Σε μία βαρυσήμαντη και με ευθείες πολιτικές αιχμές κατά όλων των χωρών, που έχουν κατακερματιστεί σε ευθυγραμμισμένα μπλοκ και αποκλείουν από την πρόοδο και την ανάπτυξη τις πιο αδύναμες και φτωχές χώρες, προχώρησε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, λίγες ημέρες πριν δημοσιευθεί – στις 11 Απριλίου – η λεπτομερής έκθεση του Ταμείου για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές, στο πλαίσιο των εαρινών συνεδριάσεων που θα πραγματοποιηθούν μαζί με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Πρόκειται για τις χειρότερες προβλέψεις της 30ετίας, που αφορούν στην παγκόσμια ανάπτυξη και θέτουν την παγκόσμια κοινότητα και τις ηγεσίες ειδικά των μεγάλων χωρών προ των ευθυνών τους, καθώς είναι υπαίτιες των αντιτιθέμενων μπλοκ διαμοιρασμού της οικονομικής και πολιτικής ισχύος και επιρροής ανά τον κόσμο.
Και μάλιστα σε μία περίοδο, όπου οι συνέπειες του υψηλού πληθωρισμού, των αυξημένων επιτοκίων και της νέας τραπεζικής αναταραχής, έχουν δημιουργήσει τεράστια προβλήματα και πλήγματα στον οικονομικό και κοινωνικό ιστό, διεθνώς, τα οποία δεν πρόκειται να επουλωθούν παρά μόνο με την παρέλευση πολλών ετών
Σύμφωνα με όσα δήλωσε η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, οι προοπτικές για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη τα επόμενα πέντε χρόνια είναι οι πιο αδύναμες εδώ και πάνω από τρεις δεκαετίες, προτρέποντας τις χώρες να αποφύγουν τον οικονομικό κατακερματισμό που προκαλείται από τη γεωπολιτική ένταση και να λάβουν μέτρα για την ενίσχυση της παραγωγικότητας.
Το ταμείο των εκτάκτων αναγκών προβλέπει επέκταση της παγκόσμιας οικονομίας κατά περίπου 3% την επόμενη πενταετία, καθώς τα υψηλότερα επιτόκια «δαγκώνουν», όπως δήλωσε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ. Είναι η χαμηλότερη μεσοπρόθεσμη πρόβλεψη για την ανάπτυξη από το 1990, και βρίσκεται πιο κάτω από τον μέσο όρο 3,8% για τις τέσσερις πενταετίες των τελευταίων 20 χρόνων.
Ήδη, εκτιμάται ότι το 2023 το παγκόσμιο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν πιθανότατα θα αυξηθεί λιγότερο από 3%, με την πρόβλεψη του Ιανουαρίου στο 2,9%.
Όσο για τις συνέπειες; Περίπου το 90% των ανεπτυγμένων οικονομιών θα αντιμετωπίσει επιβράδυνση της ανάπτυξης φέτος, καθώς η αυστηρότερη νομισματική πολιτική επιβαρύνει τη ζήτηση και μειώνει την οικονομική δραστηριότητα σε ΗΠΑ και ευρωζώνη.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επιδεινώσει τις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, ενώ φουντώνει την παγκόσμια κρίση πληθωρισμού και εντείνει την πείνα σε όλο τον κόσμο, σημειώνεται.
«Με τις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις και τον ακόμη υψηλό πληθωρισμό, μια ισχυρή ανάκαμψη παραμένει άπιαστη», είπε η Γκεοργκίεβα.
«Αυτό βλάπτει τις προοπτικές όλων, ειδικά των πιο ευάλωτων ανθρώπων και χωρών».
Ορισμένες αναδυόμενες αγορές παρουσιάζονται ισχυρές, ιδιαίτερα στην Ασία. Ινδία και Κίνα αναμένεται να σηκώσουν το βάρος της μισής παγκόσμιας επέκτασης.
Ωστόσο, τα κράτη χαμηλού εισοδήματος πλήττονται από την αποδυνάμωση της ζήτησης για τις εξαγωγές τους, ενώ η αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματός τους παραμένει χαμηλότερη απ’ αυτή των αναδυόμενων οικονομιών. Η φτώχεια και η πείνα, που αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενδέχεται να ενταθούν, προστίθεται.
Το ΔΝΤ είχε ήδη προειδοποιήσει μεσοβδόμαδα ότι ο γεωπολιτικός κατακερματισμός, λόγω των εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, κινδυνεύει να βλάψει την παγκόσμια οικονομία, καθώς οι άμεσες ξένες επενδύσεις και άλλα κεφάλαια διοχετεύονται όλο και περισσότερο προς ευθυγραμμισμένα μπλοκ χωρών.
Ο πιο μακροπρόθεσμος κατακερματισμός του εμπορίου, επανέλαβε, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στη μετανάστευση, τις ροές κεφαλαίων και τη διεθνή συνεργασία, θα μπορούσε να μειώσει το παγκόσμιο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν έως και 7%. Οι διακοπές στο τεχνολογικό εμπόριο θα μπορούσαν να επιφέρουν απώλειες έως και 12% του ΑΕΠ για ορισμένες χώρες, επισήμανε η Γκεοργκίεβα.
Στις μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις συμπεριέλαβε φυσικά το μη βιώσιμο χρέος στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και την κλιματική αλλαγή.
Και επανέλαβε την έκκληση της προς τα μέλη του Ταμείου να παράσχουν ελάφρυνση χρέους σε χώρες που αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά προβλήματα.