Tα θετικά αποτελέσματα της Alpha Bank και της Τράπεζας Πειραιώς που ανακοινώθηκαν χθες, η διαφαινόμενη αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να προχωρήσουν άμεσα οι κινήσεις αποεπένδυσης από τις τράπεζες, η σημαντική επιχειρηματική συμφωνία για εξαγορά της Κωτσόβολος από την ΔΕΗ, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις που καταγράφουν την τεράστια διαφορά μεταξύ της Ν.Δ. και των κομμάτων της αντιπολίτευσης, έχουν αρχίσει να δημιουργούν την αίσθηση ότι η χρηματιστηριακή αγορά «γυρίζει».
Βέβαια, από την αίσθηση ως την πραγμάτωση υπάρχει σημαντικό έδαφος απόσταση και μένει να φανεί κατά τις επόμενες μέρες αν αυτή θα καλυφθεί, ή πρόκειται για μια ακόμη ψευδαίσθηση από τις πολλές που δημιουργούν τα χρηματιστήρια.
Υπάρχουν όμως μια σειρά παράγοντες τόσο εγχώριοι όσο και διεθνείς που οδηγούν στην εκτίμηση ότι προς το παρόν τουλάχιστον, μπήκε φρένο στην αρνητική πορεία και πως υπάρχουν τα περιθώρια και διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για πιο ψύχραιμη ενατένιση του μέλλοντος.
Κίνδυνοι μπροστά…
Φυσικά και δεν πρέπει να παραγνωρίζεται η χαίνουσα πληγή της Μέσης Ανατολής, καθώς το Ισραήλ εισήλθε στον πόλεμο με συναισθηματισμό αλλά όπως διαπιστώνεται από πολλούς αναλυτές, χωρίς σχέδιο για το μέλλον.
Το αδιέξοδο Νετανιάχου προφανές, ακόμη και αν συντρίψει τη Χαμάς, πέραν του γεγονότος ότι θα εξακολουθεί να υπάρχει η Χεζμπολάχ, θα έχει να επιλύσει τον γρίφο των 2,5 εκατομμυρίων κατοίκων της Λωρίδας της Γάζας.
Για αυτόν τον λόγο πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι επέρχεται πολύμηνη εμπλοκή με όσους κινδύνους για την παγκόσμια ασταθή ισορροπία μπορεί να κρύβει αυτή.
Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι και ο Τζο Μπάιντεν δείχνει τελευταία να κάνει μια ελαφρά στροφή έναντι των ακραίων θέσεων της κυβέρνησης του Τελ Αβίβ. Υπάρχει άλλωστε ανοιχτό και το μέτωπο της Ουκρανίας…
Πέραν των συνήθων αψιμαχιών εντός και εκτός Βουλής, η κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να κινήσει εμπροσθοβαρώς όλα εκείνα που θεωρεί πως αποτελούν το μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα.
Στα πλαίσια αυτά πέραν του επιπέδου των θεσμών επιχειρεί να πείσει τις αγορές, ενόψει και των νέων εκθέσεων του Δεκεμβρίου, πως προχωρά αταλάντευτα σε όσα περιλαμβάνει το προεκλογικό της πρόγραμμα, βαρύνουσα θέση στο οποίο κατέχει η αποεπένδυση από τις τράπεζες.
Θεωρεί ότι μια εξέλιξη αυτού του είδους δεν θα κινήσει μόνο το ενδιαφέρον για τον τραπεζικό κλάδο αλλά θα πείσει και τους πλέον δύσπιστους επενδυτές ότι η ελληνική οικονομία αποτελεί σήμερα κορυφαία επενδυτική επιλογή στην Ευρώπη.
Έχει προς τούτο άλλωστε την πολύτιμη συνηγορία μιας σειράς διεθνών επενδυτών όπως του ιδρυτή της Fair Fax.
Κυβερνητικοί παράγοντες επικαλούνται την τελευταία δήλωση του Πρεμ Γουάτσα σε κυριακάτικη εφημερίδα σύμφωνα με την οποία όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο να ρευστοποιήσει μέρος των συμμετοχών του στην ελληνική αγορά, αλλά έχει δώσει εντολή στο επιτελείο του να αναζητήσει άμεσα νέες ευκαιρίες σε τομείς όπως του real estate, των υπηρεσιών και των νέων τεχνολογιών.
Ανύπαρκτη αντιπολίτευση
Είναι επόμενο στην κυβέρνηση να θεωρούν ότι τώρα έχουν ενώπιον τους την μεγάλη ευκαιρία για την πλήρη εφαρμογή του προγράμματος της Ν.Δ. σε μια περίοδο που η αντιπολίτευση δοκιμάζεται πολλαπλώς.
Ως βασική προτεραιότητα το θέμα των τραπεζών, αναμένεται να κλείσει πολύ συντομότερα από ότι αρχικά υπολογιζόταν.
Αν λοιπόν το διεθνές κλίμα δεν επιδεινωθεί δραματικά, τότε θεωρείται πολύ πιθανόν μετά την συμφωνία Alpha Bank– UniCredit να προχωρήσουν οι υποθέσεις Εθνικής Τράπεζας και Τράπεζας Πειραιώς.
