Σχεδιάζεται πλέον και επίσημα το φαραωνικό έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Γερμανίας-Ελλάδας-Σαουδικής Αραβίας-Ινδίας με επί μέρους πρότζεκτ που αφορούν άμεσα και στη χώρα μας.
Το μεγαλεπήβολο αυτό σχέδιο θα υλοποιηθεί σταδιακά με προοπτική δεκαετίας, ώστε η ΕΕ να βρει τη ‘χρυσή εναλλακτική λύση’ στο ρωσικό αέριο που, επίσης σταδιακά αποχωρεί από τις αγορές της ΕΕ.
Η μεγάλη εναλλακτική λύση, που υπαγορεύτηκε στην ΕΕ εν μέρει και από τις ΗΠΑ μετά την εισβολή Πούτιν στην Ουκρανία, περιλαμβάνει τις τεράστιες ποσότητες ηλιακής ενέργειας που θα ‘αφιχθούν’ στην ΕΕ από την Μέση Ανατολή με έργα όπως η διασύνδεση Ελλάδας – Σαουδικής Αραβίας (Saudi Greek Interconnection) αλλά και η διασύνδεση με την Αίγυπτο.
Ειδικά για το Saudi Greek Interconnection φτιάχνεται τώρα η κοινή εταιρεία SVP, με μετόχους τον ΑΔΜΗΕ και την National Grid.
Υπάρχουν συνολικά πέντε έργα, που συνδέουν το παζλ του τεράστιου πρότζεκτ:
- Α) Saudi Greek Interconnection,
- Β) Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ (Euroasia Interconnector),
- Γ) Ελλάδα – Αίγυπτος (GREGY) και το
- Δ) Ελλάδα – Γερμανία (Green Aegean) και
- Ε) Ινδικός διάδρομος (IMEC) ή Saudi-India ή όπως θα ήθελε ο Ινδός Πρόεδρος κος Μόντι, ο Saudi- Bharat μια και έτσι θα μετονομάσει τη χώρα του.
Τι περιλαμβάνουν οι πέντε επιμέρους άξονες
-Saudi Greek Interconnection:
Η χάραξη που θα ακολουθήσει η διασύνδεση Ελλάδας – Σ.Αραβίας θα φανεί από την μελέτη που θα κάνουν οι δύο διαχειριστές. Η διαδρομή θα μπορούσε να είναι Σ. Αραβία – Ιορδανία – Ισραήλ – Ελλάδα. Διαφορετικά, θα μπορούσε και να επιλεγεί η διαδρομή Σ. Αραβία – Αίγυπτος – Ελλάδα.
-Euroasia Interconnector:
Ο ΑΔΜΗΕ έχει καταθέσει προσφορά και αναμένει την απάντηση του μετόχου της Euroasia. Η κυπριακή εταιρεία έχει συνάψει συμβόλαιο με τη Nexans, ωστόσο οι Νορβηγοί βιάζονται ώστε να λύσει τα χρηματοδοτικά της προβλήματα η Euroasia. Αν χαλάσει η συμφωνία με την Nexans, δύσκολα θα βρεθεί καλύτερο συμβόλαιο, ειδικά σε μια εποχή όπου υπάρχει έλλειμμα σε καλώδια στη παγκόσμια αγορά.
-Ελλάδα – Γερμανία (Green Aegean): Ο ENTSO-E που είναι ο ευρωπαϊκός φορέας που εκπροσωπεί τους διαχειριστές και των 27 χωρών, περιέλαβε την πρόταση του ΑΔΜΗΕ για την διασύνδεση Ελλάδας – Γερμανίας. Συνεπώς έγινε το πρώτο βήμα για να υποβληθεί στην συνέχεια αίτημα ένταξης στα συγχρηματοδοτούμενα κοινοτικά έργα PCI/ PMI, όπως σχεδιάζει να κάνει ο ΑΔΜΗΕ.
-GREGY: Βρίσκεται στην φάση της ανάθεσης εκπόνησης των τριών πιο βασικών μελετών: Της περιβαλλοντικής, του final engineering και η πιο δύσκολη και πιο κοστοβόρα όλων, η «seabed mapping», αυτή που αφορά την απεικόνιση του βυθού με ειδικό σκάφος κατά μήκος της υποθαλάσσιας διαδρομής των 954 χιλιομέτρων. Η μελέτη θα είναι έτοιμη τον Ιούνιο του 2024, αλλά τα μεγάλα βάθη, της Αν. Μεσογείου, απαιτούν τεχνογνωσία και εμπειρία που διαθέτουν ελάχιστες εταιρείες παγκοσμίως.
-Ο μεγάλος ενεργειακός ινδικός διάδρομος (IMEC), φιλοδοξεί να είναι η τεράστια χιλιομετρική συνέχεια του Saudi Greek Interconnection.
Ο καταλυτικός ρόλος των Αμερικανών
Οι Αμερικανοί πρεσάρουν αφόρητα ώστε να συσταθούν γρήγορα οι επιτροπές – το MUO που υπεγράφη στην σύνοδο των G20 ανέφερε ότι αυτές πρέπει να έχουν δημιουργηθεί εντός 60 ημερών – και σε κάθε περίπτωση είναι ορατή μια προσπάθεια επίσπευσης καθώς ο IMEC φιλοδοξεί να αποτελέσει το αντίπαλο δέος στον κινεζικό διάδρομο «One Belt one Road».
