Νέα ώθηση στο λιανικό εμπόριο δίνουν οι online πωλήσεις στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης και, ειδικότερα, στη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας που εκπόνησε η εταιρία eMarketer, τα οποία παρουσίασε και ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος (ΣΕΠΕ).

Γράφει ο Γεράσιμος Ζώτος

Στο χρονικό διάστημα των τελευταίων 19 μηνών –κατά τη διάρκεια δηλαδή των lockdowns και των λοιπών περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας– οι πωλήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου «εισέβαλαν» στους περισσότερους παραδοσιακούς τομείς, όπου μέχρι τότε τα ψώνια γίνονταν με φυσική παρουσία, αλλά και σε μικρές επιχειρήσεις, είτε ενός ατόμου είτε οικογενειακές. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι το λιανεμπόριο τροφίμων και άλλων ειδών καθημερινής ανάγκης, που έκανε και κάνει πάντα μεγάλους τζίρους.

Σήμερα, ακόμη και τα μικρά καφέ σε κάθε γειτονιά, διαθέτουν «πλατφόρμα» online παραγγελιών και πληρωμής.

Το σπουδαιότερο είναι ότι η διείσδυση των online πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία δεν θα είναι παροδική λόγω της πανδημίας, αλλά θα συνεχιστεί, δίνοντας περισσότερες δυνατότητες ανάπτυξης στις επιχειρήσεις.

Στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, όπου διεξήχθη η έρευνα της e-Marketer, οι online πωλήσεις έχουν αρχίσει να δημιουργούν συνεχώς νέα ρεκόρ, ξεπερνώντας έτσι τις εκτιμήσεις των αναλυτών της αγοράς. Έτσι, μετά από ένα έτος ανάπτυξης, που σχετίζεται με την πανδημική κρίση και τα συνεχή lockdowns στην Ευρώπη, οι online πωλήσεις λιανικής στη Δυτική Ευρώπη θα συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία όχι μόνο το 2021, αλλά τουλάχιστον μέχρι το 2025.

Η αξία των πωλήσεων του λιανικού εμπορίου στην Δυτική Ευρώπη θα φτάσει τα 620 δισ. δολάρια ως το τέλος του 2021. Με βάση αυτόν τον αριθμό, οι ψηφιακές λιανεμπορικές πωλήσεις θα αποτελούν πλέον ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό επί του συνόλου των πωλήσεων και συγκεκριμένα το 14%.

Η πρόβλεψη αυτή έγινε από την eMarketer και είναι ήδη αναθεωρημένη επί τα βελτίω σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση της εταιρίας, που τοποθετούσε τις πωλήσεις κάτω από τα $600 δισ. ($580 δισ. για την ακρίβεια) όχι νωρίτερα από το 2022.

Το μερίδιο του ηλεκτρονικού εμπορίου στις λιανικές πωλήσεις αυξήθηκε εντυπωσιακά από την έναρξη της πανδημίας: από 10,1% το 2019, έφθασε στο 13,4% το 2020, φέτος θα ανέλθει στο 14,4% φέτος, ενώ για το επόμενο έτος οι εκτιμήσεις το τοποθετούν στο 14,8%.

Να σημειωθεί ότι σε απόλυτα μεγέθη η αξία των ηλεκτρονικών πωλήσεων στη Δυτική Ευρώπη ήταν μόλις $430 δισ. το 2019, ενώ βρέθηκε στα επίπεδα των $560 δισ. το 2020, ενώ για το 2022 η πρόβλεψη είναι για $660 δισ.

Παρά την αύξηση, όμως, που σημειώνεται στις ηλεκτρονικές πωλήσεις στην ευρωπαϊκή αγορά, το ηλεκτρονικό λιανεμπόριο στην περιοχή υπολείπεται σε σχέση με άλλες ανταγωνιστικές οικονομίες.

Για παράδειγμα, στην περιοχή της Ασίας -Ειρηνικού το ψηφιακό κανάλι θα αντιπροσωπεύει ποσοστό 30% των συνολικών λιανικών πωλήσεων, ενώ στη Βόρεια Αμερική θα κινηθεί πάνω από το 15%.

Παρά την υστέρηση έναντι άλλων αγορών, το ηλεκτρονικό εμπόριο λιανικής θα συνεχίσει να αυξάνεται στη Δυτική Ευρώπη, τόσο ως αξία αγοράς όσο και ως μερίδιο των συνολικών πωλήσεων. Σε μία τριετία από σήμερα οι ψηφιακές πωλήσεις θα ξεπεράσουν το όριο των $700 δισ., ενώ το 2025, θα εκτοξευθούν περαιτέρω στα $760 δισ. ή το 16% των λιανικών πωλήσεων της Δυτικής Ευρώπης.

