O οκτάωρος αποκλεισμός στην Εθνική Αθηνών-Κορίνθου χιλιάδων πολιτών εντός των αυτοκινήτων τους λόγω του αναπάντεχου και απρόβλεπτου γεγονότος μιας πυρκαγιάς σε βυτιοφόρο μεταφοράς υγραερίου, ήλθε να υπενθυμίσει με τον πλέον εμφαντικό τρόπο τα χρονίζοντα προβλήματα μιας χώρας , που λειτουργεί με την λογική του «πάμε και όπου βγει».
Ευτυχώς αυτή τη φορά ο «Θεός της Ελλάδας» ήταν μεγάλος και η τραγωδία αποφεύχθηκε.
Διότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πως θα ήταν σήμερα η κατάσταση στην χώρα, αν κάτι συνέβαινε.
Δυστυχώς όμως, υπάρχουν δεκάδες άλλες περιπτώσεις που το κακό έγινε.
Μια μικρή αναδρομή στις τελευταίες εβδομάδες είναι αρκετή από την τραγωδία της Νέας Φιλαδέλφειας, ως τις απώλειες των πυρκαγιών του Ιουλίου τις καταστροφικότερες των τελευταίων δεκαετιών.
Όχι ότι ανάλογα περιστατικά, ίσως και μεγαλύτερου ειδικού βάρους και σημασίας πως δεν συμβαίνουν παντού: Ο Βόρειος Καναδάς καίγεται εδώ και πολλές εβδομάδες, οι πυρκαγιές στην Μεσόγειο ήταν φέτος περισσότερες από ποτέ, ξαφνικά γεγονότα ανατρέπουν ακόμα και τις λειτουργίες χωρών με άρτια οργάνωση όπως στη Γερμανία προχθές , όπου πλημμύρισε και έκλεισε επί πολλές ώρες το αεροδρόμιο της Φρανκφούρτης.
Η ιστορική πείρα διδάσκει ότι πάντα τα τυχαία συμβάντα διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη ροή των πραγμάτων, ενίοτε οδηγούν και σε ανατροπές. Για αυτούς τους λόγους έχει βάρος το προλαμβάνειν στο μέτρο του δυνατού και εδώ βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό η διαφορά της λειτουργίας της Ελλάδας σε σύγκριση με άλλες σύγχρονες χώρες και κοινωνίες.
Ποτέ και κανείς δεν πρόκειται να κατηγορήσει μια κυβέρνηση που επί θητείας της συνέβη κάτι τραγικό, το οποίο αναστάτωσε την κοινωνία και έπληξε την οικονομία.
Αρκεί βέβαια, να είχε λάβει εκ των προτέρων όλα τα δυνατά μέτρα αποτροπής του.
Σε αντίθετη περίπτωση όσα φτιασιδώματα και αν γίνουν, όποιες δικαιολογίες και αν επιστρατευθούν, όσοι επικοινωνιακοί μηχανισμοί και αν υπάρξουν η πραγματικότητα μπορεί να αποκρυβεί αρχικά, αλλά τελικά το τσουνάμι των αποκαλύψεων θα κάνει την εμφάνισή του και θα παρασύρει τα πάντα, ανατρέποντας σχεδιασμούς ετών.
Προκλήσεις για όλους
Κάτω από αυτές τις συνθήκες σε λίγες μέρες η χώρα αποχαιρετά το « φοβερό – από πάσης απόψεως – μήνα Αύγουστο» και εισέρχεται στο φθινόπωρο κατά το οποίο αναμένονται πολλά: Η κυβέρνηση πλέον, πρέπει να περάσει από την παρατήρηση και την περιγραφή των γεγονότων, στην πράξη.
Οφείλει άμεσα να υλοποιήσει το πλήθος των νομοθετικών πρωτοβουλιών που έχει εξαγγείλει στην οικονομία, την κοινωνία και τη δημόσια διοίκηση ( πχ ΕΣΥ, δικαιοσύνη, παιδεία), έχει την υποχρέωση να αποφύγει άχρηστες και αχρείαστες πολώσεις, πρέπει να συνδυάσει αποφασιστικότητα και ευστροφία.
Από την άλλη πλευρά , η αντιπολίτευση έχει χρέος να δείξει εκτόπισμα και να αναδείξει πολιτικές προτάσεις, όσα μεσολάβησαν από τις εκλογές του Ιουνίου δείχνουν ότι η κατάσταση στη χώρα επιβαρύνεται , όταν η κυβέρνηση είναι ανέμελη και η αντιπολίτευση αδυνατεί να ανταποκριθεί στο ρόλο της.
Εντούτοις και δεδομένης της πολύπλοκης κατάστασης στο διεθνές σκηνικό οι οιωνοί για την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, εξακολουθούν να είναι καλοί.
Η περιβόητη επενδυτική βαθμίδα δεν θα βραδύνει, αν και αναλυτές επισημαίνουν ότι έχει προεξοφλήσει τις αποδόσεις της, ήδη στην μεγάλη πλειοψηφία των μετοχών.
Οι επιδόσεις ορισμένων κλάδων είναι εντυπωσιακές: Για παράδειγμα οι τράπεζες παρουσίασαν κέρδη εξαμήνου 1,8 δις ευρώ , αλλά όλοι γνωρίζουν ότι το 50% εξ αυτών προέρχεται από τα ομόλογα, οπότε το μεγάλο στοίχημα για τις διοικήσεις τους είναι η άμεση διαφοροποίηση των πηγών των εσόδων.
