Ακόμη πιο πίσω πάει η εφαρμογή του αρχικά… φιλόδοξου σχεδίου του προέδρου του Χ.Α. Γιάννου Κοντόπουλου για την «πάταξη» του φαινομένου της εξαιρετικά μικρής διασποράς αρκετών εισηγμένων, κάτι που τις έχει καταστήσει μετοχές – φαντάσματα, όμως από την άλλη πλευρά παραμένουν στην αγορά και νέμονται όλα τα φορολογικά και άλλα προνόμια που αυτό συνεπάγεται.
Όπως τόνισε σε ενημέρωση των δημοσιογράφων στο Χρηματιστήριο, το νέο μέτρο θα εφαρμοστεί από τις αρχές του επόμενου έτους, ήτοι από το 2025, ενώ ο αρχικός στόχος ήταν να εφαρμοστεί από τις αρχές του 2024.
Όμως, όπως λένε πληροφορίες στο προσκήνιο αλλά και στο παρασκήνιο, υπήρξαν μεγάλες διαφωνίες με την πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς κα Βασιλική Λαζαράκου, οπότε όλο το θέμα επανεξετάστηκε.
Πλέον, με τη νέα διάταξη, οι εισηγμένες με κεφαλαιοποίηση έως 200 εκατ. ευρώ θα πρέπει να έχουν διασπορά το λιγότερο έως 25%, ενώ οι εισηγμένες με πάνω από 200 εκατ. ευρώ κεφαλαιοποίηση, θα μπορούν να έχουν διασπορά μικρότερη του 25%, αλλά όχι μικρότερη του 15%.
Παράλληλα, καταργείται το κριτήριο της κερδοφορίας, θα μπορεί δηλαδή να μπαίνει στο Χ.Α. και επιχείρηση με ζημιές, αρκεί να έχει growth όπως τόνισε ο πρόεδρος του Χ.Α., ενώ μπαίνει το νέο κριτήριο όπου η ελάχιστη κεφαλαιοποίηση πρέπει να είναι τα 40 εκατ. ευρώ, ώστε να διασφαλίζεται η εισαγωγή εταιρειών με ικανό μέγεθος στην Κύρια Αγορά.
Η επαρκής διασπορά θα ελέγχεται σε 6μηνη βάση, ήτοι δύο φορές το χρόνο, κάθε Ιανουάριο και Ιούλιο, ενώ σε περίπτωση μη επαρκούς διασποράς θα παρέχεται προθεσμία 6 + 6 μηνών για αποκατάσταση.
Συνάμα, προστίθεται ως νέο κριτήριο υπαγωγής στην κατηγορία επιτήρησης η μη τήρηση επαρκούς διασποράς σε συνεχή βάση από τις εισηγμένες εταιρείες, ενώ παράλληλα περιορίζεται ο χρόνος παραμονής μιας εταιρείας στην επιτήρηση στα δύο χρόνια. Κατόπιν θα διαγράφεται.
Επιπλέον περιορίζεται ο χρόνος παραμονής μιας μετοχής σε καθεστώς αναστολής διαπραγμάτευσης στο ένα έτος, ενώ πλέον υπάρχει η δυνατότητα διαγραφής μετά το πέρας των 6 μηνών από 18 που προβλέπει ο τωρινός κανονισμός. Ακόμα, το Χ.Α. θα μπορεί να αναστείλει τη διαπραγμάτευση μιας μετοχής όταν αυτή βρίσκεται στην επιτήρηση για πάνω από δύο χρόνια, ή όταν η διασπορά είναι μικρότερη του 10% και αφού έχει περάσει η προθεσμία των 6 + 6 μηνών.
Επίσης, δίνεται η δυνατότητα σε εταιρείες που το επιθυμούν, να κάνουν μετάταξη από την Κύρια στην Εναλλακτική Αγορά, όπου οι απαιτήσεις είναι μικρότερες, όπως και τα έξοδα παραμονής.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εταιρείες που θα είχαν πρόβλημα από σήμερα αν εφαρμόζονταν αυτές οι διατάξεις, ανέρχονται σε εφτά, και υπό προϋποθέσεις φτάνουν τις δέκα.