Να σημειωθεί ότι η eMarketer περιλαμβάνει στον υπολογισμό της τις πωλήσεις προϊόντων και υπηρεσιών, που πραγματοποιούνται μέσα από ψηφιακά κανάλια, ανεξάρτητα από το πώς γίνεται η πληρωμή τους.

Δεκαπλασιάσθηκαν οι e-πελάτες των σούπερ  μάρκετ στην Ελλάδα

Στη χώρα μας και ειδικότερα σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα, έναν τομέα του λιανεμπορίου που κάνει μεγάλους τζίρους, αναμένεται αύξηση των πωλήσεων το 2ο εξάμηνο του 2021 (+0,7%), αλλά και συνολικά το 2021 (+0,8%).

Η έστω και μικρή αυτή αύξηση οφείλεται σε τέσσερις παράγοντες από τους οποίους ο ένας είναι οι online λιανικές πωλήσεις.

Σε πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας του Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), το 57% των στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου στην Ελλάδα δηλώνει ότι θετική επίδραση στις πωλήσεις θα έχει η αύξηση της εξυπηρέτησης/παράδοσης στο σπίτι. Δηλαδή, οι ηλεκτρονικές αγορές. Το 77% συνδέει την αναμενόμενη άνοδο των πωλήσεων με την αυξημένη τουριστική κίνηση του 2021, το 62% με το πακέτο φοροελαφρύνσεων που ανακοινώθηκε πρόσφατα και το 56% με την οικονομική ανάπτυξη της χώρας.

Αντίθετα, σύμφωνα με τα στελέχη του κλάδου, που συμμετείχαν στην κυλιόμενη Έρευνα Τάσεων του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), έντονα αρνητική επίδραση στις πωλήσεις αναμένεται να έχουν οι αυξήσεις των τιμών των προϊόντων και τα μέτρα περιορισμού πρόσβασης στα καταστήματα σούπερ μάρκετ.

Οι ηλεκτρονικές αγορές προϊόντων σούπερ μάρκετ δεν ήταν προ της πανδημίας στην καθημερινή ατζέντα των καταναλωτών στην Ελλάδα, όπως άλλωστε ούτε και στην Ευρώπη ή παγκοσμίως. Η πανδημική κρίση και τα συνεχή lockdownsέκαναν τις online αγορές από σουπερμάρκετ καθημερινή υπόθεση.

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στη χώρα μας, μέσα σε έναν χρόνο δεκαπλασιάστηκε το ποσοστό των πολιτών που αγοράζει τρόφιμα και γενικά είδη σούπερ μάρκετ συστηματικά online: πλέον έχει φτάσει στο 12% έναντι ενός πολύ μικρού ποσοστού 1%-2% το 2019. Η επίδραση της πανδημίας στην ψηφιοποίηση των online αγορών σούπερ μάρκετ ήταν καταλυτική.

Η πλειοψηφία των αγοραστών από ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ πραγματοποίησε την πρώτη του αγορά την περίοδο της πανδημίας. Συγκεκριμένα το 45% το 2020 και το 21% το 2021. Μόνο 1 στους 3 αγοραστές, 33%, είχε αγοράσει νωρίτερα προϊόντα σούπερ μάρκετ μέσω Διαδικτύου.

Σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ και της Convert Group, το 41% των online αγοραστών απαντά ότι αγόρασε για πρώτη φορά προϊόντα σούπερ μάρκετ μέσω Διαδικτύου λόγω των μέτρων περιορισμού κυκλοφορίας και το 28% λόγω φόβου επίσκεψης σε φυσικό κατάστημα.

Επίσης, ένα ποσοστό 10% αποδίδει την έναρξη ηλεκτρονικών αγορών στη μακρόχρονη παραμονή στο σπίτι. Τα ποσοστά αυτά είναι ακόμα υψηλότερα στο κοινό που ξεκίνησε τις αγορές του το 2021.

Η συχνότητα ηλεκτρονικών αγορών –όπως διαπιστώνει η έρευνα– παραμένει μεν χαμηλότερη, αλλά με σημαντικά υψηλή δαπάνη ανά αγορά. Ο μέσος αγοραστής e-supermarket πραγματοποιεί κατά μέσο όρο 16 αγορές τον χρόνο.

Μάλιστα, 1 στους 2 αγοραστές ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ, το 46% αγοράζει τουλάχιστον μία φορά τον μήνα. Βέβαια, το 37% αγοράζει λίγες φορές μέσα στον χρόνο και αποτελεί ένα κοινό, το οποίο καλούνται οι επιχειρήσεις του κλάδου να προσεγγίσουν.