Μεγάλες αλλαγές στην ενεργειακή αγορά εισάγει το πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που κατατέθηκε στη Βουλή.
Η συζήτηση επί του νομοσχεδίου ήδη ξεκίνησε.
Προς το παρόν δεν έχει προγραμματιστεί το πότε θα έρθει το νομοσχέδιο στην Ολομέλεια.
Αυτές είναι οι βασικές νομοθετικές αλλαγές που εισάγει το νομοσχέδιο:
«Ξεβαλτώνουν» τα στάσιμα έργα ΑΠΕ
Ξεσκαρτάρουν τα “στάσιμα” έργα ΑΠΕ με οριστικούς όρους σύνδεσης με σκοπό την απελευθέρωση ηλεκτρικού “χώρου”.
Το μεγάλο πρόβλημα με έργα ΑΠΕ που έχουν κατοχυρώσει υπερβολικά μεγάλο ηλεκτρικό «χώρο», χωρίς την ίδια στιγμή να ωριμάζουν τα πρότζεκτ και έτσι παρεμποδίζουν άλλα έργα που είναι ώριμα να προχωρήσουν, προσπαθεί να επιλύσει με ειδική ρύθμιση το νομοσχέδιο. Η ρύθμιση, αφορά τις Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης που έχουν χορηγηθεί έως τις 4 Ιουλίου 2022, ημέρα δημοσίευσης του νομοσχεδίου για την αδειοδοτική απλοποίηση των «πράσινων» επενδύσεων.
Για τα έργα στα οποία έχει χορηγηθεί ΟΠΣ μετά τη συγκεκριμένη ημερομηνία, ισχύει ήδη ορόσημο για την περαιτέρω ωρίμανσή τους, το οποίο τέθηκε με το νομοσχέδιο για την απλοποίηση της αδειοδότησης των «πράσινων» επενδύσεων. Έτσι, μετά την αποδοχή της ΟΠΣ, για τα έργα αυτά ισχύουν 12 μήνες διορία για να υποβληθεί αίτημα για σύναψη σύνδεσης καθώς και για άδεια εγκατάστασης.
Ανάλογο κόφτη προθεσμιών βάζει η ρύθμιση για τις μονάδες με χορήγηση ΟΠΣ πριν από τις 4 Ιουλίου 2022, θέτοντας συγκεκριμένες διορίες για την αίτηση σύναψης Σύμβασης, ώστε να μην παύσουν αυτοδικαίως οι σχετικές άδειες. Έτσι, για τα έργα στα οποία έχει χορηγηθεί Οριστική Προσφορά έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2020, θα πρέπει η αίτηση για σύμβαση να γίνει έως τις 30 Ιουνίου 2023.
Για τους «πράσινους» σταθμούς με χορήγηση Οριστικής Προσφοράς από την 1 Ιανουαρίου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021, η αίτηση χρειάζεται να υποβληθεί έως τις 31 Αυγούστου 2023. Τέλος, προθεσμία για την αίτηση έως τις 31 Οκτωβρίου 2023 έχουν τα έργα στα οποία έχουν χορηγηθεί ΟΠΣ από την 1η Ιανουαρίου 2002, μέχρι τις 4 Ιουλίου.
Επιπλέον για σταθμούς που για τη μεταφορά της θέσης εγκατάστασης απαιτείται τροποποίηση της οικείας ΑΕΠΟ για τη νέα θέση εγκατάστασης μετά από γνωμοδότηση όλων των αρμόδιων φορέων επεκτείνονται κατά δεκαοκτώ μήνες οι σχετικές καθορισμένες προθεσμίες διότι απαιτείται εκ νέου τροποποίηση της οικείας ΑΕΠΟ.
Ρυθμίσεις για μικρά αιολικά και ηλιακά πάνελ
Και το 2023 ταρίφες εκτός διαγωνισμών για μικρά φωτοβολταϊκά και αιολικά έως 6 MW
Την δυνατότητα να συνεχίσουν και εντός του 2023 να κατακυρώνουν ταρίφα εκτός διαγωνισμών «μικρά» φωτοβολταϊκά (έως 500 κιλοβάτ) και αιολικά πάρκα (έως 6 Μεγαβάτ), προβλέπει το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που κατατέθηκε στη Βουλή πριν δύο μέρες.
