Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ξεκίνησε νέους ελέγχους για τις ελληνικές τράπεζες, στο πλαίσιο του Προγράμματος Αξιολόγησης του Χρηματοοικονομικού Τομέα (FSAP), ενός από τα σημαντικότερα εργαλεία εποπτείας του Ταμείου για τη σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών συστημάτων διεθνώς.

Τι είναι το FSAP και γιατί έχει σημασία

Το FSAP θεσπίστηκε το 1999 και αποτελεί σε βάθος αξιολόγηση της ανθεκτικότητας και της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος κάθε χώρας.

  • Στις ανεπτυγμένες οικονομίες υλοποιείται αποκλειστικά από το ΔΝΤ.
  • Στις αναπτυσσόμενες, όπως θεωρείται ακόμη η Ελλάδα, γίνεται σε συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα, η οποία αποτιμά τη χρηματοπιστωτική ανάπτυξη.

Τα πορίσματα του FSAP οδηγούν σε συστάσεις που επηρεάζουν τον τραπεζικό τομέα και τη συνολική οικονομία, ενώ λαμβάνονται υπόψη στις μελλοντικές διαβουλεύσεις του Άρθρου IV του ΔΝΤ, καθορίζοντας τον τρόπο διαμόρφωσης της οικονομικής πολιτικής για τη σταθερότητα του συστήματος.

Οι βασικοί άξονες της αξιολόγησης

Η ατζέντα για την Ελλάδα περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τη ψηφιοποίηση έως τους μακροοικονομικούς κινδύνους:

  • Ψηφιοποίηση και Τεχνητή Νοημοσύνη: Εξετάζεται η χρήση big data και AI από τις επιχειρήσεις μέσω των τραπεζών για αύξηση παραγωγικότητας.
  • Πράσινη μετάβαση: Αξιολογείται η υιοθέτηση πρακτικών ESG και η ζήτηση για «πράσινα» χρηματοδοτικά προϊόντα.
  • Γεωπολιτική αβεβαιότητα: Ελέγχεται η ανθεκτικότητα των αλυσίδων εφοδιασμού υπό διεθνείς εντάσεις.
  • Εργασιακό περιβάλλον: Δίνεται έμφαση στα υβριδικά μοντέλα εργασίας και στην αναβάθμιση δεξιοτήτων.
  • Χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι: Υψηλά επιτόκια, πληθωρισμός και ρευστότητα.
  • Συναλλαγματικοί/μακροοικονομικοί κίνδυνοι: Εξάρτηση από ξένες αγορές και νομισματικές διακυμάνσεις.
  • Κυβερνοασφάλεια: Αυξημένες απαιτήσεις λόγω περιστατικών παραβίασης δεδομένων.
  • Κλιματική αλλαγή: Επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων στην παραγωγή και στις μεταφορές.

Οι ελληνικές τράπεζες στο επίκεντρο – Τέσσερα κρίσιμα πεδία

Ειδικά για την Ελλάδα, το ΔΝΤ θα δώσει βαρύτητα σε τέσσερα κομβικά ζητήματα:

  1. Πρόγραμμα “Ηρακλής” – Αξιολόγηση της πορείας διαχείρισης των κόκκινων δανείων και των κρατικών εγγυήσεων.
  2. Πιστωτική επέκταση – Έλεγχος για το πού κατευθύνονται τα νέα δάνεια μετά το RRF.
  3. Ποιότητα χαρτοφυλακίου – Σταθερότητα δανειακών χαρτοφυλακίων.
  4. Συνολική εικόνα ενεργητικού – Εκτίμηση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων και της έκθεσης σε κρίσεις.

Από τον έλεγχο στις συστάσεις

Μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων, το ΔΝΤ συντάσσει το «Aide Memoire», ένα εμπιστευτικό έγγραφο με συστάσεις, το οποίο παραδίδεται στις ελληνικές αρχές.
Στη συνέχεια εκδίδεται η Έκθεση Σταθερότητας Χρηματοπιστωτικού Συστήματος (FSSA), που συζητείται στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ταμείου και συνήθως δημοσιοποιείται.

Κομβική άσκηση για την «επόμενη μέρα» της οικονομίας

Η συμμετοχή της Ελλάδας στο FSAP δεν είναι τυπική διαδικασία αλλά κρίσιμη άσκηση που αναδεικνύει τόσο τα δυνατά όσο και τα αδύναμα σημεία του συστήματος. Τα αποτελέσματα αναμένεται να επηρεάσουν τη διαμόρφωση πολιτικών σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, σε μια περίοδο που οι τράπεζες προσπαθούν να κλείσουν οριστικά το κεφάλαιο της κρίσης χρέους και να ενισχύσουν την ανθεκτικότητά τους.

Διαβάστε ακόμη: