Με έμφαση στη διεθνή αναβάθμιση της Ελλάδας, στη μεταρρυθμιστική φυσιογνωμία του οικονομικού σχεδίου και στα απτά οφέλη για πολίτες και οικονομία, ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Αθανάσιος Πετραλιάς τοποθετήθηκε στη Βουλή για τον Προϋπολογισμό 2026, παρουσιάζοντας παράλληλα οδικό χάρτη παρεμβάσεων έως το 2027.
Στην αρχή της ομιλίας του στάθηκε στη σημασία της εκλογής του υπουργού Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη στην προεδρία του Eurogroup, χαρακτηρίζοντάς την ως διεθνή αναγνώριση της πορείας της χώρας από την εποχή των κεφαλαιακών περιορισμών και των υψηλών ελλειμμάτων, σε μια οικονομία που – όπως είπε – καταγράφει για έκτο συνεχόμενο έτος έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρωζώνη, ενισχύει τις επενδύσεις και μειώνει σταθερά το χρέος.
Οι προβλέψεις για το 2026: ανάπτυξη, επενδύσεις, αμοιβές
Ο υφυπουργός υποστήριξε ότι ο Προϋπολογισμός 2026 ξεχωρίζει όχι επειδή αυξάνει απλώς τις πιστώσεις, αλλά επειδή ενσωματώνει μόνιμες μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις που, όπως τόνισε, «επηρεάζουν τον πυρήνα της οικονομίας, κινητροδοτώντας την εργασία και την πρόοδο».
Για το 2026 ανέφερε τρεις βασικές προβλέψεις:
- ρυθμός ανάπτυξης 2,4%, έναντι 1,2% στην Ευρωζώνη,
- αύξηση επενδύσεων 10,2%, έναντι 2,5% του μέσου όρου της Ευρωζώνης,
- αύξηση καθαρών κατά κεφαλή αμοιβών 5%, υπερδιπλάσια του εκτιμώμενου πληθωρισμού 2,2%.
«Πληθωρισμός και εισοδήματα»: η απάντηση στην αντιπολίτευση
Απαντώντας στην κριτική ότι τα πραγματικά εισοδήματα μειώνονται, ο κ. Πετραλιάς υποστήριξε ότι οι κατά κεφαλή αμοιβές στην περίοδο 2019-2026 αυξάνονται (σε μικτούς όρους) κατά 21,3%, ενώ οι καθαρές αμοιβές – μετά τις μειώσεις ασφαλιστικών εισφορών και φόρων – εκτιμάται ότι το 2026 θα είναι κατά περίπου 32% υψηλότερες σε σχέση με το 2019.
Παράλληλα, αντιπαρέβαλε ότι η σωρευτική αύξηση πληθωρισμού στο ίδιο διάστημα είναι 22,1%, άρα – όπως είπε – οι καθαρές αμοιβές αυξάνονται περίπου 10% περισσότερο από τον πληθωρισμό. Ειδική αναφορά έκανε και στο κόστος τροφίμων, λέγοντας ότι η αύξηση είναι υψηλότερη από το γενικό επίπεδο, όμως για τους χαμηλότερους μισθούς ο κατώτατος μισθός το 2026 θα είναι αυξημένος πάνω από 40% σε σχέση με το 2019, με την επαναφορά των τριετιών.
«Μετά το Ταμείο Ανάκαμψης σταματούν οι επενδύσεις;»
Στο δεύτερο πεδίο κριτικής, ο υφυπουργός υποστήριξε ότι οι επενδύσεις σε σταθερές τιμές στην Ελλάδα, την περίοδο 2019-2026, αυξάνονται κατά 96%, ενώ στην Ευρωζώνη μόλις κατά 5%. Παράλληλα, σημείωσε ότι ο λόγος επενδύσεων προς ΑΕΠ ανεβαίνει από 11% το 2019 σε 17,7% το 2026 και προβλέπεται να φτάσει 18,1% το 2027.
Παραδέχθηκε ότι το 2026 θα δαπανηθούν 7,2 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης που δεν θα υπάρχουν αμέσως μετά, αλλά υποστήριξε ότι – λόγω μετασχηματισμού της οικονομίας – οι ιδιωτικές επενδύσεις θα ενισχυθούν ώστε το συνολικό επίπεδο επενδύσεων να διατηρήσει θετικούς ρυθμούς 2027-2029. Έδωσε μάλιστα αναλυτικά μεγέθη: για το 2026 δημόσιες επενδύσεις 18 δισ. (39%) και ιδιωτικές 28 δισ. (61%) σε σύνολο 46 δισ., ενώ για το 2029 προέβλεψε δημόσιες 11,2 δισ. (22%) και ιδιωτικές 40,5 δισ. (78%) σε σύνολο 51,7 δισ..
Χρέος και δημοσιονομικοί κανόνες: «δεν ανταλλάσσεται με παροχές»
Στο τρίτο επιχείρημα της αντιπολίτευσης ότι η κυβέρνηση προτιμά την αποπληρωμή χρέους αντί παροχών, ο κ. Πετραλιάς ανέφερε ότι με το νέο ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο (όριο δαπανών) τα επιπλέον έσοδα κατευθύνονται στην αποπληρωμή χρέους και ότι η αποπληρωμή δανείων είναι χρηματοοικονομική και όχι δημοσιονομική συναλλαγή, άρα δεν μπορεί – όπως είπε – να «αντικατασταθεί» με επιδόματα ή αυξήσεις μισθών.
