Ο Μάριο Ντράγκι υπενθύμισε στους Ευρωπαίους αξιωματούχους την κρίσιμη ανάγκη ανάκτησης του οικονομικού εδάφους που χάθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά το χάσμα είναι λιγότερο μεγάλο από ό,τι φαίνεται αρχικά, με τις προκλήσεις της ανθεκτικότητας και της παραγωγικότητας να επικεντρώνονται στη νότια Ευρώπη, τονίζει σε ανάλυσή του ο οίκος αξιολόγησης Scope Ratings.
Η Scope Ratings αναφέρει ότι τρία μεγάλα σοκ – η κρίση χρέους της ευρωζώνης, η κρίση του Covid και η ενεργειακή κρίση – εξηγούν σε μεγάλο βαθμό τη διαφορά στην παραγωγή, μετρούμενη σε κατά κεφαλήν ΑΕΠ, μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης από το 1999, αλλά το χάσμα παραμένει σχετικά μέτριο.
«Όταν εξετάζουμε μακροπρόθεσμα, διαπιστώνουμε ότι κατά τα τελευταία 25 χρόνια, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μειώθηκε μόνο κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες έναντι των ΗΠΑ από την εισαγωγή του ευρώ, γεγονός που αντιπροσωπεύει μια επιδείνωση των σχετικών επιδόσεων, αλλά όχι μια μαζική επιδείνωση συνολικά», τονίζει ο Alvise Lennkh-Yunus, επικεφαλής των αξιολογήσεων κρατικών ομολόγων και δημόσιου τομέα της Scope.
«Η υποαπόδοση της Ευρώπης κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων σοκ ήταν αναμφισβήτητα για τους σωστούς λόγους, επειδή οι Ευρωπαίοι φορείς χάραξης πολιτικής εισήγαγαν αυστηρότερες πολιτικές για τη διατήρηση της δημόσιας υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ η δημοσιονομική αντίδραση ήταν πιο στοχευμένη σε σύγκριση με τις ΗΠΑ», εξηγεί ο Lennkh-Yunus.
Τροχοπέδη η Γερμανία
Επιπλέον, η Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα θεμελιώδες μειονέκτημα σε σύγκριση με τις ΗΠΑ σε περιόδους ενεργειακών σοκ, καθώς είναι καθαρός εισαγωγέας ενέργειας, ενώ οι ΗΠΑ είναι καθαρός εξαγωγέας.
Παρά την πρόκληση αυτή, για το υπόλοιπο της 25ετούς περιόδου, η ζώνη του ευρώ είχε εξίσου καλές, αν όχι ελαφρώς καλύτερες επιδόσεις από τις ΗΠΑ σε επίπεδο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, ιδίως η Γερμανία, με την Ισπανία να έχει ακόμη και καλύτερες επιδόσεις. Ωστόσο, η Ιταλία και η Γαλλία παραμένουν οι ουραγοί.
«Το βασικό ερώτημα είναι αν η Ευρώπη είναι τώρα καλύτερα προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει παρόμοια σοκ», λέει ο Lennkh-Yunus.
«Η απάντηση είναι μάλλον θετική, ιδίως όσον αφορά τη χρηματοπιστωτική αρχιτεκτονική της Ευρώπης, αν και η δουλειά σαφώς δεν έχει ακόμη τελειώσει, όπως υπογραμμίζουν οι πρόσφατες εκθέσεις των Λέτα και Ντράγκι και οι εκτεταμένες συστάσεις τους για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας της Ευρώπης».
Η ευρωπαϊκή παραγωγικότητα, ένας σημαντικός μοχλός ανάπτυξης, παρουσιάζει μεγάλες διαφορές σε ολόκληρη την περιοχή. Οι εργαζόμενοι στη βόρεια και δυτική Ευρώπη εργάζονται λιγότερες ώρες αλλά εξίσου αποτελεσματικά με τους συναδέλφους τους στις ΗΠΑ. Οι εργαζόμενοι στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (ΚΑΕ) καλύπτουν το χαμένο έδαφος. Ωστόσο, η αύξηση της παραγωγικότητας σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία παραμένει υποτονική.
Το συμπέρασμα είναι ότι το ετήσιο δυναμικό ανάπτυξης των ΗΠΑ κυμαίνεται γύρω στο 2% σε σύγκριση με μόλις 1% έως 1,5% για τη ζώνη του ευρώ. Η δυναμική οικονομία της Ισπανίας έχει καταστεί ολοένα και πιο σημαντικός παράγοντας για την ανάπτυξη της ζώνης του ευρώ, αλλά η δυσκολία της Γερμανίας να αντιμετωπίσει τις διαρθρωτικές οικονομικές δυσχέρειες αποδεικνύεται τροχοπέδη.