Στην περίπτωση των «μικρών» φωτοβολταϊκών ιδιωτών, η διορία επεκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου. Η αντίστοιχη προθεσμία για τα φωτοβολταϊκών ενεργειακών κοινοτήτων τίθεται για τις 30 Σεπτεμβρίου 2023, με όριο σύναψης έως δύο συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς ισχύος έως 0,5 Μεγαβάτ έκαστος, χωρίς την προηγούμενη συμμετοχή σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών. Για τα «μικρά» αιολικά πάρκα, η επέκταση καλύπτει το διάστημα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024.
Στην περίπτωση των ιδιωτών εξακολουθεί να εφαρμόζεται η προϋπόθεση που ίσχυε και τα προηγούμενα έτη, δηλαδή ο όρος ότι μετά την 1η Ιανουαρίου 2021, κάθε ιδιώτης θα μπορεί να κλειδώσει ταρίφα εκτός διαγωνισμών μόνο για ένα «μικρό» φωτοβολταϊκό. Από την άλλη πλευρά, το «κλείδωμα» Τιμής Αναφοράς εκτός διαγωνισμών θεωρητικά καταλαμβάνει και νέα έργα, δηλαδή μονάδες για τις οποίες θα υποβληθεί αίτηση σύνδεσης μέσα στο 2023.
Ωστόσο, είναι απίθανο να γίνει πραγματικότητα αυτή η θεωρητική δυνατότητα, καθώς θα έπρεπε πρώτα να ξεκινήσει ξανά να υποδέχεται αιτήσεις σύνδεσης ο ΔΕΔΔΗΕ και να χορηγήσει μέσα στο έτος προσφορά σύνδεσης σε ένα τέτοιο νέο έργο.
Τη δυνατότητα να επιλέξουν να βγουν με PPAs στην αγορά, αντί της σταθερής ταρίφας, αποκτούν τα έργα ΑΠΕ που “κουρεύτηκαν” από το new deal.
Τη δυνατότητα να “σπάσουν” την επταετή παράταση της σύμβασής τους, η οποία τους δόθηκε ως αντιστάθμισμα για το “κούρεμα” που υπέστησαν στις συμφωνημένες ταρίφες με το νόμο 4254/2014 (το επονομαζόμενο new deal) αποκτούν με βάση το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που βρίσκεται στη Βουλή, οι επενδυτές των παλιών φωτοβολταϊκών και άλλων τεχνολογιών ΑΠΕ.
Κατά τη διάρκεια των επτά χρόνων οι παραγωγοί είχαν τη δυνατότητα μέχρι τώρα, είτε να πάρουν σταθερή ταρίφα 90 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, είτε να περιμένουν τον προσδιορισμό τιμής με μεθοδολογία του ΥΠΕΝ. Τώρα μπορούν να δηλώσουν ότι δεν θέλουν την παράταση της σύμβασής τους και να βγουν στην αγορά με συμβόλαια PPAs διάρκειας έως 7 ετών.
Οι μεταχειρισμένες ανεμογεννήτριες στα νησιά
Με βεβαίωση κατάλληλου φορέα θα γίνεται πλέον η εγκατάσταση «μεταχειρισμένων» ανεμογεννητριών στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, «Με την προτεινόμενη διάταξη επιλύεται το πρόβλημα που δημιουργείται στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών που έχουν χρησιμοποιηθεί σε άλλες θέσεις εγκατάστασης και για τις οποίες ο κατασκευαστής δεν εκδίδει πλέον πιστοποιητικά τύπου καθώς έχει σταματήσει η παραγωγή τους. Με τη διάταξη δίνεται η δυνατότητα να εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες μικρής σχετικά ισχύος σε θέσεις στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά για τις οποίες δεν υπάρχει δυνατότητα (κυρίως λόγω περιορισμού ισχύος) να εγκατασταθούν οι ανεμογεννήτριες σημαντικά μεγαλύτερης ονομαστικής ισχύος που κατασκευάζονται σήμερα. Μειώνεται με αυτόν τον τρόπο το κόστος ενέργειας και χρήσης συμβατικού καυσίμου στα ΜΔΝ».
Συγκεκριμένα, με την νέα ρύθμιση, για την έκδοση της άδειας εγκατάστασης ή σύνδεσης του σταθμού στο δίκτυο, ο επενδυτής υποχρεούται να διαθέτει βεβαίωση κατάλληλου φορέα ελέγχου που θα βεβαιώνει την τεχνική και λειτουργική επάρκεια των ανεμογεννητριών, για την εγκατάστασή τους στον υπό αδειοδότηση αιολικό σταθμό, καθώς και τον υπολειπόμενο χρόνο που δύνανται να λειτουργήσουν οι ανεμογεννήτριες.