Όμως δεδομένου ότι από τον επόμενο μήνα αρχίζει και τρέχει το χρονοδιάγραμμα της απομείωσης των συμμετοχών του ΤΧΣ στις τράπεζες με πρώτη τη Eurobank, το ενδιαφέρον για τον κλάδο αναμένεται να παραμείνει ζωηρό.
Μάλιστα όπως κυκλοφορεί εσχάτως οι διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών επειδή γνωρίζουν ότι η αγορά αναμένει από αυτές ουσιαστικές και όχι κινήσεις εντυπωσιασμού μελετούν σενάρια και δείχνουν διατεθειμένες να αναλάβουν πρωτοβουλίες που θα «ταράξουν -περαιτέρω- τα νερά».
Υπεραγορασμένο το ΧΑΑ, αλλά…
Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής πως μόλις την Τετάρτη, ο Marshall Stocker, συνεπικεφαλής της Morgan για τις αναδυόμενες αγορές, δήλωσε στο CNBC ότι η Ελλάδα έχει πλέον την υψηλότερη έκθεση μεταξύ των αναδυόμενων αγορών.
Ειδικότερα, η Morgan Stanley στη στρατηγική για τις αναδυόμενες αγορές EEMEA (Ανατολική Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική), προτείνει αύξηση των θέσεων των χαρτοφυλακίων που τοποθετούνται στις αναδυόμενες αγορές, κατά 20 μονάδες βάσης στον δείκτη MSCI Greece, με σύσταση «overweight» για τις ελληνικές μετοχές και με στάθμιση 0,45% στη βάση του δείκτη MSCI των αναδυόμενων αγορών.
«Με βάση τον δείκτη P/E των επόμενων 12 μηνών, οι μετοχές του MSCI Greece διαπραγματεύονται στις 8,1 φορές, δείκτης ο οποίος είναι χαμηλότερος από το μακροπρόθεσμο μέσο όρο. Η μερισματική απόδοση των επόμενων 12 μηνών της Ελλάδας εκτιμάται σήμερα σε 4,7%, η οποία αρκετά υψηλότερα πάνω από τον μέσο όρο της.
Ο δείκτης τιμής προς λογιστική αξία των επόμενων δώδεκα μηνών της Ελλάδας είναι υψηλότερος σε σχέση με τον ιστορικό στις 1,1 φορές, και εξηγείται από την ταχέως αυξανόμενη απόδοση των ιδίων κεφαλαίων, η οποία βρίσκεται σήμερα στο 12,7%, και πολύ υψηλότερα από τον ιστορικό μέσο όρο της», εξηγεί η αμερικανική επενδυτική τράπεζα.
Οι τράπεζες αποτελούν το 39% του δείκτη MSCI Greece, ενώ οι αμυντικές καταναλωτικές επιχειρήσεις και οι τηλεπικοινωνίες αποτελούν το 31%.
Κατά το διεθνή οίκο οι ελληνικές τράπεζες έχουν σημειώσει σημαντική μείωση των NPEs, με όλες τις τράπεζες να επιτυγχάνουν μονοψήφιο δείκτη NPEs αλλά και το 90% περίπου των δανείων των ελληνικών τραπεζών να είναι κυμαινόμενα.
Σημείο προσοχής: Σύμφωνα με τους αναλυτές της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας, οι ελληνικές μετοχές έχουν ισχυρή απόδοση από τις αρχές του έτους και τα τεχνικά στοιχεία βρίσκονται σε υπεραγορασμένη περιοχή, αν και όχι σε ακραία επίπεδα.
Τα funds που επενδύουν στις αναδυόμενες αγορές έχουν αυξήσει την έκθεσή τους στις ελληνικές τράπεζες τα τελευταία τρίμηνα, ενώ η Ελλάδα έχει τη δεύτερη υψηλότερη συσχέτιση με την πορεία του δείκτη S&P.
Σε απόλυτους όρους, οι συνολικές εκτιμήσεις για τα φετινά κέρδη αλλά και του 2024 του MSCI Greece παραμένουν σε ανοδική πορεία, ενώ οι βασικοί παράγοντες των θετικών αναθεωρήσεων των κερδών το τελευταίο τρίμηνο ήταν οι κλάδοι των υλικών, οι τράπεζες και οι βιομηχανίες.
Μια απο τα ίδια οι αγορές
Στασιμότητα και προβληματισμός εξακολουθεί να χαρακτηρίζει για τρίτη κατά σειρά εβδομάδα τις αγορές διεθνώς.
Την Πέμπτη οι βασικοί δείκτες της Wall Street συνέχισαν να διορθώνουν, καθώς οι απώλειες στις μετοχές του τομέα της υγείας επισκίασαν τα κέρδη στις μετοχές της Cisco και στον τομέα της ενέργειας, ενώ τα αισιόδοξα οικονομικά στοιχεία διατήρησαν ζωντανό τον φόβο ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Πιέζοντας περαιτέρω τις μετοχές, η απόδοση των 10ετών ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο από τον Οκτώβριο, καθώς μια σειρά ισχυρών οικονομικών στοιχείων αυτή την εβδομάδα υποδαυλίζει τις ανησυχίες ότι η Fed θα μπορούσε να διατηρήσει τα επιτόκια στα τρέχοντα επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Η αδυναμία της χρηματιστηριακής αγοράς τις τελευταίες ημέρες οφείλεται στην ισχυρή οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ που υποδηλώνει ότι η Fed πιθανότατα θα ακολουθήσει πολιτική υψηλών επιτοκίων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, δήλωσε ο Barry Bannister, επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής μετοχών της Stifel.