Σύμφωνα με το νέο χρονοδιάγραμμα η πώληση του 9% των μετοχών που κατέχει το ΤΧΣ στην Alpha Bank πρόκειται να κλείσει μέσα στην επόμενη εβδομάδα, αφού κατά τις ενδείξεις δεν πρόκειται να υπάρξει πέραν της ιταλικής πλευράς άλλος ενδιαφερόμενος.
Αμέσως μετά θα δρομολογηθεί η πώληση του 20-25% των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας, από το 40% που κατέχει σήμερα το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Εκτός απροόπτου η όλη διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί ως τις αρχές Δεκεμβρίου για να πάρει σειρά στη συνέχεια η αποεπένδυση από την Τράπεζα Πειραιώς.
O γρίφος του προϋπολογισμού
Κλειδί για τις αποφάσεις επί του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού θα είναι τα στοιχεία εκτέλεσης του κατά τον Οκτώβριο.
Μεσούσης της κρίσεως η κυβέρνηση θα πρέπει να εξετάσει τη δυνατότητα για τυχόν επιπλέον παροχές, όμως σε όλα τα σενάρια δεν θα μπορούν παρά να είναι αυστηρά στοχευμένες στους πολύ οικονομικά ευάλωτους.
Σε κάθε περίπτωση η σύνταξη του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού θα λάβει εκ των πραγμάτων υπ’ όψιν μια σειρά από αλλαγές που έχουν ανακύψει μετά την κατάθεση του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού στις αρχές Οκτωβρίου.
Η βασική είναι το ότι προέκυψε νέα γεωπολιτική αναταραχή μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ και την κλιμάκωση των επιθέσεων από το Ισραήλ, με ισχυρή πια την αβεβαιότητα για μια γενικευμένη σύρραξη στην περιοχή.
Στην πιο light εκδοχή, που αποφεύγονται δηλαδή τα χειρότερα αλλά επικρατεί παρατεταμένη αναταραχή και αβεβαιότητα στην περιοχή, το ενεργειακό κόστος μπορεί να διατηρηθεί σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από τις προβλέψεις που ενσωματώνονται στο προσχέδιο, που στηρίζεται στην υπόθεση για μέση τιμή πετρελαίου στα 82 δολάρια το βαρέλι το 2024.
Ταυτόχρονα, ο νέος προϋπολογισμός θα πρέπει να ενσωματώσει την αναθεώρηση του ΑΕΠ στην οποία προχώρησε η ΕΛΣΤΑΤ περιορίζοντας στο 5,6% την αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ το 2022, έναντι 5,9% που ήταν η πρώτη εκτίμησή της τον περασμένο Μάρτιο.
Η προσαρμογή θα πρέπει να γίνει και τα στοιχεία του 2023 αλλά και στις προβλέψεις για το 2024 στα δημοσιονομικά μεγέθη.
Επιτόκια: Βαθιά ανάσα
Θετική δίχως άλλο ήταν για τις αγορές των ΗΠΑ η ανακοίνωση της FED για διατήρηση αμετάβλητων των επιτοκίων για δεύτερη συνεχή φορά.
Εντούτοις οι τόνοι του επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζ. Πάουελ ήταν ανάλογη με αυτή της Κριστίν Λαγκάρντ που μία εβδομάδα σχεδόν πριν είχε κρατήσει αμετάβλητα τα επιτόκια για πρώτη φορά μετά από 15 μήνες στην Ευρωζώνη.
Κοινός τόπος είναι ότι «με το τέρας του πληθωρισμού δεν τελειώσαμε και αν χρειαστεί θα επιστρέψουμε με νέες αυξήσεις επιτοκίων».
Οι αναλυτές σημειώνουν ότι κάποια πράγματα λέγονται μόνο και μόνο για να ειπωθούν και να δείξουν ότι υπάρχει αποφασιστικότητα, αλλά μάλλον είναι εξαιρετικά δύσκολο να χρησιμοποιηθεί εκ νέου ένα «φάρμακο» με τόσες παρενέργειες, έστω και αν στο τέλος της ημέρας έχει μία μικρή επίδραση προς την θετική κατεύθυνση που δεν είναι άλλη από τον έλεγχο του πληθωρισμού.
Επίσης ενδιαφέρον έχει η θέση της Fed ότι οι πιστωτικές συνθήκες έχουν σφίξει ιδιαίτερα και η Κεντρική Τράπεζα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις.
Αυτό ερμηνεύεται από κάποιους ως ένα ισχυρό μήνυμα τέλους στην περίοδο των συνεχών αυξήσεων επιτοκίων.
Εν πάση περιπτώσει, οι αγορές που διψούν για καλά νέα δέχθηκαν με μερική ανακούφιση τις ανακοινώσεις Πάουελ.
Γεγονός είναι ότι όπως έδειξαν οι αντιδράσεις τους ανά την υφήλιο οι αγορές πήραν μια βαθιά ανάσα. Νεότερα τον επόμενο μήνα γιατί όπως επισήμανε ο Πάουελ «δεν είμαστε ακόμη πεπεισμένοι ότι η μέχρι τώρα περιοριστική πολιτική αρκεί»!