Ως κατάλληλος φορέας ελέγχου θεωρείται ο κατασκευαστής των ανεμογεννητριών ή τρίτος διαπιστευμένος ως φορέας ελέγχου, σύμφωνα με το πρότυπο «ISO/IEC 17020» ή άλλο αντίστοιχο. H εγκυρότητα της βεβαίωσης για την τεχνική και λειτουργική επάρκεια των ανεμογεννητριών επιβεβαιώνεται από τον φορέα, ο οποίος εκδίδει βεβαίωση πιστοποίησης τύπου για τις ανεμογεννήτριες του σταθμού.
Για τους αιολικούς σταθμούς αυτής της περίπτωσης, μπορούν να γίνουν αποδεκτά από τον φορέα που εκδίδει τη βεβαίωση πιστοποίησης τύπου και πιστοποιητικά τύπου, των οποίων η ισχύς έχει λήξει, αν ο κατασκευαστής της υπό εξέταση ανεμογεννήτριας δεν εκδίδει πλέον τέτοια πιστοποιητικά, επειδή έχει σταματήσει να κατασκευάζει τον εν λόγω τύπο ανεμογεννήτριας.
Ο επιμερισμός κόστους για έργα ΑΠΕ
Τι αλλάζει ως προς τον επιμερισμό του κόστους για έργα σύνδεσης σταθμών ΑΠΕ και μεγάλων καταναλωτών με τα δίκτυα ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ.
Ρυθμίσεις σχετικά με τον επιμερισμό του κόστους σύνδεσης των έργων επέκτασης ή ενίσχυσης του Ελληνικού Δικτύου Διανομής και Μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνει το νομοσχέδιο.
Πρόκειται για επιμέρους τροποποιήσεις του άρθρου 98 του ν. 4951/2022. Οι αλλαγές αφορούν σε θέματα εφαρμογής του επιμερισμού του κόστους όπου διευκρινίζεται για ποια τιμολόγια εφαρμόζεται ο εν λόγω επιμερισμός του κόστους και σε θέματα κατασκευής των έργων όπου προστίθεται ποσοστό επιβάρυνσης, επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις και άλλες προσθήκες που αναλύονται παρακάτω. Επίσης εισάγεται πρόβλεψη βάσει της οποίας ο επιμερισμός του κόστους αφορά και έργα επέκτασης ή ενίσχυσης του ΕΣΜΗΕ που γίνονται για την σύνδεση Καταναλωτών Υψηλής Τάσης και όχι μόνον παραγωγών
Πλαφόν στο κόστος εξισορρόπησης για τα έργα ΑΠΕ σταθερής τιμής θέτει το ΥΠΕΝ.
Ανώτατο όριο χρεώσεων ως προς το κόστος εξισορρόπησης για τα έργα με συμβάσεις ενίσχυσης σταθερής τιμής (ΣΕΣΤ) θέτει το ΥΠΕΝ με σχετική ρύθμιση που περιλαμβάνει στο πολυνομοσχέδιο που κατέθεσε την Τετάρτη στη Βουλή.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την σχετική διάταξη, το κόστος εξισορρόπησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% των χρεώσεων και του αντικινήτρου παρατεταμένης παραμονής που επιβάλλει ο ΦοΣΕΤεΚ, σύμφωνα με το άρθρο 8 της απόφασης της παρ. 5 του άρθρου 5 του ν. 4416/2016, για σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ της ίδιας κατηγορίας κατά την ίδια περίοδο εκκαθάρισης.
Σημειώνεται ότι η προηγούμενη διατύπωση του νόμου δεν περιλάμβανε το σχετικό ποσοστό που προαναφέραμε, αντίθετα έλεγε πως «το κόστος εξισορρόπησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τις χρεώσεις και το αντικίνητρο παρατεταμένης παραμονής…»
Επιπρόσθετα, όπως ίσχυε, τα έσοδα που προκύπτουν από την εφαρμογή της μεθοδολογίας του προηγούμενου εδαφίου, αποτελούν έσοδα του Υπο-λογαριασμού Αγοράς του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, του Διασυνδεδεμένου Συστήματος και Δικτύου, του Ειδικού Λογαριασμού του άρθρου 143 του ν. 4001/2011.
ΑΠΕ και χρηματιστήριο ενέργειας
Δικαίωμα συμμετοχής στο Χρηματιστήριο Ενέργειας για έως 2 χρόνια αποκτούν ΑΠΕ με σταθερές ταρίφες.
