Σημαντική επιβράδυνση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2023 διαπιστώνει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) σε νέα σημερινή έκθεση του, εκτιμώντας συνάμα πως μέσα στη φετινή χρονιά θα καταγραφεί μεγάλο πλεόνασμα μαύρου χρυσού λόγω του συνδυασμού της κάμψης των οικονομιών και της αύξησης της παραγωγής από τα κράτη εκτός ΟΠΕΚ.

Στις τελευταίες ειδικά ξεχωρίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, με τη συνολική ενίσχυση της παραγωγής από τις χώρες εκτός του καρτέλ να αντισταθμίζει τις περικοπές που έχει δρομολογήσει ο ΟΠΕΚ+, στην προσπάθεια του να τονώσει τις τιμές.

Έτσι, αν και η έναρξη της νέας χρονιάς θα δημιουργήσει πιθανότατα ένα μικρό έλλειμμα στην αγορά, καθώς τέθηκαν σε εφαρμογή οι νέες περικοπές του ΟΠΕΚ+, γρήγορα το κενό αυτό όχι μόνο θα καλυφθεί, αλλά θα οδηγήσει και σε υπερβάλλουσα προσφορά, χάρη στην ισχυρή παραγωγή από τις χώρες εκτός του καρτέλ, όπως οι ΗΠΑ, η Βραζιλία, ο Καναδάς και η Γουιάνα.

Η αλλαγή δεδομένων, μάλιστα, θα φανεί κυρίως – κατά τον ΙΕΑ – από το δεύτερο τρίμηνο της χρονιάς, αν και πιθανότατα ο ΟΠΕΚ+ θα αναγκαστεί να βάλει στο τραπέζι και την πιθανότητα να προχωρήσει σε επιπλέον περικοπές παραγωγής, παρά το ρίσκο να χάσει κι άλλο μερίδιο αγοράς.

Για το 2024, πάντως, ο διεθνής οργανισμός τοποθετεί τα εκτιμώμενα επίπεδα προσφοράς σε νέα επίπεδα ρεκόρ, στα 103,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα.

Πρόκειται για μια πρόβλεψη που έρχεται σε σύγκρουση με τις εκτιμήσεις που έχει διατυπώσει ο ΟΠΕΚ+ από την πλευρά του, θεωρώντας ότι η παγκόσμια ζήτηση θα συνεχίσει να αυξάνεται σταθερά κατά περίπου 2,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα φέτος, πριν υποχωρήσει στα 1,8 εκατ. βαρέλια το 2025.

Την ίδια ώρα και τα μαντάτα από τα επίπεδα ζήτησης δεν είναι ενθαρρυντικά για τον κλάδο. Σύμφωνα με τον ΙΕΑ, τα στοιχεία δ’ τριμήνου έδειξαν θεαματική πτώση της ζήτησης στα 1,7 εκατ. βαρέλια την ημέρα σε ετήσια βάση, ήτοι πολύ κάτω του μέσου όρου των 3,2 εκατ. βαρελιών ημερησίως το δεύτερο αλλά και το τρίτο τρίμηνο του 2023.

Έτσι, και για το 2024 οι εκτιμήσεις κινούνται ιδιαίτερα χαμηλά με το ρυθμό αύξησης της ζήτησης να αναμένεται να πέσει σχεδόν στο μισό, μόλις στα 1,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως από το μέσο όρο των 2,3 εκατ. το 2023. Η σημαντική αυτή υποχώρηση οφείλεται στην επιβράδυνση των μεγάλων οικονομιών, με την Κίνα να παίζει κομβικό ρόλο, αλλά και στις αυξανόμενες πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων παγκοσμίως.

Η έκθεση κάνει αναφορά και στο ρίσκο της διατάραξης των πετρελαϊκών ροών από την περιοχή της Μέσης Ανατολής λόγω των αυξημένων εντάσεων και της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα.

Το 2023 περίπου το 10% του θαλάσσιου εμπορίου πετρελαίου (ήτοι περίπου 7,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως) και το 8% του διεθνούς εμπορίου LNG πέρασε από την επίμαχη περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας. Ωστόσο, ο ΙΕΑ διαπιστώνει και την πρόθεση των πετρελαϊκών κρατών να αντιδράσουν αποφασιστικά, εφόσον χρειαστεί, απέναντι σε τυχόν σοβαρές διαταραχές, κάτι που έχει βοηθήσει τις τιμές να κινούνται σταθεροποιητικά.

Ενδεικτικά στη συνεδρίαση της Πέμπτης, η τιμή του Brent καταγράφει μικρή άνοδο 0,44% στα 78,22 δολάρια το βαρέλι και το αμερικάνικο αργό WTI κερδίζει 0,68% στα 73,05 δολάρια.

Διαβάστε ακόμη: