Στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών μηνών υποχώρησαν οι πωλήσεις φυσικού αερίου της Gazprom, καθώς αρκετοί πελάτες στράφηκαν σε εναλλακτικές επιλογές, εν μέσω του ηπιότερου καιρού, του ουκρανικού πολέμου, αλλά και των αφίξεων LNG. 

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία αποτελεί τον μεγαλύτερο πελάτη της ρωσικής εταιρείας. Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου μήνα, λοιπόν, η Ε.Ε. εισήγαγε ποσότητες ρεκόρ υγροποιημένου αερίου (LNG), σε μια προσπάθεια μείωσης της εξάρτησης από τη Μόσχα (η Ε.Ε. συνήθως εισάγει το 40% του αερίου από τη Ρωσία).  

Την ίδια ώρα, η αύξηση της θερμοκρασίας συνέβαλε έτι περισσότερο στη μείωση της ζήτησης από τα νοικοκυριά, με αποτέλεσμα οι ενεργειακές εταιρείες να προχωρήσουν σε κρατήσεις μικρότερων ποσοτήτων αερίου από τον ρωσικό κολοσσό και να στραφούν στην spot αγορά (άμεση παράδοση αερίου), όπου οι τιμές είναι χαμηλότερες χάρη στη βελτίωση του ισοζυγίου προσφοράς – ζήτησης. 

«Το θέμα είναι περισσότερο οικονομικό» σχολιάζει ο Τόμας Ρότζερς, αναλυτής στο ICIS, ο οποίος προσπαθεί να εξηγήσει στο Bloomberg τη στροφή των Ευρωπαίων πελατών.  Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, στα ευρωπαϊκά σύνορα έφθαναν ημερησίως 298 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου για την περίοδο 1 – 26 Απριλίου, ένα ποσό μειωμένο κατά 18% σε σχέση με το αντίστοιχο του Μαρτίου.

Οι λιγότερες ευρωπαϊκές πωλήσεις είχαν ως αποτέλεσμα η Gazprom να εξαγάγει τον Απρίλιο συνολικά 387 εκατ. κυβικά μέτρα ημερησίως, ποσότητα μικρότερη κατά 22% σε σχέση με τον Μάρτιο. Όσον αφορά το α’ τετράμηνο, οι εξαγωγές ανήλθαν σε 50,1 δισ. κυβικά μέτρα, σημειώνοντας πτώση κατά 27%.  

«Η πτώση συνδέεται με τη μικρότερη ζήτηση κατά τη διάρκεια της άνοιξης. Η ενίσχυση δε, των αποθεμάτων έχει ήδη ξεκινήσει, κάτι που προκαλεί χαλάρωση της νευρικότητας στην αγορά» τονίζει στο Bloomberg o Zongqiang Luo, αναλυτής της Rystad Energy. 

Οι πωλήσεις προς την Κίνα, πάντως, αποδείχθηκαν αυξημένες κατά 60% στο α’ τετράμηνο του 2022, δείγμα της σύσφιγξης των ενεργειακών σχέσεων Μόσχας – Πεκίνου, μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. 

Όσον αφορά την ημερήσια παραγωγή της Gazprom, αυτή κυμάνθηκε τον Απρίλιο στα 1,3 δισ. κυβικά μέτρα, εμφανίζοντας μείωση κατά 8,5% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021. Για το α’ τετράμηνο δε, η συνολική παραγωγή διαμορφώθηκε σε 175,4 δισ. κυβικά μέτρα, καταγράφοντας κάμψη 2,5%. 

Την ίδια ώρα, η ενεργειακή ένταση μεταξύ Ε.Ε. και Ρωσίας… καλά κρατεί, καθώς την Τετάρτη η Μόσχα έκοψε τις ροές προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία. 

Κι αυτό, διότι οι δύο ευρωπαϊκές χώρες αρνήθηκαν να πληρώσουν τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια σε ρούβλι -κατ’ απαίτηση του Βλαντιμίρ Πούτιν (κανονικά οι πληρωμές γίνονται σε ευρώ).

Μάλιστα, το Κρεμλίνο έσπευσε να προειδοποιήσει και τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. ότι θα έχουν αντίστοιχη μοίρα, αν δεν πληρώσουν τα συμβόλαια σε ρωσικό νόμισμα. Γι’ αυτό τον λόγο, τη Δευτέρα οι υπουργοί Ενέργειας της Ε.Ε. θα έχουν κρίσιμη συνεδρίαση, προκειμένου να καθορίσουν μια κοινή στρατηγική επίλυσης του ζητήματος.  

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι Ευρωπαίοι υπουργοί αναζητούν έναν μηχανισμό πληρωμής, ο οποίος και θα ικανοποιεί το αίτημα της Μόσχας (ώστε να μην κοπούν οι ροές αερίου προς την Ευρώπη) και δεν θα παραβιάζει τις κυρώσεις.  

Σ’ αυτό το πλαίσιο, η επικρατέστερη λύση είναι η εξής: Οι ευρωπαϊκές εταιρείες ανοίγουν τραπεζικό λογαριασμό στη ρωσική Gazprombank JSC και καταβάλλουν τα χρήματα των συμβολαίων σε ευρώ. Κατόπιν, η τράπεζα μετατρέπει αυτόματα τα ευρώ σε ρούβλια.