Την δυνατότητα έργα ΑΠΕ με σταθερή ταρίφα να συμμετέχουν για διάστημα έως 2 χρόνια απευθείας στην αγορά του Χρηματιστηρίου Ενέργειας θεσπίζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με ειδική διάταξη.
Με την ρύθμιση αυτή δίνεται η δυνατότητα σε σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που έχουν καταρτίσει σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης, να συμμετέχουν απευθείας στην αγορά ενέργειας για διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 2 έτη από την έναρξη εμπορικής λειτουργίας του σταθμού. Για το διάστημα αυτό αναστέλλεται προσωρινά η εφαρμογή της σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης, ενώ η διάρκεια ισχύος της σύμβασης και της άδειας λειτουργίας του σταθμού παρατείνεται για ίσο χρονικό διάστημα.
Με την νέα διάταξη, εισάγεται πρόβλεψη σχετικά με την εγγυητική επιστολή σε περιπτώσεις σταθμών που προβλέπεται δικαίωμα συμμετοχής στην αγορά. Πρόκειται για σταθμούς που δεν έχει παρέλθει διάστημα τεσσάρων ετών από την έναρξη της δοκιμαστικής τους λειτουργίας.
Συγκεκριμένα αναφέρεται πως «Για τις ως άνω περιπτώσεις, η εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης επιστρέφεται στους κατόχους στους κατόχους των σταθμών κατόπιν αιτήματός τους στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) και προσκόμισης της σχετικής Βεβαίωσης που εκδίδεται από την ΔΑΠΕΕΠ, περί συμμετοχής των εν λόγω σταθμών στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας».
Και οι σταθμοί ΑΠΕ έως 1 MW μπορούν να προχωρήσουν πλέον σε τροποποίηση της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης.
Την δυνατότητα τροποποίησης της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης σε σταθμούς μέχρι ένα μεγαβάτ θεσπίζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με ειδική ρύθμιση.
Το ΥΠΕΝ προχωρά στην τροποποίηση του ν. 4951/2022 και επεκτείνει την εν λόγω δυνατότητα που ίσχυε σε περιπτώσεις άλλων σταθμών και σε αυτούς με ισχύ μέχρι 1 MW που συνδέονται στο δίκτυο.
Τι θα κάνει η ΡΑΕ στις περιπτώσεις επικαλύψεων στα πολύγωνα εξαιρούμενων σταθμών ΑΠΕ – Τα 3 κριτήρια για την συγκριτική αξιολόγηση
Με την προτεινόμενη διάταξη (άρθρο 133 του νομοσχεδίου) επιλύονται ζητήματα που έχουν προκύψει λόγω επικάλυψης σταθμών με Βεβαίωση Παραγωγού και Εξαιρουμένων Σταθμών κατά την αποτύπωσή τους στον γεωπληροφοριακό χάρτη της ΡΑΕ και οδηγούν σε αδυναμία έκδοσης Βεβαίωσης Καταχώρησης Πολυγώνου Εξαιρούμενου Σταθμού.
Με την τροποποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας ορίζεται η διαδικασία που ακολουθείται από τον Φορέα Αδειοδότησης σε περίπτωση αδυναμίας έκδοσης βεβαίωσης καταχώρησης πολυγώνου λόγω επικάλυψης.
Ο Φορέας Αδειοδότησης προβαίνει σε συγκριτική αξιολόγηση των εν λόγω σταθμών με βάση τα κάτωθι κρίτηρια και προκρίνεται:
α) ο Εξαιρούμενος Σταθμός, αν ο εν λόγω σταθμός εγκαθίσταται σε ιδιωτικές εκτάσεις και ο κάτοχος του σταθμού έχει τη νόμιμη χρήση αυτής, άλλως
β) ο σταθμός που έχει συνάψει Σύμβαση Σύνδεσης με τον αρμόδιο Διαχειριστή, άλλως
γ) βάσει χρονικής προτεραιότητας που υποβλήθηκε πλήρες αίτημα, είτε για Βεβαίωση Παραγωγού ή Βεβαίωση Παραγωγού ή Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή Άδεια Παραγωγής ή Άδεια Αποθήκευσης είτε, όσον αφορά τον Εξαιρούμενο Σταθμό, για Οριστική Προσφορά Σύνδεσης.