Παρουσίασε επίσης το όφελος από πρόωρες αποπληρωμές, λέγοντας ότι για κάθε 5,3 δισ. αποπληρωμών εξοικονομούνται περίπου 150 εκατ. ευρώ τόκοι ετησίως, ενώ με πλήρη αποπληρωμή έως το 2030 η εξοικονόμηση θα ξεπεράσει τα 800 εκατ. ευρώ ετησίως για την περίοδο 2031-2040. Στόχος, όπως είπε, είναι το 2027 η Ελλάδα να μην έχει το υψηλότερο χρέος στην Ευρώπη και το 2029 το χρέος να πέσει κάτω από 120% του ΑΕΠ.
Το χρονοδιάγραμμα μέτρων: τι αλλάζει από Δεκέμβριο 2025 έως Απρίλιο 2027
Ο υφυπουργός πέρασε στη συνέχεια σε συγκεκριμένο ορίζοντα 1,5 έτους με μέτρα που – όπως είπε – «ενδιαφέρουν τελικά τους πολίτες»:
- Δεκέμβριος 2025: αυξήσεις στις συντάξεις με 50% συμψηφισμό με προσωπική διαφορά, και πληρωμές ενισχύσεων περίπου 1,2 δισ. προς αγρότες, καθώς και νέα ενίσχυση στους κτηνοτρόφους για την ευλογιά.
- Ιανουάριος 2026: αύξηση καθαρών απολαβών μισθωτών (ιδιωτικού και δημοσίου) μέσω νέας φορολογικής κλίμακας – με έμφαση σε οικογένειες με παιδιά και νέους έως 30.
- Μείωση ΦΠΑ κατά 30% σε νησιά Βορείου Αιγαίου, Σαμοθράκη και Δωδεκάνησα έως 20.000 κατοίκους.
- Αυξήσεις στελεχών Ενόπλων Δυνάμεων αναδρομικά από Οκτώβριο, και αλλαγές σε αποζημίωση αλλοδαπής/επίδομα ειδικών καθηκόντων στο ΥΠΕΞ.
- Κατάργηση τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης (πάνω από 1 εκατ. λογαριασμοί).
- Μάρτιος 2026: με τη βεβαίωση ΕΝΦΙΑ, περίπου 1 εκατ. ιδιοκτήτες σε μικρούς οικισμούς βλέπουν μείωση 50%. Με το άνοιγμα δηλώσεων, περίπου 477.000 φορολογούμενοι ωφελούνται από μείωση τεκμηρίων για κατοικίες/αυτοκίνητα, ενώ τα εξαρτώμενα τέκνα με ίδιο εισόδημα εξαιρούνται από την ελάχιστη δαπάνη διαβίωσης.
- Για ελεύθερους επαγγελματίες σε οικισμούς εκτός Αττικής έως 1.500 κατοίκους (και ακριτικές έως 1.700) μείωση 50% στο ελάχιστο εισόδημα, ενώ εξαιρούνται από τεκμαρτό νέες μητέρες κατά το έτος γέννησης και δύο επόμενα έτη.
- 1 Απριλίου 2026: νέα αύξηση κατώτατου μισθού, με «αλυσίδα» αυξήσεων σε επίδομα ανεργίας, μητρότητας, τριετίες, υπερωρίες, ενώ αυξάνονται αναλόγως και οι μισθοί στο Δημόσιο.
- Νοέμβριος 2026: επανάληψη ενίσχυσης 250 ευρώ και επιστροφής ενοικίου.
- Δεκέμβριος 2026: αυξήσεις συντάξεων βάσει ΑΕΠ/πληθωρισμού, χωρίς συμψηφισμό με προσωπική διαφορά.
- Ιανουάριος 2027: επιπλέον μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5%.
- Μάρτιος 2027: στις φορολογικές δηλώσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες φορολογούνται με μειωμένους συντελεστές της νέας μεταρρύθμισης, ενώ μειώνεται συντελεστής φορολόγησης εισοδημάτων από ενοίκια 12.000–24.000 ευρώ από 35% σε 25% για πάνω από 160.000 ιδιοκτήτες. Με τη βεβαίωση ΕΝΦΙΑ, περίπου 1 εκατ. ιδιοκτήτες σε μικρούς/ακριτικούς οικισμούς βλέπουν μηδενισμό.
- 1 Απριλίου 2027: ο κατώτατος μισθός φτάνει τα 950 ευρώ, με συνολική αύξηση 46% σε σχέση με το 2021 (650 ευρώ), και αναλόγως αυξήσεις στο Δημόσιο.
Ο κ. Πετραλιάς έκλεισε λέγοντας ότι το συνολικό κόστος των παρεμβάσεων ανέρχεται σε 2,9 δισ. ευρώ για το 2026 και σε επιπλέον 2 δισ. ευρώ το 2027, υποστηρίζοντας ότι ο Προϋπολογισμός περιλαμβάνει τη μεγαλύτερη παρέμβαση στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων των τελευταίων δεκαετιών και αποτυπώνει την «αυτοπεποίθηση που έχουμε ανακτήσει σαν χώρα», καλώντας το Σώμα να τον υπερψηφίσει.
