνητικό στέλεχος του ΥΠΟΙΚ.
Στο βάθος πάντως κλειδί της λύσης παραμένει η οργανωμένη προσπάθεια της κυβέρνησης και του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη προσωπικά να διεκδικήσει τη δημιουργία ενός Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ταμείου Αντιστάθμισης (ΕΕΤΑΝ) , δηλαδή ενός μόνιμου κοινοτικού πορτοφολιού με ισχυρό χρηματικό απόθεμα που θα δρά γρήγορα σε περιόδους κρίσης για τα κράτη μέλη της ΕΕ. Το ΕΕΤΑΝ θα ξοδεύει για τη χρηματοδότηση των παρόχων ενέργειας προκειμένου να ενισχυθεί η ρευστότητα τους και να προχωρήσουν σε διακανονισμούς οφειλών με μεγαλύτερη άνεση.
Παράλληλα από το Υπουργείο Ενέργειας (ΥΠΕΝ) εισηγούνται διπλασιασμό του βοηθήματος για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα που θα καταβληθεί τα Χριστούγεννα, μαζί με γραμμή «ενεργειακής αλληλεγγύης», ύψους 40 εκατ. ευρώ (από 10 που είναι σήμερα), για τις επανασυνδέσεις των ευάλωτων νοικοκυριών, κάτι που επιβεβαίωσε και ο ΥΠΕΝ κ. Κ. Σκρέκας.
«Στο ΥΠΕΝ βλέπουμε σε καθημερινή βάση την κατάσταση ωστόσο θέλουμε λεπτές και γρήγορες κινήσεις αφού οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από τα χρόνια της κρίσης, ιδίως προς τη ΔΕΗ, είναι πολλά εκατομμύρια. Προς Θεού να μην δοθεί η εντύπωση στους καταναλωτές που έχουν δυνατότητα να πληρώσουν, ότι μπορούν να καθυστερούν τις πληρωμές για να μπούν σε ρυθμίσεις που δεν έχουν ακόμη αποφασιστεί και για τις οποίες οι πάροχοι δεν έχουν ιδέα ακόμη. Μια νέα γενιά με βαριά φέσια θα μας καταστρέψει όλους» προειδοποιεί ανώτερο στέλεχος του ΥΠΕΝ.
Να θυμίσουμε ότι το πακέτο στήριξης που ήδη ανακοινώθηκε προβλέπει:
α) διπλασιασμό της κρατικής επιδότησης στα 18 ευρώ, αρχής γενομένης από 1ης Οκτωβρίου, για κατανάλωση ως 300 κιλοβατώρες
β) αύξηση της έκπτωσης από ΔΕΗ για καταναλώσεις μεταξύ 300 – 600 κιλοβατώρες που ίσως φτάσει στο 40%
γ) έκπτωση 15% από ΔΕΠΑ σε νοικοκυριά στο κόστος προμήθειας φυσικού αερίου και διεύρυνση του επιδόματος θέρμανσης.
Τώρα προστίθεται και το διπλό βοήθημα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος κατά της ενεργειακής ακρίβειας αλλά και τα 40 εκατ. για το κόστος προμήθειας και επανασύνδεσης των ευάλωτων. Γι αυτό από την αρχή αναφέραμε συνολικό κόστος πάνω από 600 εκατομμύρια.
Εφόσον το πακέτο επεκταθεί και στις επιχειρήσεις, θα επαναληφθεί η λύση των πάγιων δαπανών, δηλαδή των εκπτωτικών κουπονιών για πληρωμή φόρων- εισφορών, όπως μας λένε από ΥΠΟΙΚ και ΥΠΕΝ.
Το μεγάλο πρόβλημα πάντως παραμένουν τα ευάλωτα νοικοκυριά που μένουν απέξω: μια τριμελής οικογένεια για να δικαιούται επίδομα θέρμανσης, θα πρέπει να έχει συνολικό εισόδημα έως 23.000 ευρώ και μια τετραμελής οικογένεια έως 26.000 ευρώ.
Αν αυτή η οικογένεια μένει στην Αθήνα, το μέγιστο επίδομα φτάνει στα 181 ευρώ, αν μένει στην Πτολεμαίδα, η επιδότηση θέρμανσης φτάνει στα 469 ευρώ και φαίνεται πως μένουν έξω οικογένειες που έχουν πραγματικά ανάγκη, κάτι που απασχολεί ιδιαίτερα το κυβερνητικό επιτελείο.
Μαξιλάρι 40 δις για σιγουριά
«Χωρίς να θέλω να κάνω επίκαιρους συνειρμούς με το παλιό…λεφτά υπάρχουν αφού επανεμφανίζεται αυτός που το πρωτοείπε, θα πώς ότι έχουμε σήμερα πάνω από 40 δισ. ευρώ μαξιλάρι και καλύτερες δημοσιονομικές συνθήκες μετά τα έσοδα – έκπληξη του Σεπτεμβρίου, οπότε είναι λίγο ευκολότερες αποφάσεις για πρόσθετα μέτρα στήριξης για το ενεργειακό κόστος. Γι αυτό μελετάμε επίσης στο τέλος της χρονιάς να διανεμηθεί ένα κοινωνικό μέρισμα σε άνεργους και πολύτεκνες οικογένειες, χωρίς όμως να έχουμε πάρει οριστικές αποφάσεις, αφού όλα εξαρτώνται και από την πορεία των εσόδων» μας λέει το κυβερνητικό στέλεχος του ΥΠΟΙΚ.
Οι πιθανές ευνοϊκές αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής σε λίγες ημέρες στο πλαίσιο των εισηγήσεων της Κομισιόν, θα διευκολύνουν και την κυβέρνηση να εξαφανίσει μέρος των εκρηκτικών αυξήσεων, κυρίως στο κόστος θέρμανσης αλλά και να ενισχύσει την πρωτοβουλία για το ταμείο Αντιστάθμισης (ΕΕΤΑΝ).
«Ωραία όλα αυτά αλλά νομίζω πως η ΕΕ με τη σημερινή ηγεσία της δεν έχει πρόθεση να αποσυνδέσει την τιμή του φυσικού αερίου από αυτήν του ηλεκτρικού ρεύματος κι αυτό σημαίνει πρακτικά ότι όσο το φυσικό αέριο ξεφεύγει προς τα πάνω, η απελπισία στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις θα συνεχίζεται. Χαρακτηριστικό ότι τα συμβόλαια φυσικού αερίου ως το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2022 διαπραγματεύονται περίπου στα 86 ευρώ, δηλαδή 563% πάνω από τις τιμές του Οκτωβρίου του 2020 και 453% πάνω από τον Οκτώβριο του 2019 και μόνο από Απρίλιο αποκλιμακώνονται ενθαρρυντικά» μας προσγειώνει έμπειρος Ελληνας που βρίσκεται στην καρδιά της Κομισιόν σχεδόν δύο δεκαετίες.
Αλλά και η ΕΛΣΤΑΤ επισήμως μας κρούει τον κώδωνα: η τιμή του αερίου το Σεπτέμβριο, έφτασε κοντά στα 65 ευρώ «και περιμένουμε με αγωνία τα στοιχεία για Οκτώβριο – Νοέμβριο και μετά, όταν λόγω κρύου η ζήτηση θα ανέβει δραματικά σε όλη την Ευρώπη» μας λέει ο κυβερνητικός του ΥΠΟΙΚ.