Οι νέες μονάδες φυσικού αεριού
Τέλος σε νέες άδειες για μονάδες φυσικού αερίου – Ποιες παύουν να ισχύουν και ποιες μπορούν να μετατραπούν σε μονάδες αποθήκευσης.
Τέλος στην έκδοση νέων αδειών για συμβατικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με σχετική πρόβλεψη που εντάσσεται στο νομοσχέδιο. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα για τη μετατροπή των μονάδων που έχουν λάβει άδεια παραγωγής, σε μονάδες αποθήκευσης.
Συγκεκριμένα, όπως προβλέπει το σχέδιο νόμου, δεν θα μπορούν πλέον να εκδίδονται νέες άδειες για μονάδες που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, λιγνίτη ή πετρελαιοειδή, ενώ όσες έχουν λάβει ήδη άδεια, αλλά δεν τους έχει χορηγηθεί προσφορά σύνδεσης, μέχρι την ημερομηνία που θα τεθεί σε ισχύ η διάταξη, θα πάψουν αυτόματα να έχουν ισχύ.
Ειδικότερα, όσον αφορά τις μονάδες που έχουν λάβει ήδη άδεια, θα μπορούν να την τροποποιήσουν μόνο εφόσον αυτό δεν αφορά την αύξηση της ισχύος τους, με εξαίρεση σταθμούς που βρίσκονται σε κανονική ή δοκιμαστική λειτουργία, για τους οποίους προβλέπεται δυνατότητα αύξησης ισχύος.
Επιπλέον, οι υφιστάμενες άδειες δύνανται να τροποποιούνται προκειμένου μια μονάδα να προχωρήσει σε μετατροπή σε καύσιμο χαμηλότερων εκπομπών αερίων.
Η διάταξη προβλέπει και τη μετατροπή από άδεια παραγωγής, σε αντίστοιχη αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Ειδικότερα, όσες μονάδες έχουν ήδη λάβει τόσο άδεια, όσο και προσφορά σύνδεσης, όμως δεν έχουν τεθεί σε λειτουργία, θα μπορούν έπειτα από αίτημα στη ΡΑΕ, να τις μετατρέψουν σε άδειες αποθήκευσης, μέχρι και τις 30 Ιουνίου του 2023.
Σύμφωνα με όσα προβλέπονται, η ισχύς της άδειας αποθήκευσης δε θα μπορεί να υπερβαίνει το ήμισυ από την αντίστοιχη της άδειας παραγωγής.
Σημειώνεται επίσης, ότι η διάταξη του νομοσχεδίου δεν αφορά σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής σε Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, όπως και σταθμούς στα νησιά που αδειοδοτούνται για λόγους εφεδρείας, ούτε σταθμούς Σ.Η.Θ.Υ.Α..
Οι μονάδες αερίου που θα «χτιστούν» κανονικά
Δεν θίγονται τα μεγάλα επενδυτικά σχέδια για μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, χωρίς αυτό φυσικά να θέτει εν αμφιβόλω την ολοκλήρωσή τους.
Πρόκειται μεταξύ άλλων, για τη μονάδα της Μυτιληναίος στη Βοιωτία, ισχύος 826 MW, που θα είναι και η πρώτη που θα τεθεί σε εμπορική λειτουργία, τη μονάδα των Motor Oil – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ισχύος 877 MW, στην Κομοτηνή, που αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του έτους, καθώς και την αντίστοιχη των ΔΕΗ, ΔΕΠΑ και Ομίλου Κοπελούζου στην Αλεξανδρούπολη, ισχύος 840 MW, της οποίας πρόσφατα ξεκίνησε η κατασκευή.
Επιπλέον, σχεδιάζονται και άλλα αντίστοιχα έργα, που έχουν λάβει προσφορά σύνδεσης, όπως αυτό της Elpedison στη Θεσσαλονίκη, ισχύος 826 MW, για το οποίο αναμένεται να «κλειδώσει» η επενδυτική απόφαση των Helleniq Energy και Edison τον Μάιο.
Από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης η αποζημίωση της ΔΕΠΑ Εμπορίας για τα ακυρωμένα φορτία LNG.
Ειδική ρύθμιση για την αποζημίωση της ΔΕΠΑ Εμπορίας για τα φορτία LNG που είχε κλείσει από την TotalEnergies για λόγους ενεργειακής ασφάλειας και εν τέλει, ακύρωσε επειδή δεν χρειάστηκαν, περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που κατατέθηκε εχθές στη Βουλή.