Επίσης εντάσσεται στον ευρύτερο σχεδιασμό του Ινδού Προέδρου Μόντι να αναδείξει την Ινδία σε ισχυρό παγκόσμιο παίκτη όχι μόνο σε γεωπολιτικό αλλά και σε οικονομικό επίπεδο, πολύ περισσότερο μάλιστα όταν προβάλει ως αυτόνομος ισορροπητικός παράγοντας σε μια περίοδο οξύτατης αντιπαλότητας της Δύσης με τη Ρωσία και την Κίνα.
Για αυτό ακριβώς οι συνομιλίες για την ανακοίνωση του MOU στο περιθώριο των G20 ξεκίνησαν πριν δυο χρόνια και κορυφώθηκαν τον Μάιο στην Τζέντα με συμφωνία των επικεφαλής των Συμβούλων Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Τ. Σάλλιβαν, της Ινδίας Α. Ντοβάλ και των ΗΑΕ Τ. Μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχγιάν υπό την αιγίδα του Σαουδάραβα πρίγκηπα Μοχαμέντ Μπιν Σαλμάν (MBS).
«Το τελικό κόστος παραγωγής και μεταφοράς απ’ όλες τις παραπάνω περιοχές θα πρέπει να είναι ανταγωνιστικό σε σχέση με άλλες πιθανές πηγές ενέργειας της Ευρώπης, ώστε να είναι χαμηλότερο από εκείνο που παράγουν, για παράδειγμα, τα offshore στην Β. Θάλασσα, διαφορετικά το εγχείρημα, θα αποτύχει» μας λέει Έλληνας διπλωμάτης των Βρυξελλών.
Η ρυθμιστική θέση της Ελλάδας
Πρόσφατα ο ENTSO-E που είναι ο ευρωπαϊκός φορέας που εκπροσωπεί τους διαχειριστές και των 27 χωρών, περιέλαβε την πρόταση του ΑΔΜΗΕ για την διασύνδεση Ελλάδας – Γερμανίας. Συνεπώς έγινε το πρώτο βήμα για να υποβληθεί στην συνέχεια αίτημα ένταξης στα συγχρηματοδοτούμενα κοινοτικά έργα PCI/ PMI, όπως σχεδιάζει να κάνει ο ΑΔΜΗΕ.
Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας -Γερμανίας είναι θεμελιώδους σημασίας, τόσο γιατί θα δώσει διέξοδο σε όλες αυτές τις τεράστιες ποσότητες ενέργειας που αναμένεται να εισαχθούν τα επόμενα χρόνια από την Μέση Ανατολή και την Αραβική Χερσίνησο όσο και γιατί θα κάνει την Ελλάδα φουλ εξαγωγική χώρα.
Συνεπώς ο Saudi Greek Interconnection, θα είναι πολύ μεγάλης χωρητικότητας ώστε μαζί με τα ηλιακά γιγαβάτ από Σ. Αραβία, να εξάγει και τα πλεονάζοντα ελληνικά γιγαβάτ.
«Έτσι μόνο θα γίνει η Ελλάδα εξαγωγέας ενέργειας και δεν θα περιοριστεί σε ένα αμιγώς διαμετακομιστικό ρόλο μεταφοράς προς Ευρώπη των πράσινων μεγαβάτ που παράγονται αλλού» μας λέει ο Έλληνας διπλωμάτης.
Συμπερασματικά η Ελλάδα πρέπει να προλάβει το τρένο και να εξασφαλίσει ότι θα γίνει μέρος αυτού του Διαδρόμου στην τελική διαδρομή του από τη Ινδία προς την Γερμανία καθώς αυτό θα έχει όχι μόνο στρατηγική υπεραξία αλλά και τεράστια οικονομική σημασία για τη χώρα.
Σε αυτήν ακριβώς την λογική εντάσσονται τόσο η σύσταση εταιρείας για τον σαουδαραβικό διάδρομο, όσο και η κατάθεση στο πλάνο του ENTSO-E του φακέλου για το Green Aegean.
Στα μέσα Οκτωβρίου ο κάθετος διάδρομος
Στις 16 Οκτωβρίου παρουσιάζεται στις Βρυξέλλες ο κάθετος διάδρομος ηλεκτρικής ενέργειας ΝΑ Ευρώπης. Πρόκειται για τη δημιουργία κάθετου διαδρόμου ηλεκτρισμού που θα φτάνει ως τη Γερμανία και την Πολωνία περιλαμβάνει επτά διαφορετικές χώρες και πρόκειται να παρουσιαστεί στον ευρωπαϊκό διαχειριστή ENTSO-E στα μέσα Οκτωβρίου.
Την ανακοίνωση έκανε ο διευθυντής του βουλγαρικού διαχειριστή, Ανγκελίν Τσάτσεφ, σύμφωνα με το Balkans Green Energy News.
Ο διάδρομος, σύμφωνα με το Βουλγαρικό σχέδιο, προβλέπει την ενίσχυση και επέκταση των επιμέρους ηλεκτρικών διασυνδέσεων της Γερμανίας, Πολωνίας, Τσεχίας, Σλοβακίας, Ρουμανίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας ώστε να μπορούν να μεταφέρονται ποσότητες πράσινης ενέργειας στο μέλλον.
Μιλώντας σε εκδήλωση στη Σόφια, ο κος Τσάτσεφ ανέφερε ότι η παραγωγή των φωτοβολταϊκών και μελλοντικά υπεράκτιων αιολικών από τη ΝΑ Ευρώπη θα μπορέσει να κατευθυνθεί στις μεγάλες αγορές της Κεντρικής Ευρώπης.
