Από τις 24 Μαρτίου 2023, τα μετρητά δεν θα γίνονται πλέον αποδεκτά ως μέσο πληρωμής στη Σουηδία. Τα κέρματα και τα χαρτονομίσματα δεν θα εξαφανιστούν εντελώς στην αρχή. Αλλά κανείς δεν θα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει και θα καταλήξουν ως συλλεκτικά κομμάτια σε συλλογές μουσείων….
Η πρωτοπόρος Σουηδία
Από 1 η Ιανουαρίου 2021, η Κεντρική Τράπεζα της Σουηδίας δοκιμάζει το δικό της ψηφιακό νόμισμα, το e-Krona το οποίο αναμένεται να επιταχύνει τη μετάβαση της χώρας σε μια κοινωνία χωρίς μετρητά. Το πρόγραμμα e-Krona άρχισε να σχεδιάζεται το 2017, ξεκίνησε ως πιλοτικό από το 2019 και από σήμερα θα εφαρμόζεται σε όλη τη χώρα.
Η Σουηδία ήταν ανέκαθεν μια από τις πρώτες χώρες που υιοθέτησε τις νέες τεχνολογίες. Το 1661, ήταν η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που εισήγαγε τα χαρτονομίσματα και τα τελευταία χρόνια η σκανδιναβική χώρα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της τραπεζικής καινοτομίας. Το πρώτο αυτόματο μηχάνημα μετρητών στην χώρα, εγκαταστάθηκε και ήταν έτοιμο για χρήση τον Ιούλιο του 1967.
Σήμερα, περίπου το 80% των Σουηδών χρησιμοποιούν κάρτες. Το 58% των πληρωμών γίνονται με κάρτα και μόνο το 6% με μετρητά, σύμφωνα με τη Σουηδική Κεντρική Τράπεζα.
Η συντριπτική πλειοψηφία στα εστιατόρια και καταστήματα λιανικού εμπορίου δεν δέχονται πληρωμές σε μετρητά. Παράλληλα στα περισσότερα υποκαταστήματα των σουηδικών τραπεζών δεν επιτρέπεται στους πελάτες να πραγματοποιούν συναλλαγές σε μετρητά στα ταμεία. Πολλές τράπεζες έχουν κλείσει υποκαταστήματα σε όλη τη χώρα ενώ και η διαχείριση μετρητών έχει υψηλό κόστος λόγω των συστημάτων υψηλής ασφάλειας.
Ζωή χωρίς μετρητά
Ολόκληρος ο πληθυσμός στη Σουηδία έχει κινητή κάλυψη και τα τελευταία χρόνια, σχεδόν όλες οι αγορές γίνονται ηλεκτρονικά: μέσω χρεωστικής / πιστωτικής κάρτας χρησιμοποιώντας chip και Pin, μέσω της τεχνολογίας ανέπαφων συναλλαγών, ή μέσω κινητού όπως η εφαρμογή Swish που σχεδίασαν οι έξι μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας για να διευκολύνουν τους πελάτες τους. Η ίδια τάση παρατηρείται και σε άλλες σκανδιναβικές χώρες, όπως η Φινλανδία, η Νορβηγία, η Δανία και η Ισλανδία.
Τόσο οι τράπεζες όσο και η σουηδική κυβέρνηση ενθαρρύνουν τους πολίτες να υιοθετήσουν την οικονομία χωρίς μετρητά. Σήμερα, το Swish το χρησιμοποιεί περισσότερο από το 50% του πληθυσμού, ενώ λιγότερο από το 13% του πληθυσμού κάνει τις συναλλαγές του σε μετρητά. Οι σουηδικές τράπεζες εκδίδουν χρεωστικές κάρτες σε πολίτες ηλικίας επτά ετών και άνω (με γονική άδεια), η οποία μεταφράζεται σε περισσότερο από 97% του πληθυσμού. Με αυτόν τον τρόπο, οι νέοι πολίτες εξοικειώνονται με την ιδέα μιας κοινωνίας χωρίς μετρητά που θα είναι και το μέλλον.
Τα μετρητά αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% των συνολικών συναλλαγών στη Σουηδία. Περισσότερο από το 99% των εμπόρων δέχεται χρεωστικές κάρτες και οι πληρωμές με μετρητά αντιστοιχούν σε λιγότερο από το 20% των συνολικών συναλλαγών.
Λιγότερα μετρητά, λιγότερη…εγκληματικότητα
Η μείωση των τραπεζικών ληστειών και των αγοραπωλησιών ναρκωτικών ουσιών και όπλων, ήταν επίσης ένας από τους λόγους που η Σουηδία πήρε την απόφαση να καταργήσει τα μετρητά. Οι τραπεζικές ληστείες έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, καθώς τα περισσότερα υποκαταστήματα τραπεζών στη Σουηδία δεν έχουν στα χρηματοκιβώτια τους μεγάλες ποσότητες νομισμάτων και χαρτονομισμάτων.