Απαλλαγές αγροτών και επιχειρήσεων απο υποχρέωση καταβολής ΥΚΩ
Από την αναστολή στην απαλλαγή επιχειρήσεις και αγρότες από τις χρεώσεις ΥΚΩ, 63 εκατ. Ευρώ.
Τον μετριασμό του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας των ενεργοβόρων επιχειρήσεων σε μέση και χαμηλή τάση, καθώς και των αγροτών, προβλέπει το νέο νομοσχέδιο.
Το άρθρο 152 του νομοσχεδίου προβλέπει την απαλλαγή των συγκεκριμένων κατηγοριών από τις χρεώσεις για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) για το χρονικό διάστημα από την 1η Νοεμβρίου 2021 έως και τον Μάρτιο του 2022.
Με την προτεινόμενη διάταξη, ορίζεται ότι το ποσό, το οποίο σύμφωνα με την αρχική διατύπωση του άρθρου δεν χρεώνονταν στους καταναλωτές και καταχωρίζονταν σε ειδικό σημείο του λογαριασμού με ειδική σημείωση περί της αναστολής καταβολής χρεώσεων για την παροχή υπηρεσιών ΥΚΩ, πλέον θα καταχωρίζεται σε ειδικό πεδίο του λογαριασμού με σημείωση περί της απαλλαγής από την υποχρέωση καταβολής χρεώσεων για την παροχή υπηρεσιών ΥΚΩ.
Ιδιαίτερο βάρος στις ΑΠΕ και τα υπεράκτια αιολικά πάρκα
Τι προβλέπει το πολυνομοσχέδιο για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα.
Ορισμένες τροποποιήσεις ως προς το πλαίσιο για την προώθηση και την υλοποίηση πιλοτικών έργων υπεράκτιων αιολικών πάρκων περιλαμβάνει το πολυνομοσχέδιο προκειμένου να ακολουθήσει η κοινοβουλευτική διαδικασία για την ψήφισή του μέσα στις επόμενες ημέρες.
Στο άρθρο 164 του νομοσχεδίου προσδιορίζει και νομοθετικά όσα έχουν ανακοινωθεί σε προηγούμενη φάση για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στη χώρα μας. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι οι περιοχές όπου θα φιλοξενηθούν τα έργα, αφορούν σε περιοχές που βρίσκονται εκτός προστατευόμενων περιοχών του δικτύου «Natura 2000», ενώ η έγκρισή τους γίνεται με Προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, κατόπιν Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Η θαλάσσια περιοχή που εκτείνεται νοτίως της ακτογραμμής της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου και βορείως-βορειοανατολικώς της Σαμοθράκης, ορίζεται ως περιοχή ανάπτυξης πιλοτικών Έργων ΥΑΠ, για έργα ΥΑΠ μέχρι συνολικής ισχύος 600 MW. Επίσης ορίζεται ότι η ισχύς των έργων που δύναται να αναπτυχθούν στις Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης ΥΑΠ δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 200 MW.
Πρώτη εφαρμογή της ευρωπαϊκής φόρμουλας των «go-to-areas» στα πιλοτικά offshore αιολικά στην Αλεξανδρούπολη – Επίσπευση και των αδειών έρευνας
Στην περίπτωση των πιλοτικών offshore αιολικών, που πρόκειται να εγκατασταθούν σε μία θαλάσσια περιοχή ανοικτά της Αλεξανδρούπολης, θα κάνει «πρεμιέρα» στη χώρα μας η φόρμουλα των «go-to-areas» που αποφασίσθηκε σε επίπεδο Ε.Ε., για την επιτάχυνση των «πράσινων» επενδύσεων και, με αυτό τον τρόπο, την όσο το δυνατόν πιο ταχεία απεξάρτηση από το αέριο.
Η ευρωπαϊκή φόρμουλα μεταφέρεται στην εθνική νομοθεσία με τις «Περιοχές Πρώτης Επιλογής ΑΠΕ», που θα θεσπιστούν με το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ, το οποίο κατατέθηκε χθες στη Βουλή.
Όπως αναφέρεται στο σχετικό άρθρο, οι περιοχές αυτές θα πρέπει να βρίσκονται εκτός προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου «Natura 2000» και θα εγκρίνονται με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και κατόπιν Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ). Τα έργα ΑΠΕ που αναπτύσσονται σε μία ελληνική «go-to-area» θα εξαιρούνται από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και την Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση.
Η τιμολόγηση της αυτοκατανάλωσης (net metering)
Μέσω σταθερής ταρίφας ή μέσω διαγωνισμών θα βγαίνει η τιμή για την πώληση της πλεονάζουσας ενέργειας στο net-metering.
