Σε νέα ρότα εισέρχεται πλέον η Ευρωπαϊκή Ένωση που καλείται να κινηθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα γίνεται στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της κοινής άμυνας, με την προοπτική αύξησης των αμυντικών δαπανών των κρατών μελών να είναι ante portas.

Αυτό εξάγεται ως βασικό συμπέρασμα της πρώτης άτυπης συνάντησης κορυφής Ευρωπαίων ηγετών στο Παρίσι, στον απόηχο των «ρουκετών» Βανς από το Μόναχο και της σπουδής Τραμπ για διαπραγματεύσεις με τους Ρώσους για την Ουκρανία, χωρίς την άμεση συμπερίληψη της άμεσα ενδιαφερόμενης χώρας, αλλά και των Ευρωπαίων.

Μπορεί οι Ευρωπαίοι ηγέτες να μην συμφωνούν σε όλα και ιδίως στην αρχιτεκτονική ασφαλείας της Ουκρανίας μετά από μια πιθανή συμφωνία κατάπαυσης πυρός (που όλοι εκτιμούν ότι απέχει ακόμα σημαντικά από το να θεωρείται υλοποιήσιμη), φαίνεται όμως ότι άπαντες καταλαβαίνουν το κράτος του επείγοντος. Με δεδομένο ότι οι ευρωατλαντικές σχέσεις αλλάζουν δραματικά, η ευρωπαϊκή ηγεσία δηλώνει αποφασισμένη να κινηθεί πιο γρήγορα και αποτελεσματικά για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών εξοπλισμών, με τη διασφάλιση του αναγκαίου δημοσιονομικού χώρου.

Σε αυτό αναφέρθηκε άλλωστε χθες ο Γερμανός καγκελάριος Σολτς μετά τη συνάντηση στο Μέγαρο Ελιζέ, σε μια σημαντική αλλαγή στάσης της συνήθως εξαιρετικά μετρημένης και φειδωλής Γερμανίας.

Πρακτικά, η μεγαλύτερη ευελιξία συνίσταται σε περισσότερες δαπάνες -η Ελλάδα δαπανά πάνω από το 3% του ΑΕΠ της- που θα μπορούν να εξαιρούνται από τους κανόνες για το έλλειμμα. Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι θέλουν να διερευνήσουν και τη δυνατότητα μεγαλύτερων επενδύσεων στην ευρωπαϊκή βιομηχανία, αλλά, όπως το θέτει ελληνική πηγή «δεν μπορείς να πατήσεις από τη μια μέρα στην άλλη το κουμπί».

Σε αυτό το πλαίσιο, στην Αθήνα εκτιμούν ότι αποκτά νέα επικαιρότητα η πρόταση Μητσοτάκη-Τουσκ για κοινά projects αεράμυνας, αλλά και η πρόταση του πρωθυπουργού για ένα νέο Ταμείο για την Άμυνα, εμβέλειας ακόμα και 100 εκατ. ευρώ με την ανάληψη κοινού χρέους κατά τα πρότυπα του Ταμείου Ανάκαμψης.

Ώρα αποφάσεων

Τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται θα τεθούν επί τάπητος και στη σημερινή τηλεδιάσκεψη κορυφής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος που συγκαλείται στις 10:00. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα είναι παρών, ενώ εκ των ηγετών που βρέθηκαν χθες στο Παρίσι θα συμμετάσχουν και θα ενημερώσουν για το πνεύμα της συζήτησης η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και ο Ντόναλντ Τουσκ.

Η εκτίμηση στους κόλπους των Βρυξελλών πάντως είναι ότι δύσκολα θα υπάρξει έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. πριν από την τακτική Σύνοδο του Μαρτίου, ενώ μια σημαντική εκκρεμότητα είναι και οι γερμανικές εκλογές της Κυριακής, με τον χριστιανοδημοκράτη Φρίντριχ Μερτς που θεωρείται «φαβορί» για την Καγκελαρία να είναι στη γραμμή της περαιτέρω ενίσχυσης της Ουκρανίας, αλλά και της κοινής άμυνας.

Όχι σε στρατεύματα

Το ότι έγινε μια πρώτη ευρωπαϊκή επαφή στο Παρίσι πάντως δεν σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι βρήκαν αίφνης και απολύτως κοινό τόπο. Φερ ειπείν, πολλές ευρωπαϊκές χώρες διαφωνούν με την προοπτική αποστολής στρατευμάτων τους επί του εδάφους. Η Μεγάλη Βρετανία το έβαλε στο τραπέζι και η Γαλλία θα μπορούσε να το σκεφθεί, όμως η Γερμανία, η Ισπανία και η Πολωνία διαφωνούν κάθετα. Με τις τελευταίας συντάσσεται, σύμφωνα με πληροφορίες, και η Ελλάδα που θεωρεί ότι δεν είναι σκόπιμη η αποστολή στρατευμάτων ευρωπαϊκών χωρών στο μέτωπο και ότι θα πρέπει να αναζητηθεί άλλη φόρμουλα για την αρχιτεκτονική ασφαλείας την επομένη μιας συμφωνίας(;). Επίσης, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι δεδομένο ότι θα υπάρχουν ανορθογραφίες κυρίως από την Ουγγαρία και τη Σλοβακία που παραδοσιακά δημιουργούν πρόβλημα στον κανόνα της ομοφωνίας για τη λήψη αποφάσεων. Εν προκειμένω, πάντως, άπαντες δείχνουν να συνειδητοποιούν έστω και αργά ότι ο χρόνος στην κλεψύδρα είναι ελάχιστος και ότι η Ευρώπη πρέπει σε σύντομο διάστημα να καλύψει το χαμένο έδαφος.

Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι θέλουν να ανοίξουν τον δίαυλο επικοινωνίας με τις ΗΠΑ. Ο Εμανουέλ Μακρόν μίλησε χθες με τον Ντόναλντ Τραμπ, ενώ τις επόμενες μέρες θα επισκεφθεί τον Αμερικανό πρόεδρο ο Σερ Κιρ Στάρμερ. Σήμερα, παράλληλα, θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες για επαφές ο απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία Κιθ Κέλογκ, λίγο πριν επισκεφθεί την εμπόλεμη χώρα.

Διαβάστε ακόμη: