Σε εξέλιξη βρίσκεται μια νέα «επανάσταση» στη βιομηχανία των τροφίμων.
Ο αυξανόμενος παγκόσμιος πληθυσμός, σε συνδυασμό με την ανάγκη για περισσότερη βιωσιμότητα και υγεία, ωθεί τις επιχειρήσεις του κλάδου να αναζητούν συνεχώς εναλλακτικές πρώτες ύλες.
Αυτό περιλαμβάνει προϊόντα φυτικής προέλευσης, καθώς και αυτά που καλλιεργούνται από ζωικά κύτταρα.
«Η βιομηχανία τροφίμων διέρχεται μια μεγάλη επανάσταση», έγραψε ο αναλυτής του Telsey Advisory Group, Sarang Vora, τονίζοντας ότι «κατά την επόμενη δεκαετία ο κλάδος της εστίασης θα συνεχίσει να μετατοπίζεται προς βιώσιμα και υγιεινά προϊόντα».
«Επιπλέον, καθώς ο κόσμος τροφοδοτεί τον αυξανόμενο πληθυσμό –εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 10 δισεκατομμύρια έως το 2050 από 7,8 δισεκατομμύρια το 2020– η ανάγκη να αξιοποιήσουμε τη γεωργία και την τεχνολογία, να χρησιμοποιήσουμε νέες πηγές πρωτεΐνης και καινοτόμα προϊόντα διατροφής είναι το κλειδί για το μέλλον μας», πρόσθεσε.
Ενώ τα φυτικά προϊόντα βρίσκονται ήδη στα ράφια των καταστημάτων, το καλλιεργημένο κρέας μόλις αρχίζει να παρουσιάζεται στους καταναλωτές. Με πρώτη φυσικά την Αμερική στο κομμάτι αυτό, λίγοι ως φαίνεται έχουν κάνει την επίσημη δοκιμή από τη στιγμή που τον Ιούνιο το υπουργείο Γεωργίας ενέκρινε την πώληση κοτόπουλου απο καλλιεργημένα κύτταρα στις εταιρίες Good Meat και Upside Foods.
Μέχρι στιγμής, ήταν διαθέσιμο μόνο μέσω συγκεκριμένων εστιατορίων. Αυτό, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, σημαίνει ότι στην παρούσα φάση είναι μεγάλες οι επενδυτικές ευκαιρίες τόσο για εισηγμένες που παράγουν προϊόντα φυτικής προέλευσης, όσο και για άλλες εταιρίες αν και οι επενδυτές βλέπουν πολλές ευκαιρίες στον δρόμο για το επεξεργασμένο κρέας.
Για να ανταποκριθεί σε αυτήν την αυξανόμενη ζήτηση, η βιομηχανία έχει εξελιχθεί σε μια πολύπλοκη παγκόσμια επιχείρηση που περιλαμβάνει φάρμες και εκτροφές, καθώς και μεσάζοντες κρέατος, όπως κέντρα επεξεργασίας και αποθήκευσης, μεταφορές και logistics, σφαγεία και άλλα.
Στις ΗΠΑ, μόνο 4 παραγωγοί –η Tyson Foods, η JBS, η Cargill και η National Beef–- ελέγχουν πάνω από τα 2/3 της συνολικής αγοράς επεξεργασμένου βοείου κρέατος.
Όμως, καθώς ο Covid-19 εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο, η αλλαγή της συμπεριφοράς των καταναλωτών και τα κρούσματα ιών στα εργοστάσια έχουν προκαλέσει σημαντικά πλήγματα στην εφοδιαστική αλυσίδα κρέατος, με τη βιομηχανία βοείου κρέατος μόνο να αντιμετωπίζει απώλειες 13,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Το μέλλον του κρέατος φυτικής προέλευσης
Το φυτικό κρέας υπάρχει εδώ και δεκαετίες, ωστόσο, είδε μια αναζωπύρωση στις πωλήσεις του τα τελευταία χρόνια σε αυτό που ο Jordan Bar Am, συνεργάτης της McKinsey & Company που εστιάζει στις εναλλακτικές πηγές πρωτεΐνης ονομάζει ως plant 2.0.
Μεταξύ 2019 και 2020, η αγορά φυτικών προϊόντων στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκε περίπου κατά 46%, είπε.
Σύμφωνα με το ερευνητικό ινστιτούτο IRI, ο συνολικός όγκος υποκατάστατων κρέατος μειώθηκε κατά 5,8% για το διάστημα από 1η Μαΐου 2021 έως 30 Απριλίου 2022. Υπήρχαν νέα προϊόντα από εισηγμένες εταιρείες όπως η Tyson Foods και η Kellogg, καθώς και από άλλες ιδιωτικές φίρμες.
Τον Μάιο του 2019, η φυτική Darling Beyond Meat εισήλθε στο χρηματιστήριο, σημειώνοντας άνοδο 163% την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσης. Η μετοχή έκλεισε τελικά για το έτος 202% υψηλότερα από την αρχική τιμή δημόσιας προσφοράς των 25 δολαρίων και συνέχισε την άνοδό της.
Ποιοι επενδύουν στο φυτικό κρέας
Εκτός από το εξωτερικό και στην Ελλάδα έχει κάνει την εμφάνισή του το φυτικό κρέας με τις εγχώριες εταιρίες να στοχεύουν αρχικά στους vegan καταναλωτές.
Η κρητική αλλαντοβιομηχανία Creta Farms έχει μπει στην κατηγορία του φυτικού κρέατος λανσάροντας τα προϊόντα Vegan4you με nuggets και φυτικά μπιφτέκια.
Η εταιρία, σύμφωνα με πληροφορίες, θα μπει και στην κατηγορία των προϊόντων εναλλακτικής πρωτεΐνης η οποία κατέγραψε υψηλούς ρυθμούς αύξησης πωλήσεων (+18-20%) το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Στα προϊόντα meatless έχει επενδύσει τα τελευταία χρόνια και η Megas Yeeros, ενώ στον τομέα του φυτικού κρέατος έχει επεκταθεί και o όμιλος Υφαντής μέσα από το σήμα esti διαθέτετο οποίο διαθέτει vegan μπιφτέκια και κεφτεδάκια.
Μερίδιο στην αγορά του εναλλακτικού κρέατος επιδιώκει να αποσπάσει και η Foodelco, η εταιρία που αποτελεί τον αποκλειστικό εισαγωγέα της Beyond Meat στην Ελλάδα, ενώ φυτικά κεφτεδάκια διαθέτει επίσης και η Nestlé Ελλάς.
Την ίδια ώρα, η Μπαρμπα – Στάθης με την καινοτόμο σειρά «360οPlant Based Meals» συνδυάζει φυτικά κεφτεδάκια από πρωτεΐνη αρακά, σε ελληνικά πιάτα.
Μπιφτέκια με πρωτεΐνη σόγιας έχει λανσάρει και η Ελαΐς – Unilever Hellas, ενώ ήδη από το 2019 η Goody’s Burger House ανανέωσε το μενού της και πρόσθεσε τα φυτικά μπιφτέκια.