Στο άρθρο 109 του πολυνομοσχεδίου που κατατέθηκε την Τετάρτη στη Βουλή περιλαμβάνονται οι νέες διατάξεις για τον τρόπο πώλησης της πλεονάζουσας ενέργειας από συστήματα αυτοκαταναλωτών. Η συγκεκριμένη φόρμουλα (αυτοκατανάλωση και πώληση πλεονάζουσας) ισχύει για τις επιχειρήσεις. Οι αυτοκαταναλωτές συνάπτουν συμβάσεις λειτουργικής Ενίσχυσης Διαφορικής Προσαύξησης (ΣΕΔΠ) και συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης σταθερής τιμής (ΣΕΣΤ) με τους ειδικούς όρους που προβλέπονται για αυτούς στο περιεχόμενο των εν λόγω συμβάσεων.
Επιπρόσθετα, ορίζεται ότι για τους κατόχους που συνάπτουν ΣΕΔΠ, η συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας γίνεται για το σύνολο της εγκατεστημένης ισχύος τους και σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 5 του ν. 4414/2016.
Στα 100kW, κατ’ εξαίρεση, αυξάνει το όριο για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών net-metering από εκκλησίες, φιλανθρωπικά ιδρύματα, ΜΚΟ και σχολεία.
Ειδικά για σταθμούς αυτοπαραγωγής ενεργειακού συμψηφισμού που υλοποιούνται από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου προνοιακού χαρακτήρα, εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα, φιλανθρωπικά ιδρύματα, οργανισμούς ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας, καθώς και από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού για κάλυψη των αναγκών των δημοτικών παιδικών, βρεφικών και βρεφονηπιακών σταθμών, σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κέντρων υγείας και νοσοκομείων, δημοτικών και δημοσίων αθλητικών κέντρων, το όριο ισχύος αυξάνεται στα 100 kW.
Πρόκειται για ισχύ μεγαλύτερη από τα 10, 8 KW ανά παροχή κατανάλωσης που προβλέπεται για τους υπόλοιπους καταναλωτές.
Υπενθυμίζεται ότι έχει προβλεφθεί η διάθεση συνολικά 10 Μεγαβάτ από τον διαχειριστή για τους σκοπούς του net metering σε κορεσμένες περιοχές.
Οι απαλλοτριώσεις για φωτοβολταϊκά
Απαλλοτριώσεις εδαφών για φωτοβολταϊκά πάρκα μέχρι και στο 20% της εγκατάστασης.
Σε μέγιστο ποσοστό 20% επί του συνολικού γηπέδου εγκατάστασης μπορεί να γίνει απαλλοτρίωση για το σκοπό εγκατάστασης φωτοβολταϊκών.
Στο άρθρο 163 αναφέρεται σχετικά ότι ο κάτοχος του σταθμού παραγωγής προβαίνει σε αναγκαστική απαλλοτρίωση του γηπέδου εγκατάστασης, εφόσον έχει εξαντλήσει κάθε άλλο μέσο απόκτησης της νόμιμης χρήσης αυτού.
Ειδικά για φωτοβολταϊκούς σταθμούς η απαλλοτριωμένη έκταση δεν μπορεί να καταλαμβάνει ποσοστό μεγαλύτερο του είκοσι τοις εκατό (20%) επί του συνολικού γηπέδου εγκατάστασης. Ο ως άνω περιορισμός δεν ισχύει για δάση, δασικές ή άλλες εκτάσεις, εφόσον επιτρέπεται επί αυτών η εκτέλεση έργων, σύμφωνα με τα άρθρα 45 και 53 του ν. 998/1979.
Για την τεκμηρίωση του δικαιώματος χρήσης του γηπέδου ασφαλείας της παρ. 2 του άρθρου 18 για την έκδοση της Αδείας Εγκατάστασης του αιολικού σταθμου αρκεί η απόφαση κήρυξης της απαλλοτρίωσης.
Ενισχύεται ο ΔΑΠΕΕΠ με διετή παράταση των συμβασιούχων εργαζομένων.