Σκοπός του νέου κανονισμού είναι να αναγκάσει τις διοικήσεις των εισηγμένων, αλλά και όσες εταιρείες θέλουν να εισαχθούν στην οργανωμένη αγορά, να αλλάξουν φιλοσοφία, να αυξήσουν τη διασπορά της εταιρείας τους και κατ’ επέκταση στην εμπορευσιμότητα των μετοχών.
Οι αλχημείες των ΑΕΕΑΠ
Μια ομάδα εταιρειών που οργανωμένα «παραβιάζει» το κοινό περί δικαίου αίσθημα στην αγορά, καταχρώμενη τον κανονισμό, την ώρα που καρπώνεται τα φορολογικά οφέλη είναι οι Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ).
Την ώρα που οι ΑΕΕΑΠ καρπώνονται τα οφέλη από το ειδικό φορολογικό καθεστώς, όπως είναι η απαλλαγή από το φόρο κεφαλαιακών κερδών, η απαλλαγή από φόρο μερισμάτων και η απαλλαγή από το φόρο μεταβίβασης ακινήτων κατά την απόκτηση ακινήτων, εντούτοις κάνουν κατάχρηση του νομικού κενού και όταν εισάγονται στο Χ.Α., μειώνουν περαιτέρω τη διασπορά τους, με αλλεπάλληλες αγορές μετοχών και στην ουσία «απέχουν» από την όλη διαδικασία.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότερες μετοχές των ΑΕΕΑΠ υποφέρουν από εξαιρετικά μικρή εμπορευσιμότητα, ενώ αναλυτές της αγοράς σημειώνουν πως οι πλέον κραυγαλέες περιπτώσεις που περιφρονούν τη λειτουργία του Χ.Α. είναι οι Prodea και Μπλε Κέδρος. Η πρώτη «γυρνάει»τις μετοχές μέσα από ένα θολό «δίκτυο» εσωτερικών μεταβιβάσεων έχοντας φτάσει να έχει σχεδόν ανύπαρκτη εμπορευσιμότητα, ενώ η Μπλε Κέδρος μετά την εισαγωγή της στις 14 Ιουνίου 2022, οι κύριοι μέτοχοι συγκεντρώνουν διαρκώς μεγαλύτερα ποσοστά.
Μάλιστα, η Prodea εδώ και χρόνια έχει ανακοινώσει ότι θα κάνει placement ώστε να «ανοίξει» η διασπορά, όμως κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει. Πέραν των ΑΕΕΑΠ που είναι οι πλέον τρανταχτές περιπτώσεις, υπάρχουν αρκετές ακόμη μετοχές που έχουν μικρή διασπορά και στην ουσία αποτελούν εισηγμένες – φαντάσματα, καθώς ακυρώνουν τη χρηματιστηριακή διαδικασία, έχοντας υπερσυγκέντρωση μετοχών στους βασικούς μετόχους.
Πότε θα αναβαθμιστεί στις ώριμες αγορές το Χ.Α.
Αναφορικά με το πότε θα αναβαθμιστεί το ελληνικό χρηματιστήριο στις ώριμες αγορές, ο κ. Κοντόπουλος τόνισε πως η μετάταξη δεν θα γίνει ταυτόχρονα από όλους τους οίκους αξιολόγησης, αλλά σταδιακά, ενώ είναι μια μακρά και σύνθετη διαδικασία.
Αναφορικά με τα οφέλη που θα έχει το Χ.Α. αν περάσει στις ώριμες αγορές, ο κ. Κοντόπουλος σημείωσε πως θα φέρει καλύτερες αποτιμήσεις στις εισηγμένες, θα μεγαλώσει την «πίτα» των επενδυτικών κεφαλαίων που έρχονται στην αγορά, θα φέρει ρευστότητα και νέους επενδυτές. Πάντως, απ’ ότι φαίνεται, η αναβάθμιση του Χ.Α. αρκεί ακόμη…