Κάλυψη των αναγκών του ΔΑΠΕΕΠ σε προσωπικό επιχειρεί να προσφέρει το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ μέσω της διετούς παράτασης που προβλέπει στους συμβασιούχους.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο ίδιος ο πρόεδρος του ΔΑΠΕΕΠ, Γιάννης Γιαρέντης, έχει επιστήσει την προσοχή στο ζήτημα της στελέχωσης του λειτουργού. Όπως είχε δηλώσει παλαιότερα, δεδομένου του μεγάλου έργου που καλείται να διεκπεραιώσει ο Διαχειριστής, πρέπει να απαγκιστρωθεί από τα στενά πλαίσια που ισχύουν για τις δημόσιες εταιρείες και τις προσλήψεις.
Διακρατικές συμφωνίες για έργα ΑΠΕ
Θεσμοθετείται η στατιστική μεταβίβαση ενέργειας ΑΠΕ και τα κοινά έργα ΑΠΕ μεταξύ της Ελλάδας και άλλων κρατών-μελών.
Το νομοσχέδιο καθιστά δυνατή τη συμφωνία μεταξύ κρατών-μελών μέλη με την οποία μπορεί να ρυθμίζεται η στατιστική μεταβίβαση συγκεκριμένης ποσότητας ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές από ή προς άλλο κράτος-μέλος.
Με βάση και τη σχετική ευρωπαϊκή οδηγία, η μεταβιβαζόμενη ποσότητα: Αν μεταβιβάζεται από την Ελλάδα, αφαιρείται από την ποσότητα ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, η οποία λαμβάνεται υπόψη κατά την εκτίμηση της συμμόρφωσης προς τον ευρωπαϊκό στόχο.
Αν μεταβιβάζεται προς την Ελλάδα, προστίθεται στην ποσότητα ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, η οποία λαμβάνεται υπόψη.
Η μεταβίβαση μπορεί να εφαρμόζεται για ένα ή περισσότερα ημερολογιακά έτη και οι ποσότητες ενέργειας κοινοποιούνται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το αργότερο εντός δώδεκα μηνών, μετά το τέλος κάθε έτους.
Το νομοσχέδιο προβλέπει τη συνεργασία της Ελλάδας με ένα ή περισσότερα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για κοινά έργα οποιουδήποτε τύπου, τα οποία αφορούν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θέρμανσης ή ψύξης από ανανεώσιμες πηγές. Στην εν λόγω συνεργασία μπορούν να συμμετέχουν ιδιωτικοί φορείς.
Μετακίνηση προσωπικού μεταξύ ΔΕΗ-ΔΕΔΔΗΕ
Ως τα τέλη του 2023 η δυνατότητα μετακίνησης προσωπικού από τον ΔΕΔΔΗΕ προς τη ΔΕΗ.
Προβλέπεται η προσθήκη της αντίστροφης μεταφοράς προσωπικού από τον Διαχειριστή προς τη ΔΕΗ.
Κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης και διαδικασίας, για μεμονωμένες περιπτώσεις μεταφοράς προσωπικού από τη ΔΕΗ ΑΕ προς την ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ ή και αντιστρόφως, από τη ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ προς τη ΔΕΗ ΑΕ, η μετακίνηση πραγματοποιείται με αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων των δύο εταιρειών μετά από σχετική αίτηση του ενδιαφερομένου προς αυτά, η οποία υποβάλλεται μέχρι και 31.12.2023.
Η προϋπηρεσία που έχει αναγνωριστεί από την εταιρεία προέλευσης αναγνωρίζεται πλήρως για όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτήν.
Ευκολότερα τα μεγάλα υδροηλεκτρικά
Ανοίγει ο δρόμος για την δόμηση μεγάλων υδροηλεκτρικών ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης των 15 MW.
Την δυνατότητα κατασκευής μεγάλων υδροηλεκτρικών ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης των 15 MW θεσπίζει με ειδική ρύθμιση το ΥΠΕΝ, τροποποιώντας την ισχύουσα νομοθετική πρόβλεψη.
Σύμφωνα με την νέα ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή την Τετάρτη, «η έκδοση οικοδομικής άδειας για την κατασκευή υπογείων Υδροηλεκτρικών Σταθμών με τις συνοδές υπέργειες εγκαταστάσεις τους, καθώς και Υδροηλεκτρικών Σταθμών ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης των δέκα πέντε (15) MW γίνεται κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης με την διαδικασία και υπό τους όρους του παρόντος».
Σε σχέση με την προηγούμενη ρύθμιση του άρθρου 101 του ν. 4685/2020, εισάγεται η πρόβλεψη για τους μεγάλους υδροηλεκτρικούς σταθμούς ισχύος μεγαλύτερης ή ίσης των 15 MW.
